نگاهی به تحولات پنجشیر؛ آیا پاکستان در زمین طالبان می‌جنگد؟

به گزارش راهبرد معاصر همزمان با خروج آخرین هواپیمای آمریکایی از افغانستان در هفته گذشته، طالبان که تنها چالش پیش‌روی خود برای اعلام دولت جدید در افغانستان را موضوع پنجشیر می‌دانست، اعلام کرد می‌خواهد این موضوع را از طریق مذاکره و گفت‌وگو حل کند.

اما چند روز بعد طالبان اعلام کرد مذاکرات با جبهه پنجشیر به شکست انجامیده و احمد مسعود علاقه‌مند به حل موضوع نیست.

احمد مسعود نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها عنوان کرده بود که خواستار تشکیل دولتی فراگیر از سوی طالبان بوده و حاضر است در صورت تحقق این موضوع دست از دفاع برداشته و با طالبان گفت‌وگو کند

درگیری‌ها در پنجشیر از زمانی بالا گرفت که جبهه مقاومت به فرماندهی «احمد مسعود» اعلام کرد تا زمان برآوردن شدن خواسته‌های برحق حاضر به مذاکره با طالبان نخواهد بود.

در 5 روز گذشته طالبان با افزایش تحرکات خود در مناطق مختلف ولایت پنجشیر، حملاتی را در این منطقه صورت داد که بر اساس اعلام منابع محلی تلفات سنگینی به هر دو طرف وارد د.

اختلافات درونی طالبان اما یکی از مواردی بود که مانع از حل چالش‌های پیش‌روی طالبان شد. در حالی که طالبان اعلام کرده بود دولتی فراگیر تشکیل خواهد داد اما عباس استانکزی از مقامات ارشد طالبان در اظهارنظری گفت که در دولت آینده هیچکدام از افراد کابینه قبلی حضور نخواهند داشت. این موضوع سبب دمیدن به اختلافات درونی این گروه شد.

شایعه‌ جشنی که 75 کشته برجای گذاشت

طالبان که در روزهای گذشته با محاصره اندراب یکی از شهرستان‌های پنجشیر، مانع از رسیدن غذا و امکانات به این منطقه شده بود، جنگ را تا دروازه‌های پنجشیر پیش برد.

با ادامه حملات طالبان به پنجشیر، جمعه شب صدای تیراندازی در کابل شنیده شد. این تیراندازی که گفته می‌شد مربوط به جشن پیروزی طالبان برای سقوط پنجشیر است و 17 کشته تنها در کابل برجای گذاشت، از سوی مقامات طالبان به‌زودی تکذیب شد.

اما روز بعد درگیری‌ها در دره پنجشیر میان طالبان و نیروهای جنبش مقاومت تا جایی بالا گرفت که فهیم دشتی، از سخنگویان جنبش مقاومت در پنجشیر گفت به دلیل "انفجار کوه" از عقب افراد طالبان در منطقه دشت ریوت تحت محاصره قرار گرفته و تمام وسایط و تجهیزات‌شان به جا مانده است.

به گفته او، گذرگاه خاواک نیز قطع شده و هزاران عضو طالبان در پریان محاصره شده اند.

ساعاتی بعد نیز جبهه مقاومت تصاویری از احمدمسعود در میان اسرای طالبان منتشر کرد.

در حالیکه درگیری‌ها در ولایت «پنجشیر» وارد پنجمین روز خود شده بود، سخنگوی طالبان عصر یکشنبه به وقت تهران مدعی شد که تقریباً تمام قلمروی ولایت پنجشیر در افغانستان اینک تحت کنترل نیروهای این گروه است.

«محمد سهیل شاهین» سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر روز یکشنبه گفت: «تقریباً تمام قلمروی ولایت پنجشیر در افغانستان در حال حاضر تحت کنترل طالبان  است.

این در حالی است که «فهیم دشتی»، سخنگوی جبهه پنجشیر با رد این ادعا گفت که نیروهای طالبان از ولایت پنجشیر رانده شده  و  بسیاری از آنها به اسارت گرفته شده اند. او روز یکشنبه در توییتی مدعی شد که جبهه پنجشیر حدود 600 نیروی طالبان را کشته‌اند و بیش از 1000 طالب نیز اسیر یا تسلیم شده‌اند.

در همین حال «بلال کریمی»، معاون «ذبیح‌الله مجاهد»، سخنگوی طالبان نیز پس‌گرفتن شهرستان «پریان» و کشته، تسلیم و اسیر شدن دست‌کم یک‌هزار نیروی این گروه توسط جبهه‌ پنجشیر را رد کرد. وی گفت که طالبان به جز شهر بازارک، مرکز پنجشیر و شهرستان رخه، سایر نقاط این ولایت را در کنترل دارند.  بلال کریمی تأکید کرد که عملیات پاکسازی در پنجشیر ادامه دارد و افراد این گروه در حال پیشروی هستند.

احمد مسعود، فرمانده جبهه پنجشیر نیز در یک پست فیسبوکی گفته بود که مبارزه‌ آنان به‌خاطر «خدا، آزادی و عدالت» است و هیچ گاهی از این مبارزه دست نمی‌کشند. وی افزود: «شکست تنها وقتی اتفاق می‌افتد که از مبارزه‌ی برحق خویش دست بکشید و خسته شوید.»

رد درخواست مسعود برای مذاکره از سوی طالبان

همزمان با افزایش درگیری‌ها شب گذشته احمد مسعود اعلام کرد در صورت خروج نیروهای طالبان از پنجشیر، حاضر است با این گروه مذاکره کند.

در همین حال یکی از مقامات طالبان گفت که احمد مسعود به دلیل آنکه موقعیت ویژه‌ای به او پیشنهاد نشده درخواست مذاکره با طالبان را رد کرده است.

همزنان با اعلام مسعود برای مذامره با طالبان اما نعیم وردک سخنگوی این گروه گفت که پس از آنکه احمد مسعود پیشنهاد ما برای صلح را رد کرد، دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده است.

افزایش حملات طالبان در پنجشیر و شهادت فهیم دشتی

منابع خبری شب گذشته از شهادت «فهیم دشتی» یکی از فرماندهان ارشد جبهه پنجشیر در اثر حملات طالبان خبر دادند. 

در همین حال منابع آگاه با اعلام این خبر به رسانه‌های افغانستان گفتند که خبر شهادت دشتی از سوی دو طرف نیز تایید شده است.

فهیم دشتی خواهرزاده دکتر عبدالله عبدالله سخنگوی مقاومت پنجشیر ظاهرا کشته شده و خبر درسته

منابع میدانی اعلام کردند فهیم دشتی در حمله پهپادهای ارتش پاکستان که به‌عنوان نیروی هوایی طالبان عمل می‌کنند طی حمله به خودروی شخصی احمد مسعود وی و ژنرال ودود به‌شهادت رسیده است، هدف احمد مسعود بوده اما وی در این ماشین حضور نداشته است.

رییس سازمان اطلاعات پاکستان سه روز است در کابل به سر می‌برد و هتل سرنا را به اتاق عملیات نبرد پنجشیر تبدیل کرده است.

منابع نزدیک به جبهه مقاومت مردمی خبر دادند که امرالله صالح معاون پیشین ریاست‌جمهوری افغانستان از پنجشیر به تاجیکستان فرار کرده است. صالح در سه هفته گذشته در کنار احمد مسعود در ⁧پنجشیر⁩ بود.

همچنین ‏گزارش شد که احمد مسعود در جای امنی در پنجشیر است

پاکستان هدایت جنگ پنجشیر را برعهده دارد

در همین حال دو منبع در جبهه مقاومت گفتند در نبرد اخیر پنجشیر نیروهای ویژه پاکستانی که با اراضی پنجشیر آشنا هستند و نقشه این منطقه را دارند، به سنگرهای نیروهای مقاومت از هوا هجوم آوردند.

‏عملیات پنجشیر در حالی اجرا می‌شود که ژنرال فیض حمید، رییس آی‌اس‌آی در کابل است.

 چند گزارش تایید نشده نیز حاکی از آن بود که در جنگ شب گذشته پنجشیر، شماری از کماندوهای پاکستانی نیز حضور دارند .

همچنین گفته می‌شد که شبه نظامیان وابسته به حزب اسلامی افغانستان نیز در نبرد حضور دارند.

در همین حال بلال سروری خبرنگار افغان در توئیتی نوشت که منزل امرالله صالح در پنجشیر با هلیکوپتر مورد حمله قرار گرفته است.

منابع نزدیک به جبهه مقاومت پنجشیر نیز تایید کردند که صالح به مکان نامشخصی منتقل شده است.

همچنین منابعی از مقاومت پنجشیر اعلام کردند که خلبان‌های پاکستانی با استفاده از جنگنده‌های آمریکایی که بدست طالبان افتاده است، مواضع جبهه مقاومت را در پنجشیر هدف قرار می‌دهند.

ضیا آریانژاد، نماینده سمنگان در مجلس سابق نمایندگان افغانستان نیز گفت که پهپاد‌های پاکستانی پنجشیر را بمباران کرده‌اند.

وی افزود: «پنجشیر توسط پهپادهای نیروهای هوایی پاکستان با استفاده از بمب‌های هوشمند بمباران شد.
افغانستان رسما تحت اشغال و تجاوز پاکستان است و طالب جز سگی دست آموز برای پاکستان نیست.»

گزارش‌ها از آخرین وضعیت پنجشیر در شب گذشته حاکی از آن بود که چندین فرمانده و فرمانده مشهور طالبان برای شمال نیز در درگیری‌ها کشته شدند.

در همین حال اسپوتنیک از نقش تعیین کننده کماندوهای پاکستانی در درگیری شب گذشته پنجشیر خبر داد.

کمال‌الدین نظامی والی پنجشیر نیز گفت که مواضع نیروهای مقاومت چند بار با پهپاد بمباران شده است.

‏پیشتر یک نماینده پیشین مجلس افغانستان هم از بمباران پنجشیر توسط پهپادهای پاکستانی و بمب‌های هوشمند خبر داده بود. اما ‏طالبان این ادعا را رد کردند.

پس از اعلام طالبان مبنی بر سقوط پنجشیر توسط این گروه، ‏جبهه‌ مقاومت در واکنش به تصرف پنجشیر توسط طالبان این خبر را نادرست عنوان کرد.

به گفته این جبهه، «نیروهای مقاومت در قرار‌‌گاه شان حضور دارند و مقاومت ادامه دارد.»

در همین حال احمد مسعود رهبر جبهه مقاومت در پنجشیر در پیامی گفت که طالبان با ما نمی‌جنگند اما ارتش ISI پاکستان آنها را رهبری می‌کند، طالبان آنقدر قوی نیستند که با ما مبارزه کنند اما ارتش پاکستان با آنها همکاری می‌کند.

وی از مردم افغانستان خواست تا علیه طالبان که از دین و شریعت نیز خارج شده‌اند قیام کنند.

محکومیت حملات طالبان در پنجشیر از سوی ایران

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران گفت: اخباری که از پنجشیر می‌رسد نگران‌کننده است. حملات دیشب به اشد وجه محکوم است. شهادت رهبران افغانستانی مایه تأسف عمیق است. دخالت خارجی را در دست بررسی داریم. 

وی افزود: هیچ کس نباید اجازه دهد این مسیر به برادرکشی ختم شود. طالبان به تعهدات خود پایبند باشد. گرسنگی‌دادن به مردم پنجشیر و قطع آب و برق و ... مایه تاسف است. ایران تمامی مساعی و همت خود را به کار می‌گیرد که به پایان آلام مردم افغانستان کمک کند. این خواست و اراده مردم است که باید محقق شود نه دخالت خارجی و نه هیچ طرح و توطئه دیگری.

خطیب زاده ادامه داد: تذکر جدی می‌دهم که تمامی حقوق قرمز و تعهدات ذیل حقوق بین‌الملل رعایت شود. ایران از نزدیک تحولات افغانستان را پیگیری می‌کند.