به گزارش راهبرد معاصر: گویا حذف نام و عنوان شهدا از کوچهها و معابر که بیشتر به یک سناریوی بیسروصدای ادامهدار میماند؛ قرار است با حساسیتزدایی مردم نسبت به استحاله شکل و محتوای دینی در مدیریت شهری، زنجیره بهت و حیرت افکار عمومی از جریان نفوذ در دستگاههای فرهنگی را تکمیل کند.
پرده اول؛ فروردین 98
فروردینماه سال جاری بود که رسانهها از حذف نام شهید از یک بوستان در منطقه 4 شهرداری تهران خبر دادند و نوشتند که بوستان «شهید چگینی» واقع در محله مهران تهران (انتهای خیابان شهید عراقی، خروجی محور رسالت) بهطور مشکوکی به بوستان «سنگسر» تغییر نام یافته است.
روابط عمومی شهرداری منطقه ۴ تهران در واکنش به این خبر در اطلاعیهای تعجببرانگیز اعلام کرد: «نام بوستان محله مهران از ابتدا سنگسر بوده است» و «در سالهای اخیر برخی افراد بدون هماهنگی و طی شدن مسیر قانونی جهت تغییر نام در کمیسیون نامگذاری معابر و اماکن شورای اسلامی شهر تهران، اقدام به تغییر نام موقت بوستان به نام شهید چگینی کردهاند.»!
پرده دوم؛ تیر و مرداد 98
کودتای خزنده حذف نام و عنوان شهدا از کوچهها و معابر بعد از گذشت 4 ماه، دوباره روی غلط خودش را نشان داد و در هفته سوم مردادماه 98، تصاویری در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی دستبهدست شد که نشان میداد حذف عنوان شهید از کوچههای تهران (بهویژه در مناطق شمالی شهر) کلید خورده است. برخی کاربران با انتشار تصاویری به حذف نام شهید از بعضی معابر محله زعفرانیه تهران اعتراض کردند.
یکی از کاربران در صفحه مجازی خود نوشت: «سفیر بولیوی گل میزاره روی مزار شهدامون، بعد شهرداری تهران واژه شهید رو از روی کوچه و خیابونها حذف میکنه» دیگری هم نوشت: «شهرداری تهران نشون داده علاوه بر عوض کردن اسم خیابونا و نصب پرچم برعکس و پاره، یه کار دیگه هم بلده: حذف کلمه شهید از اسم خیابونا و کوچهها» کاربر دیگر هم نوشت: «شهید حسین فهمیده! از همان لابلای کتابهای درسی نارنجکت را در جنگ نرم ما سوی دشمن نامحسوس (اصلاحطلب) پرتاب کن که دوباره به خرمشهر حمله کردهاند».
هنوز داغی هشتگهای مربوط به «زعفرانیه» سرد نشده بود که در تیرماه نیز نام شهید «علیاصغر برغمدی» از روی یکی از پلهای شهر تهران واقع در بزرگراه شهید زینالدین و خیابان احسان حذف شد که البته در پی اعتراضات به این اقدام شورای شهر، بار دیگر تابلوی مزین به نام شهید بر این پل نصب شد.
در واکنش به این اخبار و حواشی که فضای مجازی را چند روز مشغول خود کرده بود، مجید صالحی فیروزآبادی، مدیر روابط عمومی شهرداری منطقه زعفرانیه اعلام کرد: «ما چند نوع تابلو در معابر داریم، تابلوهای ترافیکی که شکل پرچمی دارند و تابلوهای دیوارکوب. بعد از اینکه تصاویر منتشر شدند به دستور شهردار منطقه برای رصد تابلوها اقدام کردیم و دیدیم که ماجرا چیز دیگری است و اصلاً حذف عنوان شهید از کوچههایی که به نام شهدا مزین شده بودند مطرح نیست» .
وی افزود: «در بررسیها متوجه شدیم که مجموعاً ۱۵۰ تابلو در محله زعفرانیه به نام این شهیدان عزیز است، چون ما سر هر تقاطع و هر کوچه تابلوهای ترافیکی و دیوارکوب داریم. از مجموع این ۱۵۰ تابلو صرفاً کمتر از ۵ تابلو وجود داشت که یا عنوان شهید در آنها مخدوش شده بود، یعنی مثلاً دچار آفتابدیدگی بود یا کلاً نوشته نشده بود که این هم برای الآن نیست و در دورههای قبل ممکن است پیمانکار سهلانگاری کرده باشد آنهم در حد یکی یا دو تابلو. درواقع آنچه در این تصاویر میبینیم مقایسه قبل و بعد تابلوها نیست، بلکه مقایسه تابلوهای موجود با یکدیگر است. آنهم مقایسهای که آلوده به شیطنت و غرضورزی است» .
صالحی فیروزآبادی با تأکید بر اینکه بهزودی این مشکل هم حل میشود، بیان کرد: «به دستور شهرداری در کمترین زمان ممکن عنوان شهید به همین معدود تابلوها برمیگردد و هیچوقت هیچگونه برنامهای برای حذف عنوان شهید از اسامی کوچهها وجود نداشته و نخواهد داشت».
مدیر روابط عمومی شهرداری منطقه زعفرانیه در یک برنامه تلویزیونی هم علت این اقدام را بیتوجهی پیمانکاری دانست که ۵ سال گذشته با شهرداری تهران فعالیت میکرده و این موضوع را به دوره فعلی شهرداری مربوط ندانست!
پرده سوم؛ شهریور 98
کرمان، تبریز و شیراز
کودتای نرم و بیسروصدای مدیریت شهری، به همینجا ختم نشد. روز گذشته بود که برخی رسانهها از ادامه این سناریو در شهرهای کرمان، تبریز و شیراز خبر دادند و نوشتند که «این بار نام شهدا از تابلوی کوچههای شهرهای کرمان، تبریز و شیراز حذف شد تا احتمال عمدی بودن این اتفاق را در اذهان عمومی قوت ببخشد.»
به گزارش خبرگزاری دفاع، همزمان تصاویری از تابلوی خیابان شهید آیتالله دستغیب در شیراز در شبکههای مجازی منتشر شد که نشان میداد عنوان شهید از تابلو حذف شده است. اتفاقی که مجدداً با واکنش کاربران فضای مجازی همراه بود. این خبرگزاری نوشت: «سناریوی ادامهدار پاک کردن عنوان شهید به برخی شهرهای دیگر کشور هم رسید. برخی خبرها از حذف نام شهدا از برخی معابر و پارکهای شهرهای استان کرمان ازجمله جیرفت، کوهبنان و سیرجان حکایت دارد. در کوهبنان نام شهیدی از یکی کوچههای شهر برداشته و نام مارکوپولو نهاده شد! در جیرفت نیز در اتفاقی عجیب و هماهنگ عنوان شهید از تعداد زیادی از کوچههای شهر برداشته شد.»
فرار مسئولان از پاسخگویی
بعد از حواشی به وجود آمده و انتشار گزارشهای مربوطه، مهدی جمالی نژاد معاون وزارت کشور نیز در جمع خبرنگاران با بیان اینکه «شهدا خط قرمز ما هستند» و «پیگیری و برخورد میکنیم» در اظهاراتی تعجببرانگیز گفت: «گزارش تغییر یا حذف نام شهدا در برخی از شهرهای کشور اصلاً صحت نداشت».
یکی از مدیران شهری هم در راستای فرار از پاسخگویی در مصاحبه با فارس گفت: «کار برای 5 سال پیش است» و «رنگ قرمز پایداری کمی نسبت به نور دارد»
محمدجواد حقشناس عضو کمیسیون اجتماعی شورای پنجم شهر تهران نیز گفت: «شهید زدایی برازنده ما نیست» و «کار گذشتگان بوده است».
فرار اعضا و مدیران شورای شهر پنجم در حالی است که مجتبی شاکری رئیس کمیسیون نامگذاری معابر در شورای چهارم ادعای مدیران کنونی شورای شهر را رد کرد و گفت «این کار فرار به جلو است و اگر میگویند کلمه شهید در دوره ما حذف شده کلی نگویند و جزئی اعلام کنند در کجا و چگونه رخ داده است.» همچنین مرتضی طلایی نایبرئیس شورای چهارم شهر تهران دراینباره اعلام کرد: «موضوع حذف کلمه شهید از برخی از تابلوهای معابر شهر تهران ابتدا در فضای مجازی منتشر شد و بعد مستندات آن گذاشته شد و آخرین نمونه آن تابلوی خیابان شهید مدنی است که کلمه شهید از آن برداشته شده است».
البته این را هم باید افزود که معاون بنیاد شهید و امور ایثارگران هم در واکنش به حذف نام شهدا از بعضی معابر شهری با بیان اینکه «هدایتشده و هدفمند نیست» و «نباید قصور، غفلت و بدسلیقگی اتفاق افتاده منتهی به یک جریان عادی شود و خوشبختانه حساسیت خوب رسانهها و مردم شهیدپرور هشدار لازم را ایجاد کرده است» از پیگیری این موضوع توسط بنیاد خبر داد.
وی همچنین گفت که «حذف نام شهدا از خیابانها غیرعمدی بوده» و «در صورت تکرار برخورد میشود»
هشتگ #نشان- ابدی
یکهفتهای میشود که در شبکههای اجتماعی ویدئویی با هشتگ #نشان- ابدی منتشر و دستبهدست میشود که در آن شخصی به نام ساسان سروش بهصورت مستقل و خودجوش اقدام به برچسبگذاری عنوان شهید بر روی تابلوهای کوچهها میکند.
ساسان سروش در مصاحبه با فارس در توضیح این اقدام خود گفت: «در توییتر و اینستاگرام اخباری از شهرهای مختلف مبنی بر حذف کلمه شهید از روی تابلوها به دست من رسید، چند روزی گذشت و تعداد این اخبار بیشتر شد. وقتیکه تعداد زیاد شد در صفحه شخصی خود فراخوان دادم که اگر کسی مشکلی در این زمینه دارد و یا به موردی برخورد کرده برای ما ارسال کند. بعدازاینکه تعداد زیادی پست به دستم رسید شروع به تحقیق در این زمینه کردم و خودمان کلمه شهید را به روی تابلوها اضافه کردیم».
بر همین اساس برخی گروههای خودجوش و انقلابی به این اقدام ابتکاری پیوستند و در برخی موارد به انتشار فراخوان پرداختند. در همین زمینه در یکی از شبکههای اجتماعی در فضای مجازی، صفحه «بیسیمچیمدیا» در تازهترین پست خود نوشت: «بخشی از تابلوهایی که در تهران توسط جوانان آتش به اختیار اصلاح شده؛ شهردار تهران ابتدا این اتفاق را تکذیب کرد و حالا میگوید علت حذف، اختصار و هدایت رانندگان بوده!»
از روز گذشته تصاویری در شبکههای مجازی منتشر میشود که حاکی از مقابله جوانان انقلابی با پروژه شهیدزدایی است. جوان انقلابی و آتش به اختیار، برای بازگشت نام شهدا بر تارک کوچهپسکوچههای شهر اقدام به برچسبگذاری عنوان شهید بر روی تابلوها میکنند و تصاویر آن را در صفحات مجازی منتشر میکنند.
ویدئویی از بیانات رهبری
امروز ویدئویی از هشدارهای رهبر انقلاب درباره تلاش برای از بین بردن نام شهیدان در فضای مجازی منتشر شد که معظم له در سخنرانیهای مختلف درباره لزوم ماندگاری نام شهیدان صحبت کردند.
ایشان در بخشی از این سخنرانیها فرمودهاند: «انگیزههایی وجود دارد که یاد شهدا به فراموشی سپرده شود.» و «نگذارید غبارهای فراموشی روی این خاطرههای گرامی را بگیرد.»؛ «از نام و افتخار به شهید هرگز غفلت نکنید.. شما ببینید توطئههای دشمن تا کجا ازلحاظ فرهنگی و سیاسی نفوذ میکند و چقدر من و شما باید هشیار باشیم تا جلوی این توطئهها را بگیریم».
همزمان با دستبهدست شدن این ویدئو در فضای مجازی، برخی از چهرهها و مسئولین نیز به حذف نام شهدا از معابر واکنش نشان دادند.
سردار باقرزاده، رئیس کمیته جستوجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح در صفحه شخصی خود نوشت: «این حرکت؛ حرکتی خزنده است که باید فریاد کشید. رسانهها و مردم نگذارند تا همانند طرح یکسانسازی قبور شهدا، برخی از شهرداریها هر غلطی خواستند انجام دهند.»
نفوذ لیبرالها در مدیریت شهری
بدون شک این کودتای نرم اگر نشان از خیانت، عناد و یا جهالت و حماقت نباشد حاکی از نفوذ جریانهایی لیبرال در مدیریت شهری است که میخواهند با حساسیتزدایی آرام و خزنده افکار عمومی نسبت به تغییرات و تحولات در نمادها و نشانههای انقلابی و مذهبی به ستیز با آرمانهای شهدا و فرهنگ شهادت بروند.
آنچه روشن بوده، این است که اتاق فکر مدیریت شهری که چندی است در تقلید از الگوهای غربی، «طرح زیست شبانه» را در دستور کار قرار داده و یا «طرح دوچرخهسواری» و انتشار بنرهای «زنان چهره شهر را تغییر میدهند» را در بسیاری از منطقههای تهران کلید زده و اکنون هم در چندین مرحله نام «شهدا» را از تابلوهای کوچهها و معابر حذف کردهاند، در تسخیر عناصر نفوذی و وابسته است؛ کسانی که جزو محکومین امنیتی و سیاسی بوده و اکنون با رویکردهای صرفاً سیاسی و جناحی بر لایههای مدیریتی شورای شهر پنجم و شهرداری تهران چنبره زدهاند.
بدون شک در کنار اقداماتی که از سوی متولیان و متصدیان حوزه فرهنگی بایسته و شایسته است، هشیاری و اقدامات ضروری است که فراروی دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی قرار گرفته و آن رصد جریان نفوذ در مدیریت شهری است.