هدف عربستان از تنش‌زدایی با ترکیه و قطر چیست؟-راهبرد معاصر
تدابیر جدید دیوان لاهه در رابطه با جنگ در غزه دیدار امیرعبداللهیان با رئیس جمهور ترکمنستان روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد حمله اسرائیل به حومه دمشق پایتخت سوریه آنچه که باید از کنکور ۱۴۰۳ بدانیم/ مهمترین تغییر آزمون امسال کدام استان‌ها بیشترین و شدیدترین تصادفات نوروزی را داشتند؟ صدور 230 هزار فقره چک الکترونیکی در شبکه بانکی قالیباف: نتیجه عملیات طوفان الاقصی تحت هیچ شرایطی قابل تغییر نیست چین: آمریکا برای افزایش بودجه نظامی خود از ناکجاآباد دشمن فرضی می‌سازد واعظ آشتیانی: نمایندگان جدید توصیه‌های رهبر انقلاب را نصب‌العین قرار دهند رهبر انقلاب : غزه، تا این لحظه پیروز اصلی میدان است آخرین وضعیت توافقات و قراردادهای بین‌المللی دولت بررسی شد استقبال 56 درصدی مردم از طرح کالابرگ فجرانه دوم وزیر دفاع: امسال هم تولید تجهیزات و تسلیحات جدید را با قدرت ادامه می‌دهیم معاریو: نتانیاهو همانند یک کودک پرخاشگر رفتار می‌کند دیدار امیرعبداللهیان با همتای ترکمنستانی طالبان: برخی افراد داعش را تبلیغ می‌‌کنند لایحه عفاف و حجاب به دلیل برخی از ایرادات دوباره به مجلس برگشت داده شد اعلام تمهیدات ترافیکی شب‌های قدر در تهران آخرین وضعیت ترافیک محورهای شمالی اعلام شد اعلام ضریب حقوق ۱۴۰۳ کارمندان و بازنشستگان+ جزئیات دردسر بزرگ استقلال به خاطر سند یک ورزشگاه! برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید جریمه تخلفات حادثه‌ساز ۵برابر شد/ اعمال از هفته آینده اسرائیل گزارشگر سازمان ملل را تهدید کرد مخالفت خصمانه آمریکا با تکمیل خط لوله گاز «صلح» کنعانی: گزارشگر سازمان ملل جنایات اسرائیل را تایید کرد نفخ معده را جدی بگیرید نشانه این بیماری هاست! افزایش سن بازنشستگی در سال ۱۴۰۳ با این عدد تصویب شد! خبر خوب برای جواد نکونام و استقلالی‌ها آخرین وضعیت ترافیکی جاده‌ها؛ ترافیک سنگین در جاده چالوس حقوق ورودی موبایل‌های بالای ۶۰۰ دلار ابلاغ شد بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد تغییرات کابینه در سال ۱۴۰۲/ چه کسانی از دولت جدا شدند؟ اسماعیل هنیه با قالیباف دیدار کرد تاریخ جدید واریز یارانه نقدی فروردین با افزایش 15 درصدی | واریزی ۱ میلیون و ۳۸۰ هزارتومانی برای این خانوارها انفجار مهیب در حیفا آخرین اخبار از نقل و انتقالات استقلال سازمان ملل: ۲۴ بیمارستان غزه غیرفعال هستند آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس بزنیم یا نه؟ بازنشر پیام مهم «محمد الضیف» برای آزادی فلسطین تشکیل کارگروه مشترک دولت و انبوه‌سازان برای رفع مشکل مسکن قیمت بیت‌کوین سقوط کرد بارش باران و برف در برخی استان های کشور پاسخ فرزند آیت‌الله علم‌الهدی به شایعه سهامداری در یک هلدینگ گردشگری ٨ کیلو کاهش وزن با خوردن روزانه این نوع سرکه درخواست آمریکا برای مشارکت ژنرال‌هایش در طراحی حمله به رفح فروش بلیت قطارهای مسافری برای نیمه دوم فروردین ردیابی گوشی سرقتی با چند ترفند ساده قیمت خودرو‌های ایران خودرو و سایپا امروز ۹ فروردین ۱۴۰۳+ جدول قیمت دلار و یورو و نرخ ارز امروز ۹ فروردین ۱۴۰۳+ جدول عسل را برای افطار انتخاب کنیم یا شکر؟ ماجرای عجیب بازیکنی که مجبور شد در استقلال بماند! این مادران می‌توانند یک روز در میان روزه بگیرند واکنش معاون حقوقی استقلال به بسته شدن پنجره نقل‌وانتقالاتی: جای نگرانی نیست تحریم‌های جدید انگلیس و آمریکا علیه دو فرد مرتبط با شبکه‌های رسانه‌ای حامی حماس استخدام رسمی در پنج سال آینده ممنوع؟ توضیح وزیر ارتباطات درباره شرایط افزایش سرعت اینترنت تأکید آیت الله رئیسی بر فراهم کردن بستر افزایش نشاط اجتماعی وزرایی که در سال ۱۴۰۲ از مجلس کارت زرد گرفتند دوندگی‌های وزارت علوم در تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید آیا حمام کردن و یا شنا در استخر، روزه را باطل می‌کند؟ آیت الله رئیسی: شکست‌های طوفان‌الاقصی برای رژیم صهیونیستی غیرقابل جبران است قالیباف: محفل قرآنی امام حسنی‌ها عشق مردم به شعائر دینی را نشان داد واکنش وزیر آموزش و پرورش به لو رفتن سوالات امتحانات نهایی تعداد کشته‌های تصادفات نوروزی به ۵۱۰ نفر رسید حکم قطعی پرونده فوت ۶ کارگر معدن طزره دامغان صادر شد اسنپ گزینه "عجله دارم" را حذف کرد! وزیر آموزش و پرورش: دشمن بداند راهبرد شهید سلیمانی شکست ناپذیر است نحوه فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها در ماه رمضان عباس ایروانی عظام‌خودرو به ۶۵ سال حبس محکوم شد اژ‌ه‌ای: کشور‌های اسلامی مراودات و دادوستد‌های خود با صهیونیست‌ها را کاملاً قطع کنند آلودگی هوا دست از سر تهرانی‌ها برنمی دارد هشدار پلیس تهران در خصوص چهارشنبه پایانی سال علت قطعی آتش‌سوزی در بیمارستان گاندی اعلام شد آغاز پخش ویژه برنامه‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ از تلویزیون سومین سالگرد آیت‌الله مصباح یزدی با حضور رئیس‌جمهور اولویت فیش عمره و حج چگونه استعلام شود؟ لوح| شکست خوردگان در باتلاق نسل کشی اطلاع نگاشت| کودکان غزه زیر آوار جنگ کاریکاتور| آمریکا؛ شریک جرم قطعی پیکر آتیلا پسیانی بعد از چند روز به ایران رسید + عکس مرتضی پورصمدی درگذشت سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است
تاکتیک یا راهبرد؟

هدف عربستان از تنش‌زدایی با ترکیه و قطر چیست؟

هدف عربستان از تنش‌زدایی با ترکیه و قطر بهبود روابط در حد ائتلاف راهبردی نیست؛ بلکه این سیاست اقدامی تاکتیکی با هدف کاهش فشارهای رسانه‌ای و دیپلماتیکی علیه ریاض در زمینه مسائل حقوق بشر به ویژه پرونده ترور خاشقچی در آستانه روی کار آمدن دولت بایدن صورت گرفته است.
سیدعلی نجات ؛ کارشناس مسائل غرب آسیا
تاریخ انتشار: ۱۲:۵۶ - ۰۴ دی ۱۳۹۹ - 2020 December 24
کد خبر: ۷۱۲۴۹

هدف عربستان از تنش‌زدایی با ترکیه و قطر چیست؟

 

به گزارش راهبرد معاصر؛ عربستان سعودی پس از هفت سال اختلاف با ترکیه بر سر پرونده‌هایی همانند سوریه، لیبی و مصر و بیش از سه سال تنش با قطر و اعلام شروط سیزده‌گانه برای رفع تحریم و محاصره، طی دو ماه گذشته به سمت تنش‌زدایی با این دو کشور گام برداشته است. پرسش کلیدی نوشتار حاضر این است که چه عاملی موجب شده که ریاض در این بازه زمانی به سمت تنش‌زدایی در روابط گام بردارد؟

 

تنش‌زدایی در روابط عربستان با ترکیه

عربستان سعودی و ترکیه از سال ۲۰۱۳ به دلیل تعارض دیدگاه‌ها و منافع در بحران‌های منطقه نظیر سوریه، مصر، قطر و لیبی با یکدیگر اختلاف داشته‌اند. روابط ریاض - آنکارا پس از قتل جمال خاشقچی در مقر کنسولگری عربستان در استانبول به سطحی تنش‌آلود رسید. اما اخیراً تنش‌زدایی در روابط ریاض و آنکارا به صورت آشکار محسوس بوده است. در یک ماه گذشته عربستان و ترکیه چهار سیگنال و پالس مثبت برای یکدیگر ارسال کرده‌اند. نخستین پالس، دستور ملک سلمان بن عبدالعزیز برای ارسال کمک‌های پزشکی به ترکیه بود. ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان ۶ نوامبر به مرکز امدادرسانی و اقدامات انسانی «ملک سلمان» دستور داد تا کمک‌های پزشکی و بشردوستانه فوری به آسیب‌دیدگان زلزله ترکیه ارسال کند. در همین راستا منابع سعودی اعلام کردند این ابتکار پادشاه عربستان در راستای کمک به مردم برادر ترکیه در نتیجه زلزله اخیر ازمیر است که منجر به وارد آمدن خسارت‌های مادی سنگینی در این استان شد. دومین سیگنال مثبت تنش‌زدایی، رایزنی رجب طیب اردوغان و ملک سلمان درباره گسترش روابط دوجانبه و نشست گروه جی بیست است. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود، پادشاه عربستان، در۲۰ نوامبر بر سر باز بودن کانال‌های گفتگو برای گسترش روابط دوجانبه میان دو کشور و رفع مشکلات به توافق رسیدند.

 

سومین نشانه از تنش‌زدایی در روابط عربستان سعودی و ترکیه، اظهارات وزیر امور خارجه سعودی در خصوص ترکیه است. فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان در ۲۲ نوامبر اعلام کرد عربستان روابط «خوب و ممتازی» با ترکیه دارد و اطلاعات دال بر تحریم غیر رسمی کالاهای ترکیه صحت ندارد. چهارمین سیگنال مثبت تنش‌زدایی به دیدار وزرای خارجه عربستان سعودی و ترکیه در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی بازمی‌گردد. برای نخستین‌بار پس از ماجرای قتل جمال خاشقچی، وزرای امور خارجه عربستان و ترکیه در حاشیه نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی دیدار کردند. در این دیدار که در حاشیه نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در نیامی، پایتخت نیجریه، برگزار شد چاوش اوغلو میزبانی عربستان از نشست گروه ۲۰ را شایسته تقدیر و تحسین دانست. وزیر امور خارجه ترکیه با انتشار توئیتی نیز تأکید کرد که «نشستی صادقانه» با همتای عربستان خود داشته است. او همچنین بر اهمیت روابط آنکارا و ریاض تأکید کرد و گفت که «شراکت قدرتمند ترکیه و عربستان تنها به نفع دو کشور نیست؛ بلکه به سود همه کشورهای منطقه است.» علاوه بر آن تماس تلفنی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و حمد بن عیسی آل‌خلیفه، پادشاه بحرین در 12 نوامبر با یکدیگر درباره تسریع در همکاری و مناسبات دوجانبه بدون موافقت و چراغ سبز عربستان سعودی امری دشوار به نظر می‌رسد.

 

تنش‌زدایی در روابط عربستان با قطر

روابط چهار کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر با قطر پس از نخستین سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به خاورمیانه در سال 2017 بحرانی شد. بحرانی که به عقیده برخی از کارشناسان شخص ترامپ بخشی از آن و حتی دلیل اصلی آغاز آن است. اگرچه طی سه سال گذشته، تلاش‌های متعددی برای برون‌رفت از بحران صورت گرفته اما به دلیل عدم تمایل کشورهای محاصره کننده این بحران همچنان ادامه دار بوده است. با این حال پس از شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری که حامی کشورهای تحریم کننده قطر بوده، اکنون عربستان تمایل زیادی برای حل بحران از خود نشان داده است.

 

پس از سه سال محاصره قطر به رهبری عربستان سعودی و امارات به نظر می‌رسد که پس از میانجیگری موفق کویت و سفر جرد کوشنر، مشاور رئیس جمهوری آمریکا به منطقه برای حل اختلاف میان شورای همکاری، ریاض عزم خود را برای مصالحه و آشتی با قطر جزم کرده است.

 

مقامات سعودی طی یک ماه گذشته سیگنال‌های متعددی برای قطر ارسال کرده‌اند. فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان اخیراً اعلام کرد ریاض به جست‌وجوی راهی برای پایان دادن به اختلافات با قطر ادامه می‌دهد. عبدالله بن یحیی المعلمی، نماینده دائم عربستان در سازمان ملل نیز اعلام کرد بحران قطر و کشورهای شورای همکاری می‌تواند ظرف 24 ساعت خاتمه یابد.

 

تلاش‌های میانجیگرانه‌ کویت که مورد استقبال عربستان قطر قرار گرفته است، می‌تواند یخ روابط دو کشور را آب کند و آن را از سطح تنش‌آلود به مرحله عادی بدل کند. در همین راستا نشست آتی شورای همکاری که مقرر بود در ماه ژانویه 2021 در منامه برگزار شود با تصمیم سعودی‌ها قرار است با هدف پیشرفت در حل بحران قطر در ریاض برگزار شود. رسانه‌های کویتی گزارش داده‌اند که نشست آتی شورای همکاری شاهد آشتی علنی و حل اختلافات میان قطر با عربستان و امارات و بحرین خواهد بود. قرار است در نشست آتی شورای همکاری در 5 ژانویه 2021 مسائل اختلافی و شرط ها و مطالبات هر طرف در کمیته‌های فرعی خاص پیگیری و بررسی و به نحوی حل خواهد شد که راه را برای بازگشت اختلافات ببندد و اتحاد شورای همکاری را تضمین کند.

 

دلایل تنش‌زدایی در روابط عربستان با ترکیه و قطر

از ماه نوامبر ۲۰۲۰ نشانه‌هایی از تنش‌زدایی در روابط ریاض با آنکارا و دوحه کاملاً مشهود است. یکی از دلایل عمده این تنش‌زدایی و چرخش عربستان به سمت ترکیه شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و هراس ریاض و آنکارا از به قدرت رسیدن جو بایدن است. برای دو کشور عربستان سعودی و ترکیه باقی ماندن دونالد ترامپ در رأس قدرت آمریکا بهترین هدیه بود.

 

عربستان به دلایل متعددی از جمله افزایش فشارها درخصوص پرونده‌ ترور جمال خاشقچی، نقض حقوق بشر، بازگشت آمریکا به برجام، کاهش قراردادهای تسلیحاتی و عدم همراهی آمریکا در جنگ علیه یمن؛ و ترکیه نیز به دلایلی نظیر رویکرد منفی بایدن به رجب طیب اردوغان، مخالفت بایدن با سیاست خارجی منطقه‌ای ترکیه و احتمال تشدید اختلافات پیرامون سامانه اس‌۴۰۰، از روی کار آمدن جو بایدن نگران هستند. این در حالی است که دونالد ترامپ با محمد بن سلمان و رجب طیب اردوغان روابط خوبی داشته است. در حقیقت دلیل تنش‌زدایی ریاض – آنکارا در پرتو شرایط مبهم منطقه‌ای به فقدان دونالد ترامپ به عنوان هم‌پیمان کلیدی بازمی‌گردد.

 

عربستان سعودی در حال حاضر به دنبال راه حل موقت برای مقابله با دولت دموکرات جو بایدن است. به زعم مقامات سعودی یکی از این راه حل‌ها داشتن روابط نزدیک با ترکیه است. از نظر سعودی‌ها نگاه جو بایدن به دو کشور منفی است و همین امر می‌تواند نقطه اشتراکی برای بهبود روابط میان آنکارا و ریاض باشد.

 

اجرایی شدن سیاست‌های جو بایدن، از جمله بازگشت او به برجام، سعودی‌ها را نگران کرده است. در حقیقت ریاض از ترس خروج تهران از انزوا و تحریم‌های اقتصادی، به سمت تنش‌زدایی با ترکیه گام برداشته است. از سوی دیگر افزایش قدرت جمهوری اسلامی ایران به ویژه بعد از شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و قوت گرفتن بازگشت دولت آمریکا به برجام و حمایت اروپا از این روند در کنار قدرتمندتر شدن جبهه مقاومت به ویژه در یمن و لبنان، سعودی‌ها را بر آن داشته تا تنش‌ها با دولت‌های منطقه‌ای اثرگذار را کاهش داده و به دنبال ارتباط نزدیک با کشورهایی نظیر ترکیه باشند. درواقع، ریاض از طریق سیاست تنش‌زدایی تلاش دارد آنکارا در درگیری‌های موجود در منطقه وارد محوری علیه عربستان سعودی نشود.

 

عربستان همچنین نگران است حضور جو بایدن در کاخ سفید موجب گشوده شدن پرونده‌های ضد حقوق بشری ریاض در داخل و خارج کشور شود؛ لذا تلاش دارد تا به وضعیت خود در خصوص این پرونده‌ها که بزرگ‌ترین آن ربودن و قتل فجیع جمال خاشقچی است سر و سامان دهد. دولت سعودی به سمت تنش‌زدایی با قطر و ترکیه رفته است تا مبادا آنکارا در آینده پیگیر پرونده قتل جمال خاشقچی شود و ریاض را در وضعیت بدی در مقابل دولت دموکرات بایدن قرار دهد.

 

سعودی‌ها علاوه بر تنش‌زدایی با آنکارا به سمت تنش‌زدایی با دوحه گام برداشته‌اند. عربستان در میان کشورهای محاصره کننده قطر بیشترین تمایل را برای بازگشت روابط با قطر دارد و علت آن به منافع این کشور که اکثریت آن به رئیس جمهور آتی آمریکا مرتبط است باز می‌گردد. در حقیقت محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، با انتخاب جو بایدن خود را در معرض مشکلات جدی می‌بیند و برای همین درصدد برآمده که مسائل خود را با قطر حل و فصل کند. به بیان دیگر عربستان سعودی پس از شکست ترامپ در انتخابات تلاش‌های خود برای رفع اختلافات با قطر را افزایش داده تا از این موضوع همانند هدیه‌ای به دولت جو بایدن استفاده کند.

 

نتیجه‌گیری

جو بایدن، رئیس جمهور برگزیده ایالات متحده آمریکا حدود یک ماه دیگر وارد کاخ سفید خواهد شد؛ از همین‌رو عربستان سعودی تلاش نموده است به سمت تنش‌زدایی با ترکیه و قطر گام بردارد. با این حال هدف عربستان از تنش‌زدایی با ترکیه و قطر بهبود روابط در حد ائتلاف راهبردی نیست؛ بلکه این سیاست اقدامی تاکتیکی با هدف کاهش فشارهای رسانه‌ای و دیپلماتیکی علیه ریاض در زمینه مسائل حقوق بشر به ویژه پرونده ترور خاشقچی در آستانه روی کار آمدن دولت جدید دموکرات‌ها به رهبری جو بایدن صورت گرفته است.

 

البته به دلیل انباشته شدن اختلافات استراتژیکی و وجود اختلافات ایدئولوژیکی تصور اینکه روابط عربستان با ترکیه و قطر به سال‌های قبل از تنش بازگردد دشوار به نظر می‌رسد، به خصوص که امارات متحده عربی به عنوان متحد ریاض تمایل چندانی به تنش‌زدایی روابط با آنکارا و دوحه ندارد.

مطالب مرتبط
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده
آخرین اخبار