ضربه مهلک اغتشاشگران بر تئاتر کشور
به گزارش راهبرد معاصر؛ فضای مجازی این روزها نقش بسزایی در روابط میان انسان ها و زندگی روزمره آنان ایفا می نماید. تبلیغات وسیع شرکت ها، بازاریابی ها، مشاغل مرتبط با فضای اینترنت و دهها کارویژه دیگر از جمله عوامل مهمی هستند که بر اهمیت روزافزون فضای مجزای نزد اقشار جامعه افزوده است.
تئاتر کشور نیز از فضای فوق به نحو چشمگیری متاثر است و این روزها و با قطعی اینترنت، عملا ضربه سهمگینی بر این هنر وارد آمده است؛ ضربه ای که نشات گرفته از فضای ناامنی حاصل از آشوبهای روزهای اخیر است.
پس از بروز ناآرامی‌های چند روزه در کشور به دلیل افزایش قیمت بنزین، اینترنت قطع و با اختلال سراسری مواجه شد؛ اختلالی که به‌طور مستقیم به اقتصاد تئاتر ضربه زده و حیات آن را به‌طور جدی تهدید کرده است. سایت تیوال به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراجع فروش بلیت تئاتر، از روز شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۸ در دسترس نبود و سایت‌های دیگر هم با بحران مشابهی مواجه شدند. از سویی دیگر، گیشه سالن‌های خصوصی تئاتر هم برای فروش حضوری بلیت، به دلیل وابستگی مطلق نمایش‌ها به تبلیغات فضای مجازی با رکود دست و پنجه نرم می‌کنند. همه این عوامل دست به دست هم داد تا ادامه حیات تئاتر دشوارتر شود؛ پس از گذشت چهار روز از ناآرامی‌ها و ادامه‌دار بودن بحران فروش بلیت و حضور تماشاگر در سالن‌های تئاتر، خبرگزاری ایلنا با مدیران مجموعه‌های نمایشی «نوفل‌لوشاتو» و «مستقل» و همچنین مدیرعامل سایت تیوال گفتگو کرده است.
محمد عمروآبادی (مدیرعامل سایت تیوال) با اشاره به اینکه قطعی و اختلال چند روزه اینترنت تاثیر جدی بر فروش بلیت تئاتر و دسترسی تماشاگران به اطلاعات اجراها داشته است؛ به ایلنا می‌گوید: این تاثیر از دو محور بوده است؛ نخست اینکه امکانات تبلیغاتی هنر به‌شدت کاهش یافته است چون مخاطب‌یابی بسیاری از پروژه‌های نمایشی و موسیقایی و حتی سینمایی به‌صورت جدی به فضای مجازی مثل اینستاگرام وابسته است که با قطعی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، این امکان را از دست داده‌اند.
عمروآبادی محور دوم این اثرگذاری را در سرویس‌های خدمات‌دهی خوانده و تاکید می‌کند: در روز اول بروز ناآرامی‌ها، قطعی گسترده اینترنت بر شبکه پرداخت فنی تاثیر گذاشت که البته این اختلال در روز دوم تا حدی برطرف شد.
مدیرعامل سایت تیوال یادآور می‌شود: موضوع دیگر این است که بسیاری از مخاطبان بر اساس موتورهای جستجو به سایت یا محصول موردنظر می‌رسیدند، یا خیلی با زبان انگلیسی آشنایی نداشتند و در نتیجه نام سایت فروش بلیت یا صفحه نمایش موردنظرشان را گوگل می‌کردند که با این وضعیت، آن هم از دست رفته و تنها کسانی که آدرس سایت را به‌طور دقیق حفظ هستند می‌توانند برای خرید به تیوال و سایر سایت‌های فروش بلیت مراجعه کنند. به همین دلیل بسیاری از کسب و کارها شروع به ارسال پیامک به مخاطبان‌شان کرده‌اند تا آدرس سایت را به آنها یادآوری کنند. همه اینها دست به دست هم داد تا در نهایت فروش بلیت تئاترها در سایت تیوال، در روز اول ۷۰ درصد و در روز دوم تا ۶۰ درصد کاهش پیدا کند.
داود نامور (مدیر عمارت نوفل‌لوشاتو) هم درباره بحران تماشاگر و فروش بلیت در چند روز اخیر به ایلنا می‌گوید: از روز شنبه سایت‌های فروش بلیت بسته شد و تمام تبلیغات تئاتر که به شکل مجازی انجام می‌شد از بین رفت. یادمان باشد دیگر فضای تبلیغات مثل چند سال پیش نیست که گروه‌ها از طریق پیامک یا به شکل دهان به دهان به تبلیغ نمایش‌شان بپردازند؛ چند سال است این تبلیغات به شکل مجازی انجام می‌شود بنابراین با قطعی اینترنت که از روز جمعه اتفاق افتاد، گروه‌ها نه توانسته‌اند تبلیغ کنند و نه ارتباطی با مخاطب بگیرند.
مدیر مجموعه فرهنگی هنری نوفل‌لوشاتو با اشاره به اینکه در نتیجه این وقایع، چند نمایش در این مجموعه نمایشی دچار شکست در گیشه شده‌اند، یادآور می‌شود: حتی در بعضی از سالن‌ها، کارگردان‌ها نمایش‌هایشان را تعطیل کرده‌اند و گفته‌اند حتی در صورت بازگشت اوضاع به شرایط عادی هم دوباره اجرا نمی‌کنند چون دچار شکست تجاری شدید شده‌اند و نمی‌توانند جبرانش کنند.
نامور با تاکید بر اینکه تاوان افت شدید مخاطب در این سه روز بسیار سنگین بوده است، تاکید می‌کند: نمایشی که تا قبل از این، شبی ۱۰۰ نفر مخاطب داشت الان مخاطبش به ۱۰ نفر رسیده که آن هم فامیل و دوست‌های عوامل اجرایی هستند که با تلفن و هزار خواهش در این ناامنی می‌آیند تا تئاتر ببینند.
مصطفی کوشکی (مدیر مجموعه تئاتر مستقل تهران) هم درباره تاثیر قطعی اینترنت در این چند روز به ایلنا می‌گوید: خوشبختانه نمایش‌های این مجموعه، تا هفته بعد پیش فروش کرده بودند اما چند روز تعطیلی سایت‌ها و امکان خرید بلیت باعث شد تا فروش کلی همین نمایش‌ها برای روزهای آتی به صفر برسد.
کوشکی بسته شدن سایت فروش بلیت را اتفاقی عجیب می‌خواند که می‌تواند تلنگر خوبی هم برای خانواده تئاتر باشد تا «بدانیم همه چیز به اینترنت منتهی می‌شود و هر اتفاقی باعث چنین بحران‌هایی می‌شود» و ادامه می‌دهد: وقتی چنین مشکلی به وجود می‌آید و اینترنت قطع می‌شود، جدای از بلیت‌فروشی، هیچ پایگاه دیگری برای تبلیغات یا حتی اطلاع‌رسانی در مورد وضعیت تئاتر کشور وجود ندارد.
مدیر مجموعه تئاتر مستقل تهران خاطرنشان می‌کند: فارغ از ابعاد سیاسی و اجتماعی این وقایع، از منظر تئاتری، اتفاقی که افتاده نشان می‌دهد هیچ پایگاه یا تمهیدات گسترده و پیوسته‌ای برای اطلاع‌رسانی در حوزه تئاتر نداریم و این مساله عجیبی است. تئاترها خود را وابسته به فروش اینترنتی بلیت کرده‌اند و تبلیغات‌شان صرفا در فضای مجازی اتفاق می‌افتد و در چنین شرایطی همه اینها ناگهان از دست می‌رود.
کوشکی با اشاره به اینکه سینما به خاطر تبلیغات تلویزیونی و بیلبوردهای شهری و شرایط فروش بلیت حضوری که همیشه آن را حفظ می‌کنند، کمتر از این وضعیت آسیب دیده است، تصریح می‌کند: در این چند روز فروش و تماشاگر برخی از تئاترها به صفر رسیده و این آسیب بزرگی برای گروه نمایشی است اما کسی هم به فکر جبرانش نیست. من فکر می‌کنم باید کمی به خودمان نگاه کنیم و باید فکر کنیم چطور می‌توانیم جایگزین‌های مناسبی برایش داشته باشیم که فردا روز در صورت تکرار چنین اتفاقی، تئاتر به‌طور کلی تعطیل نشود.
داود نامور هم با اشاره به اینکه اگر وضعیت به همین منوال تا چند روز آینده ادامه یابد، اتفاق‌های بسیار بدی برای اقتصاد سست خانواده تئاتر می‌افتد و شاید به تعطیلی گسترده‌تری در سالن‌های نمایش منجر شود، تصریح می‌کند: اگر قطعی و اختلال اینترنت بیش از این طولانی شود، شاید ما هم در مجموعه خودمان اعلام تعطیلی کنیم؛ اما اگر اینترنت و تبلیغات فضای مجازی برگردد شاید بتوانیم به گروه‌ها کمک و این یک هفته را جبران کنیم. در هر صورت اتفاق‌های رخ داده بسیار ناگوار بوده و از تبعاتش بسیار احساس نگرانی می‌کنیم.
محمد عمروآبادی هم با تاکید بر اینکه «جامعه هنری در این سال‌ها با تلاش بسیار زیاد از مشکلات بسیاری که گریبانگیرش بوده، عبور کرده و خود را زنده نگه داشته است و هر روز رشد می‌کند» تصریح می‌کند: اینگونه وزنه‌ها و معضل‌ها چیزهایی نیستند که تئاتر بتواند به راحتی از پس‌شان بربیاید و اگر خدای ناکرده این اختلال‌ها، به درازا بکشد می‌تواند آثار جبران‌ناپذیری را برای این شبکه‌ها و جامعه شریف و تلاشگر هنری به جا بگذارد.