به گزارش راهبرد معاصر؛ به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی به سراغ محمد گلریز یکی از خوانندگان انقلابی رفتیم و از او در خصوص موسیقی انقلابی کشور پرسیدیم. در ادامه میتوانید این گفتگو را بخوانید:
آقای گلریز؛ درباره چگونگی ورودتان به عرصه موسیقی و البته فعالیت در حوزه موسیقی انقلابی توضیح دهید.
بنده فعالیت در موسیقی انقلابی را از همان بدو انقلاب که به وقوع پیوست، شروع کردم. اوایل انقلاب محدودیتهای زیادی وجود داشت و بر اثر درگیریهایی که بین انقلابیون و طاغوتیان به وجود آمده بود، همه امکانات از بین رفته بود. یادم است اولین سرودهایی که میخواستیم در رادیو بخوانیم، امکانات نبود. ما از میدان ارگ شروع به کار کردیم و سرودهای انقلابی را اجرا کردیم. دو سرود هم بود مانند «خمینیای امام» و «برخیزید» که قبل از ورود حضرت امام (ره) اجرا شد. تا اینکه از اوایل سال 58 به رادیو آمدیم و سرودهای انقلابی را اجرا کردیم. شاخصترین آن سرود «این بانگ آزادی» بود که هنوز بعد از نزدیک به 40 سال از رادیو پخش میشود.
رای 98 درصدی مردم به انقلاب، نشانه علاقه آنها به مسائل انقلاب است
سرود «خمینیای امام» چه ویژگی داشت که برای مردم خاطره انگیز شد و به وفور از آن یاد میشود؟
سرودهای اوایل انقلاب با همه وجود ساخته میشدند. آهنگساز، شاعر و خواننده با همه وجودشان سرودها را میساختند و یک وحدت کلام و همدلی در کار بود و همه بدون چشمداشت مالی کار میکردند. یکی از رازهای موفقیت این سرودها این بود که واقعا وحدت خاصی بین همه اعضای سازنده بود و همه کمک میکردند. وقتی 98 درصد مردم به انقلاب رای میدهند، معلوم است که با جان و دل مسائل انقلاب را دنبال میکنند. وحدت، خلوص نیت و صداقتی در وجود همه بود و علاقه خالصانهای به انقلاب داشتند.
از آنجا که در آستانه چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی هستیم، بفرمایید دغدغه اصلیتان برای کشور چیست؟
من واقعا نگران موسیقی انقلاب، حماسی، مقاومت و دفاع مقدس کشورمان هستم. این نگرانی نه فقط از سوی من و قشر عظیمی از مردم جامعه که بارها از جانب مقام معظم رهبری هم مطرح شده است. ایشان بارها در جلسات و سخنرانیهای خود بر لزوم پرداخت به مسئله انقلاب در قالبهای مختلف تاکید کرده اند. چند وقت قبل هم در دیدار با مسئولان صدا و سیما و برخی هنرمندان، تاکید کردند به مسائل انقلابی، دفاع مقدس و مدافعان حرم پرداخته شود.
سرودهایی برای شهدا خواندم که باعث شد یاد و خاطره آن شهدا زنده شود
از نظر من بعضی از مسئولان فرهنگی تحت تاثیر تبلیغات دشمن قرار گرفتند. دشمن هم بیکار ننشسته و با همه قوا به کشور ما از نظر فرهنگی میتازد. موسیقی هم یکی از هنرهاست که بر فرهنگ کشور اثرگذار است. در حال حاضر متاسفانه موسیقیهایی پخش میشود که از نظر متن، ملودی و ... در سطح پایینی است و مردم از این بابت معترض و ناراحت هستند. این خطر بزرگی است و این موسیقیها میتواند در ذهن جوانها ماندگار شود. من به عنوان عضو کوچکی از جامعه هنری از این بابت ناراحتم و اعتراض شدید خودم را هم بارها اعلام کرده ام.
از نظر شما موسیقی بعد از انقلاب چه دستاوردهایی داشته است؟
موسیقی بعد از انقلاب تا دهه 60 خوب بود. سرودهایی که ساخته میشد، همه نمودار و انعکاسی از انقلاب بودند. خیلی از شهدای بنام انقلاب مانند شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید مفتح و ... که از پایه گذاران انقلاب اسلامی هم بودند، با شهادتشان در تثبیت انقلاب و آرمانهای آن نقش داشتند. ما هنرمندان هم برای اینکه انعکاسها بیشتر شود و این شخصیتها بیشتر معرفی شوند، از نظر فرهنگی روی آنها کار کردیم. بنده در عرصه موسیقی سرودی برای شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید مفتح خواندم که باعث شد، مردم بشنوند و یاد و خاطره آن شهدا زنده شود.
بعد از آن در دوران دفاع مقدس هم سرودهایی به وسیله آهنگسازان و هنرمندان ساخته شد که انعکاس زیادی داشت. خیلی از این سرودها را مردم زمزمه میکردند و در جبههها خوانده میشد. خود ما به جبههها میرفتیم و این سرودها را آنجا زنده اجرا میکردیم.
ما هرگز از پا نمینشینیم
مسئولان تا چه میزان از کارهای انقلابی و ارزشی حمایت میکنند؟
به نظرم چندان حمایت نمیکنند؛ اگر حمایت کنند که ما آماده خدمت هستیم.
با وجود تمام این چالشها و سختیها، هنوز حاضر به ادامه این مسیر هستید؟
بله؛ اتفاقا همین چند شب پیش سر ضبط یک برنامه برای چهلمین سال انقلاب رفتیم که خیلی برنامه خوبی شد. ما هرگز از پا نمینشینیم و تا نفس داریم برای انقلاب و ایران و اسلام و اهل بیت (ع) خواهیم خواند. ما این راه را میرویم و هیچ برگشتی هم برای من و امثال من ندارد. ما عاشق این انقلاب و مردم هستیم.
از آنجا که شما سالهای زیادی برای انقلاب خواندید، به نظرتان نسل جدید تا چه اندازه با انقلاب آشناست؟
من صدها سرود برای انقلاب خواندم، اما خیلی از آنها اصلا پخش نشد. چشم نسل جدید به فضای مجازی و رسانههاست. وقتی همه رسانههای ما از موسیقیهای بی محتوا حمایت میکنند و اسمی از موسیقی انقلابی نمیبرند، نسل جدید از انقلاب چه میشنود؟!
اتفاقا چند وقت پیش بعد از سالها برنامهای تحت عنوان تجلیل از سازهای خاکی در تالار وحدت برگزار شد. برنامه خوبی شد و مورد توجه هم قرار گرفت. اما در رسانهها کمتر به آن پرداخته شد. دو مافیا در ایران وجود دارد که هیچ کس حریف آنها نمیشود؛ یکی مافیای خودرو و دیگری مافیای موسیقی. دلالان موسیقی هفتهای یک خواننده معرفی میکنند و برایشان کنسرت برگزار میکنند و از کنار اینها میلیاردها تومان میبرند و مسئولان فرهنگی نیز فقط نظاره گر این اتفاق هستند. البته وقتی با آنها صحبت میکنم میگویند بحران است.
از نظر شما این جمله درست است که میگویند هنر به ویژه موسیقی ابزاری برای بیان احساسات و افکار انسان هاست؟
موسیقی یک تیغ دو لبه است؛ به قول مرحوم علامه جعفری موسیقی یعنی روی خط مرزی حرکت کردن. موسیقی خوب میتواند خیلی خوب باشد، بد آن هم میتواند خیلی بد باشد. از نظر من موسیقی یکی از اثرگذارترین هنرهاست. اینکه میگویند تنها صداست که میماند، حقیقت دارد. بین همه هنرها مثل سینما، تئاتر و به عنوان مثال موسیقی یک سریال، سریال یک زمانی تمام میشود؛ ولی موسیقی آن میماند و مردم آن را زمزمه میکنند. برخی کارشناسان مذهبی موسیقی را خوب نمیدانند، ولی میشود خیلی احتیاط کرد و موسیقی ساخت که حتی کارشناسان مذهبی هم آن را گوش دهند. ما این کار را کردیم؛ به عنوان مثال سرود شهید مطهری را ساختیم و امام آن را تأیید کردند و وقتی خدمت حضرت امام رفتیم باعث شد که قشر مذهبی هم که نسبت به موسیقی بی تفاوت بودند و آن را حرام میدانستند، به موسیقی انقلاب و دفاع مقدس علاقهمند شوند.
حضرت امام (ره) دستور ساخت موسیقی مطهری را دادند
از نظر شما ویژگی موسیقی مطلوب چیست؟
موسیقی مطلوب چند ویژگی دارد؛ اول محیط و محفلی است که موسیقی در آن پخش میشود. حضرت امام خمینی (ره) وقتی دستور ساخت موسیقی مطهری را دادند و ما آن را اجرا کردیم، فرمودند: «موسیقی مطهری را من تایید کردم و اگر از رادیو آمریکا پخش شود، به آن گوش نمیدهم».
دیگر ویژگی موسیقی مطلوب مسئله کلام یا همان شعر است که پنجاه درصد از محتوای موسیقی را کامل میکند. یکی دیگر از مسائل ریتم است؛ ریتم یک موسیقی میتواند سنگین، عرفانی، انقلابی و حماسی باشد. بعضی موسیقیها مانند موسیقی ایرانی مرحوم بنان نزدیک به پنجاه سال است که پخش میشود و مردم آن را زمزمه میکنند.
از کارهای جدید خود در حوزه موسیقی انقلابی و ارزشی بگویید.
اوایل محرم، قطعه «رسم عاشقی» را در خصوص نهضت امام حسین (ع) با موسیقی آقای میرزمانی خواندم. بعد از آن برای شهید طهرانی مقدم و شهید همدانی قطعهای را خواندم. همچنین سرود «صبح پیروزی 2» را برای پیروزی جنبش مقاومت در برابر داعش ملعون خواندم. یک کار جدید هم در آینده نزدیک قصد دارم برای امام رضا (ع) بخوانم.
منبع:باشگاه خبرنگاران