به گزارش راهبرد معاصر؛ شبکه تلویزیونی سیانان در گزارشی با عنوان « بولتون چشم به وزارت خارجه دوخته است», به اختلاف نظرهای دو مقام بلندپایه دولت آمریکا یعنی مایک پمپئو، وزیر خارجه، و جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید, پرداخت.
در این گزارش آمده است: تنشهای دیرینه بین دو مقام بلندپایه در تیم امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، به یک خصومت تمام عیار تبدیل شده و این موضوع به نوبه خود سبب ایجاد نارضایتی عمیق بین کارکنان شورای امنیت ملی تحت رهبری جان بولتون و دیگر مقامات دولت شده است. این مسئله را شش فرد آکاه از این موضوع اعلام کردند.
در حالی که چندین ماه است اختلافاتی بین بولتون و مایک پمپئو وجود دارد - همان گونه که سیانان در ماه مه نخستین بار در این باره گزارشی منتشر کرد- اوضاع اخیرا رو به وخامت نهاده است. سه منبع اعلام کردند بولتون و پمپئو به ندرت خارج از نشستهای رسمی گفتگو میکنند و اخیرا چند هفته است که آنها با یکدیگر صحبت نکردهاند. این موضوع سبب شده است روند انجام هماهنگیهای کلیدی بین کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا تضعیف شود.
بنا بر این گزارش، بین بولتون و میک مالوِیْنی، رئیس دفتر کاخ سفید، هم اختلاف نظرهایی وجود دارد. مالوینی اخیرا با بولتون بر سر مسائل ایدئولوژیکی اختلافاتی پیدا و تلاش کرد از مشاور امنیت ملی آمریکا فاصله بگیرد. مالوینی حتی یک کارشناس امنیت ملی را به تیمش افزود و خود را به عنوان دستیار رئیس جمهور آمریکا معرفی کرد و این بلندپایهترین سمت در کاخ سفید محسوب میشود. این کارشناس به نام «راب بلر» از دفتر مدیریت و بودجه در ماه ژانویه به مالوینی پیوست و این موضوع به مالوینی اجازه داد تا دستی در امور امنیت ملی داشته باشد بدون آن که بخواهد با بولتون تعامل کند.
ترامپ به این موضوع اشاره نکرده است که آیا این مناقشه در میان تیمش برایش اهمیت دارد یا خیر. در حقیقت او در گذشته اعلام کرد تمایل دارد لذت ببرد زمانی که مشاورانش با یکدیگر اختلاف نظر دارند؛ اما شرایط کنونی سبب ایجاد یک حس عمیق انزوا برای کارکنان شورای امنیت ملی شده است که زیر نظر بولتون کار میکنند، کسی که مسئول هماهنگ کردن سیاست خارجی و گزینههای امنیت ملی برای رئیس جمهور آمریکاست.
به گفته دیپلماتها و مقامات دولت آمریکا، این اختلافات داخلی تنها سبب افزایش سردرگمی در ارتباط با اولویتهای سیاسی خارجی دولت آمریکا شده است و برخی از همپیمانان و کارشناسان سؤالاتی را در این باره مطرح میکنند که چه کسی هدایت امور سیاست خارجی ترامپ را بر عهده دارد.
تام رایت، کارشناس ارشد در مؤسسه بروکینگز، در سخنانی گفت: «تیم امنیت ملی دولت ضعیفترین تیم طی چند دهه است و اکنون در آستانه فروپاشی کامل قرار دارد. در همین حال، رئیس جمهور سختگیر است و تصمیمات حیاتی با تفکری کم یا طی شدن فرآیندی ناچیز اتخاذ میشوند.»
سیانان در ادامه گزارش خود افزود: با توجه به تعداد مشکلاتی که کشور در زمینه سیاست خارجی -از جمله ایران، کره شمالی، چین و ونزوئلا- با آنها رو به روست، چندین مقام کاخ سفید در این باره ابراز نگرانی کردهاند که روابط بین وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی میتواند تا این سطح از هم بپاشد.
با این حال، منابع دولت -که سیانان با آنها تماس گرفت- در ارتباط با موضوعات مرتبط با سیاست خارجی موضع دفاعی اتخاذ و این موضوع را رد کردند که اختلافی بین پمپئو و بولتون وجود دارد یا این که، آنها به ندرت خارج از نشستهای رسمی با یکدیگر گفتگو میکنند. مورگن اورتِیْگِس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، اعلام کرد: «این موضوع اشتباه است و گزارش دهی شما در اینباره بیهوده است.»
گرت مارکی، سخنگوی شورای امنیت ملی، هم در سخنانی گفت: «تقریبا همه موارد موجود در این گزارش اشتباه است.»
استفنی گریشام، معاون مطبوعاتی کاخ سفید، هم گفت: «آیا میتوانیم از فتنهها فاصله بگیریم و بر روی موضوعاتی همانند مسائل مرتبط با مواد مخدر متمرکز شویم که مهم هستند؟ »
هم پیمانان سابق:
چندین فرد اعلام کردند پمپئو و بولتون که زمانی در زمینه تاکتیکها و ایدئولوژی با یکدیگر هم پیمان بودند، دیگر در محافل خصوصی با یکدیگر دیدار نمیکنند تا طرحهایی را با یکدیگر تنظیم یا این که راههایی را برای نزدیک شدن به رئیس جمهور پیدا کنند. در حالی که رویکردهای آنها در ارتباط با ایران و کره شمالی همچنان به صورت فزایندهای در راستای یکدیگر قرار دارد، آنها به شدت بر سر مسائلی همانند چگونگی مدیریت رئیس جمهور که اغلب با مشاورههای آنها مخالف است، با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
به گفته مقامات دولت آمریکا، پمپئو -که به عنوان مدیر سیا به دولت ترامپ پیوست قبل از آن که به سمت وزیر امور خارجه آمریکا منصوب شود- در مقایسه با دیگر اعضای کابینه روابطی نزدیکتر با ترامپ دارد. مقامات همچنین گفتند مهارت او در مشارکت و مانور دادن درباره گرایشهای ترامپ به شیوهای است که بولتون نتوانسته است خودش را با آن وفق دهد.
سیانان در ادامه این گزارش نوشت: در حالی که پمپئو تمایل دارد توازنی بین خواستههای رئیس جمهور و آنچه که جامعه امنیت ملی احساس میکند مهم است، ایجاد کند، بولتون روحیهای مبارزه طلبانهتر دارد و در ارتباط با بیان رویکردهایش صریح است، سبکی که طی ماههای اخیر سبب خشمگین شدن رئیس جمهور آمریکا شده است.
زمانی که بولتون نخستین بار در ماه مارس گذشته از سوی ترامپ به خدمت گرفته شد، مجوز اصلاح شورای امنیت ملی به او داده شد. او مواضعی را تعدیل کرد که احساس میکرد غیر ضروری هستند و افراد وفادارتر را به خدمت گرفت که برخی از آنها چندین دهه با او کار کرده بودند. او به طور منظم نشستهای خصوصی با رئیس جمهور برگزار میکرد و زمانی که در کاخ سفید حضور نداشت، اغلب با پمپئو و مایک پنس، معاون رئیس جمهور آمریکا، دیدار میکرد. این سه مرد از نظر ایدئولوژیکی با یکدیگر هم نظر هستند و اغلب نیروهایی را با یکدیگر به کار میگیرند تا رویکرد رئیس جمهور را تغییر دهند.
اما طی ماههای اخیر، این پویایی به صورت قابل توجهی تغییر یافته است. ترامپ به صورتی صریح اعلام کرده است که رویکردهای مداخلهجویانه بولتون از جمله در ارتباط با خاورمیانه، مهمتر از غرایز انزواطلبانه او نیست. ترامپ در ماه مه در کاخ سفید در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد: «من در واقع جان را تعدیل میکنم که این بسیار خارقالعاده است.»
در محافل خصوصی، او به بولتون هشدار داده است تا لحن لفاظیهایش را تعدیل کند و وعدههای ترامپ را برای پایان دادن به جنگها در خارج به خاطر داشته باشد. چندین منبع اعلام کردند ترامپ هم به دیگر افراد از جمله سران خارجی اعلام کرده است که رویکردهای جنگطلبانه بولتون همواره ارائه کننده نظرات ترامپ نیست.
هفته گذشته، روزنامه واشنگتن پست گزارش داد بولتون به حاشیه رانده شده است زیرا مقامات بلندپایه برای مذاکرات با طالبان آماده میشوند. مخالفت سرسختانه بولتون با توافق نامه صلح با این گروه سبب خشم رئیس جمهور آمریکا شده است که صراحتا اعلام کرد خواهان خروج سربازان آمریکایی از افغانستان تا پایان سال ۲۰۲۰ است.
یک منبع نزدیک به بولتون در گفتگو با سیانان اعلام کرد حتی اگر او در ارتباط با موضوع افغانستان در حال حاضر از سوی مقامات وزارت امور خارجه آمریکا به حاشیه رانده شده است, اما او همچنان به طور مستقیم انتقادهایش را به رئیس جمهور اعلام میکند.
یک منبع نزدیک به تفکرات رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد بولتون و دیگر مشاورانی که از مفاد یک توافق نامه احتمالی با طالبان به شدت انتقاد میکنند، بر این باورند با وجود تمایل اساسی او برای خارج کردن سربازان آمریکایی از افغانستان، اما اگر اطلاعاتی اضافی به روشی خاص در اختیار رئیس جمهور آمریکا قرار گیرد، او نظرش را تغییر میدهد.
در همین حال، پمپئو و زلمی خلیلزاد -که هدایت مذاکرات با طالبان را بر عهده دارد- همچنان بر تضمین یک توافقنامه صلح متمرکز هستند که سبب کاهش تعداد سربازان آمریکایی در افغانستان از ۱۴ هزار به هشت هزار تن میشود که این موضوع در چارچوب هدف تعیین شده رئیس جمهور آمریکا برای خارج شدن از این کشور قرار دارد.
یک منبع نزدیک به بولتون اعلام کرد جاهطلبیهای حرفهای مشاور امنیت ملی آمریکا تأثیر کمی بر چگونگی فعالیت او در نقش کنونی اش دارد. او گفت بولتون همچنان رویکردهایش را صراحتاً به رئیس جمهور آمریکا اعلام میکند حتی در زمانی که رویکردهای او با دیدگاههای ترامپ در یک چارچوب قرار ندارد. با این حال، این منبع افزود بولتون به طور کامل این موضوع را درک میکند که شغلش اجرای دستورالعملهای ترامپ است.
چندین منبع در گفتگو با سیانان اعلام کردند بولتون نقش مشاور امنیت ملی را با این درک پذیرفته است که او میتواند آخرین فرصتش برای تأثیرگذاری و ایجاد تغییر از درون دولت باشد و در نهایت این که تصمیمات بولتون نشأت گرفته از اصول ایدئولوژیکی است تا جاهطلبیهای شخصی.
منابع اعلام کردند پمپئو در حال حاضر از بولتون اجتناب میکند و همه تلاش خود را انجام میدهد تا رویکرد خود در قبال ترامپ را از بولتون متمایز کند، حتی با آن که توصیههای آنها اغلب منعکس کننده رویکردهای یکدیگر است.
منابع در دولت به نشست اخیر امنیت ملی به عنوان نمونهای از این موضوع اشاره میکنند که چگونه پمپئو از بولتون فاصله گرفته است.
جاه طلبیهای سیاسی:
با آن که پمپئو آشکارا این موضوع را رد کرد که سال آینده میخواهد در انتخابات سنا از تگزاس نامزد شود, افراد نزدیک به او اعلام کردهاند این گزینه همچنان بر روی میز قرار دارد. اگر او تصمیم به حضور در انتخابات بگیرد، میتوان از موضوع همکاری او با دونالد ترامپ و جان بولتون به عنوان ابزاری برای مخالفت با او استفاده کرد.
پمپئو اخیرا با استیو بنن، استراتژیست ارشد سابق ترامپ، دیدار و در ارتباط با این موضوع گفتگو کرد و چندین فرد در گفتگو با سیانان اعلام کردند پمپئو در انتخابات سنا شرکت خواهد کرد اگر که او فکر میکند ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری شکست خواهد خورد. پمپئو تا ژوئن سال آینده فرصت دارد تا در این باره تصمیم گیری کند.
به گفته دو فرد، بولتون جاهطلبیهای سیاسی پمپئو را از نزدیک زیر نظر دارد. آنها میگویند حتی با آن که بولتون از موضع در حال تضعیفش مطلع است, اما او خود را برای سمت وزارت امور خارجه آمریکا آماده میکند اگر که پمپئو تصمیم به حضور در انتخابات سنا بگیرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران