خیز قاهره و تل‌آویو برای توسعه عملی معامله قرن

به گزارش راهبرد معاصر  رژیم صهیونیستی و مصر که مدتهاست در پی تولید گاز طبیعی در شرق مدیترانه‌، در جریان سفر اخیر وزیر نفت و منابع معدنی مصر به قدس اشغالی،  توافقاتی را حاصل کردند. رویترز در اوایل هفته جاری اعلام کرد که دو طرف موفق شدند در خصوص ایجاد یک  خط لوله گاز دریایی از میدان گازی «لویاتان» تا تأسیسات مایع سازی گاز مصر توافق کنند. 

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز در دیدار با وزیر نفت و منابع طبیعی مصر در روز یک‌شنبه گذشته، این روز را روز مهم «همکاری پایدارـ بین دو طرف در زمینه انرژی و سایر امور توصیف کرد و مدعی شد: «عصر جدید شکوفایی و صلح در حال حاضر به لطف توافقنامه ابراهیم حاکم شده است.»

پایگاه خبری «العربی الجدید» در یادداشتی با محور قرار دادن این توافق نوشت: اسرائیل سفر اخیر طارق الملا، وزیر نفت مصر به قدس اشغالی را جشن گرفت. سفری که به توافق برای فعالسازی یک توافق سابق میان دو حکومت در خصوص اتصال میدان «لویاتان» با واحد‌های مایع‌سازی گاز در «دمیاط» و «ادکو» که مصر را با وجود همه مشکلات و موانع موجود در تولید طی یک دهه گذشته در بازار انرژی منطقه متمایز می‌سازد، منتهی شد.

بر اساس این یادداشت، دیدار الملا با «یووال اشتاینیتز» وزیر انرژی رژیم صهیونیستی و نتانیاهو، دارای پیامهایی سیاسی و بیانگر تاکید بر تداوم هماهنگی سیاسی و اقتصادی به ویژه در زمینه انرژی میان دو حکومت با وجود تنش پنهان میان سران آنها بود. 

 پشت پرده تنش صوری میان نتانیاهو و السیسی

نگارنده در ادامه به ماجرای اختلاف نظر میان نتانیاهو و «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر و تنش ایجاد شده در اواخر سال گذشته میان طرفین  و اقدام السیسی در مشروط کردن سفر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به قاهره در سایه شتاب امارات برای عادی‌سازی روابط با اشغالگران اشاره می‌کند.

وی با اشاره به اختلاف نظر درباره ایده آمریکا برای ارتقای سطح عادی‌سازی روابط میان قاهره و تل آویو، نوشت: مقامات دولت مصر در آن زمان معتقد بود که قاهره باید فاصله خود را با تل‌آویو حفظ کند و به نتانیاهو و «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، این پیام را بدهد که علنی‌کردن تماس‌ها و دیدارها میان دو دولت، در سطح مردمی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد یا دست‌کم هزینه بالای دارد.  

اقدام عملی قاهره برای توسعه عادی‌سازی روابط با تل‌آویو

بنا بر این یادداشت، در عین حال که نظام مصر درباره علنی کردن گسترش عادی‌سازی روابط ملاحظاتی را اعلام می‌کند؛ عملا در مسیر توسعه روند عادی‌سازی روابط با تل‌آویو گام بر می‌دارد و آن را در چارچوب پرونده‌های اقتصادی که از نظر آن ایمن است، گام بر می‌دارد. امری که دیگر مانند عصر احیای جریانهای سیاسی اسلام‌گرا و احزاب چپ و ناصری، خشم توده مردم مصر را برنمی‌انگیزد. ضمن اینکه می‌توان صداهای مخالف با عادی‌سازی روابط در رسانه‌های داخلی تحت کنترل را به صورت کامل، سرکوب کرد.

به گفته منابع آگاه، سفر الملا به قدس اشغالی شامل گفت‌وگو درباره چندین پرونده بود که نتانیاهو قصد داشت طی سفر علنی به مصر آنها را طرح کند. تقویت همکاری در چارچوب مجمع گاز طبیعی شرق مدیترانه برای تحمیل شروط مشخص بر وسایل حمل و نقل دریایی برای استفاده از گاز، هماهنگی با قبرس و یونان برای مقابله با اهداف ترکیه و روسیه برای انحصار تأمین انرژی اروپا، گسترش همکاری‌های منطقه‌ای در همین امور با همراهی عربستان سعودی و سودان با هدف جستجوی بازارهای جدید برای گاز شرق مدیترانه در سواحل آفریقا و شرق آسیا  از جمله این پرونده‌ها بود.

بنا بر این گزارش، پیشتر نیز به دولت‌های ذی‌ربط، با حمایت شرکت‌های آمریکایی که صادرات گاز را انجام داده‌اند، ایده‌هایی درباره پروژه‌های مشترک استکشاف گاز دریای سرخ و ایجاد ایستگاه‌های مایع‌سازی میان مصر و عربستان سعودی و اشغالگران داده شده بود.

به گفته منابع آگاه، در گفت‌وگوهای میان مصر و اسرائیل همچنین پروژه گسترش شبکه خط لوله میان مصر و اسرائیل که در حال حاضر متعلق به یک شرکت جدید مستقر در هلند است ، بررسی شد. توسعه شبکه خط لوله کنونی به صورت اساسی با هدف بهره‌مندی کلیه کشورهای مجمع گاز طبیعی شرق مدیترانه و تولید‌کنندگان گاز مایع در مصر و در راس آن دولت اشغالگر صورت می‌گیرد. این هدف برای قاهره از نظر اقتصادی کاملا رضایت‌بخش است زیرا نمی‌تواند به تنهایی دو واحد مایع‌سازی را تنها در مرحله کنونی فعال نگه دارد و به دنبال تلافی آنچه که در گذشته روی داده، است.

توسعه ایده‌های معامله قرن

در ادامه این یادداشت آمده است: این ایده‌ها تحت نظارت آمریکا به عنوان بخشی از ایده‌های دولت ترامپ برای ترسیم یک نقشه جدید روابط سیاسی در منطقه بر اساس همکاری اقتصادی که به «معامله قرن» (طرح آمریکا برای نابودی قضیه فلسطین) معروف شده، طرح می‌شود.

به موجب این امر، یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برای حمایت از تلاش‌های مشترک مصر با دولت اشغالگر برای احداث یک مرکز منطقه‌ای بزرگ برای گاز طبیعی در مصر، به کار گرفتن تولید زیاد از میادین مصری  و بهبود کیفیت شبکه‌های انتقال گاز و گاز مایع ، طی یک دوره پنج ساله اختصاص می‌یابد. علاوه بر آن ۴۲ میلیون دلار نیز برای توسعه و تعمیر خطوط انتقال و حمل و نقل و انتقال انرژی بین مصر و نوار غزه طی پنج سال و سه مرحله تخصیص می‌یابد. از این طریق فلسطینی‌ها می‌توانند همه انواع انرژی را از مصر با قیمت‌های رقابتی خریداری کنند.این امر به معنای پشتیبانی از توانایی قاهره در تولید برق و بهبود کیفیت محصول عرضه شده به غزه و اطمینان از دوام آن خواهد بود.

بنا بر این گزارش، این پرونده به طور مشخص، بخش مهمی از محورهای رایزنی الملا در قدس بود و وی با همتای اسرائیلی درباره شیوه‌های همکاری برای تامین گاز طبیعی مورد نیاز نوار غزه و کرانه باختری گفت‌وگو کرد. به گفته منابع آگاه، این امر به «محمد مصطفی» مشاور امور اقتصادی رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین برای پیگیری مطالبات فلسطینی‌ها و میزانی که می‌توان به آن پاسخ گفت؛ در میان گذاشته شد.

 السیسی چگونه بازنده معامله با صهیونیست‌ها شد؟

در ادامه یادداشت العربی الجدید آمده است که تولید و مایع‌سازی گاز یکی از بخش‌هایی است که السیسی برای بهبود وضعیت اقتصادی مصر بر روی آن حساب باز کرده است و در صدر فعالیت‌های او در پروژه مدیریت منابع توسعه یافته در سند  چشم انداز ۲۰۳۰ مصر قرار دارد.هرچند که این فعالیت‌ها به هیچ وجه تاثیر مثبتی بر قاهره نداشته و حتی موجب عقب‌رفت و افزایش بدهی‌هایش شده است.

بنا بر این گزارش، در ژانویه ۲۰۲۰، واردات گاز طبیعی به مصر از مناطق تحت کنترل اسرائیل بر اساس توافق امضا شده در سال ۲۰۱۸ میان شرکت‌های دو طرف با قیمتی به طور میانگین ​​حدود چهار برابر قیمتی که مصر بین سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۱۲ فروخته بود، آغاز شد. بر اساس این توافق این امر تا سال ۲۰۳۴ ادامه خواهد داشت.

اما السیسی در زمان موافقت با این توافقنامه به این موضوع و حقیقت توجهی نکرده بود که میدانهای «لویاتان» و «تامار» که رژیم صهیونیستی از آن بهره‌برداری می‌کند، در اعماق منطقه دریایی سرزمین های عربی واقع شده است و گزارش‌های متعدد تایید می‌کنند که آنها بیشتر به سواحل مصر نزدیکند تا اراضی فلسطین. لذا می‌توان گفت که مصر با فعال کردن توافقنامه تعیین مرز دریایی با قبرس ، متحمل ضرر دیگری شد که شامل پذیرفتن نکاتی بود قبرس با اسرائیل قبل از مذاکره با قاهره در حدود ۱۳ سال پیش تعیین کرده بود.

السیسی؛ «دوست عزیز» نتانیاهو

در این یادداشت با اشاره به روابط حسنه میان نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و رئیس‌جمهور مصر ذکر شد: با تمامی این تنها دیدار علنی اعلام شده میان السیسی و نتانیاهو به سال ۲۰۱۷ در نیویورک و حاشیه مشارکت آنها در نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل باز می‌گردد. زمانی که نتانیاهو به دیدار السیسی در مقر اقامتش رفت و تنها پرچم مصر در پشت آنها قرار داشت. در آگوست ۲۰۱۸، رسانه‌های اسرائیلی از سفر محرمانه نتانیاهو به مصر در ماه می همان سال خبر دادند و نوشتند که وی با السیسی در حضور مشاوران دو طرف بر سر سفره افطار دیدار کرده است.

در ژوئیه ۲۰۱۹، نتانیاهو عامدانه از دیدارهای پیشینش با السیسی در جریان جشن سفارت مصر در تل‌آویو برای انقلاب ۲۳ ژوئیه ۱۹۵۲ سخن گفت و وی را «دوست عزیز» توصیف کرد.

در بازه زمانی میان امضای توافق ترسیم مرزهای دریایی میان مصر و عربستان سعودی در آوریل ۲۰۱۶ و واگذاری جزیره‌های تیران و صنافیر و حتی تصویب توافق‌نامه با تصمیم ریاست جمهوری در آگوست ۲۰۱۷، تماس‌ها و مکاتبات متعددی میان السیسی و نتانیاهو برای دستیابی به تعمت توافق با اسرائیل صورت گرفت.

فارس