ریشه اعتراض‌های جدید خیابانی در لبنان چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر بحران‌های پی در پی لبنان را در می نوردد، از سقوط ارزش لیره این کشور در برابر دلار و عدم تأمین سوخت و فاجعه انفجار بندر بیروت گرفته تا به تأخیر انداختن تحقیقات در پرونده انفجار و یورش ویروس کرونا که پایانی برای آن متصور نیست، کاسه صبر مالامال از خشم و غضب لبنانی‌ها را سرریز کرده است.

لبنانی‌ها بعد از اینکه بسیاری از آنها احساس کردند، وطن‌شان در مسیر فروپاشی است، سکوت خود را شکستند. بیروت و دیگر شهرهای لبنان به میدان‌های اعتراض تبدیل شدند و تظاهرات سرتاسر کشور را فرا گرفته است.

دیگر برای مردم لبنان چه زن و چه مرد، عجیب نیست که با دیدن صحنه‌های بستن خیابان‌ها در اینجا و آنجا از خواب بیدار شوند، میان تظاهرات و اعتراض‌ها و تحصن‌هایی که در پس آنها انگیزه‌های مختلفی قرار دارد و مطالبات متعدد آنها را شعله ور می‌کند، ریشه تمام این تحرکات، ناکامی مسئولان در مدیریت مؤسسات و نهادهای حکومتی و تعیین خطی قرمز برای مشکلات و سختی‌هایی است که مردم به خاطر بحران‌ها متحمل آن می‌شوند.

شکل و شمایل تظاهرات از حیث مسالمت آمیز بودن، تا این لحظه بی نظیر به نظر می رسد، مشکل در تظاهرات و نحوه برگزاری آن نیست، مشکل کسانی هستند که در پس این تظاهرات قرار گرفته و یا قرار می‌گیرند تا اهداف مشکوک خود را محقق کنند، این حرفی است که ناظران بر زبان می‌آورند.

خبرگزاری بین المللی تسنیم نظرات تعدادی از معترضین و سیاستمداران را درباره دلایل واقعی اعتراضاتی جویا شده که لبنان را فرا گرفته است:

نظر شهروندان لبنانی: ما درد کشیده‌ایم؛ دوست داریم زندگی کنیم

«ناجی الحلبی»، شهروند لبنانی می‌گوید: «در پاسخ به فراخوان کمپین‌های مردمی به مناسبت روز خشم امروز به خیابان‌ها ریخته‌ایم، تا به افزایش نرخ دلار، اوضاع معیشتی، برق و به طور کلی اوضاع کشور اعتراض کنیم، ما نه به سیاستمداران وابسته‌ایم و نه طایفه گرا هستیم، ما خواهان حق و حقوق خود هستیم».

از سوی دیگر، «ابو آدم» دیگر شهروند لبنانی گفت: «حضور ما در خیابان‌ها به خاطر اعتراض به اوضاع معیشتی است که به شکل بسیار وحشتناکی وخیم تر شده و قیمت‌ها که به همراه دلار پرواز کردند و بالا رفتند».

وی تأکید می‌کند که تا پایین آمدن قیمت دلار در خیابان می‌ماند.

در این راستا، شهروند لبنانی دیگری به نام «مختار» گفت: «به خیابان ها آمدیم تا به همه سیاستمداران بگوییم، بس است، ما گرسنه هستیم، وضعیت معیشتی در کشور بسیار پایین تر از سقف معیشتی مردم لبنان است، ما گدا و متکدی نیستیم، ما گرسنه‌ایم و تا زمانی که مطالبات خود را محقق نکنیم، خیابان را ترک نمی‌کنیم».

به همین ترتیب، یکی دیگر از شهروندان لبنانی که نخواست نام خود را افشا کند، از ارتش این کشور خواست، از تأسیسات و مراکز عمومی و املاک مردم از تخریب افرادی که در روز اعتراض دست به آن می زنند، محافظت کنند.

وی خاطر نشان کرد: «وظیفه و نقش ارتش دفاع از مردم و محافظت از مایملک آنها براساس قانون اساسی است».

سیاستمدارانی که خبرگزاری تسنیم نظر آنها را درباره این اعتراضات جویا شده،  اگرچه بر حق مردم جهت تظاهرات تأکید کردند، اما آن را مشروط به حفظ اموال دولتی از تخریب و هرج و مرج دانستند.

آمیزه‌ای از بحران‌های مستمر

حاج «محمد عفیف»، مسئول روابط رسانه ای حزب الله در گفتگو با خبرگزاری بین المللی تسنیم می‌گوید: «آنچه در لبنان جریان دارد، آمیزه ای از بحران مستمر معیشتی است که از زمان سقوط ارزش پول ملی لبنان و نبود چشم اندازی جهت تشکیل دولت با وجود گذشت 7 ماه از استعفای دولت گذشته و همچنین منازعات و شکاف شدید سیاسی آغاز شده است».

عفیف بر این باور است، این وضعیت بازتاب دهنده تنشی سیاسی و اجتماعی است که در آن مطالبات بر حق شهروندان با منافع سیاسی در هم می آمیزد و این باعث پیچیده تر شدن اوضاع جهت ارائه راهکارهاست.

 مسئول روابط رسانه‌ای حزب الله ادامه  داد: «بالطبع ما احساسات راستین مردم و اعتراضات بر حق و حق آزادی بیان آنها جهت بیان خشم و غضب‌شان از وضعیتی که کشور به آن دچار شده، را درک می‌کنیم، اما به این شرط که تعرضی به اموال عمومی و خصوصی صورت نگیرد و ضرر و زیانی به شهروندان دیگر وارد نشود».

در این راستا، وی خواستار تسریع در تشکیل دولت با تغییر زاویه دیدها و چشم پوشی‌ها و عقب نشینی‌های متقابل شد و تاکید کرد، این خواسته وی پیش از هر چیز به سود منافع شهروندان و به طور کلی کشور است و از خفقان سیاسی کاسته، جانی دوباره به روح اقتصاد ملی کشور خواهد بخشید.

فتنه انگیزی

در این ارتباط «ریندالا جبور»، مسئول رسانه ای جریان ملی آزاد لبنان و از متحدین حزب الله بر این باور است، تحرکات جاری در لبنان اگرچه نام و نشان بر حقی دارند، اما نتایج دیگری از آنها مد نظر است، چون کسانی که در پس این تحرکات قرار دارند، جمعی از احزاب سیاسی هستند که هدفشان ایجاد هرج و مرج در کشور جهت باز گرداندن جوانانشان به میدان و هدف گرفتن شخص رئیس جمهور و جریان ملی آزاد است.

جبور در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیروت فاش کرد: «جریان آزاد ملی اطلاعاتی در دست دارد که ثابت می‌کند؛ برخی از احزاب برای آوردن افراد از منطقه‌ای به منطقه دیگر جهت بستن راه‌ها و تعرض به شهروندان و  اموال عمومی و خصوصی اقدام به دادن مبالغی پول به شهروندان کرده‌اند.

خانم ریندالا جبور گفتگوی خود با تسنیم را با این جمله به پایان رساند که «تحرکات کنونی در فهرست تحرکات مردمی قرار نمی گیرد، بلکه در قالب گروه‌های کوچک مزدوری قابل ملاحظه هستند که حامل طرحی مخرب برای کشور می‌باشند.

جبور در ادامه این سؤال را مطرح کرد که آیا با بستن راه‌ها قیمت ارز کاهش می‌یابد؟ آیا وضعیت معیشتی شهروندان با تعرض و تعدی به آنها بهبود می‌یابد؟ و اینکه آیا واقعا چنین تحرکاتی آثاری مثبت بر دو وضعیت اقتصادی و اجتماعی می‌گذارد؟

تسنیم