آمریکا در طرح «توافق موقت» به دنبال چیست؟
به گزارش راهبرد معاصر؛ هشتم آذر سال جاری، با حضور طرف‌های برجامی بحث درباره بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای ایران آغاز خواهد شد. تعهد چند‌جانبه و بین‌المللی که با خروج آمریکا از برجام و تشدید فشارهای تحریمی توسط رئیس جمهور سابق ایالات متحده نقض شده، این مسئله را با چالش‌های جدی رو‌به‌رو کرد. آمریکا برای بازگشت ایران به میز مذاکرات قائل به یک توافق موقت برای رسیدن به راهکار برای حل مشکلات بعدی و کسب یک توافق دو طرفه است. اما نکته اساسی آن است که این توافق موقت برچه اساسی انجام می گیرد و آیا آمریکا شروط ایران را می پذیرد یا خیر؟ در گفت و گو خبرنگار راهبرد معاصر با سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل بین‌الملل، موضوع شروط ایران در آستانه دور جدید مذاکرات برجامی مورد بررسی قرار گرفته، که در ادامه به مطالعه آن خواهیم پرداخت.
سید رضا صدرالحسینی کارشناس سیاست خارجی و امور بین الملل در گفت و گو با راهبرد معاصر در خصوص توافق موقت بین ایران و آمریکا در مذاکرات وین و آنچه درباره این موضوع مطرح شده است، گفت:«موضوعی که در روزهای اخیر از جانب آمریکایی‌ها مطرح شده ناظر بر این نکته است که میان ایران و آمریکا توافق به صورت موقت شکل بگیرد و با توجه به اینکه آمریکایی‌ها تا به حال درباره پیشنهاد مطرح شده از سوی خود اظهار نظر روشنی نکرده اند که زوایای آن مشخص شود فعلا نمی توان به طور اساسی آن را مورد ارزیابی نهایی قرار داد.»
وی در این باره گفت:«اصولا آمریکایی‌ها مواردی عنوان می کنند که پر از ابهام است و نمی توان زوایای آن را به صورت مشخص ارزیابی کرد. در موضوع توافق موقت میان ایران و آمریکا با توجه به اینکه هنوز دو طرف وارد مذاکرات 8 آذر نشده اند، هنوز مشخص چیزی نیست آمریکا و ایران بر سر چه مسائلی و برای دست یابی به چه اهداف و نتایجی می خواهند به صورت موقتی، توافق کنند. با توجه به اینکه این پیشنهاد دارای ابهامات قابل توجهی است یعنی در حال حاضر این موضوع هنوز شفاف نشده که شروع و زمان پایان توافق موقتی بین دو کشور ایران و آمریکا چه زمانی خواهد بود لذا اجرایی شدن این موضوع هم همچنان محل بحث است.»
صدرالحسینی دراین باره خاطر نشان کرد:«ضمن اینکه به نظر می رسد در ایام توافق موقت احتمالی، موضوعی به نام غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم نیز آیا در دستور کار قرار می گیرد؟ و بر سر این موضوع چه توافقی حاصل می شود؟ بنابراین تا مشخص نشود که آمریکا در ایام توافق موقت چه خواسته ای از ایران دارد، آیا جمهوری اسلامی ایران، مطالبات آمریکا را اجرا می کند و اینکه آیا آمریکایی ها تن به خواسته‌ها و مطالبات ما که حق ملت ایران است می دهند یا خیر، باید تا زمان رسیدن به مذاکرات صبوری کرد.»
کارشناس سیاست خارجی و روابط بین الملل در ادامه افزود:«با توجه به اینکه تا کنون هیچ مقام رسمی آمریکایی درباره این موضوع و جزئیات توافق صحبتی نکرده است، یعنی مشخص نیست در مقابل آنچه رسانه‌ها اعلام می‌کنند که ممکن است بخشی از پول‌های بلوکه شده ملت ایران آزاد شود، مقدار آزاد سازی منابع ارزی ایران توسط آمریکا چه میزان خواهد بود. آیا آمریکایی‌ها با آزاد سازی منابع ارزی ایران برای خود دست بالا می گیرند تا خواسته های خود را به ایران تحمیل کنند یا خیر؟ اینکه در ازای دلارهای ایران به ما کالا داده می شود یا پول نقد، تا‌کنون محل تردید می‌باشد و پاسخ روشنی به این موارد داده نشده است.»
وی دراین باره خاطر نشان کرد:«در دل توافقات وین مشخص می شود که با بسته بودن سوئیفت برروی ایران، آزاد سازی منابع ارزی چگونه انجام می شود و حساب‌های جمهوری اسلامی ایران در بانک های بین المللی چگونه باز خواهد شد.»
سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌الملل درباره مطرح‌شدن ایده «توافق موقت» از سوی آمریکا گفت:«آمریکایی‌ها تلاش می کنند با روش‌های مختلف، غنی‌سازی ۶۰ درصدی را متوقف کنند بدون آنکه منفعتی به مردم ایران برسد. این موضوع نشان‌دهنده آن است که آمریکایی ها به شدت نیازمند زمان هستند. در حقیقت با ارائه پیشنهاد توافق موقتی به دنبال خرید زمان برای خود هستند تا بتوانند فشارهای بیشتری به ایران وارد کرده و دستاورد بیشتری برای خود کسب کنند. به هر حال تا رسیدن به آغاز بحث بین طرف های برجامی و گفت و گوهای ۸ آذر در وین، زمان چندانی باقی نمانده است، اما مشخص است آمریکایی ها باز هم به دنبال ایجاد اختلال در گفتگوهای آینده هستند.»
وی درباره موضع و جایگاه اروپا در مذاکرات وین گفت:«از هم اکنون به نظر می رسد اروپایی ها در این مذاکرات جایگاه چندانی ندارند. یعنی همچنان مشخص نیست جایگاه اروپا در پیشنهاد توافق موقت کجاست؟ آیا اروپایی ها در این پیشنهاد نقشی دارند یا خیر؟ در هر حال به نظر می‌آید که آمریکایی ها یک بار دیگر به دنبال فریب‌دادن ایران هستند، لذا جمهوری اسلامی باید در نهادها و مراکز خاص این موارد را مورد بررسی های کارشناسی شده قرار داده تا ابعاد مختلف آن مو شکافی شود.»
در پایان سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌الملل در خصوص شروط پنج‌گانه جمهوری اسلامی ایران گفت:«شروط پنج‌گانه جمهوری اسلامی شروطی است که آمریکایی‌ها در طی چند سال گذشته باید آن را انجام می‌دادند. به عبارت دیگر ایران شرط جدیدی برای آمریکایی‌ها نگذاشته است که آنها هیاهو می‌کنند. آنچه ایران به عنوان شرط خود مطرح کرده همان عدم مسئولیت پذیری آمریکاست که تهران در مقابل آمریکا را به پذیرش مسئولیت‌ها و تعهدات قبلی خود درباره برجام دعوت کرده است.»