به گزارش راهبرد معاصر؛ آیه ۱۷۰ سوره آل عمران یکی از آیات پرتکراری است که حضرت آیتالله خامنهای در یک سال گذشته در بیاناتشان به آن استناد کرده و در تفسیر آن، نکاتی را در تشریح پیام شهیدان خطاب به مردم بیان فرمودهاند. در آغاز هفتهی دفاع مقدس پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR گزیدهای از ارجاعات رهبر انقلاب اسلامی به این آیهی کریمه را در یادداشتی کوتاه مرور میکند.
* «فَرِحِینَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَیَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ یَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿۱۷۰﴾»
در حالى که خدا به آنچه از بخشش و احسان خود به آنان عطا کرده شادمانند، و براى کسانى که از پى ایشانند و هنوز به آنان نپیوسته اند [و سرانجام به شرف شهادت نایل مى شوند] شادى مى کنند، که نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مى شوند.
* آیه ۱۷۰ سوره آلعمران هنگامی نازل شد که مسلمانان از جنگ احد بازگشته بودند و عدهای از ایشان در راه خدا شهید شده بودند، جمعی از منافقان از این موقعیت سوءاستفاده کردند و نسبت به شهدای احد اظهار تأسف میکردند که اکنون در دنیا نیستند و جان خود را تلف کردهاند و ما اکنون در دنیا سالم و سلامت به سر میبریم. منافقین با این حرفها روحیه مسلمانان را تضعیف میکردند. لذا با نزول این آیه خداوند میفرماید که اولاً کسانی که در راه خدا شهید شدهاند، این طور نیست که از بین رفته باشند، آنها زندهاند و از فضل الهی برخوردار شدهاند، ثانیاً پیامی نسبت به مجاهدین باقیمانده دارند که نه خوفی بر آنان است و نه حزنی.
حضرت آیتالله خامنهای به مناسبتهای گوناگون از این آیه در سخنرانیهای خود استفاده کردهاند، به طوری که از سال ۶۸ تا ۹۷ بیش از ۱۲ بار این آیه در بیانات انتشار یافته از ایشان به چشم میخورد. همچنین این آیه در سالی که گذشت، یعنی سال ۱۳۹۷، یکی از آیات پرتکرار در بیانات رهبر انقلاب بوده است. حضرت آیتالله خامنهای درباره شنیدن پیام شهیدان در شرح و تفسیر این آیه تأکید ویژهای دارند، «این گوشی که بتواند ندای ملکوتی شهدا را بشنود، این گوش را باید در خودمان بهوجود بیاوریم. آنها دارند به ما بشارت و مژده میدهند.» ۱۳۹۳/۱۱/۲۷
* پیام شهیدان در درجه اول خبر دادن از حال خودشان است، کسانی که در راه خدا شهید شدهاند، در آن دنیا خوف و حزنی ندارند، «[نفی] ترس و اندوه، مصداق اتمّش برای خود آنها است؛ در آن نشئهی پُر از ترس و پُر از اندوه که همهی انسانها گرفتار خود هستند، پیام کسانی که در راه خدا به شهادت رسیدند، بشارت است برای خودشان.» ۱۳۹۷/۰۹/۲۱ پیام شهیدان در درجه دوم نسبت به انسانهایی است که در این دنیا گرفتار هستند، «اگر صدای شهیدان را بشنویم، خوف و حزن ما هم محو خواهد شد به برکت صدای شهیدان؛ این حزن و خوفِ ما را از بین خواهد برد و بهجت و شجاعت و اِقدام را برای ما به ارمغان خواهد آورد.» ۱۳۹۷/۰۷/۰۴
* یکی از مصداقهای پیام شهیدان برای امروز ما درباره گرایش پیدا نکردن به دشمن است، «اگر به ما بشنوانند این پیامها را، دیگر این گرایش به شرق و به غرب و به دشمن و به کفر و الحاد و مانند اینها، از بین ما رخت بر خواهد بست.» ۱۳۹۷/۰۸/۱۴
* حضرت آیتالله خامنهای تأثیری که شهادت در فضای جامعه میگذارد را نیز یکی از پیامهای بشارت شهیدان تفسیر میکنند، «هرجا شهادتی اتّفاق افتاد، پشت سرِ آن، افتخار خانوادهی شهید بود، احساس عزّت بازماندگان شهید بود، هیجان و ابتهاج معنوی و روحیّهی مضاعف در مردم بود و تأثیرات اجتماعی فراوان [داشت.]» ۱۳۹۴/۰۴/۰۶
* بنابراین آیه ۱۷۰ سوره آل عمران از مهمترین آیات در اثبات حیات معنوی شهدا و بشارتی برای بازماندگان راه شهدا است. مهم این است که بدانیم شهدا «تا هستند، جانشان و تنشان و حرکت مادّیشان در خدمت اسلام و در خدمت جامعهی اسلامی است، وقتی میروند، معنویّتشان، صدایشان تازه بعد از رفتن بلند میشود. نطق شهدا بعد از شهید شدن باز میشود، با مردم حرف میزنند.» ۱۳۹۷/۰۸/۱۴