به گزارش راهبرد معاصر، پدیده استخراج رمزارز چند سالی است که سایه خود را بر سر شبکه برق ایران انداخته و مدیران صنعت برق بخشی از علت بروز ناترازی برق را فعالیت استخراج کنندگان رمز اعلام میکنند.
برآوردهای رسمی نشان میدهد: ظرفیت نیروگاهی کشور از ۹۰ هزار مگاوات عبور کرده و میزان مصرف در ایام سرد سال حدود ۴۷ تا ۴۹ هزار مگاوات است؛ یعنی در صورتی که سوخت نیروگاهی تأمین شود، تولید برق تا دو برابر قابل افزایش است.
چندی پیش محمد الهداد معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران گفته بود، فعالیت ماینرها علت بخشی از ناترازی هاست.
وی خاطرنشان کرد: با وجود اینکه در کشور، فعالیت مجاز ماینینگ تعریف شده اما برخی از افراد هم اقدام به واردات غیرمجاز دستگاههای ماینر به کشور میکنند و هم از این دستگاهها در بخشهای عمومی از جمله روستایی، کشاورزی، خانگی شهری، کارگاههای کوچک و مغازهها استفاده میکنند که این مساله منجر به تحمیل یک بار پیش بینی نشده به شبکه برق کشور میشود.
به گفته وی، در برخی از مناطق جنوبی کشور رشد بار قابل توجهی مشاهده شده و البته ماینرهای زیادی هم در این مناطق شناسایی شده است.
دور زدن تحریم بانکی با گاز فلر
سوزاندن گازهای همراه نفت در مشعلها، علاوه بر هدررفت منابع انرژی، پیامدهای زیستمحیطی جدی به دنبال دارد. انتشار گازهای گلخانهای، آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی از جمله عواقب فلرینگ هستند. این پدیده همچنین به سلامت ساکنان مناطق نفتخیز آسیب میرساند.
در حالی که بسیاری از کشورهای همسایه به دنبال کاهش فلرینگ و استفاده بهینه از گازهای همراه نفت هستند، ایران همچنان در این زمینه با چالشهای جدی مواجه است.
کشورهایی مانند قطر و عربستان سعودی با سرمایهگذاریهای کلان، موفق به کاهش قابل توجه فلرینگ شدهاند و از گازهای مشعل برای تولید برق و محصولات پتروشیمی استفاده میکنند.
با وجود تمام مشکلات ناشی از فلرینگ در ایران، این پدیده حاوی فرصتهای ارزشمندی است. گازهای مشعل حاوی ترکیبات ارزشمندی مانند اتان، پروپان و بوتان هستند که میتوانند به عنوان خوراک صنایع پتروشیمی و تولید برق مورد استفاده قرار گیرند.
یکی از این فرصتها، تولید برق و استفاده از آن برای استخراج رمزارز است. با توجه به نیاز بالای استخراج رمزارز به انرژی، میتوان از برق ارزان تولید شده از گاز فلر برای این منظور استفاده کرد.
استفاده از گاز فلر برای استخراج رمز ارز حتی در آمریکا
هم اکنون شرکتهای خصوصی در سرتاسر آمریکا ایجاد شدهاند که با استفاده از گازهای زائد حاصل از فعالیتهای تولید سوختهای فسیلی برای استخراج نیرو، فعالیت استخراج رمز ارز را در کنار پایگاههای موجود نفت و گاز راه اندازی کردهاند.
اما این امر روز به روز دشوارتر میشود زیرا بعضی از ایالتها، مقررات سختگیرانهای را در خصوص ارزهای دیجیتال وضع میکنند.
اکنون، بسیاری از شرکتهای ارز دیجیتال به دنبال راهاندازی فعالیتهای مشابه در آرژانتین و تقویت ارز ضعیف این کشور هستند. برای نمونه، شرکت «گیگا انرژی سولوشنز» به دنبال توسعه فعالیتهای استخراج رمزارز در بازارهای جدید است.
استان مندوزا در آرژانتین، دومین ذخیره بزرگ گاز شیل جهان به نام واکا موئرتارا در خود جای داده است که میتواند مقادیر زیادی انرژی دچار هدررفت را برای استخراج کنندگان ارز دیجیتال فراهم کند. گیگا انرژی با جمع آوری گاز فلر برای تأمین نیروی مورد نیاز دیتاسنترها در محاسبات انرژیبر، فعالانه در کاهش انتشار جهانی متان مشارکت میکند.
بدون تردید ارزهای دیجیتال بخشی از سیستم پولی جهان بوده و در آینده نیز به کشورهای بیشتری گسترش خواهد یافت.
بنابراین کشورها برای ایجاد تعادل بین تولید رمزارز و مصرف برق، به دنبال منابع دیگر تولید مانند انرژیهای تجدیدپذیر و گاز همراه نفت، فلر، هستند.
در واقع، صنعت استخراج بیتکوین و ارز دیجیتال به دلیل مصرف شدید برق با چالشهای زیادی مواجه است، زیرا برخی از کشورها به دلیل بحران کمبود انرژی و افزایش قیمت آن، ارزهای دیجیتال را ممنوع کردهاند.
گاز به فلر به داد تحریم نفت میرسد
در شرایطی که تحریمها موجب بلوکه شدن درآمدهای نفت و گاز ایران شده، استخراج ارز دیجیتال از گاز فلر قطعاً فرصتی طلایی محسوب میشود. این تجربه در کشورهایی مانند آمریکا و آرژانتین موفقیت آمیز بوده و نشان داده که تبدیل گاز فلر به ارز دیجیتال فرآیندی سودآور است.
از طرفی کشورهای تحت تحریم مانند ونزوئلا و روسیه نیز بارها از ارز دیجیتال برای معاملات نفت و گاز خود استفاده کردهاند تا از محدودیتهای تحریمی عبور کنند و مانع از بلوکه شدن پولهایشان شوند.
آرش نجفی رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران معتقد است سالهاست که تلاشهایی برای جمعآوری گازهای مشعل و استفاده از آنها در صنایع مختلف صورت میگیرد که یکی از این کاربردها، تولید برق است.
وی میگوید: پتانسیل تولید برق از گاز فلر بسیار بالاست و با سرمایهگذاری مناسب میتوان نیروگاههای مخصوصی برای این منظور احداث کرد.
این کارشناس انرژی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در خصوص جمع آوری گاز فلر تصریح کرد: اخیراً و پس از ۱۰۰ سال از اکتشاف نفت با اهتمامی که صورت گرفته وضعیت به این سمت رفته که تولید گاز فلر تا حدودی مدیریت شود که یکی از فرایندهای آن تولید برق است که وارد شبکه شود یا در صورت مازاد و ضرورت آن را در راستای تولید رمزارز استفاده شود.
رمزارزها به عنوان یک ابزار مالی جدید و مستقل، میتواند به ایران کمک کند تا در اقتصاد دیجیتال فعالتر شود و بخشی از مشکلات ناشی از تحریمها را کاهش دهد.
بسیاری از کشورها از جمله عربستان و عراق در حال حاضر به سمت توسعه زیرساختهای رمزارزی حرکت کردهاند و ایران نیز با بهرهگیری از فرصت فلرینگ میتواند از قافله عقب نماند و این کار میتواند منجر به افزایش ارزش پول ملی نیز شود.
همانطور که گفته شد ایران یکی از کشورهای مستعد برای استخراج رمزارز از گاز فلر است، بطوریکه براساس برآوردهای رسمی ایران روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز فلر دارد. براساس آمار سال ۲۰۲۱ ایران با ۱۸.۵ میلیارد مترمکعب گاز مشعل سوزانده شده در جایگاه دوم جهان قرار دارد. روسیه با ۲۶.۴ میلیارد مترمکعب گاز فلر در رتبه نخست قرار دارد. عراق نیز با فاصله کمی از ایران (۱۷.۷ میلیارد مترمکعب) در جایگاه سوم قرار دارد.
همچنین، براساس برخی گزارشها متوسط قیمت صادرات گاز در حال حاضر، ۳۰ سنت است که بر این اساس بیش از ۵ میلیارد دلار خسارت سالانه سوزاندن گازهای فلر ایران است. این درحالی است که میزان صادرات گاز ایران ۱۷.۳ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۱ بوده است. این آمار نشان دهنده این مسئله است که ایران بیش از میزان گاز صادراتی، گاز سوزانده است.
بنابراین، استفاده از گاز فلر در ایران برای تولید رمزارز قانونی میتواند پیامدهای مثبتی برای اقتصاد کشور داشته باشد. یعنی از یکسو، از هدررفت سرمایه ملی جلوگیری میشود و از سوی دیگر، کشور از جریان فناوری جهان عقب نمیماند./مهر