لرزه‌های ترکیه و سوریه ممکن است سال‌ها ادامه یابند
زمین لرزه مهیب روز دوشنبه در ترکیه و سوریه باعث ایجاد انبوهی از پس‌لرزه‌ها شده که ویرانی‌ها را بیشتر می کند؛ اکنون دانشمندان اعلام کردند که احتمال ادامه دار بودن این زلزله وجود دارد.
به گزارش راهبرد معاصر، اوایل بامداد دوشنبه17 بهمن، زمین لرزه ای به بزرگی 7.8 ریشتر ترکیه و سوریه را لرزاند و 9 ساعت بعد پس لرزه ای به قدرت 7.5 را به دنبال داشت. تعداد قربانیان بیش از 4هزار و300 نفر است و امدادگران درحال بررسی ساختمان های فروریخته هستند.
پس لرزه ها همچنان منطقه را می لرزانند زیرا گسل های محلی با چنین لرزش اولیه عظیمی سازگار می شوند و دانشمندان می گویند این روند نه تنها برای روزها بلکه ماه ها یا حتی سال ها ادامه خواهد داشت. حتی احتمال وقوع پس لرزه ای بزرگتر از زمین لرزه اولیه وجود دارد.
دیوید اوگلزبی ژئوفیزیکدان در دانشگاه کالیفرنیا ریورساید گفت: خطر پس لرزه، اساساً درست پس از زلزله اصلی بیشتر است؛ اما پس لرزه های قابل توجهی برای این زمین لرزه تا سال ها پس از آن وجود خواهد داشت. در حال حاضر، از لحاظ تاریخی و آماری معلوم است که احتمالا پس لرزه های بسیار بیشتری به بزرگی 5 و 6 ریشتر یا بیشتر، در این منطقه رخ خواهد داد.
وندی بوهون زلزله شناس، اعلام کرد که افراد باید برای مدت طولانی تری منتظر ادامه لرزش ها باشند. زمین لرزه ها محصول تکتونیک صفحه ای هستند: صفحات یا همان توده های بزرگ سنگی، به طور مستقل در پوسته زمین حرکت می کنند؛ اما در طول گسل ها با یکدیگر تماس دارند. در نهایت، تنش و کرنش بر اصطکاکی که سنگ‌ها را در کنار هم نگه می‌دارد غلبه کرده و آن سنگ‌ها در یک زلزله شکسته می‌شوند. وقتی سنگ‌ها می‌شکنند، انرژی را به شکل امواج آزاد می‌کنند و این امواج همان چیزی است که ما احساس می‌کنیم.
شوک اصلی صبح دوشنبه در امتداد حدود 125 مایلی گسل آناتولی شرقی(خط گسل معروف در جنوب ترکیه) رخ داد. به طور خاص، این زلزله ای امتداد لغز بود، یعنی تنش ایجاد شده بین دو توده سنگ که به صورت افقی در جهت مخالف حرکت می کنند تا زمانی که گسل پاره شود. همچنین در زیر زمین بسیار کم عمق بود، به این معنی که لرزش شدیدتری در سطح ایجاد می کرد.
به طور کلی با بزرگتر شدن زلزله اصلی، پس‌لرزه‌ها نیز بزرگتر شده و با گذشت زمان از شدت و فرکانس آن‌ها کاسته می‌شود.
آلیس گابریل، زلزله شناس در موسسه اقیانوس شناسی اسکریپس، می گوید: «این سیستمی واقعاً پیچیده از گسل ها است، زیرا پوسته واقعاً در آنجا خرد شده است.»
این پیچیدگی به این معنی است که آنچه در یک گسل اتفاق می افتد در آنجا باقی نمی ماند. شاید استرسی که منجر به زلزله 7.5 ریشتری شد، مدت ها قبل ایجاد شده بود و تکان ناشی از شوک اصلی آن را آزاد کرد.
آستین الیوت زلزله شناس در سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، اعلام کرد که زلزله ای به این بزرگی تنش در پوسته زمین را آنقدر تغییر می دهد که سرعت سایر زمین لرزه های محلی افزایش پیدا کند. شاید روزها یا هفته‌ها بعد، پس‌لرزه‌های بزرگی را شاهد باشیم. وی افزود احتمال وقوع زلزله‌ای که پس‌لرزه قوی‌تر از خودش ایجاد کند؛ تنها حدود 5 درصد است.
این فعالیت لرزه ای را معادل خانه ای قدیمی در نظر بگیرید که پس از طوفان باقیمانده و شاید چند روز بعد این خانه ترک بردارد. به طور مشابه، هم گسل خاص محل وقوع زلزله و هم گسل‌های مجزا در مجاورت آن برای روزها و ماه‌ها پس از آن در حال حرکت هستند./ فارس