حذف ۴ صفر، مسکنی بر درد تورم

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ تورم بالای ۴۰ درصدی سال های اخیر چاره ای جز حذف چهار صفر از پول ملی برای اقتصاد کشور باقی نگذاشته است. اکنون یک عدد نان لواش 10 هزار ریال و یک عدد بطری آب معدنی ۱۰۰ هزار ریال است. کوچکترین نان و کوچکترین آب با عدد یک هزار شروع می شود و اگر این رویه ادامه یابد، باید سال های آتی برای هر بطری کوچک آب مدنی 1 میلیون ریال پرداخت کنیم. یعنی آب معدنی 1 میلیون برابر واحد پولی و این اوج بی ارزش شدن پولی ملی خواهد بود.

گرچه حذف چهار صفر دوای درد تورم نیست، اما به نوعی آبروی واحد پول کشور را حفظ و به نوعی کار را برای حذف 6 صفر آماده می کند. تصور کنید در صورت تعلل، سال های پیش رو باید 6 صفر حذف شود که قطعاً کار سخت و ضربه حیثیتی به واحد پول است.

بی تردید حذف کنندگان چهار صفر از پول ملی به این موضوع باور دارند با این روش تورم کاهش نمی یابد

محمدطاهر احمدی، کارشناس مسائل اقتصادی درباره حذف چهار صفر از پول ملی به «راهبرد معاصر» گفت: دولت چهاردهم با حذف صفرها و عملیاتی کردن آن در هفته های آینده به طور رسمی تومان را جایگزین ریال کرد و واحدهای پولی مصوب، تومان و قران درنظر گرفته شدند. هدف از این اقدام ساده سازی مبادلات پولی و افزایش مقبولیت پول ملی در برابر تورم مزمن عنوان شده است. با وجود این، نمی توان به ادله های یاد شده اکتفا کرد، زیرا برخی دلایل برای حذف پول ملی توجیه قابل قبولی ندارند.

وی افزود: به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی، حذف چهار صفر از پول ملی کمترین تأثیری بر کاهش نرخ تورم نمی گذارد، زیرا کاهش نرخ تورم با فرمول هایی انجام می شود که خارج از چارچوب حذف صفر از پول است.

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: بی تردید حذف کنندگان چهار صفر از پول ملی به این موضوع باور دارند با این روش تورم کاهش نمی یابد، بلکه عناوینی همچون ساده سازی معاملات را می توان مهم ترین دلیل حذف صفرها عنوان کرد.

احمدی گفت: شاید ساده سازی معاملات و کوچک سازی ارقام اسکناس های بزرگ بخشی از توفیق اجرای طرح باشد، اما نباید فراموش کرد تورم فزاینده شکل گرفته در سال های اخیر که روند شتابانی نسبت به دهه های قبل دارد، بیشتر تحت تأثیر عوامل ساختاری در حوزه های مختلف است که از آن جمله می توان ضعف مدیریت ها و ناترازی در بخش های مختلف، بازار سرمایه، بازار پول، بودجه ریزی ها، تقسیم وظایف اقتصادی میان بخش خصوصی و دولتی و سایر عوامل را بیان کرد.

وی تصریح کرد: تا زمانی که اقتصاد ایران شاهد اصلاحات ساختاری در عرصه های یادشده نباشد، با روش هایی مانند حذف صفر از پول ملی نباید انتظار کاهش تورم یا تغییری در ساختارهایی داشت که به کاهش نرخ تورم کمک کند. حذف صفرها از پول ملی شاید تا اندازه ای آثار روانی ناشی از کوچک سازی اسکناس ها و ارقام بزرگ را در کارگزاران به دنبال داشته باشد، اما بدیهی است روی اقتصاد اثر چندانی برجای نمی گذارد.

توجیه درشت بودن اعداد و سخت بودن نوشتار و حساب و کتاب آنها نیز برای حذف صفرها چندان قابل قبول نیست

احمدی گفت: وقتی از ارقام میلیاردی و بالاتر صحبت می کنیم، ذهن آماده پذیرش اعداد بزرگتر از آنچه در اقتصاد بیان می شود است، شاید یکی از دلایل حذف صفرها این باشد؛ هر چند این سیاست نیز آثار محدود، مقطعی و کوتاه مدت خواهد داشت، زیرا با گذشت مدت زمان کوتاهی ذهن و روان کارگزاران با اعداد جدید تطبیق می یابد و همان مدل قبلی اقتصادی اجرا می شود.

کارشناس مسائل اقتصادی تأکید کرد: یکی از آثار مثبت حذف صفرها از پول ملی تسهیل و روان سازی محاسبات بازار و شرکت هاست. شاید با توجیه روان سازی فعالیت محاسباتی سازمان های بزرگی مانند برنامه و بودجه، بانک مرکزی، سازمان حسابرسی و ... صفرها از پول ملی حذف شده باشند تا علاوه بر کاهش هزینه ها حساب ها روان تر شود، اما این توجیه در دنیای امروز که ابررایانه ها حساب و کتاب می کنند چندان قابل قبول نیست.

وی گفت: با توجه به اینکه در دنیای امروز عملیات ترازنامه و ترخیص اعداد و حسابداری همچون گذشته دیگر روی کاغذ انجام نمی شود و رایانه ها مسئول عملیات های حسابداری بسیار بزرگ هستند، توجیه درشت بودن اعداد و سخت بودن نوشتار و حساب و کتاب آنها نیز برای حذف صفرها چندان قابل قبول نیست، لذا آثار حذف چهار صفر از پول ملی بسیار محدود خواهد بود.