سهم مسکن از درآمد خانوارها چقدر است؟

به گزارش راهبرد معاصر براساس نتایج به دست آمده از گزارش  هزینه مسکن خانوارهای  کشور در سال 90 تا 98  مشخص شده است که  متوسط هزینه سالانه مسکن یک خانوار شهری با 29.5 درصد افزایش از13 میلیون و 335 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 17 میلیون و 267 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در یک خانوار روستایی با 25.3 درصد افزایش از3 میلیون و 751  هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 4 میلیون و 720 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسیده است.

 متوسط هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی خانوار که جزئی از متوسط هزینه سالانه مسکن خانوار است، در یک خانوار شهری با 31.3 درصد افزایش از12 میلیون و 245 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 16 میلیون و 742هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در یک خانوار روستایی با 32.7 درصد افزایش از 2 میلیون و 763 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به 3 میلیون و 668هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسیده است.

  متوسط هزینه اجاره ‌بهای واقعی یک خانوار شهری با 21.8 درصد افزایش از14 میلیون و 960هزار تومان  در سال ۱۳۹۷ به 18 میلیون و 162 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ و در یک خانوار روستایی با 17.3 درصد افزایش از یک میلیون و 255 هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به یک میلیون و 472 هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسیده است.

  به‌طور کلی برای سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸، متوسط هزینه سالانه مسکن یک خانوار شهری بیشتر از یک خانوار روستایی است؛ به‌طوری‌که در سال ۱۳۹۸ متوسط هزینه سالانه مسکن یک خانوار شهری حدود 3.7 برابر بیشتر از متوسط هزینه سالانه مسکن یک خانوار روستایی است.

  در سال ۱۳۹۸، 36.4 درصد از هزینه‌های کل یک خانوار شهری و 18.0 درصد از هزینه‌های کل یک خانوار روستایی صرف هزینه مسکن شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ افزایش داشته‌اند. در بین استان‌های کشور بیشترین این درصد به ترتیب در نقاط شهری و روستایی با 49.9 درصد و 33.7 درصد مربوط استان تهران و کمترین آن به ترتیب با 21.2 درصد و 12.1 درصد مربوط به استان خراسان جنوبی بوده است.

  هزینه‌های مسکن یک خانوار جزئی از هزینه‌های غیر‌خوراکی یک خانوار است؛ در سال ۱۳۹۸، 46.8 درصد از هزینه‌های غیر‌خوراکی یک خانوار شهری و 29.7 درصد از هزینه‌های غیر‌خوراکی یک خانوار روستایی صرف هزینه مسکن شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ نیز افزایش داشته است.

 در سال ۱۳۹۸ بیشترین سهم هزینه‌های سالانه، برای یک خانوار شهری مربوط به هزینه مسکن و برای یک خانوار روستایی مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و پس از آن مربوط به هزینه مسکن است.

کرمانشاه بیشترین اجاره نشین دارد 

 در سال ۱۳۹۸، 24.1 درصد از خانوارهای شهری و ۴۵ درصد از خانوارهای روستایی اجاره نشین بوده‌اند. در بین استان‌های کشور بیشترین نسبت اجاره نشینی در نقاط شهری با 30.9 درصد مربوط استان کرمانشاه و کمترین آن با 13.2 درصد مربوط استان آذربایجان شرقی است. همچنین در نقاط روستایی بیشترین این درصد با 25.4 درصد مربوط استان تهران و کمترین آن با 0.8 درصد مربوط استان سیستان و بلوچستان است.

سهم هزینه اجاره تغییری نداشت 

 در سال ۱۳۹۸، 3.8 درصد از هزینه‌های کل یک خانوار شهری و 0.6 درصد از هزینه‌های کل یک خانوار روستایی صرف هزینه اجاره‌بهای واقعی شده است که نسبت به سال ۱۳۹۷ تغییری نداشته‌اند. در بین استان‌های کشور بیشترین این درصد در نقاط شهری با 5.4 درصد مربوط استان سیستان و بلوچستان و کمترین آن با 2.5 درصد مربوط استان‌های زنجان و خوزستان می‌باشد. همچنین در نقاط روستایی بیشترین این درصد با 2.8 درصد مربوط استان تهران و کمترین آن با 0.1 درصد مربوط استان‌های سیستان و بلوچستان، زنجان و چهار محال و بختیاری است.

هزینه دهک دهم درآمدی 9 برابر خانوار دهک اول است 

 در سال ۱۳۹۸، سهم هزینه سالانه مسکن یک خانوار از هزینه کل در نقاط شهری 36.4 درصد است که این سهم برای خانوارها در دهک‌های نهم و دهم درآمدی با 37.7 درصد و 44.1 درصد بیشتر از سهم کشوری (36.4 درصد) بوده و برای خانوارها در سایر دهک‌های درآمدی کمتر است. بیشترین این سهم با 44.1 درصد مربوط به دهک دهم درآمدی و کمترین آن با 31.7 درصد مربوط به به دهک دوم درآمدی است ، یعنی دهک دوم در مقایسه با سایر دهک ها حتی دهک اول سهم کم تری از درآمد خود را صرف هزینه مسکن می کنند . سهم دهک اول از هزینه های مسکن 35.1 است که نشان می دهد کم درآمدترین خانوارهای کشور یکی ناچارند بیش از 6 دهک دیگر هزینه مسکن را به دوش بکشند.سهم درآمد دهک های دوم تا هفتم از هزینه های مسکن بین 31.7 تا  32.1 است که با میانگین هزینه های خانوارهای شهری فاصله نسبتا زیادی دارد . 

  در سال ۱۳۹۸، هزینه سالانه مسکن یک خانوار شهری که در دهک دهم درآمدی قرار دارد، حدود ۹ برابر خانواری است که در دهک اول درآمدی قرار دارد.همچنین  در سال ۱۳۹۸، سهم هزینه سالانه مسکن یک خانوار از هزینه کل در نقاط روستایی 17.7 درصد است که این سهم برای خانوارها در دهک‌های اول تا هشتم درآمدی بیشتر از سهم کشوری (18.0 درصد) بوده و برای خانوارها در دهک‌های نهم و دهم درآمدی کمتر می‌باشد. بیشترین این سهم با 25.1 درصد مربوط به دهک اول درآمدی و کمترین آن با 14.2 درصد مربوط به دهک دهم درآمدی است.

در بخش دیگری از این گزارش به موضوع  متوسط هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی یک خانوار شهری و روستایی در هر یک از دهک‌های درآمدی سالانه پرداخته شده است . 

بر اساس داده های این گزارش ، در سال ۱۳۹۸، سهم هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی یک خانوار از هزینه کل در نقاط شهری 33.9 درصد است که این سهم برای خانوارها در دهک‌های نهم و دهم درآمدی با 35.7 درصد و 42.7 درصد بیشتر از سهم کشوری (33.9 درصد) بوده و برای خانوارها در سایر دهک درآمدی کمتر است. بیشترین این سهم با 42.7 درصد مربوط به دهک دهم درآمدی و کمترین آن با 27.5 درصد مربوط به به دهک دوم درآمدی است.

همچنین در سال ۱۳۹۸، هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی یک خانوار شهری که در دهک دهم درآمدی قرار دارند، حدود و ۱۰ برابر خانواری است که در دهک اول درآمدی قرار دارد.

 در سال ۱۳۹۸، سهم هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی یک خانوار از هزینه کل در نقاط روستایی 14.1 درصد است که این سهم برای خانوارها در دهک‌های اول تا هفتم درآمدی بیشتر از سهم کشوری (14.1 درصد) بوده و برای خانوارها در دهک‌های نهم و دهم درآمدی کمتر است. بیشترین این سهم با 18.0 درصد مربوط به دهک اول درآمدی و کمترین آن با 11.6 درصد مربوط به به دهک دهم درآمدی است.

براساس این گزارش ،در سال ۱۳۹۸، هزینه سالانه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی یک خانوار روستایی که در دهک دهم درآمدی قرار دارند، حدود ۵ برابر خانواری است که در دهک اول درآمدی قرار دارد.

 هزینه سالانه مسکن یک خانوار شامل «هزینه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی» و «هزینه آب و فاضلاب، سوخت و روشنایی منزل مسکونی» است . سال ۱۳۹۸، 93.1 درصد از هزینه سالانه مسکن یک خانوار شهری و 78.0 درصد از هزینه سالانه مسکن یک خانوار روستایی صرف هزینه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی شده است.

متوسط هزینه سالانه منزل مسکونی و متوسط درآمد سالانه خانوارهای کشور در هر یک از دهک‌های درآمدی سالانه بخش دیگر این گزارش است . که براساس نتایج به دست آمده در  سال ۱۳۹۸، 31.9 درصد از درآمد سالانه یک خانوار شهری صرف هزینه مسکن شده است. بیشترین درصد به ترتیب با 43.8 درصدی، 35.1 درصد و 34.8 درصد مربوط به خانوارهای واقع در دهک‌های اول، دهم و دوم درآمدی و کمترین آن به ترتیب با 28.4 درسد، 28.9 درصد و 29.4 درصد مربوط به دهک‌های هفتم، ششم و پنجم درآمدی است.

 در سال ۱۳۹۸، 15.8 درصد از درآمد سالانه یک خانوار روستایی صرف هزینه مسکن شده است. بیشترین درصد به ترتیب با 40.3 درصد، 29.4 درصد و 24.9 درصد مربوط به خانوارهای واقع در دهک‌های اول، دوم و سوم درآمدی می‌باشد و کمترین آن به ترتیب با 9.6 درصد، 13.5 درصد و 15.0 درصد مربوط به دهک‌های دهم، نهم و هشتم درآمدی می‌باشد.

براساس این گزارش ، در سال ۱۳۹۸، 29.7 درصد از درآمد سالانه یک خانوار شهری صرف هزینه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی شده است. بیشترین درصد به ترتیب با 37.7 درصد، 34.0 درصد و 30.2 درصد مربوط به خانوارهای واقع در دهک‌های اول، دهم و دوم درآمدی کمترین آن به ترتیب با 26.3 درصد، 26.4 درصد و 26.6 درصد مربوط به دهک‌های هفتم، ششم و پنجم درآمدی است.

 در این سال ، 12.4 درصد از درآمد سالانه یک خانوار روستایی صرف هزینه اجاره‌بها و سایر هزینه‌های منزل مسکونی شده است. بیشترین درصد به ترتیب با 28.9 درصد، 21.3 درصد و 18.5 درصد مربوط به خانوارهای واقع در دهک‌های اول، دوم و سوم درآمدی و کمترین آن به ترتیب با 7.8 درصد، 10.9 درصد و 12.1 درصد مربوط به دهک‌های دهم، نهم و هشتم درآمدی است.

 در سال ۱۳۹۸، بیشترین سهم تصرف مسکن برای خانوارهای شهری با 67.1 درصد و برای خانوارهای روستایی با 86.7 درصد مربوط به نحوه تصرف ملکی عرصه و اعیان و ملکی اعیان است.

 در سال ۱۳۹۸، بیشترین سهم سطح زیربنای محل سکونت برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب با 56.8 درصد و 57.9 درصد مربوط به سطح زیربنای ۵۱ تا ۱۰۰ متر است. متوسط تعداد اتاق‌هایی که هر خانوار در اختیار دارد، یکی از شاخص‌های مهم و گویای میزان رفاه خانوارهاست. در سال ۱۳۹۸، به‌طور متوسط یک خانوار شهری تعداد 3.8 اتاق و یک خانوار روستایی 3.4 اتاق در اختیار داشته است.

 در سال ۱۳۹۸، بیشترین سهم تعداد اتاق در اختیار برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب با 46.1 درصد و 37.0 درصد مربوط به ۴ اتاق است. تعداد پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی با 4.2 درصد افزایش از 120.485 پروانه در سال ۱۳۹۷ به 125.538 پروانه در سال ۱۳۹۸ رسیده است.

 در سال ۱۳۹۸، بیشترین سهم مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان مسکونی با 23.9 درصد مربوط به مساحت زیربنای ۵۰۰ مترمربع و بیشتر و کمترین آن با 8.3 درصد مربوط به مساحت زیربنای 300-251 متر مربع بوده است.

 متوسط قیمت خرید و فروش هر متر مربع زیربنای مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی در نقاط شهری کشور با 95.8 درصد افزایش از 36.632 هزار ریال در تابستان ۱۳۹۸ به 71.726 هزار ریال در تابستان ۱۳۹۹ رسیده است. بیشترین آن 187.910 هزار ریال مربوط به استان تهران و کمترین آن با 5.744 هزار ریال مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است.

اقتصاد نیوز