جلیلی: بسیاری از عوامل دخیل در حوزه سلامت منحصر در مسائل درمانی یا دارویی نیست

به گزارش راهبرد معاصر جمعی از کارشناسان کارگروه سلامت دولت سایه به منظور ارائه پیشنهادهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در خصوص مدیریت بیماری کرونا و دیگر چالش‌های نظام سلامت، با وزیر جدید بهداشت دیدار کردند. 

سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این نشست با بیان اینکه تلاش همگانی برای تکمیل برنامه‌ وزرای کابینه سیزدهم یک ضرورت است، خاطرنشان کرد: همانگونه که در زمینه‌های مختلف پزشکی تخصص‌های مختلفی وجود دارد، مدیریت «نظام سلامت» نیز یک تخصص محسوب می‌شود.

وی افزود: اگرچه وزارت بهداشت متولی نظام سلامت محسوب می‌شود اما بسیاری از عوامل دخیل در این حوزه منحصر در مسائل درمانی یا دارویی نیست.

توجه به عوامل اجتماعی موثر بر سلامت و تمهید راهکارهای لازم برای هدایت سایر وزارت‌خانه‌ها و دستگاه‌ها در انجام ماموریت‌هایی که نسبت به تامین سلامت جامعه نقش دارند، از دیگر تاکیدات مطرح شده از سوی جلیلی بود.

عضو شورایعالی امنیت ملی با اشاره به تدوین طرح جامع جمعیت از سوی کارگروه خانواده دولت سایه و ارائه به مجلس، نسبت به اجرای طرح نهایی مجلس از سوی وزارت بهداشت در این زمینه، ابراز امیدواری کرد.

جلیلی همچنین از ارائه نتایج تحقیقات سالهای اخیر کارگروه سلامت دولت سایه به وزیر جدید بهداشت و همکاران وی خبر داد.

4 اقدام اساسی برای مهار کرونا در کوتاه‌مدت

در این نشست، راهکارهای پیرامون «تسریع واکسیناسیون»، «اعمال قرنطینه هوشمند»، «بیماریابی هوشمند» و «فروش آنلاین دارو جهت ارتقای دسترسی بیماران کرونایی و بیماران مزمن دیابتی و غیره» به عنوان اولویت‌های اساسی وزارت بهداشت دولت سیزدهم در کوتاه‌مدت و با هدف کاهش ریسک انتقال و اصلاح پروتکل‌های درمانی مطرح شد.

اهمیت فروش آنلاین دارو در تعرفه‌گذاری و جلوگیری از شیوع بیماری

منصوری، عضو کارگروه سلامت دولت سایه با بیان اینکه ابتلای خانوادگی به عنوان شایع‌ترین نوع ابتلا به کرونا قلمداد می‌شود، بر لزوم فروش آنلاین داروهای بیماران کرونایی بر مبنای نسخه الکترونیک تاکید کرد.

وی این نوع فروش دارو را به عنوان ضامن جلوگیری از قیمت‌گذاری‌های غیر مشخص و نامتعارف برخی داروخانه‌ها برشمرد.

6 اولویت‌ مهم وزارت بهداشت در بلندمدت

همچنین مسائلی از جمله «تحقق نظام جامع الکترونیک سلامت» (پرونده الکترونیک، نسخه الکترونیک، سامانه رهگیری دارو تیتک)، «دسترسی عادلانه به پزشک و کادر درمان»، «رفع کمبود دارویی و تخصیص عادلانه یارانه‌ها»، «باز شدن لیست فاماکوپه دارویی» ، «اصلاح نظام جامع شبکه و استفاده از نیروهای حد واسط در پیشگیری و درمان» و «افزایش ظرفیت پذیرش نیروهای حوزه سلامت» به عنوان اولویت‌های اصلی این وزارت‌خانه در چهار سال پیش رو مورد بحث و توضیح کارشناسان قرار گرفت.

تکمیل سامانه پشتیبانی دارو در بخش بستری؛ اولین گام برای مهار الکترونیکی کرونا

تکمیل سامانه تیتک (TTAC) و پرونده الکترونیک در بخش بستری و لزوم ایجاد بستر الکترونیک برای اعتباربخشی مراکز خدمات درمانی و کادر درمان از جمله محورهای مهم مورد بررسی در جلسه کارشناسان کارگروه سلامت دولت سایه با دکتر عین‌اللهی بود.

در ادامه داریوش چیوائی، کارشناس حوزه بهداشت و درمان، نظام جامع سلامت الکترونیک را چالش 25 ساله خواند و تحقق آن را برای مقابله با کرونا ضرروی دانست.

چیوائی تصریح کرد: مطابق آمار ها بیش از نیمی از موارد ابتلا به کرونا در پیک اول، در مراکز ارائه خدمات سلامت -نظیر داروخانه‌ها، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها- رقم می‌خورد؛ یعنی اگر در سالهای گذشته بر تحقق سامانه‌های الکترونیکی نظام سلامت تاکید و اقدام می‌شد، امروز موقعیت بهتری برای کنترل کرونا داشتیم.

وی با اشاره حدود 20 هزار واحد بهداشت در سراسر کشور، عدم استفاده درست از ظرفیت این مراکز را یکی دیگر از علل ضعف در کنترل بیماری کرونا برشمرد و خاطرنشان کرد: از نظر ما، کرونا ماهیتی جدا از چالش‌های نظام سلامت ندارد و هرچه به دنبال الکترونیکی شدن نظام سلامت برویم، اوضاع کرونا بهبود پیدا خواهد کرد.

چیوائی در ادامه سخنان خود با تاکید بر لزوم اجرای «سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت فرآورده‌های سلامت» موسوم به «تیتک» در بخش بستری علاوه بر داروخانه‌ها، آن را اولین گام لازم فعلی در کنترل با کرونا از طریق سامانه‌های الکترونیکی برشمرد که می‌بایست توسط وزارت بهداشت ابلاغ و اجرا گردد.

لزوم افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی برای جبران کمبود پزشک در کشور

همچنین اتخاذ سازوکارهای موثر به منظور دسترسی عادلانه و متوازن آحاد جامعه به پزشک و امکانات بهداشتی و درمانی، از دیگر محورهای پیشنهادی کارشناسان در این نشست بود.

ایران با دارای بودن سرانه 1.17 به ازای هر 1000 نفر، رتبه بیستم منطقه را در زمینه دسترسی به پزشک داراست که نشان از کمبود جدی پزشک در کشور دارد.از سوی دیگر تهران با دارا بودن 11% از جمعیت کشور، بیش از 33% از پزشکان را به خود اختصاص داده است.

در حال حاضر حدود 50% از جمعیت کشور به کمتر از 5% پزشکان دسترسی دارند و این درحالی است که منابع مالی کافی بواسطه افزایش 120 درصدی بودجه آموزش در سال 1400 و هیات علمی مکفی (به ازای هر 2 دانشجوی پزشکی یک هیات علمی) وجود دارد.

عدم اختصاص بیش از 50% تخت‌های دولتی به بخش آموزش از جمله مواردی است که امکان افزایش ظرفیت سالانه حداقل 30% رشته‌های پزشکی را دارد.

طرح پیشنهادی دولت سایه در حوزه جمعیت

تاکید بر نقش تعیین کننده معاونت بهداشتی وزارتخانه در موضوع جمعیت و بحث و بررسی طرح پیشنهادی کارگروه خانواده دولت سایه در این خصوص از دیگر مواردی بود که مورد تبادل نظر کارشناسان با وزیر بهداشت دولت سیزدهم قرار گرفت.

کتابچی دبیر کارگروه خانواده دولت سایه با اشاره به ارائه طرح پیشنهادی این کارگروه به مجلس شورای اسلامی در قالب طرح تعالی و پیشرفت خانواده و تکمیل این طرح از سوی کمیسیون مربوط، بر لزوم اجرایی شدن آن توسط وزارت بهداشت تاکید کرد.

کتابچی با اشاره به امکانات و شرایط موجود، «درمان ناباروی» ضمن توجه به عدم انحراف بودجه و همچنین افزایش جمعیت از طریق «نظام شبکه» را دو اقدام فوری مطرح شده در این طرح معرفی کرد.

وی همچنین تاکید کرد که دستورالعملی پیشنهادی در رابطه با آیین‌نامه اجرایی این طرح از سوی کارگروه خانواده تهیه شده است که در اختیار مسئولان جدید وزارت بهداشت قرار خواهد گرفت و این پیشنهاد مورد استقبال دکتر عین‌اللهی قرار گرفت.

کمبود دارویی و 7 اولویت برای جبران

همچنین در بخش بررسی موضوعات پیرامون مسئله کمبود دارویی نیز کارشناسان در 7 محور زیر ، به توضیح اولویت‌ها و پیشنهادهای خود در این زمینه پرداختند:

1. لزوم تکمیل TTAC و اتصال آن به کلیه نرم افزار های فروش دارویی بیمارستانی و شهری

٢. تخصیص یارانه دارو از طریق بیمه‌ها

٣. لزوم بهبود سریع و افزایش دسترسی جغرافیایی مردم به دارو با استفاده از ظرفیت تمام داروخانه؛ توامان با نظارت بر توزیع و فروش دارو با استفاده از بستر TTAC

٤. حمایت از تولید مواد اولیه و بسته بندی دارویی با نگاه تکمیل زنجیره ارزش، رفع وابستگی و همچنین کاهش قیمت و توسعه صادرات (با توجه به وجود مزیت رقابتی موجود در صنایع پایین دستی پتروشیمی در کشور)

٥. بهبود دسترسی مردم به داروهای جدید و همزمان استفاده از گایدلاین های سختگیرانه و ایجاد مکانیسم های تنبیهی در صورت تجوز داروهای خارج از فهرست

٦. حمایت از اجرای طرح ژنریک و قیمت گذاری پویای داروهای وارداتی و تولید داخل و تغییر نگاه از حمایت صرف از تولیدکنندگان به حمایت از مصرف کنندگان دارو

٧. افزایش منابع تامین کننده داروی کشور براساس بند ٦ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی/فارس