اصلاح پرداخت ناهماهنگ ۵ نوع یارانه در بودجه۱۴۰۰/منابع جایگزین طرح الزام پرداخت یارانه کالاهای اساسی

به گزارش راهبرد معاصر؛ احسان خاندوزی با اشاره به چالشهای حمایت از اقشار محروم با ابزارها و راهکارهای حمایتی موجود، گفت: در اقتصاد همیشه تاکید داریم که تابع هدف ذیل یک تابع قید دنبال شود تا به نقطعه بهینه برسیم. در زمینه حمایت از اقشار مستضعف و محروم جامعه قید باید این باشد که عناصری که مخل آرامش و خرید بلند مدت و تشدید کننده فشار بر مردم است، رشد نکنند. بر این اساس نباید عواملی که موجب افزایش کسری بودجه دولت می شوند به عنوان عوامل افزایش تورم تحریک شوند. در ادبیات اقتصاد اسلامی نیز اهداف ارزشمند با ابزار درست و صحیح باید محقق شود.

وی افزود: اینکه مجلس به شکل غیر شتاب زده و با رعایت این قیود و مصالح، سیاست حمایت از اقشار محروم را در دستور کار قرار دهد، موجب می شود که در نهایت برایند این سیاست افزایش قدرت خرید باشد. نه اینکه در کوتاه مدت کمکهای نقدی افزایش یابد اما در بلند در نتیجه سیاست اتخاذ شده، قدرت خرید مردم کاهش یافته و این اثر مثبت کوتاه مدت هم در نهایت خنثی سازی شود.

ماجرای کشمکش کمیسیون برنامه مجلس و سازمان برنامه بر سر منابع طرح الزام پرداخت یارانه سوم

نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: از لحاظ اقتصادی به تامین منابع طرح الزام پرداخت از منابع بند و و تبصره 14 انتقاد جدی داشته ایم. متاسفانه دولت و سازمان برنامه نیز جدیتی برای اجرای این طرح از منابع مذکور نداشت و در نتیجه این فرایند کشمکشی بین کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و سازمان برنامه شکل گرفت.

افزایش درآمد حاصل از صادرات فرآورده ها و عدم تحقق کامل درآمد نفتی قانون بودجه 99

خاندوزی گفت: مجموع درآمدهای حاصل از فروش نفت خام و فراورده ها در قانون بودجه 99 محقق نشده است. هر درآمد بیشتری که از محل فراورده ها کسب شود صرفا بابت پوشش کاهش درآمد نفت خام صادراتی که کمتر از حد خود بوده است استفاده می شود. در واقع با افزایش صادرات فرآورده های نفتی درآمدهای مندرج در تبصره 14 افزایش یافته است اما در این بین باید به کاهش درآمدهای نفتی کشور نیز توجه شود که این نکته قابل اتکایی است.

تکثر پرداختهای انتقالی یک چالش جدی برای بودجه کشور است

این نماینده مجلس تاکید کرد، در کمتر کشوری سراغ داریم پرداختهای انتقالی مختلف، در سطح ایران داشته باشد. هم اکنون 4 تا 5 نوع پرداخت حمایتی و ... در بودجه گنجانده شده است. تکثر یارانه های مختلف و نامشخص بودن برخورداری خانوار از یارانه دولتی یک عارضه جدی است. مجموع کمکهای نقدی نهادهای عمومی غیر دولتی، یارانه نقدی، یارانه معیشتی، کمکهای کمیته امداد و بهزیستی و جدیدا یارانه کالاهای اساسی یک نوع تکثر ایجاد کرده است که باید در بودجه 1400 این پرداختها هماهنگ شود.

خاندوزی گفت: در تبصره 17 قانون بودجه برای یکپارچه کردن کدهای ملی اشخاصی که مورد حمایت دستگاهها هستند، حکم خاص لحاظ شده بود اما فعلا خبری از اجرای آن نیست.

وی ‌با اشاره به چالشهای طرح الزام پرداخت یارانه کالاهای اساسی گفت: از زمان شروع تدوین طرح الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی به رئیس کمیسیون برنامه و بودجه به‌عنوان طراح اصلی تأکید کردم که از راهکارهای جایگزین برای تأمین منابع مالی طرح استفاده شود تا دولت نتواند با بحث عدم تأمین منابع مالی، مانع از تأیید طرح در شورای نگهبان شود که همین طور هم شد و شورای نگهبان طرح مذکور را به‌استناد اصل 75 قانون اساسی تأیید نکرد.

نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: درهمین راستا باید طرح به مجلس بازگردد و مجدداً در کمیسیون بررسی و منابع جدید برای آن تعریف شود که این موضوع بسیار زمان‌بر است. در واقع اگر از ابتدا منابع قابل اتکا برای اجرای طرح مذکور تعریف می شد، زمان برای پرداخت یارانه به افرادی که در ماههای اخیر دچار مشکلاتی جدی شده‌اند از دست نمیرفت.

منابع جایگزین طرح الزام پرداخت یارانه کالاهای اساسی

خاندوزی با بیان اینکه، مرکز پژوهشهای مجلس نیز بعد از کش‌وقوسهای مربوط به این طرح، سه پیشنهاد جایگزین برای تأمین منابع مالی طرح را در مهر ماه امسال مطرح کرده است؛ گفت: اولین پیشنهاد این است که از محل دریافت عوارض تراکنشهای بانکی بالای 10 میلیون تومان در ساتنا و پایا و همچنین 5 در هزار ارزش چک‌ها در یک بازه یک‌ساله می‌توان تا 12هزار میلیارد تومان منابع ایجاد کرد که البته این موضوع ابتدا با مخالفت دولت مواجه شد، ولی به‌فاصله چند روز بانک مرکزی همزمان با طرح این موضوع از سوی مجلس، نرخ کارمزدهای بانکی را افزایش داد. هرچند مسئولان دولت و بانک مرکزی بعداً مدعی شدند این دو طرح به‌لحاظ اینکه کارمزد برای بانک است، ولی مالیات به دولت تعلق دارد، تفاوت اساسی با یکدیگر دارند و درآمد حاصل از افزایش کارمزدها هم اصلاً جوابگوی طرح مجلس نیست./ تسنیم

نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: دومین پیشنهاد مربوط به اصلاح نرخ ارز محاسباتی در گمرکات است، اصلاح نرخ محاسباتی ارز در گمرک که با نرخ 4200 تومان حتی برای کالاهایی که با ارز نیمایی وارد می‌شوند، یک ضرورت است که همین موضوع دیگر منبع پیشنهاد شده از سوی مرکز پژوهشهای مجلس می‌باشد.

وی افزود، ‌از این محل نیز می‌توان تا 30هزار میلیارد تومان درآمد جدید کسب کرد.

خاندوزی گفت: با افزایش یک درصد به مالیات بر ارزش افزوده می‌توان انتظار درآمد 13هزار میلیارد تومانی را داشت. با توجه به اینکه کالاهای اساسی و اقلام ضروری مردم از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، عملاً افزایش یک‌درصدی به‌نرخ 9 درصد موجود نمی‌تواند در ارزاق عمومی اثر جدی تورمی داشته باشد.

نائب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تأکید کرد: دولت در صورت پذیرش این پیشنهاد می‌تواند به‌صورت ترکیبی و تعدیلی از موارد پیشنهادی مرکز پژوهشهای مجلس استفاده کند، چراکه مجموع درآمد لحاظ‌شده در این پیشنهادها بسیار بیشتر از منابع مورد نیاز اجرای طرح یارانه کالاهای اساسی می‌باشد.