سیاست‌های جدید تجاری وزارت صمت/ مدیریت تحریم یا رهاسازی واردات؟!

به گزارش راهبرد معاصر،  حدود دو ماه از انتصاب وزیر جدید صمت گذشته و سیاست‌های کلی رزم حسینی مشخص شده است؛ اقداماتی که تا به امروز رزم حسینی در دست گرفته و اخبار نصفه و نیمه‌ای که از اقدامات اخیر او منتشر شده نشان می‌دهد او رویکردی متفاوت نسبت به رحمانی و مدرس خیابانی دارد.

باز شدن در‌های واردات با ارز متقاضی شاید اولین اقدام جالب وزیر صمت در این چند مدت بود؛ همچنین بنا بر شنیده‌ها از وزارت صمت، رزم حسینی در همین یک ماه بسیاری از کد تعرفه‌هایی که با عنوان حمایت از تولید ممنوع شده بود را دوباره باز کرده است همچنین برخی منابع از احتمال بازگشت کارت بازرگانی یک بار مصرف صحبت می‌کنند.

احتمال ورود خودرو به بورس افزایش پیدا کرده است و برخی منابع خبر از لغو قیمت گذاری دستوری می‌دهند. در این صورت طرح مجلس برای کنترل بازار خودرو و ورود آن به بورس اجرایی می‌شود و اجرای این طرح به معنای لغو قیمت گذاری دستوری و کوتاه شدن دست دولت در این حوزه بعد از چند سال است. مجموع اتفاقات یک ماه گذشته نشان می‌دهد که وزیر جدید بر خلاف وزیر پیشین طرفدار اقتصاد باز و آزاد است.

در شرایط معمول طرفداری از اقتصاد آزاد بهترین راهکاری است که می‌توان ارائه کرد، اما در شرایط فعلی کشورمان حرکت به سمت اقتصاد آزاد ریسک بزرگی محسوب می‌شود. این ریسک بزرگ یا بازار را آشفته‌تر از امروز خود می‌کند یا گامی بزرگ به سمت آینده خواهد بود و بدون شک این ریسک بزرگ موافقان و مخالفان زیادی دارد.

امرالله امینی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، شرایط فعلی را برای سیاست‌های جدید رزم‌حسینی مناسب ندانست و بیان کرد: لغو برخی ممنوعیت‌های وارداتی با سیاست‌های خود وزارت صمت در تناقض است، ما معتقدیم مشکلات امروز کشور ما با باز شدن دروازه‌های واردات حل نمی‌شود و اغلب به داخل کشور مربوط است. زمانی بود که تحریم نبودیم و مشکلات فعلی را نداشتیم، اما الان کشور تحت فشار است و نیاز به ساختار سازی در صنایع و اقدامات اساسی دارد. این امکان وجود دارد که وزیر جدید با انجام این کار به دنبال شانه خالی کردن از مشکلات باشند.

او تصریح کرد: باز شدن اقتصاد و همراه شدنش با بازار‌های جهانی نیاز به شرایط خاصی دارد؛ اقتصاد آزاد نباید به معنای ورود کالای ساخته شده و دور ماندن از تکنولوژی باشد همچنین بانک مرکزی اعلام می‌کند که ما ارز کافی نداریم و این می‌تواند مشکل ساز باشد. این اتفاق زمانی می‌تواند محقق شود که صنایع کشور ما به حداقل‌های رشد و توسعه رسیده باشد و توان حضور بازار‌های جهانی را داشته باشد. در حال حاضر بسیاری از صنایع ما از جمله خودرو نیاز به رسیدگی، بهبود مدیریت و مواردی از این قبیل دارد.

امینی تصریح کرد: دستیابی به اقتصاد آزاد هدف بسیار بزرگی است، اما امروز زمان انجام این کار نیست. چند روز قبل در مجلس صحبت به همین موضوع رسید و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که استراتژی توسعه اقتصاد در کشور ما مشخص نیست. اگر به دنبال توسعه صادرات باید ابتدا بازار‌های هدف مشخص شود و برای این بازار‌ها از صنعت حمایت کنیم. وزیر جدید باید استراتژی و اهداف خود را مشخص کند تا دلیل انجام این اقدامات مشخص شود. رفتار بی منطق ممکن است این حس را القا کند که وزیر جدید علاقه‌ای به کار در این چند ماه نداشته و به دنبال گذران این چند ماه است.

اما عده دیگری از کارشناسان نظری متفاوت در این حوزه دارند؛ فربد زاوه کارشناس اقتصادی در در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، حرکت به سمت اقتصاد آزاد را تنها راه نجات کشور دانست و بیان کرد: هر جا و هر زمانی که شاهد مداخله غلط دولتی‌ها بودیم در نهایت به افت تولید و ایجاد فساد منجر شد. حرکت به سمت اتصاد آزاد بهترین راهکار و نجات بخش کشور است؛ هیچجیک مداخلت دولتی در نهایت آثار مثبتی برای کشور به همراه نداشت.

او ادامه داد: اگر وزیر جدید تنها به صحبت درباره اقتصاد باز بسنده نکرده و به معنای حقیقی به سمت اجرای آن حرکت کند من به عنوان کسی که به انتصاب او و تجربه نا کافی او منتقد بودم نظرم را تغییر داده و حرفم را پس خواهم گرفت.

تمام کارشناسان و فعالان بخش خصوصی خسته از تصمیم‌های عجیب و غریب مدیران قبل، با آغوش باز پذیرای اقتصاد آزاد رزم حسینی هستند. اقتصاد دولتی برای مدت‌ها بر کشور حاکم بود و فعالان بخش خصوصی کم از آن آسیب ندیدند. اما امروز و در شرایط تحریمی چاقوی دو لبه تفکرات آزاد گلوی خصوصی‌ها را خواهد برید یا تور تحریم‌ها را؟

دست بخش خصوصی را در جنگ اقتصادی بستند!
جمشید نفر رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سیاست‌های وزیر صمت جدید و حرکت به صمت اقتصاد باز و آزاد اظهار کرد: به نظر من الان دقیقا وقت مناسب برای ورود چنین فردی و ایجاد چنین تغییراتی است. متاسفانه در زمان جنگ اقتصادی شرایط را برای بخش خصوصی بسیار نامناسب کردیم، فشار‌هایی که دخالت‌های نادرست دولت بر بخش خصوصی وارد کرد باعث شد این بخش نتواند از شرایط نهایت استفاده را ببرد.

او بیان کرد: این شرایط میتوانست به نفع تولید و تولید و توسعه صادرات تمام شود، اما متاسفانه تاثیر معکوس داشت. در ۶ ماه اول امسال قیمت ارز ۹ برابر شد، اما نه تنها رشد اقتصادی نداشتیم بلکه میزان صادرات ۳۶ درصد کاهش پیدا کرد. ۹ برابر شدن قیمت ارز میتوانستد رشد حداقل دو برابری را در حوزه صادرات به همراه داشته باشد، اما مشکلاتی که در بخش خصوصی پیش آمد و مداخله کردن غلط در تصمیمات تجاری کشور باعث شد با وضع امروز مواجه باشیم.

رئیس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: در این چند مدت مرکزیت وزارت صمت از بین رفت و اختیارات این وزارتخانه را از وزارت صمت گرفتند؛ با اوضاعی که پیش آمده بود خیلی مشکل بود که وزارت صمت به اهدافش برسد. وزیر جدید با شجاعت و تفکرات فوقالعاد‌های که در اقتصاد دارند. با توجه به روندی که وزیر صمت پیش گرفته و با اتکا به تفکرات بخش خصوصی و مشورت با این بخش در آیند‌های نزدیک شاهد اتفاقات بسیار مناسبی خواهیم بود.

این مقام مسئول تاکید کرد: در دیداری که با وزیر جدید داشتم نکته جالبی دیدم که در ابتدا سعی میکردند شنونده باشند، اما زمانی که صحبت‌های او را شنیدیم و تمام نکاتی که پیش از این مورد انتقاد همه بود و همه آن را سرچشمه تمام مشکلات میدانستند را جزو برنامه‌های وزارتخانه اعلام میکرد. این نشان از اشراف او بر این حوزه دارد و این اشراف امیدواری زیادی در بخش خصوصی ایجاد کرده است.

نفر بیان کرد: شجاعت فوقالعاده او در حل مشکلات امروز وزارت صمت بسیار کمک خواهد کرد. سیستم‌های نظارتی مدیران منفعل زیادی را به وجود آورده است، اما وزیر جدید رفتاری شجاعانه برای مدیریت این وزارتخانه از خود نشان میدهد. پیش از این تقابلی بین بخش خصوصی و حاکمیت به وجود امده است این اعتماد سازی میتواند بازگشت سرمایه‌های منفعل به بخش صنعت را به همراه داشته باشد.

نمایندگان مجلس هم این اقدام وزیر صمت را پذیرفتند و تنها یک مساله باقی مانده است؛ شفافیت. مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در باشگاه خبرنگاران جوان گفت: با اقتصاد آزاد مشکلی ندارم و اصل موضوع، این نیست؛ اما باید شفافیت وجود داشته باشد، صادرات را تولید کننده انجام دهد و برای کسانی که بازار را به هم می‌ریزند، مسیر باز نباشد. به علاوه کسی که تخصص و رشته یک عرصه را ندارد و با یک جابه‌جایی، سود چند هزار میلیاردی می‌کند، نباید عرصه فعالیت داشته باشد./ باشگاه خبرنگاران