به گزارش راهبرد معاصر؛ محور اصلی این نشست مسأله انرژی، بنزین و برنامه هفتم توسعه بود و شریعتی نیز حول همین مسائل ضمن ارائه عملکرد مجلس، به سؤالات دانشجویان پاسخ داد.
شریعتی در ابتدای سخنان خود با اشاره به نحوه تخصیص یارانه، گفت: پرداخت یارانه انرژی به دلیل مدل توزیع، غلط و ناعادلانه بوده است. تخصیص یارانه در برق و گاز افزایش پلکانی در مجلس یازدهم دائمی شد. یک بخشی برای همه مردم یارانهای شد و برای مصرف بیشتر از الگو نیز، هزینه مصرف به صورت پلکانی افزایش پیدا میکند تا پله آخر که قیمت صادراتی است.
وی ادامه داد: در بحث بنزین، اما این روند انجام نشده، درحالی که نیمی از خانوارها اساسا خودرو ندارند و حدود ۴۵.۵ درصد مردم صاحب خودرو نیستند و از یارانه بنزین نیز بهرهمند نیستند.
نماینده مردم تهران در مجلس درباره دو دیدگاه مقابل هم و متضاد در مسأله بنزین، توضیح داد: اولین دیدگاه میگوید قیمت نفت را باید صفر حساب کنیم، چون تولیدکننده هستیم و قیمت بنزین هم لیتری ۸٠٠ تومان در میآید که غلط است، یک دیدگاه دیگر میگوید به دلار ستاره خلیج فارس باید بنزین ۴۵ هزار تومانی بدهیم. این دو دیدگاه افراط و تفریط و هر دو غلط است، چون درآمدهای مردم دلاری نیست.
شریعتی ادامه داد: دیدگاه اولی غلط است، چون ۱٠ درصد از نیاز بنزین کشور را وارد میکنیم و در حوزه مصرف بنزین ناترازی داریم. یک زمانی ناترازی مثبت داشتیم و صادر میکردیم.
وی افزود: اگر قیمت بنزین داخلی را صفر هم در نظر بگیریم، داریم به قیمت لیتری ۴ هزار تومان تمام شده میفروشیم. عامل اصلی ناترازی بنزین مصرف خودروهاست که باید با تنوع در سبد مصرفی و با خودروهای برقی جبران شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: قیمت تمام شده باید مبنای یارانه دادن قرار بگیرد تا کسری بودجه نداشته باشیم و تورم ایجاد نشود. دولت باید پای خودش را از قیمتگذاری بیرون بکشد. هدف دولت سوآوری نیست، بلکه باید ناترازی حل شود.
وی افزود: ما یارانه بنزین را براساس خودرو داشتن میدهیم. از کسی که ماشین ندارد یارانه بیشتر گرفته میشود. فاصله برخورداری از یارانه بنزین بین دهک بالای دارای خودرو با خانوارهای بدون خودرو ۱۷.۵ برابر است. در حال حاضر روزانه ۵ میلیون لیتر سوخت بنزین و تا ۱٠ میلیون لیتر گازوئیل قاچاق میشود. من آمار دارم که ۱٠٠ خودرو به نام یک نفر است.
شریعتی گفت: باید مثل گاز و برق یارانه بنزین را هم عادلانه کنیم، صرف نظر از خودرو داشتن یا نداشتن، باید به همه سهم داد. طرح وان همین موضوع است، اما فعلا امکان اجرا ندارد، اما مدل مفهومی آن همین عادلانه بودن یارانه است که من میتوانم سهم خودم را بفروشم. چه کسی گفته است بنزین باید بشود ۳٠ هزار تومان؟ مگر درآمد مردم دلاری است؟
وی گفت: در شیوه اجرا که روی کارت ملی و یا بانکی یارانه بدهیم محل بحث است. عادلانه شدن یارانه سوخت یک اجماع ملی و نخبگانی میخواهد. طبق قانون هدفمند کردن یارانهها دولتها موظف به عادلانه کردن یارانه هستند و از نظر فنی به صورت آزمایشی در کیش و قشم اجرا شد، اما از نظر مفهومی، چون عرضهکننده و متقاضی واقعی نبود، عملی نشد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: اینکه معادل پول بنزین را هم به مردم بدهیم غلط است، چون سهمیه باید تبادل شود. دولت اینجا تنظیمکننده میشود. قیمت دوم اجازه نمیدهد بیشتر از این مبلغ مبادله شود و جلوی قاچاق و... را میگیرد. دلیل قاچاق سوخت این است که سهمیه بنزین را به خودرو میدهند و به خود خانوار نمیدهند.
عضو کمیسیون تلفیق گفت: باید یارانه را بیشتر به طبقات محروم داد، اما این هرم در حال حاضر برعکس بوده است. سیستم مالیات هم همین است و صاحبان درآمدهای میلیاردی معترض شدند. در همه اقتصادهای دنیا یک بخشی از یارانه هست که عمده آن به صورت کالا و نه پول است. پول و یارانه باید در زنجیره تولید و مصرف قرار بگیرد. دولت موظف است این زنجیره را تکمیل کند، مثل کوپن و کالابرگ باید عمل شود. یارانه نباید به صورت پول پرداخت شود.
شریعتی تأکید کرد: معمولا تشکلها و احزاب به انتخابات که وارد میشوند برنامه ارائه نمیدهند. ما در بهمن ۹۸ پیش از انتخابات ۲۱ موضوع را احصا و منتشر کردیم.
بر همان اساس اولویتهای کمیسیون انرژی جلو رفت و بالای ۷۵ درصد به تصویب قانون منجر شد. مانند تکمیل زنجیره ارزش محصولات پتروپالایشگاه با ظرفیت بورس.
وی درباره وضعیت نیروگاههای کشور، گفت: در حوزه صنایع، راندمان پایین نیروگاه دو علت دارد. اول پایین بودن قیمت برق بود که آن را حل کردیم، بالغ بر ۳٠ میلیارد دلار در حوزه نیروگاهی یارانه میدهیم.
نماینده مردم تهران در مجلس در پاسخ به دانشجویان، بیان کرد: در پایانه فروشگاهی نانوایی جلوی هرزروی آرد را گرفتیم و چندصد نانوایی کاغذی در کشور داشتیم که فقط سهمیه آرد میگرفتند. یکی از دلایل ناترازی برق این است که نیروگاهسازی با فناوری روز به دلیل قیمت برق به صرفه نیست. هرچه ضریب بار بالاتر برود، به صرفهتر میشود و ما این را مرتفع کردیم.
شریعتی گفت: در برنامه هفتم توسعه رابطه مالی شرکت ملی نفت با دولت اصلاح شد. با کدام مکانیزم میگوییم سهم شرکت نفت ۱۴ درصد است؟
وی افزود: سیستم میترینگ (اندازهگیری) کشور باید کامل و قابل رصد باشد برای وزیر نفت. در حوزه مدیریت مصرف، رکورد دنیا دو برابر ماست. شاخص شدت انرژی و مدیریت مصرف ما دو برابر ضعیفتر از شاخص جهانی است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس، گذری هم بر عملکرد دولت قبل زد و گفت: آخر دولت گذشته نوبخت گفت اگر کسی ۲٠٠ هزار بشکه نفت بفروشد را بگذارید وزیر نفت. امروز دولت نفت میفروشد و پول آن را هم نقد دریافت میکند.
شریعتی افزود: قرارداد کرسنت روی تمام قراردادهای قاجاری و پهلوی را سفید کرد. بالای ۵٠ میلیارد دلار خسارت داشتیم از محل قرارداد کرسنت، اما خوشبختانه به دنبال محاکمه افرادی هستیم که در این پرونده متهم هستند./فارس