شوک شبکه اجتماعی نوظهور

به گزارش راهبرد معاصر؛ آنچه این شبکه اجتماعی بر مبنای آن بنا شده چیز تازه‌ای نیست: ایجاد اتاق‌های گفت‌وگو برای جمع شدن کاربران با علاقه‌مندی مشترک. اما این شبکه اختصاصا روی گفت‌وگوی صوتی کنفرانس گونه متمرکز شده چیزی که هر چند حوزه کسب‌وکار سال‌هاست اپلیکیشن‌های مختلفی برای آن وجود دارد، اما در شبکه‌های اجتماعی زمین دست نخورده‌ای است.

به‌رغم آنکه پادکست‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر دوباره توجه کاربران اینترنت را به محتوای صوتی معطوف کرده‌اند، اما کلاب‌هاوس فضایی را دارد که کاربران صرفا به‌طور زنده در یک بحث یا جلسه شرکت می‌کنند و از این‌رو همه چیز در این شبکه در لحظه اتفاق می‌افتد. هیچ گفت‌وگو و جلسه‌ای ثبت نمی‌شود، اما می‌توان برای شرکت در رویدادهای آینده برنامه‌ریزی کرد.

نخستین کسانی که در کلاب هاوس عضو شده‌اند با ایجاد room یا اتاق‌های متنوع در حوزه‌های مختلف نشان داده‌اند که بحث‌های جذاب و آموزشی و کاربردی مختلفی را می‌توان در این شبکه ترتیب داد که بسیاری از کاربران علاقه‌مند به شنیدن آن باشند.

چرا باید در دورانی که دسترسی گسترده‌ای به شبکه‌های اجتماعی و افراد مختلف وجود دارد حضور در اتاق‌های گفت‌وگوی صوتی آن‌قدر جذاب باشد که مردم دعوت‌نامه‌های آن را با قیمت ۸۹ دلار در eBay خریداری کنند؟ پاسخ را احتمالا باید در نوع جایگاه این شبکه و زمان معرفی آن جست. کلاب‌هاوس قطعا از دستاوردهای عصر کرونا و قرنطینه است در جایی که حضور مجازی افراد به شکل جهانی به رسمیت شناخته شد.

ایلان ماسک و پرتاب کلاب‌هاوس به آسمان
این شبکه اجتماعی از حدود یک‌سال قبل فعالیت خود را آغاز کرده و در قدم اول صرفا اپلیکیشن‌ آی‌او‌اس ‌آن عرضه شده است. در روزهای نخست صرفا گروه‌های اندک و افرادی عمدتا وابسته به سرمایه‌گذاران جسورانه از آن استفاده می‌کردند و از این رو مورد علاقه استارت‌آپ‌ها و فعالان صنعت تکنولوژی بوده است. اما از هفته قبل که ایلان ماسک در این شبکه اکانت ایجاد کرد و وارد گفت‌وگو با افراد شد ناگهان توجه بسیاری را به این سمت جلب کرد. ایلان ماسک که هیچ ارتباط مالی با این شبکه ندارد آن‌قدر از این شبکه خوشش آمده که همین چند روز قبل از ولادیمیر پوتین دعوت کرد در این شبکه با او به گفت‌وگو بپردازد. با این حال این فقط ایلان ماسک نیست که این شبکه را بسیار دوست دارد. تعداد زیادی از افراد فعال در سیلیکون‌ولی یا شاغل در صنعت تکنولوژی در سراسر دنیا نیز این شبکه را چیز جدیدی می‌دانند؛ چیزی مثل گوش دادن به گفت‌وگوی زنده دو یا چند نفر که خود افراد هم می‌توانند در موقع مناسب به آن بپیوندند.

یکشنبه گذشته نیز مارک زاکربرگ بنیان‌گذار فیس‌بوک بدون اعلام قبلی در یک مصاحبه در این اپلیکیشن حضور پیدا کرد و به سوالات مختلفی پیرامون این شبکه پاسخ گفت که همین توجهات زیادی را جلب کرد.

تنوع اتاق‌های گفت‌وگو
در کلاب‌هاوس فقط گفت‌وگوی صوتی کاربران شنیده می‌شود. شما می‌توانید به دلخواه یک اتاق را انتخاب کنید و در آن حضور داشته باشید و به گفت‌وگوی شرکت‌کنندگان در بحث گوش دهید یا درخواست مشارکت در بحث را بدهید و مدیر اتاق به شما اجازه صحبت می‌دهد و میکروفن شما برای بقیه باز می‌شود. در این شبکه هیچ تصویر یا ویدئویی رد و بدل نمی‌شود. همین موضوع به ظاهر ساده در مدت زمان کوتاهی باعث اعتیاد بسیاری از افراد به این شبکه شده است.

ایده کلاب‌هاوس حتی باعث شده برخی شرکت‌های بزرگ تکنولوژی مثل فیس‌بوک به فکر راه‌اندازی یک اپلیکیشن مشابه باشند. همین هفته فیس‌بوک اعلام کرد که به‌دنبال توسعه یک برنامه مشابه کلاب‌هاوس است که کاربران از طریق صوتی در آن گفت‌وگو می‌کنند. چند روز قبل از آن هم اعلام شد که دولت چین تنها چند روز پس از آنکه کاربران چینی توانستند از این طریق با یکدیگر در مورد مسائل مختلف گفت‌وگو کنند اپلیکیشن را از بیم مطرح شدن بحث‌های سیاسی در گروه‌های آن فیلتر کرد.

تجربه چند ماهه استفاده از این شبکه نشان‌دهنده این است که کاربران به سرعت با فضای این شبکه و اتاق‌های آن خو می‌گیرند. اتاق‌هایی که بحث‌های داخل آن هرکدام روی موضوعات متنوعی متمرکز است و عملا می‌تواند ساعت‌ها افراد علاقه‌مند را کنار هم جمع کند.

شبکه‌ای صرفا روی آی‌فون
به‌نظر می‌رسد مسوولان کلاب‌هاوس اساسا این حجم استقبال از آن را پیش‌بینی نمی‌کردند. از این‌رو برای مراحل رشد این شبکه ابتدا توسعه روی اپلیکیشن‌ آی‌اواس را در نظر گرفتند و کاربران هم صرفا از طریق دعوت‌نامه از سوی یک کاربر عضو قادر به حضور در این شبکه هستند. تعداد دعوت‌نامه‌ها محدود است و هر شخص عضو تنها چند دعوت‌نامه می‌تواند ارسال کند.

کلاب‌هاوس احتمالا می‌داند که حضور روی پلت‌فرم اندروید تعداد قابل‌توجهی از کاربران را به سمت این شبکه سرازیر خواهد کرد که احتمالا از توان فعلی سرورهای این شرکت فراتر خواهد بود. به همین دلیل به‌نظر می‌رسد که نسخه اندروید کلاب‌هاوس با تاخیر عرضه شود.

کلاب‌هاوس این امکان را به کاربران می‌دهد که حتی قبل از شروع به استفاده نام کاربری خود را رزرو کنند به این ترتیب اگر کاربری دعوت‌نامه هم نداشته باشد می‌تواند نام کاربری خود را رزرو کند.

درحال‌حاضر محدودیت هر اتاق کلاب‌هاوس برای حضور ۵ هزار نفر است. اما دقت کنید که کاربران همدیگر را نمی‌بینند و بدون هیچ ادیت و ویرایشی درحال گفت‌وگو با هم هستند. بنابراین کلاب‌هاوس سرویسی است که در لحظه اتفاق می‌افتد و تمام می‌شود و همین تفاوت آن با پادکست و دیگر شبکه‌های اجتماعی است.

نکته قابل‌توجه درباره این شبکه این است که گفت‌وگوهای هر اتاق صرفا در آن لحظه به‌صورت زنده انجام می‌شود و هیچ ذخیره‌ای انجام نمی‌شود. با این حال نمی‌توان انتظار داشت برخی شرکت‌کنندگان محتوای صحبت‌ها را ذخیره و بعدا پخش نکنند. کلاب‌هاوس قطعا محصول تفکر درباره ارتباط انسان‌ها با هم در دوران پاندمی است. مدیران این شرکت اخیرا در یک جلسه داخلی گفته‌اند که دو میلیون کاربر هفتگی دارند که این تعداد زیادی در مقایسه با غول‌های دیگر شبکه‌های اجتماعی نیست اما نکته قابل‌توجه برای این شبکه رشد بسیار سریع آن است. از هم‌بنیان‌گذار اینستاگرام گرفته تا بسیاری از سلبریتی‌ها به این شبکه روی آورده‌اند. اپلیکیشنی که تا سال قبل ۱۰۰ میلیون دلار ارزش‌گذاری شده بود براساس تازه‌ترین سرمایه‌گذاری که دریافت کرده ارزشش به یک میلیارد دلار رسیده است. یک سرمایه‌گذار مهم این شرکت اندرسین هورویتز از مشهورترین سرمایه‌گذاران استارت‌آپی است که در کنار ۱۸۰ سرمایه‌گذار دیگر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

اخیرا توییتر نیز امکان جدید مشابهی را تحت عنوان Space به‌طور آزمایشی عرضه کرده که امکان چت صوتی را بین کاربران فراهم می‌کند. به‌طور واضح ویژگی چت صوتی گروهی چیزی نیست که سایر شبکه‌های اجتماعی نتوانند آن را پیاده‌سازی کنند اما کلاب‌هاوس نشان داده که جای خالی مناسبی را در موقع مناسب پر کرده است.

سرقت گفت‌وگوها و حفاظت از اطلاعات
تنها یک هفته پس از سروصداهای زیاد و محبوبیت ناگهانی کلاب‌هاوس خبرهایی مبنی بر سرقت صحبت‌های مطرح شده توسط کاربران منتشر شده است. این شبکه صحبت‌های کاربران را ذخیره نمی‌کند اما برخی درباره ضبط صحبت‌های کاربران از طرق مختلف و انتشار آن در سایت‌ها یا پلت‌فرم‌های دیگر هشدار داده بودند. حالا مشخص شده که یک هکر توانسته صحبت‌های مطرح شده در چند اتاق گفت‌وگو در این شبکه را روی سایت خود به‌صورت زنده پخش کند.

یک سخنگوی کلاب‌هاوس گفته که به محض اطلاع از چگونگی این موضوع آن کاربری را که اطلاعات را روی وب‌سایت بیرونی منتشر کرده برای همیشه از دسترسی به این شبکه منع کرده است.با این حال مسوولان کلاب‌هاوس تنها بحث انتقال گفت‌وگوهای کانال‌ها به خارج از این پلت‌فرم را ممنوع کرده‌اند و در داخل پلت‌فرم حضور در داخل اتاق‌های گفت‌وگو آزاد است و اساسا اتاق خصوصی وجود ندارد. اما مشکلات یک شبکه اجتماعی جدید در فضای رگولاتوری متنوع در جهان کم نیست. همین هفته اعلام شد که مقامات قضایی و مسوولان حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان آلمان این شبکه را به نقض قوانین این کشور متهم کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین موارد اتهامی نقض GDPR یا قانون حفاظت از داده‌های کاربران است چیزی که مقامات اروپایی در سال‌های اخیر بسیار بر آن تاکید کرده‌اند.

به هر حال به‌نظر می‌رسد با توجه به ماهیت این شبکه اجتماعی بحث‌های مربوط به داده‌های کاربران و صحبت‌های مطرح شده در اتاق‌های گفت‌وگوی آن احتمالا از موارد چالش‌برانگیز آینده خواهد بود./ دنیای اقتصاد