5 بازیگر عمده غیردولتی توسعه در اقتصاد ایران-راهبرد معاصر
مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد تغییرات کابینه در سال ۱۴۰۲/ چه کسانی از دولت جدا شدند؟ اسماعیل هنیه با قالیباف دیدار کرد تاریخ جدید واریز یارانه نقدی فروردین با افزایش 15 درصدی | واریزی ۱ میلیون و ۳۸۰ هزارتومانی برای این خانوارها انفجار مهیب در حیفا آخرین اخبار از نقل و انتقالات استقلال سازمان ملل: ۲۴ بیمارستان غزه غیرفعال هستند آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس بزنیم یا نه؟ بازنشر پیام مهم «محمد الضیف» برای آزادی فلسطین تشکیل کارگروه مشترک دولت و انبوه‌سازان برای رفع مشکل مسکن قیمت بیت‌کوین سقوط کرد بارش باران و برف در برخی استان های کشور پاسخ فرزند آیت‌الله علم‌الهدی به شایعه سهامداری در یک هلدینگ گردشگری ٨ کیلو کاهش وزن با خوردن روزانه این نوع سرکه درخواست آمریکا برای مشارکت ژنرال‌هایش در طراحی حمله به رفح فروش بلیت قطارهای مسافری برای نیمه دوم فروردین ردیابی گوشی سرقتی با چند ترفند ساده قیمت خودرو‌های ایران خودرو و سایپا امروز ۹ فروردین ۱۴۰۳+ جدول قیمت دلار و یورو و نرخ ارز امروز ۹ فروردین ۱۴۰۳+ جدول قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳+ جدول عسل را برای افطار انتخاب کنیم یا شکر؟ ماجرای عجیب بازیکنی که مجبور شد در استقلال بماند! این مادران می‌توانند یک روز در میان روزه بگیرند واکنش معاون حقوقی استقلال به بسته شدن پنجره نقل‌وانتقالاتی: جای نگرانی نیست تحریم‌های جدید انگلیس و آمریکا علیه دو فرد مرتبط با شبکه‌های رسانه‌ای حامی حماس نتانیاهو: هدفم از لغو سفر هیئتی به واشنگتن ارسال پیام به حماس بود گالانت: نتایج جنگ غزه آینده اسرائیل را مشخص خواهد کرد ماجرای رشوه به داور معروف‌ ایران؛ پیشنهاد پرادو و سکه داشتم! ۲ سال و ۶ ماه زندان به خاطر شادی جنجالی! بلومبرگ: ماکرون آمریکا را خشمگین کرد امیرعبداللهیان در راه عشق‌آباد روسیه: فرانسه مبارزه با تروریسم را از اوکراین شروع کند رایزنی باقری با نماینده ویژه صدراعظم اتریش در امور سیاست خارجی وال‌استریت‌ژورنال: آمریکا در پشت‌پرده با عملیات اسرائیل در رفح موافق است ترکیه: باروت و مواد منفجره صادراتی به اسرائیل کاربرد نظامی ندارد تمدید قرارداد صادرات گاز ایران به عراق ستاره خارجی جدید لیگ برتر ایران هپاتیت دارد دستیار نکونام استقلال را تهدید کرد! درمان اصلی کبد چرب چیست؟ چهار ماده غذایی ارزان و سالم مخصوص سفر ادعای فیلیپین: ایران ۱۸ خدمه نفتکش سنت‌نیکلاس را آزاد کرد رژیم غذایی فستینگ ریسک این بیماری خطرناک را افزایش می‌دهد استعفای مقام آمریکایی در اعتراض به حمایت واشنگتن از تل‌آویو اعلام محدودیت‌های ترافیکی جاده‌ها در نیمه دوم تعطیلات نوروزی استخدام رسمی در پنج سال آینده ممنوع؟ امیرمنصور آریا در تور مالیات افتاد توضیح وزیر ارتباطات درباره شرایط افزایش سرعت اینترنت تأکید آیت الله رئیسی بر فراهم کردن بستر افزایش نشاط اجتماعی وزرایی که در سال ۱۴۰۲ از مجلس کارت زرد گرفتند احتمال تغییر دستمزد ۱۴۰۳ کارگران جدی شد دوندگی‌های وزارت علوم در تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید آیا حمام کردن و یا شنا در استخر، روزه را باطل می‌کند؟ آیت الله رئیسی: شکست‌های طوفان‌الاقصی برای رژیم صهیونیستی غیرقابل جبران است اعلام زمان افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در 1403 قالیباف: محفل قرآنی امام حسنی‌ها عشق مردم به شعائر دینی را نشان داد معضل بارنامه‌های جعلی/ قاچاق گازوئیل با ۱۰۰ برابر قیمت وزیر کشور: همه کارت‌های ملی که از تعهدهای قبل بوده صادر شده است بهادری: مبالغ جرایم راهنمایی و رانندگی بروزرسانی شد تبعات تعطیلی شبکه منو‌تو به اینترنشنال هم رسید بیانیه بسیج اساتید در محکومیت جنایات اخیر در عزه رهبر انقلاب: جمهوری اسلامی ایران در حمایت از فلسطین و غزه تردید نخواهد کرد مطهری: جبران جنایات غیر انسانی اسرائیل، نابودی آن است واکنش وزیر آموزش و پرورش به لو رفتن سوالات امتحانات نهایی تعداد کشته‌های تصادفات نوروزی به ۵۱۰ نفر رسید حکم قطعی پرونده فوت ۶ کارگر معدن طزره دامغان صادر شد اسنپ گزینه "عجله دارم" را حذف کرد! وزیر آموزش و پرورش: دشمن بداند راهبرد شهید سلیمانی شکست ناپذیر است نحوه فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها در ماه رمضان عباس ایروانی عظام‌خودرو به ۶۵ سال حبس محکوم شد اژ‌ه‌ای: کشور‌های اسلامی مراودات و دادوستد‌های خود با صهیونیست‌ها را کاملاً قطع کنند آلودگی هوا دست از سر تهرانی‌ها برنمی دارد هشدار پلیس تهران در خصوص چهارشنبه پایانی سال علت قطعی آتش‌سوزی در بیمارستان گاندی اعلام شد اعلام زمان نتایج آزمون دکتری «Ph.D» سال ۱۴۰۳ آتش سوزی عمدی در لواسانات؛ شرور عربده‌کش دستگیر شد آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته ۱۴۰۳ آغاز شد آغاز پخش ویژه برنامه‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ از تلویزیون سومین سالگرد آیت‌الله مصباح یزدی با حضور رئیس‌جمهور اولویت فیش عمره و حج چگونه استعلام شود؟ لوح| شکست خوردگان در باتلاق نسل کشی اطلاع نگاشت| کودکان غزه زیر آوار جنگ کاریکاتور| آمریکا؛ شریک جرم قطعی پیکر آتیلا پسیانی بعد از چند روز به ایران رسید + عکس مرتضی پورصمدی درگذشت سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است
تاسیس بانک توسعه، پیشرفت در کشور را سختتر میکند

5 بازیگر عمده غیردولتی توسعه در اقتصاد ایران

به مرور زمان و گروههای عمده اقتصادی در کشورمان پدید آمده اند که بازیگران غیردولتی توسعه در اقتصاد هستند، هماهنگ کردن و هم مسیر کردن همین گروهها خود کار چالش برانگیزی بود، حال با اضافه شدن بانک توسعه وضعیت پیچیده تری رخ خواهد داد.
میلاد ترابی فرد- کارشناس ارشد مسائل اقتصادی
تاریخ انتشار: ۱۶:۵۱ - ۱۷ مهر ۱۳۹۸ - 2019 October 09
کد خبر: ۲۴۳۰۲

به گزارش راهبرد معاصر؛ در مطلب پیشین در رابطه با تاسیس بانک توسعه جمهوری اسلامی که در طرح قانون جدید بانکداری مجلس به آن اشاره شده بود پرداختیم، در بررسی های پیشین گفته شد که جایگاه واقعی این بانک در بوم سازگان توسعه کشور به هیچ وجه تبیین نشده است، علاوه بر اینکه در این طرح به این بانک صرفا به عنوان یک طرح سودزا نگاه شده(که این نوع نگاه عاری از اشکال نیست) فضای توسعه زیرساخت کشور بازیگران متعددی دارد، این بازیگران توسعه با اضافه شدن یک بازیگر دیگر قطعا زمین بازی توسعه کشور را دچار گره های کورتر کرده و زیرساخت لازم برای عزم تغییر را از بین میبرد، در این نوشتار به معرفی این 5 گروه از بازیگران میپردازیم؛

 

نهادهای عمومی غیردولتی؛ جایگاههای توسعه ای و قانونی آنها

به موجبه قانون محاسبات عمومی کشور سال 1366 در تفسیر اصل 44 قانون اساسی، بخش دولتی به بخش عمومی تفسیر و خود بخش عمومی به دولتی و غیردولتی تقسیم شد. در سال 1373 نیز با تصویب قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیر دولتی (مشهور به قانون فهرست) نهادها و موسسات عمومی غیردولتی را احصا کرد، این قانون البته هنوز بعد از سالها در حال بروزرسانی و گسترش است، موضوع نهادهای عمومی غیردولتی از جنبه اهمیت از دو منظر قابل بررسی است؛ نخست جنبه قانونگذارانه و دوم از جنبه بازیگری آنها در توسعه کشور از جنبه قانونگذارانه به نظر میرسد استثناهای قانونی ویژه ای که برای این نهادها توسط قانونگذار وضع شده است، آنها را از بسیاری نقش آفرینیها در چارچوب سیاستهای کلان کشور مستثنی کرده است، در این راستا لازم است تا تدبیرات لازم اندیشیده شود، در این زمینه دو مسیر میتوان متصور بود؛ یکی الزام به پیروی از دولت و دوم تدوین مسیر مستقل سیاستی برای این نهادها در ذیل اسناد بالادستی و «سیاستی» خط مشی ابلاغیه های رهبری، که به نظر میرسد راه دوم به دلایل مختلف از جمله بستر نهادی فعلی کشور و همچنین نیاز به مجریان توسعه ای مستقل از چرخش های انتخاباتی منطقی تر باشد. از جنبه توسعهای نقش این نهادها به موجبه قانون مناقصات کشوری نقشی استثنایی را حائز هستند، از جمله اینکه این نهادها برای مشارکت در پروژه ها نیاز به ارائه تضامین نیستند و صرفا امضای عالی ترین مقام مسئول در این نهادها به منزله تضمین محسوب میگردد، این مسئله البته آفتهایی دارد که از جمله آنها نبود تضامین مالی لازم برای پوشش ریسک پروژه ها را میتوان نام برد که البته در مواردی مانند ستاد اجرایی فرمان امام وبنیاد مستضعفان، قانونگذار با اعطای بخشی از مالکیتهای عمومی این ریسک را پوشش داده است.

 

رابطه دولت با شرکتهای دولتی

بودجه مصوب سالانه کشور هر ساله شامل دو قسمت عمده است؛ بودجه خود دستگاه دولتی و بودجه شرکتهای دولتی، که بودجه شرکتهای دولتی 75 درصد بودجه را شامل میشود. تنها 25 درصد از کل بودجه را مورد تحقیق و بررسی قرار میدهد، علاوه بر این در بدنه دولت نوعی از نهادها وجود دارند که به نام سازمان های توسعهای؛ سازمانهای توسعهای به سازمانهایی گفته میشود که به ارائه خدمات توسعهای و نوسازی صنایع مختلف میپردازند. هر چند این سازمانها در قالب ساختارها و شخصیتهای حقوقی مختلفی اعم از عمومی و خصوصی ایجاد میشوند؛ ولی شایعترین نوع شکلگیری این سازما نها در کشور، سازما نهایی هستند که در بدنه حاکمیت و در قالب شرکتهای دولتی ایجاد شده و فعالیت میکنند.

 

شایان ذکر است مطابق قانون اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی و مقررات اجرایی مربوط به آن تاکنون سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سازمان صنایع کوچک و شهر کهای صنعتی ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بانک توسعه صادرات ایران، بانک صنعت و معدن، بانک کشاورزی، بانک مسکن و بانک توسعه تعاون به عنوان سازما نهای توسعه‌ای موضوع تبصره(۳) بند(الف) ماده(۳) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و مقررات اجرایی مربوط به آن تعیین شده‌اند. ضمن آنکه در حوزه کشاورزی، شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران و شرکت شهرکهای کشاورزی که با اصلاح اساسنامه یکی از شرکت های مادر تخصصی موجود ایجاد میشود، بر اساس حکم قانون برنامه پنجم توسعه به این موارد اضافه شدهاند .اگرچه در رابطه با هم شرکتهای دولتی و هم سازمان های توسعه ای قوانینی وجود دارد ولی به نظر میرسد نوعی سیاست ابهام در این زمینه برقرار است، مثلا در مجموعه شرکتهای دولتی، شرکت آبفا)که از قضا بیشترین تعداد شرکت دولتی در این زمینه وجود دارد( ریاست توسط دولت تعیین میشود ولی سهام عمده این شرکت خصوصی است، در سازمانهای توسعه ای نظیر سازمان صنایع کوچک و شهر کهای صنعتی ایران دقیقا همین اتفاق تکرار میشود، در زمینه سازمانهای توسعه ای دولت با تفویض برخی اختیارات حاکمیتی به این سازمانها به این ابهام دامن زده است، ابهامی که به نظر میرسد نظام اقتصادی-سیاسی کشور را جزیره ای میکند.

 

دولتهای محلی

یکی از بازیگران قدرتمند در میان نهادهای عمومی غیردولتی، شهرداریها و تا حدی استانداری ها هستند، بر اساس برخی اصول مصوبه اختیاراتی به شهرداری ها داده شده است که دیگر میتوان آنها را دولتهای محلی نامید، دولتهایی که مورد نظارت و پایش کلان مناسبی قرار نمیگیرند، قدرت این دولتها بعضی اوقات آنقدر بالاست که برخی استانداران در مواردی تا ده برابر بودجه مصوب کشوری از محل منابع استانی طرحهای عمرانی اجرا کرده اند، این البته نه یک تهدید که میتوان آن را فعال کردن یک فرصت تلقی کرد، ولی مشکل کار نبود نظارت کافی و همچنین نبود قوانین جامع برای ارتباط سنجی وظایف این دولتها با مجموعه حاکمیت است.

 

صندوق های مختلف

بر اساس داده های شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در کشور حدود 193 صندوق سرمایه گذاری اعم از خصوصی و عمومی و دولتی وجود دارد، عدم تعیین تکلیف جایگاه قانونی بسیاری از صندوقها در ساختمان اقتصاد کشور وضعیتی مبهم را رقم زده است، این وضعیت زمانی وخیم تر میشود که بزرگترین صندوق توسعه کشور ترتیبات تخصیص منابع بسیار مبهم و غیرشفافی دارد، مشخص نیست تصمیم گیرنده نهایی برای این صندوق چه کسانی هستند! همچنین از نظر شاخصهای حاکمیت شرکتی این صندوق دچار ضعفهای جدی است.

 

خصولتی ها

بر اساس سازوکاری که در سیاستهای کلی اصل 44 دیده شد، بسیاری از شرکتهای دولتی به مجموعه های خصوصی واگذار شد، ولی به واسطه برخی خلاها مشکلات عمدهای ایجاد شد؛ این خلاها عبارت بودند از:

  1. فقدان توان بخش خصوصی حقیقی برای جذب واگذاریها و که باعث سیطره مجدد نهادهای عمومی غیردولتی و دولتی بر این منابع شد، به طور مثال ایران خودرو و سایپا شرکتهای تابعه خود را خریدند و سهامدار اکثریت فعلی در این شرکتها خودشان هستند، که این باعث بروز فسادهای جدی از جمله گردش برخی مدیران ناشایست در بدنه این شرکتها شد، یا بنیاد شهید! به واسطه این مسئله یکه تاز بازار تولید جوجه یک روزه کشور)به میزان تامین 80 درصد این تولیدات( شد و مثالهای متعددی که میتوان در این زمینه عنوان کرد.

  2. نبود قانون تعارض منافع جدی در کشور باعث شد مدیران دولتی به راحتی در چند منصب از اجرا و سیاست تا نظارت حضور یابند، نمونه جدی این مسئله رفت و آمد مدیران بانک مرکزی به هیئت مدیره های بانکهای خصوصی است که سد راه هر گونه اصلاحات بانکی شده است.
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده