
به گزارش راهبرد معاصر؛ دولت ایران با هدف مدیریت مصرف انرژی و ارتقای عدالت در تخصیص یارانهها، طرح بنزین سه نرخی و اصلاح قیمت بنزین را در دستور کار قرار داده است. این طرح شامل تعیین قیمت جدید بنزین در سه سطح و اجرای سهمیه بندی جدید بنزین برای خودروهای شخصی و عمومی است. در قالب این سیاست، بنزین سهمیهای با قیمت ۱۵۰۰ تومان، بنزین نیمهآزاد با قیمت ۳۰۰۰ تومان و بنزین نرخ سوم با قیمت ۵۰۰۰ تومان عرضه میشود.
یکی از مهمترین تغییرات، محدود کردن سهمیه بنزین به یک خودرو برای هر فرد است. مالکان خودروهای چندگانه باید خودرو اصلی خود را در سامانه مشخص شده ثبت کنند و کارت سوخت سایر خودروهای آنها باطل خواهد شد. همچنین، کارت جدید برای خودروهای اضافی با سقف ۱۶۰ لیتر و نرخ ۵ هزار تومان صادر میشود.

هدف از اجرای بنزین سه نرخی و سهمیه بندی جدید بنزین، کاهش هدررفت انرژی، ایجاد عدالت در توزیع یارانه سوخت و تشویق مصرفکنندگان به استفاده بهینه از منابع انرژی است. آگاهی از جزئیات اصلاح قیمت بنزین و قیمت جدید بنزین برای برنامهریزی خانوارها اهمیت ویژهای دارد و اطلاعرسانی دقیق درباره زمان اجرای طرح و نحوه دریافت سهمیه، بخش مهمی از اجرای موفق این سیاستها محسوب میشود.
دولت ایران با هدف مدیریت مصرف انرژی و کاهش فشار اقتصادی بر خانوارها، طرح بنزین سه نرخی و اصلاح قیمت بنزین را در دستور کار قرار داده است. این طرح شامل سهمیه بندی جدید بنزین برای خودروهای شخصی و عمومی و تعیین قیمت جدید بنزین در سه سطح است. بر اساس مصوبه هیئت وزیران و اطلاعیههای رسمی، زمان اجرای این طرح از نیمه دوم آذر ماه ۱۴۰۴ خواهد بود و سازوکار دقیق آن به مرور و پس از تکمیل جلسات کارگروه به اطلاع مردم خواهد رسید.
بر اساس مصوبه ۱۴ آبان، قیمت جدید بنزین به شکل زیر تعیین شده است:
بنزین سهمیهای: ۱۵۰۰ تومان
بنزین نیمهآزاد: ۳۰۰۰ تومان
بنزین نرخ سوم: ۵۰۰۰ تومان
اجرای این سیاست در قالب بنزین سه نرخی به منظور کاهش هدررفت سوخت، توزیع عادلانه یارانه انرژی و هدایت مصرفکنندگان به استفاده بهینه از منابع انرژی طراحی شده است.
مدیر سامانه هوشمند سوخت اعلام کرده است که هر فرد تنها برای یک خودرو میتواند از سهمیه بندی جدید بنزین بهرهمند شود. حدود ۳ میلیون نفر بیش از یک خودرو دارند و باید خودرو اصلی خود را در سامانه مشخص شده ثبت کنند. کارت سوخت سایر خودروهای این افراد باطل خواهد شد و برای آنها کارت جدید با سقف ۱۶۰ لیتر و نرخ ۵ هزار تومان صادر میشود.
این اقدام به منظور افزایش عدالت در تخصیص سهمیه بنزین و جلوگیری از سوءاستفاده از یارانه سوخت صورت گرفته است. مالکان خودروهای شخصی تنها برای یک خودرو سهمیه دریافت میکنند و خودروهای اضافی مشمول قیمت جدید بنزین آزاد خواهند بود.

با توجه به افزایش پرسشهای شهروندان درباره بنزین سه نرخی، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران مجموعهای جامع از سوالات متداول منتشر کرده است. از جمله مهمترین ابهامات مردم عبارتند از:
نحوه محاسبه سهمیه برای خودروهای شخصی و عمومی
مشمولان طرح و خودروهای واجد شرایط
نحوه ثبت شکایات و دریافت کارت المثنی
تغییر سقف ذخیره سهمیه در کارت سوخت
پاسخها به صورت شفاف اعلام شده و هدف از انتشار این مجموعه، افزایش شفافیت، جلوگیری از شایعات و آگاهسازی مردم درباره اصلاح قیمت بنزین و سهمیه بندی جدید بنزین است.
در صورتی که کارت سوخت مفقود یا معیوب شود، مالک میتواند از طریق سامانه FCS.NIOPDC.IR یا مراکز پلیس ۱۰+ درخواست کارت المثنی ثبت کند. تا زمان صدور کارت جدید، امکان سوختگیری از کارت اضطراری جایگاه وجود دارد. همچنین، در صورت اختلال سامانه، سوختگیری از طریق کارت جایگاه امکانپذیر است.
لازم به ذکر است که اپلیکیشن یا درگاه جدیدی برای مشاهده سهمیه و تراکنشها بخشی از طرح بنزین سه نرخی نمیباشد و سهمیه خودروهای نوشماره به هیچ عنوان تعلق نمیگیرد.

براساس مصوبه هیئت وزیران، زمان دقیق اجرای طرح اصلاح قیمت بنزین نیمه دوم آذر ماه ۱۴۰۴ خواهد بود. سهمیه سوخت خودروهای شخصی و عمومی طبق روال پیشین، ابتدای هر ماه واریز میشود و نیازی به تعویض کارت برای خودروهای سالم نیست. در صورت فروش یا تغییر مالکیت خودرو، سهمیه به مالک جدید منتقل خواهد شد و کارت هوشمند سوخت متعلق به خودرو است.
همچنین، برای تاکسیهای اینترنتی و ناوگان حمل و نقل مسافر، پس از ایجاد سازوکار لازم، سهمیه بندی جدید بنزین به صورت اعتباری تخصیص داده خواهد شد.

اجرای بنزین سه نرخی و تعیین قیمت جدید بنزین به کاهش هدررفت منابع انرژی و مدیریت مصرف سوخت کمک میکند. این سیاست با هدف عدالت اجتماعی، هدایت مصرفکنندگان به الگوی بهینه و کاهش فشار اقتصادی بر اقشار کمدرآمد طراحی شده است.
همچنین، ثبت خودروهای اصلی در سامانه هوشمند سوخت، صدور کارت جدید برای خودروهای غیر اصلی و اطلاعرسانی دقیق درباره سهمیه بندی جدید بنزین، از دیگر اقدامات مهم برای اجرای موفق این طرح است.
بنزین سه نرخی و سهمیه بندی جدید بنزین گام مهمی در اصلاح سیاستهای انرژی کشور و مدیریت مصرف سوخت است. با اطلاعرسانی شفاف، ایجاد سازوکار مناسب و اجرای قیمت جدید بنزین، مردم میتوانند برنامهریزی دقیق برای مصرف سوخت داشته باشند و دولت نیز منابع انرژی را به شکل عادلانه و بهینه توزیع کند. این طرح نشاندهنده تلاش دولت برای هماهنگی بین سیاستهای قیمتی و اجتماعی و افزایش شفافیت در تخصیص سهمیه بنزین است.