پشت پرده مدیریت رسانه ملی در جنگ ۱۲ روزه/ از آمادگی تا عملیات رسانه‌ای
به گزارش راهبرد معاصر، محمدحسن روزی‌طلب ـ مدیرکل برنامه‌های سیاسی معاونت سیاسی سازمان صداوسیما ـ سه‌شنبه شب در برنامه جام‌جم با موضوع «مدیریت آنتن رسانه ملی در جنگ ۱۲ روزه»، افزود: رئیس سازمان صداوسیما در جلساتی با مدیران، ضمن تشریح برخی اسناد و نامه‌ها، خواستار آمادگی کامل رسانه برای مواجهه با وضعیت جنگی شده بود. لذا از مدت‌ها پیش در سازمان جلسات محرمانه، رزرو استودیوها و طراحی سناریوهای بحران در جریان بود.
روزی‌طلب با اشاره به لحظه حمله تصریح کرد: در بامداد روز حادثه با شنیدن صدای انفجار و تماس‌های همکاران، فوراً به سازمان آمدیم. حدود ساعت ۴:۲۰ صبح، تولید و پخش خبر به شکل منسجم آغاز شد. تیم‌های خبری ما در نقاط مختلف تهران مستقر بودند و اولین اخبار مربوط به شهادت فرماندهان و دانشمندان توسط سازمان صداوسیما اعلام شد.
وی ادامه داد: از همان ساعات ابتدایی، اخبار با تأیید سپاه و ستاد کل منتشر می‌شد، اما هدایت رسانه‌ای بحران کاملاً با رئیس سازمان بود. دکتر جبلی شخصاً در استودیو و اتاق پخش حضور داشتند و به‌عنوان فرمانده رسانه‌ای، هدایت عملیات اطلاع‌رسانی را برعهده گرفتند.
روزی‌طلب با بیان اینکه صداوسیما به‌عنوان یکی از اهداف رژیم صهیونیستی پیش‌بینی شده بود گفت: براساس اسناد راهبردی دشمن، حمله به رسانه ملی با هدف کاهش قدرت روایت‌گری ایران طراحی شده بود. اما تیم رسانه‌ای کشور نه تنها از میدان عقب نرفت، بلکه با قدرت وارد فاز عملیات رسانه‌ای شد.
وی افزود: از ظهر جمعه بعد از شهادت فرماندهان، رسانه ملی از فضای سوگواری عبور کرد و وارد روایت حماسی شد. همزمان با عملیات «وعده صادق»، صداوسیما با پخش زنده تصاویر و واکنش‌ها، توانست ابتکار عمل رسانه‌ای را در اختیار بگیرد.
وی با تاکید بر نقش تعیین‌کننده پیمان جبلی ـ رییس صداوسیما ـ گفت: حضور شخص رییس سازمان در میدان بحران باعث دلگرمی کارکنان شد. او در همان روز در میان همکاران ایستاد و گفت: «من مسئول آنتن هستم، نه مسئول جان شما؛ هرکس می‌خواهد برود، آزاد است.» اما هیچ‌کس نرفت و همه ایستادند.
فرماندهی رسانه در بحران را از دست ندادیم
مدیرکل برنامه‌های سیاسی معاونت سیاسی صداوسیما گفت: در ۳۰ روز نخست پس از حادثه، فقط در شبکه خبر ۴۲۰ ساعت برنامه زنده پخش شد و ۶۶۷ مهمان در این مدت روی آنتن رفتند. با وجود تنوع بالای مهمان‌ها از طیف‌های مختلف فکری و سیاسی، مرجعیت رسانه را حفظ کردیم و وحدت فرماندهی را از دست ندادیم.
وی افزود: فشارهایی برای دعوت یا حذف برخی مهمان‌ها وجود داشت، اما خط قرمز ما حفظ سیاست‌گذاری رسانه و فرماندهی مستقل بود. حتی زمانی که شبکه خبر به زیرپله‌ای موقت تبدیل شده بود و تنها سه نفر در صحنه بودند، اجازه ندادیم کسی در هدایت محتوایی ما دخالت کند.
روزی‌طلب با اشاره به اینکه بعضی مسئولان از تذکر به وزرا هم ناراحت شدند، گفت: در مواردی برنامه را قطع کردیم یا به مهمان تذکر دادیم؛ چون موظف بودیم از چارچوب سیاست رسمی سازمان و فهرست مهمان‌های غیرمجاز عدول نکنیم. حتی اگر این تذکر به یکی از وزرا باشد.
وی ادامه داد: سیاست رسانه ملی در آن ایام، باز بودن فضا در عین کنترل محتوا بود. ما از طیف‌های مختلف، از راست‌ترین تا چپ‌ترین مهمان دعوت کردیم اما اجازه انحراف از خط رسانه‌ای را ندادیم. حتی در مواقعی که برخی افراد در پخش زنده به سمت مواضع خلاف منافع ملی رفتند، مداخله کردیم.
روزی‌طلب از همکاری ویژه برخی نهادها قدردانی کرد و گفت: دکتر بقایی، سخنگوی وزارت خارجه، فردای حمله به سازمان، شخصاً به صداوسیما آمد، روی آنتن رفت و تا روز آخر هر روز یکی از دیپلمات‌های ارشد را برای حضور در برنامه‌ها هماهنگ می‌کرد. همچنین سپاه، دبیرخانه امنیت ملی، ناجا و دیگر نهادها همکاری تنگاتنگی با ما داشتند.
وی با گله از برخی سیاسیون افزود: در حالی که هنوز پیکر همکاران‌مان خاک نشده بود، جلساتی برگزار می‌شد برای فشار به رسانه. برخی حتی پیشنهاد می‌دادند که مهمانی را روی آنتن بیاوریم تا علیه جنگ حرف بزند. وسط جنگ، روز پنجم یا ششم، این نوع فشارها واقعاً غیرقابل‌قبول بود.
مدیرکل برنامه‌های سیاسی معاونت سیاسی صداوسیما تأکید کرد: صداوسیما در آن مقطع تلاش کرد فضای باز رسانه را حفظ کند، اما قرار نبود این فضا تبدیل به میدان روایت دشمن شود. یکی از مهمان‌ها وسط آنتن زنده علیه قائم‌مقام سازمان شروع به صحبت کرد؛ همان‌جا به او تذکر دادم که با جمله‌سازی، مسائل کشور حل نمی‌شود.
مدیرکل برنامه‌های سیاسی صداوسیما گفت: با وجود دو مرحله حمله موشکی به ساختمان سازمان، آنتن حتی برای یک لحظه قطع نشد و این موضوع با شجاعت مدیران، آمادگی قبلی و فداکاری همکاران رسانه ممکن شد.
روزی‌طلب، مدیرکل برنامه‌های سیاسی معاونت سیاسی صداوسیما درباره حمله مستقیم به ساختمان سازمان گفت: اصابت‌ها در دو مرحله انجام شد؛ ابتدا ضلع شمالی و سپس ضلع جنوبی و شرقی مورد هدف قرار گرفت که شدت انفجارها در مرحله دوم بسیار بیشتر بود و بخش‌هایی مانند دفتر رئیس سازمان، دفتر سیاسی و طبقات سوم و چهارم آسیب دیدند.
وی با اشاره به اینکه پخش زنده تصاویر آتش گرفتن ساختمان تصمیمی آگاهانه بود، افزود: برخی این اقدام را نشانه ضعف می‌دانستند اما ما معتقدیم که لاپوشانی واقعیت در رسانه‌ای که هدف حمله قرار گرفته بی‌معناست؛ اتفاق افتاده و باید روایت آن در اختیار مردم قرار گیرد.
روزی‌طلب ادامه داد: تمهیداتی که از اسفند ماه در نظر گرفته شده بود، به‌سرعت فعال شد. ظرف کمتر از ۳۰ ثانیه، آنتن از استودیو رزرو تحویل گرفته شد و خانم امامی به‌عنوان مجری، پیام پایداری رسانه را مخابره کرد. این تصمیم، سیگنالی مستقیم به دشمن بود.
وی با اشاره به شجاعت حسن عابدینی، معاون سیاسی سازمان صداوسیما، گفت: در لحظه‌ای که وی روی آنتن رفت، تصور می‌کرد خانواده‌اش که در استودیو بودند، شهید شده‌اند. اما حتی در آن وضعیت هم آنتن را نگه داشت و به کار خود ادامه داد.
روزی‌طلب همچنین از فداکاری همکاران شهید از جمله نیما رجب‌پور و همراهانش در شبکه خبر یاد کرد و افزود: این عزیزان تا لحظه اصابت در استودیو ماندند و حتی بعد از اصابت، با وجود مجروحیت یا خطر مستقیم، آنتن را ترک نکردند. آقایان وثوق و صائب نیز با تخلیه نفر به نفر همکاران از حجم تلفات کاستند.
مدیرکل برنامه‌های سیاسی صداوسیما افزود: با حمایت فوری آقای فروغی، رئیس شبکه سه، امکانات سیما در اختیار تحریریه خبر قرار گرفت. تنها چند ساعت بعد، آنتن صبحگاهی دوباره برقرار شد و در همان روز بیش از ۱۹ ساعت پخش زنده انجام شد.
وی گفت: رسانه ملی با اتکا به آمادگی، انسجام و روحیه ایثارگری، در اوج بحران، مرجعیت خبری خود را تثبیت کرد. برخی از دشمنان تصور می‌کردند که با حمله به صداوسیما، صدای ایران خاموش می‌شود، اما نه تنها خاموش نشد، بلکه روایت را با قدرت در دست گرفت.
روزی‌طلب افزود: دشمن انتظار نداشت رسانه جمهوری اسلامی هم‌پای نیروی موشکی در میدان نبرد ظاهر شود. همین تاب‌آوری رسانه‌ای سبب شد تا پس از حمله، تلاش‌هایی برای تغییر چهره سازمان و تحریف نقش آن در فضای رسانه‌ای آغاز شود./همشهری