اقدامات مهم دولت سیزدهم در حوزه نفت و گاز

به گزارش راهبرد معاصر مدیران در دولت سیزدهم برای رفع مشکلات کشور در بخش‌های مختلف، از همان روزهای اولیه دولت وعده تلاش مضاعف دادند و این تلاش مضاعف، طبق گفته سخنگوی دولت، در 40 بخش، منتج به اتفاقات خوب برای کشور شد.

سه بخش از این موفقیت‌های کسب شده، محور فعالیت کارکنان صنعت نفت کشور با مدیریت راهبردی مدیران دولت مردمی در وزارت نفت است که بازخوانی این 3 موفقیت، در ادامه آمده است.

قرارداد سوآپ گازی و کمک به پایداری شبکه گاز شمال کشور

تبادلات گازی با ترکمنستان و اتصال شبکه گاز ایران به این کشور که به دلیل فعال نبودن دیپلماسی انرژی از 5 سال پیش متوقف شده بود، عامل اصلی جلوگیری از تکرار ماجرای تلخ قطع برق و گاز در دولت گذشته بود.

با توجه به کمبود 250 میلیون مترمکعبی گاز در زمستان پارسال، وزارت نفت پیش از فرارسیدن فصل سرما رایزنی‌های گسترده و دیپلماسی انرژی را برای وصل کردن این ارتباط قطع شده، آغاز کرد. در این بخش معاونت بین الملل وزیر نفت رایزنی برای ایجاد زیرساخت‌های تفاهم گازی با ترکمنستان و واردکردن کشور آذربایجان به این معادله را آغاز کرد.

شرکت ملی گاز نیز زیرساختهای فنی و قراردادی سوآپ گاز با ترکمنستان را فراهم کرد و مذاکرات فنی مفصلی با مسئولان انرژی این کشور انجام داد. درنهایت پیگیری‌های مداوم و جلسات متعدد و انجام چندین مرحله مذاکرات توسط شخص وزیر نفت، باعث شد قرارداد سوآپ گاز بین ایران و ترکمنستان در تاریخ 7 آذر 1400 در سفر رئیس جمهور به ترکمنستان به امضا برسد و در 11 دی ماه اجرایی شود.

حجم این قرارداد 1.5 تا 2 میلیارد مترمکعب در سال است که ایران به عنوان هزینه انتقال گاز، بخشی از آن را در فصل سرما برمی دارد. این قرارداد، به پایداری شبکه گاز در استانهای شمال و شمال شرقی کشور کمک می‌کند و بخشی از گاز این استان‌ها را تأمین می‌کند. درعین حال، این قرارداد راه را برای قراردادهای بزرگتر در آینده و تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه باز می‌کند. بر اساس تجربه موفق این قرارداد، وزارت نفت در حال تلاش برای وارد شدن به قراردادهای مشابه با دیگر کشورهای دارای منابع گاز و مصرف کنندگان در منطقه است.

مدیریت مصرف و توزیع سوخت در زمستان

کشور در ابتدای زمستان 1400 با کسری گاز به میزان 250 میلیون مترمکعب در روز مواجه بود که می توانست مانند سال های گذشته به قطعی گسترده برق و گاز منجر شود. در شرکت ملی نفت ایران، با تعمیرات اساسی تأسیسات و رساندن چاه های مشکل دار پارس جنوبی به تولید و فروش 3 برابری میعانات گازی، رکورد تولید از پارس جنوبی شکسته شد و به 705 میلیون مترمکعب در روز رسید.

شرکت ملی گاز نیز 7 توربین انتقال گاز را جابجا کرده و با توربوکمپرسورهای تعمیر نشده در پالایشگاه های گازی جایگزین کرد تا ظرفیت انتقال گاز به حداکثر برسد. شرکت گاز پیگیری بهینه سازی مصرف سوخت را با اقداماتی چون اعمال تعرفه تشویقی و افزایش قابل توجه بهای گاز برای مشترکان پرمصرف و فرهنگ سازی را در دستور کار قرارداد که درنتیجه آن قریب به 28 میلیون مترمکعب در روز معادل 1 فاز پارس جنوبی در مصرف گاز صرفه جویی شد.

در شرکت پالایش و پخش نیز علیرغم آنکه ذخایر سوخت مایع نیروگاهها در شهریورماه، 25 درصد از سال گذشته پایین تر بود، سطح این ذخایر با اقدامات شبانه روزی در اواسط آبان به 30 درصد بالاتر از سال گذشته رسید.

بخش اعظم 4 هزار کشنده که به دلایل مختلف از ناوگان حمل سوخت خارج شده بودند با افزایش 50 درصدی اجاره ها به ناوگان بازگشتند و افزایش 11 درصدی تولید نفت گاز یورو 4 نیز به تأمین و جایگزینی سوخت نیروگاه ها کمک کرد. رارداد سوآپ گاز ترکمنستان نیز به پایداری شبکه گاز در استان های شمال و شمال شرقی کمک کرد.

مجموعه این اقدامات باعث شد نه تنها با قطع گاز خانگی مواجه نشویم، بلکه از قطعی برق هم جلوگیری شد. به بعضی صنایع که با محدودیت گاز مواجه شدند نیز سوخت مایع باقیمت بسیار ارزان تخصیص پیدا کرد.

قراردادهای بزرگ وزارت نفت

از ابتدای دولت سیزدهم، شرکت ملی نفت ایران درمجموع 7 قرارداد برای توسعه میدان‌های نفت و گاز با پیمانکاران داخلی و خارجی به ارزش 4.5 میلیارد دلار منعقد کرده است.

علاوه بر این قراردادها، تفاهم‌نامه‌هایی برای مطالعه و توسعه میادین نفت و گاز و همچنین انتقال تکنولوژی در بخش بالادست نیز منعقد شده است. مجموع ارزش قراردادها و تفاهم‌نامه‌های شرکت نفت به بیش از 11 میلیارد دلار بالغ می‌شود.

برای جمع‌آوری گازهای مشعل نیز 8 قرارداد به ارزش 480 میلیون یورو بین هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس و پیمانکاران در پهنه 4 استان در شرق رودخانه کارون منعقدشده است. تا پایان سال گذشته، 28 قرارداد با شرکت‌های توانمند داخلی به ارزش حدود یک میلیارد دلار برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت امضا شد. بیشتر گازهای همراه نفت مربوط به میدان‌های غرب و شرق کارون است. این گازها در واحدهای پالایشی فرآوری و در مجتمع‌های پتروشیمی به‌عنوان خوراک استفاده خواهد شد که این اقدام ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای کشور به همراه خواهد داشت.

جواد اوجی وزیر نفت در این باره اظهار داشت: به‌منظور شتاب‌بخشی به روند اجرای پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه نفت، برای امضای قرارداد به سراغ مراکزی رفتیم که به‌شدت برای تأمین خوراک خود به این نوع گازهای ترش نیاز داشتند، جلوگیری از سوزانده شدن گازهای همراه نفت افزون بر اینکه خوراک واحدهای پایین‌دستی را تأمین می‌کند، به محیط زیست کمک شایانی خواهد داشت، هم‌اکنون روزانه 40 میلیون مترمکعب گاز همراه نفت در کشور سوزانده می‌شود.

در شرکت پالایش و پخش 2 تفاهم‌نامه برای احداث خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی در استان‌های کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و فارس منعقدشده است. این تفاهم‌نامه‌ها باعث کاهش حوادث جاده‌ای، کاهش هزینه انتقال فرآورده و افزایش ظرفیت انتقال فرآورده می‌شود.

در این شرکت یک تفاهم‌نامه برای نوسازی 500 دستگاه نفت‌کش سوخت‌رسان جاده‌ای و یک تفاهم‌نامه برای بهینه‌سازی و بهبود کیفیت فرآورده‌های پالایشگاه بندرعباس نیز امضاشده است. مجموع ارزش تفاهم‌نامه‌های این شرکت بالغ بر 1 میلیارد و 200 میلیون دلار است.

در شرکت ملی گاز، 53 پروژه در حوزه گازرسانی و یک پروژه برای افزایش ظرفیت انتقال گاز و پایداری شبکه در خط لوله هشتم سراسری تعریف شده است. همچنین، فاز 2 طرح ذخیره‌سازی گاز در میدان شوریجه نیز آغازشده است. مجموعه این اقدامات به دسترسی بیشتر و پایدارتر مردم در همه 31 استان کشور به گاز طبیعی و پایدارتر شدن تأمین گاز به‌خصوص در فصول سرد گاز کمک می‌کند. ارزش مجموع این پروژه‌ها به 1 میلیارد و 500 میلیون دلار بالغ می‌شود.

مجموع ارزش قراردادها و تفاهم‌نامه‌های بزرگ وزارت نفت در 6 ماه گذشته به 14 تا 15 میلیارد دلار بالغ می‌شود که بخش اعظم منابع مالی و سرمایه‌گذاری موردنیاز آن‌ها از منابع غیردولتی داخلی و خارجی تأمین می‌شود./تسنیم