شاخص‌های بورس چه کمکی به تصمیم‌گیری در معاملات می‌کند؟

به گزارش راهبرد معاصر، هر یک از سرمایه‌گذاران با استفاده از روش و منطق مربوط به خود در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند. برخی با استفاده از تحلیل بنیادی اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند، برخی با استفاده از تحلیل تکنیکال؛ برخی با اتکا به تابلوخوانی و بررسی پارامترهای تابلوی یک سهم و از همه اصولی‌تر برخی با استفاده از ترکیب این روش‌ها پیش می‌روند. عده‌ای نیز با خرید واحدهای صندوق های سرمایه گذاری، به صورت غیرمستقیم از مزایای بورس بهره‌مند می‌شوند.

اشخاصی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، در هر گروهی از موارد فوق که قرار بگیرند، برای درک شرایط کنونی بازار و پیش‌بینی درست وضعیت آینده می‌توانند از شاخص های بورس استفاده کنند. هم‌اکنون بیش از ۵۰ شاخص مختلف در بورس وجود دارد که هر یک اطلاعات مهم و ارزشمندی را از وضعیت بازار انعکاس می‌دهد.

انواع شاخص‌ های بورس

شاخص‌های بورس در یک تقسیم‌بندی اولیه در دو گروه «شاخص‌های اصلی» و «شاخص‌های صنایع» قرار می‌گیرند. در صفحه اول وبسایت tsetmc.com، اطلاعات مربوط به شاخص های اصلی ارائه شده است. از جمله مهمترین شاخص‌های اصلی می‌توان به «شاخص کل»، «شاخص قیمت»، «شاخص کل هم وزن»، «شاخص قیمت هم وزن»، «شاخص بازار اول» و «شاخص بازار دوم» اشاره کرد.

شاخص کل (TEDPIX) یا همان شاخص بورس

شاخص کل یا «شاخص قیمت و بازده نقدی» که به اختصار TEDPIX نامیده می‌شود، پرکاربردترین شاخص میان تحلیلگران بازار سرمایه است. TEDPIX همان شاخصی است که در رسانه‌ها از آن به عنوان شاخص بورس یاد می‌شود. این شاخص نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت‌ها و سود نقدی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. به بیان دیگر این شاخص، میانگین بازده سرمایه‌گذاران در بورس را نمایش می‌دهد.

در محاسبه شاخص کل، وزن شرکت‌ها با یکدیگر متفاوت است. هر چه شرکت بزرگ‌تر بوده و سرمایه بیشتری در اختیار داشته باشد، تاثیری بیشتری روی تغییرات شاخص کل خواهد داشت. از این رو ممکن است در یک روز با رشد قیمت سهام چند شرکت بزرگ، شاخص کل مثبت شود، در حالی که تعداد زیادی از سهم‌های بازار منفی باشند. برعکس این موضوع نیز ممکن است اتفاق بیفتد. یعنی شاخص کل طی یک بازه زمانی کاهش یافته باشد، اما قیمت سهام تعداد زیادی از شرکت‌های کوچک افزایش داشته باشد.

شاخص قیمت

این شاخص، نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. تفاوت این شاخص با شاخص کل در این است که در شاخص کل علاوه بر افزایش قیمت سهم، سود نقدی آن‌ها نیز لحاظ می‌شود ولی در شاخص قیمت، سود نقدی لحاظ نمی‌شود. مشابه شاخص کل، ارزش شرکت‌ها مبنای وزن‌دهی آن‌ها در این شاخص است و در نتیجه شرکت‌های بزرگ تأثیر بیشتری بر این شاخص دارند.

شاخص کل هم وزن

شاخص کل هم وزن، مشابه شاخص کل است با این تفاوت که در محاسبات این شاخص، وزن همه شرکت‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود. تحلیلگران برای رسیدن به درک درست‌تری از وضعیت کل بازار، باید شاخص هم وزن را به صورت همزمان با شاخص کل بررسی کنند. مثلا اگر در طی یک روز معاملاتی، شاخص کل مثبت و شاخص هم‌وزن منفی باشد، می‌توان نتیجه گرفت که وضعیت عمومی سهم‌های بزرگ (که اصطلاحا به آن‌ها شاخص‌ساز می‌گویند) صعودی بوده در حالی که وضعیت عمومی بازار نزولی است.

شاخص قیمت هم وزن

شاخص قیمت هم وزن، مشابه «شاخص هم وزن» است، با این تفاوت که در این شاخص، وزن همه شرکت‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود و شرکت‌های کوچک و بزرگ تاثیر یکسانی بر شاخص دارند.

شاخص بازار اول و شاخص بازار دوم

شرکت‌های بورسی با توجه به معیارهایی مانند «میزان سرمایه شرکت»، «تعداد سهامداران»، «وضعیت سودآوری» و … به دو بازار اول و دوم تفکیک شده‌اند. شرکت‌های بورسی که ساختار مالی قوی‌تری دارند، در بازار اول و سایر شرکت‌ها، در بازار دوم قرار می‌گیرند. سرمایه‌گذارانی که تمایل دارند در شرکت‌های بازار دوم سرمایه گذاری کنند می‌توانند با بررسی «شاخص بازار دوم» تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

سایر شاخص‌های بورس

در بورس اوراق بهادار تهران، شاخص‌های دیگری نظیر «شاخص صنعت»، «شاخص آزاد شناور»، ‌«شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت» و ‌«شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر» وجود دارد. هر یک از این شاخص‌ها در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه است. برای مشاهده اطلاعات این شاخص‌ها می‌توان به وبسایت tsetmc.com مراجعه کرد.

در صورتی که تمایل دارید اطلاعات بیشتری در خصوص بازار سرمایه کسب کنید، می‌توانید با مراجعه به وبسایت آموزشی کارگزاری مفید، ضمن دسترسی به ۸۰۰ مطلب آموزشی، در کلاس‌ها و دوره های رایگان آموزش بورس شرکت کنید.