به گزارش راهبرد معاصر ، ابوالفضل ظهره‌وند کارشناس مسائل بین‌الملل ، با اشاره به کانال مالی اینستکس و برخی اظهارات پیرامون میزان کارایی آن در شرایط موجود اظهار داشت: اینستکس یک مکانیزم مینیاتوری است و فقط برای اینکه بتواند ایران را آرام کند و برای اروپایی‌ها مقداری حس آبرو کرده باشد، توسط اروپا مطرح شده است.
وی افزود: این کانال مالی، سطح حداقلی از اقدامی است که اروپایی‌ها می‌توانند به ایران پیشنهاد دهند که آن هم نوعی فریبکاری است، چون اینستکس کاری را انجام نمی‌دهد و نمی‌تواند به نقطه‌ای برسد که حداقل‌های ما را تأمین کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ضمن اشاره به اینکه باید اندازه اقتصاد ایران و نیازهای ایران را صرف‌نظر از مطالباتی که در برجام داریم باید در نظر گرفت، خاطرنشان کرد: مطالبات برجام این بود که کلاً تحریم‌ها لغو شود و وقتی آمریکا از برجام خارج شد، قرار بر این شد که اروپایی‌ها برای حفظ برجام کمک کنند و یا ما تحریم‌ها را بیرون از نظارت دلار دور بزنیم. قرار بر این بود که برای به مشکل نخوردن تراکنش‌های مالی، یک صندوق پایاپای را درست کنیم که اروپایی‌ها نفت برداشت کنند و ایران هم کالاهای مورد نیازش را از این طریق دریافت کند، ولی این اتفاق نیفتاد.
ظهره‌وند با طرح این سوال که تراکنش‌های مالی کشوری با جی‌دی‌پی بالا که جزو ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان است را می‌توان در حد چند میلیون دلار محدود کرد؟ گفت: برای این چند میلیون دلار اصلا نیازی به اروپا نیست و ایران می‌تواند آن را از طریق سایر دوستان خود تأمین کند و تفاوتش این است که هزینه خرید دارو درصدی افزایش خواهد یافت.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با تأکید بر اینکه اینستکس در تراز مطالبات و انتظارات ایران نیست، ولی اروپایی‌ها قادر به عملیاتی کردن این هم نیستند، اظهار داشت: اینستکس تست خوبی برای نشان دادن ناکارآمدی اروپا در برخورد با آمریکایی‌ها بود، طرف‌نظر از اینکه اروپایی‌ها هم همانند آمریکا نگاه‌شان به ایران از جنبه تهدیدزا بودن یکسان است و بحث‌شان نوع برخورد و مدیریت این تهدید است.
وی ادامه داد: آمریکا و اروپا در مسیر مهار و عادی کردن ایران یک مدل و آمریکایی‌ها مدل دیگری را پی می‌گیرند و برجام نتیجه توافقی بود که دموکرات‌های آمریکا و اروپایی‌ها با هم داشتند تا بتوانند به هدفشان یعنی تغییر رژیم در بازه زمانی ۱۵ تا ۲۰ ساله دست یابند.
ظهره وند ضمن تأکید بر اینکه اینستکس یک سازوکاری است که توسط بخش خصوصی انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: ایران یک حاکمیت دولتی است و چگونه می‌تواند خود را گرفتار یک بخش خصوصی بکند که اروپایی‌ها می‌گویند از پشت پرده حمایتش می‌کنیم، ولی باز هم متعهد نخواهند بود.
وی افزود: این روش برخورد نه در تراز شخصیت ملی ما و نه در تراز مطالبات ماست و اینستکس کاربردهایی برای اروپایی‌ها و تیم مذاکره‌کننده در این حد دارد که برایشان حفظ آبرو کنند که بگویند ما کاری انجام دادیم ولی واقعیت این است که هیچ کاری نمی‌کنند.
ظهره‌وند ضمن تأکید نگاه جناحی، محدودیت ایجاد می‌کند و دولت نباید به مسائل نگاه جناحی داشته باشد، گفت: ملت پشت سر دولت خواهد بود به شرطی که ابزارها و اهدافمان ملی و فراجناحی باشد و از حقوق مردم دفاع کنیم.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پایان با تأکید بر اینکه اینستکس با هویت ملی ما در تعارض است، گفت: اروپا می‌گوید دستاورد بزرگ تاریخی یعنی برجام را به دست آورده، بنابراین باید هزینه‌اش را بپردازد و اگر نمی‌تواند این هزینه را بپردازد، باید دنبال کار خود برود.
منبع : فارس