شاخص‌های نماینده تراز انقلاب بر اساس بیانات رهبر انقلاب
رهبر معظم انقلاب معتقدند «مجلس هم براى مسائل داخلى کشور، هم براى اعتبار جهانى و بین‌المللى کشور، خیلى داراى اهمّیّت است»، و طی سالهای گذشته در بیانات خود شاخص‌هایی را برای نماینده تراز انقلاب اسلامی بیان کرده‌اند.
به گزارش راهبرد معاصر؛ زمان زیادی تا ۱۱ اسفند ماه و انتخابات مجلس شورای اسلامی فرصت نداریم، مجلسی که از جایگاه ویژه و مهمی در کشور ما برخورد است، مجلسی که رهبر معظم انقلاب درباره آن معتقدند هم براى مسائل داخلى کشور، هم براى اعتبار جهانى و بین‌المللى کشور، خیلى داراى اهمّیّت است.
بر همین اساس و با توجه به نزدیک شدن به ایام انتخابات مجلس، در ادامه به بازخوانی شاخص‌های نماینده تراز انقلاب اسلامی را بر اساس بیانات رهبر انقلاب اسلامی پرداختیم.
محور اعتقاد و التزام عملی
الف - پایبندی به احکام اسلام
• اعتقاد به اسلام و اجرای احکام آن (صحیفه امام، ج۱۴، ص ۴۱۱)
• عدم گرایش به دشمنان (بیانات در خطبه هاى نماز عید فطر، ۱۴/فروردین/۱۳۸۲)
• عدم تمایل به دنیا و مادیات (منافع شخصی، شهرت و ...) (بیانات در خطبه هاى نماز عید فطر، ۱۴/فروردین/۱۳۸۲)
ب - عدم انحراف عقیدتی و اخلاقی
• عدم اعتماد به افراد منحرف (عقیدتی، اعمالی و اخلاقی) (صحیفه امام، ج۱۴، ص ۴۱۱)
پ – تقوا و تدین
• رکن اصلی برای یک نماینده تدین است (مصاحبه در پایان بازدید از پنجمین نمایشگاه بین المللى کتاب تهران، ۱۳/تیر/۱۳۸۳)
• بى دینى و بى تقوایى هرجا باشد، انسان را آسیب پذیر مى کند. اگر در جاى حسّاس باشد، آسیب پذیرى آن بسیار گران تمام خواهد شد. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه ى تهران، (۲۴/بهمن/۱۳۸۲)
• کسى که مى آید به مجلس، باید باتقوا باشد. اوّلین شرط تقواست. (۱۸/دی/۱۳۸۲)
ت - پایبندی به نظام و قانون اساسی
• معلوم است کسانی که این قانون اساسی و این ملت و کارها و شعارها و راه و اهدافش را قبول ندارند، نباید به مجلس بیایند. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم قم در آستانه سالروز قیام ۱۹ دی ۱۸/دی/۱۳۸۲)
ث - صداقت
• باید اشخاص امین و صادق در مجلس شورا بروند که مقدرات شما را بر طبق خواسته هاى خداى متعال پیاده کنند. (صحیفه امام، ج۶، ص ۴۸۸)
ج – امانت
• اشخاصى که امین هستند، اشخاصى که معروف است پیششان به امانت، به دیانت، به خدمت به مردم، آنها را تعیین کنند. (صحیفه امام ج ۱۰، ص ۵۲۵)
چ - انقلابی و در خط امام (ره) بودن
• اگر نگوییم شجاع ترین و مؤمن ترین و انقلابى ترین؛ لااقل در سطح این تودهى عظیم مردم که اینگونه از خود درخشش نشان مىدهند، باشد..... وکیل آینده‌ى مجلس، باید دنبال راه امام و در خطّ او باشد. (بیانات در خطبه هاى نماز عید فطر ۱/اسفند/۱۳۷۴)
محور اقتصادی
الف - اهتمام به امور مستضعفین و دلسوز مردم و طبقات محروم
• مردم به نمایندگانى رأى دهند که در خدمت به آنان احساس مسئولیت کنند، و طعم تلخ فقر را چشیده باشند، و در قول و عمل مدافع اسلام پابرهنگان زمین، اسلام مستضعفین، اسلام رنجدیدگان تاریخ، اسلام عارفان مبارزه جو، اسلام پاک طینتان عارف، و در یک کلمه، مدافع اسلام ناب محمدى (صلى الله علیه و آله و سلم) باشند. (صحیفه امام، ج۴۱، ص ۱۱)
• اگر کسى وامدار دستگاه ها و اشخاص و وامدار پول و قدرت شد، دیگر نمى تواند براى مردم دلسوزى کند. دلسوزى یک شرط بزرگ است. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه ى تهران، ۲۴/بهمن/۱۳۸۲)
• نماینده ى مردم باید نماینده ى توده ى مردم باشد؛ بخصوص آنهایى که دستشان به جایى نمى رسد و محرومیت بیشترى دارند. (بیانات در دیدار نمایندگان هفتمین دوره ى مجلس شوراى اسلامی، ۲۷/خرداد/۱۳۸۳)
ب – روحیه مبارزه با راحت طلبی
• افرادى را که طرفدار اسلام سرمایه دارى، اسلام مستکبرین، اسلام مرفهین بى درد، اسلام منافقین، اسلام راحت طلبان، اسلام فرصت طلبان، و در یک کلمه، اسلام امریکایى هستند طرد نموده و به مردم معرفى نمایند. (صحیفه امام، ج۴۱، ص ۱۱)
پ – مبارزه با مفاسد اقتصادی
• باید ضدّ فساد باشد و با فساد مالى و اقتصادى به شدّت و به جد، از بُن دندان و نه به لفظ، مخالف باشد، تا با فساد مبارزه کند. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم قم،۱۳/بهمن/۱۳۸۴)
ت - عدم وابستگی به کانون های قدرت و ثروت
• نامزدهاى انتخابات مراقب باشند خود را وامدار ثروتمندان و قدرتمندان و امثال این ها نکنند. اگر کسى وامدار دستگاه ها و اشخاص و وامدار پول و قدرت شد، دیگر نمى تواند براى مردم دلسوزى کند. پس دلسوزى هم یک شرط بزرگ است. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه ى تهران، ۲۴/بهمن/۱۳۸۲)
• اگر چنانچه نامزدها به مراکز ثروت و قدرت متصل شوند، کار خراب می شود؛ همچنان که امروز در به اصطالح دموکراسی های دنیا، در آمریکا و غیر آمریکا این رسم هست.
ث - ساده زیستی و پرهیز از اشرافی‌گری
• ساده زیستى و پرهیز از اسراف و پرهیز از هزینه کردن بیت المال در امور شخصى و غیر ضرورى، شرط لازم براى حفظ پیوند حقیقى با مردم است. ترویج فرهنگ اشرافیگرى و تجمّل و سفرهاى پرهزینه و بیهوده ى خارجى از کیسه ى مردم، دور از شأن نمایندگى و عامل گسیخته شدن پیوند نماینده با مردم است. (پیام به مناسبت افتتاح مجلس هفتم، ۶/خرداد/۱۳۸۳)
• نماینده ملت از جنس ملت است. خوى اشرافى و گرایش به اسراف و طعمه انگاشتن این مسئولیت، بلای بزرگى است (پیام به مناسبت افتتاح مجلس هشتم، ۷/خرداد/۱۳۸۷)
• مسئولان مراقب باشند که از عوارض بیمارى رفاه زدگى و عشرت طلبى؛ بیمارى زد و بند نامشروع و فساد مالى و ادارى؛ بیمارى تکبر و دورى از مردم و بى اهمیتى به نیاز و خواست و اراده و حضور آنان؛ بیمارى دسته بندی هاى ناسالم و ترجیح مقاصد باندى بر مصالح عمومى و امثال این ها، که ابتلای به آن، مانند موریانه پایه هاى هر نظامى را سست و پوک مى کند؛ خود را دور نگه دارند. (پیام به مناسبت دومین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینى(ره)، ۱۳/خرداد/۱۳۷۰)
ج – اهل خدمت به مردم
• نامزد انتخابات باید با قصد خدمت وارد شود. اگر با قصد قدرت طلبی و جمع کردن پول و مسائل گوناگون و انگیزه های ناسالم دیگر وارد شود، به کشور خدمت نمی کند. . (بیانات در دیدار مردم قم به مناسبت سالروز ۱۹ دی ۱۹/دی/۱۳۹۰)
محور سیاسی
الف - عدم وابستگی و تمایل به شرق و غرب
• همه با هم اشخاص متعهد مسْلم، کسانى که نه گرایش چپ دارند، نه گرایش راست دارند، انتخاب کنید (صحیفه امام، ج۱۲، ص ۱۸۵)
ب - پایبندی به وحدت و انسجام ملی
• نمایندگان محترم باید این یکپارچگى را قدر شناخته، همه ى کوشش و مجاهدت خود را صرف تحکیم و تعمیق آن کنند. همه ى گفته ها و مصوبه ها و نطق ها در مجلس باید در جهت همدلى بیشتر میان ملت باشد. هر حرکت و گفتار و نطقى در مجلس که به دودستگى و اختلاف یا تشویش اذهان مردم بینجامد، کارى برخالف طبیعت و جهت مجلس شوراى اسلامی است. (پیام به مناسبت افتتاح دوره ى پنجم مجلس شوراى اسلامی، ۱۱/خرداد/۱۳۷۵)
• هر گفتار و کردارى در مجلس که به فرسایش نظام و بر افروختن چالش هاى جناحى بینجامد؛ همبستگى ملى را سست و دشمن را به نفوذ در صفوف ملت و مسئولان امیدوار کند؛ مردم را از کارگشائى نمایندگان خود نومید و در راستگوئى آنان به تردید افکند؛ بى گمان در سمتى مخالف با وظیفه ى نمایندگى است. (پیام به مناسبت آغاز به کار هفتمین دورهى مجلس شوراى اسلامی، ۶/خرداد/۱۳۸۳)
پ - شجاعت
• نماینده مردم باید شجاع باشد و نترسد؛ شجاعت در مقابل دشمن، شجاعت در مقابل باطل، شجاعت در پذیرش حرف حق. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه ى تهران، ۲۴/بهمن/۱۳۸۲)
• مجلس باید مجلسی باشد که بتواند در مقابل زورگویی ها و زیاده خواهی ها و مرعوب کردن ها و تطمیع کردن های قدرتمندان جهانی بایستد و مصالح کشور و ملت را محاسبه کند و دنبال آن برود. (بیانات در دیدار کارگزاران حج ۲۶/بهمن/۱۳۷۸)
ت – بصیرت و بینش سیاسی
• نماینده مردم باید داراى فهم و درک سیاسى باشد و مسائل کشور را بفهمد؛ هم مسائل خارجى و توطئههاى دشمنان را و هم مسائل داخلى و نیازهاى مردم و اولویتهاى کشور را. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه تهران، ۷/فروردین/۱۳۷۱)
ث - حفظ عزت ملی
• نماینده مجلس، چون نماینده ى این ملت عزیز است، باید عزّت این ملت را حفظ کند.(بیانات در دیدار نمایندگان دوره ى پنجم مجلس شوراى اسلامی، ۸/خرداد/۱۳۷۴)
محور عملکرد و تخصص
الف – کارآمدی
• مجرد اینکه این آدم یک آدم خوبى است خیلى، اول وقت نمازش را مى خواند و نماز شب مى خواند، این براى مجلس کفایت نمى کند. مجلس اشخاص سیاسى لازم دارد، اشخاص اقتصاددان لازم دارد، اشخاص سیاستمدار لازم دارد، اشخاص مطلع بر اوضاع جهان لازم دارد. (صحیفه امام، ج۱۸، ص ۲۸۴)
ب - دلسوزی
• نماینده اى که انتخاب مى شود، باید دلسوز مردم باشد، صادق باشد، صمیمى باشد و بخواهد براى مردم کار کند.
پ - تجربه داشتن
• آدمى باشد که حتّى المقدور باتجربه باشد. در این کارهاى بزرگ، تجربه خیلى مهم است. (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، ۱۳/بهمن/۱۳۷۸)
ت - برنامه داشتن، خوشنامی و جوانگرایی
• نماینده باید خدوم، امتحان داده، با کفایت، برنامه دار، خوشنام و جوانگرا باشد و به جوانان اعتقاد داشته باشد. (بیانات در اجتماع بزرگ مردم قزوین، ۲۵/آذر/۱۳۸۲)
ث - اهتمام در قانونگذاری و نظارت
• چیزى که رکن اداره ى کشور است، عبارت است از وضع قوانین. اینکه نمایندگان، از همه ى گوشه و کنار کشور انتخاب مى شوند، به آن خاطر است که مصالح همه ى کشور در "قانون" متجلى شود (بیانات در دیدار نمایندگان دوره ى چهارم مجلس شوراى اسلامی، ۲۰/خرداد/۱۳۷۱)
ج- ساده لوح نبودن
• برخی از نمایندگان ساده لوح هستند که راه حل هاى خیالىِ اقتصادى یا سیاسى یا امنیتى اى که با آب و تاب تمام و با رنگ و لعاب گوناگون عرضه مى شود، آنها را از خود بى خود مى کند. نمایندگان می بایست به دنبال راه حلّ صحیح، راه حلّ مستقل، راه حلّ برخاسته از شرایط خاص این ملت و این کشور و راه حلّ ارائه شده از سوى اسلام باشند. (بیانات در دیدار کارگزاران حج، ۲۶/بهمن/۱۳۷۸)
چ – نگاه کلان ملی داشتن
• خطاست اگر نماینده اى بدون توجه به اقتضائات مالى و بودجه اى، بدون توجه به اولویت ها، بدون توجه به برنامه هایى که مجلس قاعدتاً باید آنها را تصویب کند سنگى بیندازد که "آقا، بیایید این کار را براى حوزه ى انتخابیه ى من بکنید." (بیانات در دیدار نمایندگان دوره ى چهارم مجلس شوراى اسلامی، ۲۰/بهمن/۱۳۷۱)
• مصالح منطقه اى را بر مصالح کلى ترجیح ندهید. (بیانات در دیدار نمایندگان هفتمین دوره ى مجلس شوراى اسلامی، ۲۷/خرداد/۱۳۸۳)
ح - تصمیم گیری مستقل با استفاده از نظر کارشناسی
• وقتى که ما مى گوییم نمایندگان مجلس مستقل باشند، یعنى به تشخیص خودشان نگاه کنند. البته از کارشناسان باید مدد بگیرند. کارشناسان، هم در وزارتخانه ها و هم در دانشگاه ها و هم در خود مجلس هستند. (بیانات در دیدار با نمایندگان پنجمین دوره ى مجلس شوراى ۲۹/خرداد/۱۳۷۵)
خ- پرتلاش بودن
• تا آخرین روز نمایندگى، شما نماینده هستید. سال آخرِ نمایندگى، با سال اوّل هیچ فرقى ندارد. حالا ما وارد سال آخر مى شویم. جلسات سال آخر هم باید از همه جهت، مثل جلسات سال اوّل باشد. (بیانات در دیدار نمایندگان دوره ى پنجم مجلس شوراى اسلامی، ۸/خرداد/۱۳۷۴)
محور اخلاقی و شئون نمایندگی
الف - رعایت اخلاق و آداب اسلامی در مباحث
• آقایان در یک محیط آرام مسائلى که دارند با آرامش بیان کنند. اختلافاتی که در دیدها دارند، در سلیقه ها دارند، این ها را با یک آرامش خاطر بیان کنند و حل و فصل کنند. در محیط آرام است که عقل ها مى توانند کار بکنند. (صحیفه امام، ج۱۴، ص ۳۶۶)
• انتقاد و استیضاح حق مجلس است اما برخورد با متخلف با آرامى و طرح مسائل اخلاقی بهتر رفع اختلاف می کند تا با الفاظ نیش دار و مقابله کردن با یکدیگر. (صحیفه امام، ج۱۸، ص ۴۳)
• از نمایندگان متوقع است که مراعات آداب اسلامی در محاورات بشود؛ که این امر آقایان را بهتر و آسانتر به حقیقت مى رساند و مجادلات با حال غضب و عصبانیت انسان را از واقع دور مى کند. (صحیفه امام، ج۱۸، ص ۴۶۶)
• گاهى بعضى نطق ها موجب تأسف بسیار و تأثر است؛ و چه بسا که اهانت به یک مسلمان و مؤمن را به حد اعلى مى کشاند و حیثیات انسانها را لکه دار مى کند؛ و گاهى ارقام و اقلام بسیار از گوشه و کنار اعم از صحیح و فاسد جمع آورى مى کند و با آبروى دولت و اشخاص، بلکه مجلس بازى مى کند. (صحیفه امام، ج۱۸، ص ۴۶۸و۴۶۹)
• رعایت تقوا و اخلاق و ادب اسلامی در گفتگوها و مباحثات، از جمله ى مسائل مهم و قابل توجه نمایندگان و مجلس محترم است. نمایندگان عزیز باید توجه کنند که هر کار و گفتار آنان، در جامعه منعکس مى شود و تأثیر سیاسى و اخالقى ویژه اى بر فضاى کشور مى گذارد. (پیام به مناسبت افتتاح چهارمین دوره ى مجلس شوراى اسلامی، ۷/خرداد/۱۳۷۱)
ب - التزام به حفظ شئون نمایندگی
• یک طورى نباشد که وقتى این محیط در منظر مردم واقع شد، مردم از اینکه این وکیل را انتخاب کرده اند پشیمان بشوند. (صحیفه امام، ج۱۴، ص ۳۷۹)
پ - حریص نبودن برای تصدی سمت نمایندگی
• میزان در نظر همه ارزش خدمت باشد، نه خداى نخواسته تحصیل مقام. (صحیفه امام، ج۱۸، ص ۳۷۷)
• ما به نمایندگى مردم در مجلس شوراى اسلامی، به عنوان یک مسئولیت، یک اداى وظیفه و یک صحنه ى کارآمد براى خدمت نگاه کنیم. اگر شوقى هم به نماینده شدن هست، به این خاطر باشد. (بیانات در دیدار نمایندگان دوره ى چهارم مجلس شوراى اسلامی، ۲۰/خرداد/۱۳۷۱)
ت - مردمی بودن
• مردمى بودن هم فقط این نیست که انسان هرگاهى یکبار به محل انتخابات سر بزند. نباید ما در جمهورى اسلامی کمک کنیم به ایجاد یک طبقه ى جدید، یک طبقه ى برخوردارِ اشرافىِ جدید. این کار انجام بگیرد. این هم با دستور و حکم و فرمان حاصل نمى شود، با دل، با ایمان، با انگیزه، شدنى است. (بیانات در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم، ۲۱/خرداد/۱۳۸۷)
ث - رعایت اخلاق تبلیغاتی و ندادن وعده های نشدنی
• وظیفه نماینده این نیست که وعده ى عمرانى و فلان پروژه، فلان کار را در منطقه ى انتخابى خود به مردم بدهد؛ اینها کار اجرائى است، کار دولت است. (بیانات در اجتماع بزرگ مردم یزد، ۱۲/دی/۱۳۸۶)
• در تبلیغاتشان ارزشهاى نظام را ندیده نگیرند؛ همدیگر را تخریب نکنند و از دادن آمارهاى سست بپرهیزند... وحدت ملى را خدشه دار نکنند. طورى نباشد که به خاطر جذب یک دسته یا یک گروه، حرفى بزنند که وحدت ملت خدشه دار شود. وعده هایى که معلوم است نمى توانند به آن ها عمل کنند، به مردم ندهند. آنچه که در چارچوب قانون اساسى است و امکانات مملکت از امکانِ آن حکایت مى کند، آن را به مردم بگویند ... تبلیغات پُرخرج هم نکنند. (بیانات در خطبه هاى نماز جمعه تهران، ۲۸/اردیبهشت/۱۳۸۰)/ فارس