دست رد مصر به سینه آمریکا؛ طرح ناتوی عربی در آستانه فروپاشی-راهبرد معاصر
مرحله دوم انتخابات مجلس ۲۱ اردیبهشت برگزار می‌شود آرای نمایندگان از مجلس بعدی شفاف اعلام می‌شود دیدار وزیر دفاع سوریه با سرلشکر باقری احراز تخلف انتخاباتی در لنجان/ تأیید کلی انتخابات خبرگان برنامه تامین ۵۰۰۰ اتوبوس در سال ۱۴۰۳ صمصامی: با دست فرمان فعلی بانک مرکزی تورم مهار نمی‌شود آخرین قیمت طلا، سکه، دلار و ارز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ خرید خودرو متوقف شد+ جدول قیمت ها تورم بخش صنعت در دی ماه اعلام شد مشتری جدید پرسپولیس از راه رسید گل خاص استقلال محصول مشترک دو چپ‌پا مخبر: نقاط حادثه‌خیز درون و برون‌شهری، سال آینده برطرف شوند آماده‌باش مدیریت بحران به فرودگاه‌های ۵ استان وضعیت بورس امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ ثبت رکورد متوسط قیمت مسکن ۱۷۰ میلیونی در منطقه یک ستاره‌های پرسپولیس و استقلال از ایران رفتند منتخبان مجلس دوازدهم با آیت الله رئیسی دیدار می‌کنند احتمال وقوع سیلاب‌های نوروزی نرخ تورم سالانه و نقطه به نقطه مسکن تهران کاهش یافت آخرین قیمت پژو، تیبا، دنا، سمند، شاهین و کوییک + جدول پسر بازیکن سابق استقلال گزینه جانشینی بیرانوند امکان معامله خودرو در سایت های اینترنتی فراهم شد وضعیت راه های کشور امروز 28 اسفند 1402/ جاده چالوس یکطرفه شد پرواز چارتری در ایام نوروز ممنوع است کنایه سنگین ستاره پرسپولیس به لیست جدید تیم ملی ابلاغیه کمیته انضباطی به استقلال و پرسپولیس واکنش جدید عزت‌اللهی به مذاکره با استقلال و پرسپولیس منوچهر منطقی از معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صنعت رفت قیمت جهانی طلا امروز 28 اسفند 1402 قیمت جهانی نفت امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ آیت الله رئیسی در جمع روحانیون: همه شاخص‌های تورم با اقدامات دولت کاهشی شده‌ است وزیر کار: حق عائله‌مندی به حقوق کارگران اضافه می‌شود+ جزئیات و مبلغ بیانیه کمیته ویژه منتخب رئیس‌جمهور برای بررسی ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱ اعلام برنامه مسابقات هفته‌های ۲۲ تا ۲۴+ زمان بازی‌های استقلال و پرسپولیس صحت انتخابات در ۸۱ حوزه انتخابیه دیگر تایید شد ترکیب احتمالی استقلال مقابل هوادار زمان برگزاری دیدار پرسپولیس در جام حذفی مشخص شد ۵ منتخب مجلس هزینه‌های انتخاباتی خود را اعلام کردند واکنش صدیقی به موضوع زمین خواری در حوزه علمیه ازگل آخرین قیمت سمند، شاهین، تیبا، دنا، رانا و کوییک + جدول سکوهای فیلتر شده با ابزارهای فنی در اختیار مردم قرار می‌گیرند دور دوم انتخابات مجلس در ۸ حوزه الکترونیکی برگزار می‌شود آیت الله رئیسی: برداشتن گام‌های بلند در زمینه هوش مصنوعی مورد تأکید دولت است پاسخ جالب شهاب زاهدی به ماجرای جدایی از پرسپولیس رئیس جمهور: دولت تمام توان خود را برای آرامش خانواده‌ها به کار گرفته است واکنش‌ها به انتخابات ریاست جمهوری در روسیه نتانیاهو بار دیگر از حمله به رفح گفت حکم قطعی پرونده فوت ۶ کارگر معدن طزره دامغان صادر شد فارین افرز: آمریکا نمی‌تواند طالبان را منزوی کند کتائب حزب‌الله: بغداد به آمریکایی‌ها مصونیت دهد، درهای جهنم گشوده خواهد شد اعتراف فرمانده سنتکام درمورد پهپادهای یمنی ترامپ بایدن را به مناظره تلویزیونی فراخواند دیدار وزیر دفاع طالبان با امیر قطر ایران خواستار اخراج رژیم صهیونیستی از کمیسیون مقام زن شد اولیانوف خواستار پایبندی آژانس به دستور کار فنی در قبال ایران شد اسنپ گزینه "عجله دارم" را حذف کرد! وزیر آموزش و پرورش: دشمن بداند راهبرد شهید سلیمانی شکست ناپذیر است محمد امین‌نژاد سفیر ایران در فرانسه شد حزب الله: آمریکا در کنار یک محموله کمک به غزه، 100 هواپیمای حامل موشک می‌فرستد جمهوری آذربایجان: گفت‌وگو با تهران درباره ازسرگیری فعالیت سفارتمان در جریان است جنگ غزه در 153مین روز؛ شمار شهدا به 30800 نفر رسید وزیر خارجه چین: از عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل حمایت می‌کنیم سوئد امروز رسما عضو ناتو می‌شود نحوه فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها در ماه رمضان عباس ایروانی عظام‌خودرو به ۶۵ سال حبس محکوم شد اژ‌ه‌ای: کشور‌های اسلامی مراودات و دادوستد‌های خود با صهیونیست‌ها را کاملاً قطع کنند آلودگی هوا دست از سر تهرانی‌ها برنمی دارد هشدار پلیس تهران در خصوص چهارشنبه پایانی سال علت قطعی آتش‌سوزی در بیمارستان گاندی اعلام شد اعلام زمان نتایج آزمون دکتری «Ph.D» سال ۱۴۰۳ آتش سوزی عمدی در لواسانات؛ شرور عربده‌کش دستگیر شد آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته ۱۴۰۳ آغاز شد جزییات ساخت خانه توسط چینی ها اعلام شد رئیس پلیس پایتخت: راهپیمایی تهران در امنیت کامل برگزار شد تربیت معلم در انحصار دانشگاه فرهنگیان یا مشارکت سایر دانشگاه‌ها؟ آغاز پخش ویژه برنامه‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ از تلویزیون سومین سالگرد آیت‌الله مصباح یزدی با حضور رئیس‌جمهور اولویت فیش عمره و حج چگونه استعلام شود؟ لوح| شکست خوردگان در باتلاق نسل کشی اطلاع نگاشت| کودکان غزه زیر آوار جنگ کاریکاتور| آمریکا؛ شریک جرم قطعی پیکر آتیلا پسیانی بعد از چند روز به ایران رسید + عکس مرتضی پورصمدی درگذشت سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا درگذشت مجری با سابقه تلویزیون اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است

دست رد مصر به سینه آمریکا؛ طرح ناتوی عربی در آستانه فروپاشی

با خروج مصر طرح تشکیل و تأسیس ناتوی عربی به رهبری ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی عملا در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
رامین حسین آبادیان؛ کارشناس مسائل غرب آسیا
تاریخ انتشار: ۱۶:۵۰ - ۲۹ فروردين ۱۳۹۸ - 2019 April 18
کد خبر: ۸۹۱۸

به گزارش راهبرد معاصر؛ چندی سالی است که سران کشورهای عربی به دنبال تأسیس و تشکیل سازمانی همچون پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به سبک کشورهای غربی هستند و از آن تحت عنوان «ناتوی عربی» یاد می‌کنند؛ هدفی که البته تاکنون با وجود نشست‌ها و رایزنی‌های متعدد میان سران عرب، محقق نشده است. با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، واشنگتن تلاش تازه‌ای را به منظور تشکیل و تأسیس ناتوی عربی آغاز کرد. دولتمردان آمریکایی با حمایت تمام قد از طرح ناتوی عربی به ویژه از زمان زمامداری امور توسط ترامپ، تلاش کردند تا از این رهگذر زمینه‌های ظهور سازمانی برای حمایت هرچه بیشتر از منافع و مصالح رژیم صهیونیستی در سطح منطقه را فراهم آورند. آمریکایی‌ها برای تحقق این هدف خود همواره به سران عرب اینگونه القاء کرده‌اند که ناتوی عربی سازمانی در برابر یک تهدید مشترک خواهد بود و آن چیزی نیست جز تهدید ایران! این استراتژی واشنگتن اما امروز به محل اختلاف میان برخی سران عرب تبدیل شده است.

 

با وجود تلاش‌های پیوسته ایالات متحده آمریکا برای تشکیل ناتوی عربی اما نه تنها‌ اخیرا واشنگتن خبرهای خوبی در این زمینه نمی‌شنود، بلکه تمامی نشانه‌ها جملگی حکایت از شکست طرح مذکور دارند. به عنوان نمونه می‌توان به یکی از خبرسازترین اخبار روزهای اخیر اشاره کرد که توسط خبرگزاری آمریکایی «رویترز» منتشر شد. این رسانه آمریکایی به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که دولت مصر انصراف خود از عضویت در ناتوی عربی را اعلام کرده است. منابع آگاه در این زمینه تأکید کردند که مصر از مدار تلاش‌های تحت رهبری آمریکا برای تشکیل ناتو عربی خارج شده است؛ اقدامی که یک ضربه استراتژیک به دولت واشنگتن محسوب می‌شود. برخی منابع اعلام کرده‌اند: «مصر به این دلیل از مشارکت در ناتوی منصرف شده است که نسبت به جدیت برنامه‌های آن تردید دارد و تاکنون یک برنامه رسمی مکتوب از آن به دست نیامده است».

 

چرا مصر از عضویت در ناتوی عربی عقب نشست؟

چرایی انصراف ناگهانی، غیرمنتظره و اعلام‌نشده مصر از مشارکت در «ناتوی عربی» ذهن بسیاری از کارشناسان و ناظران سیاسی مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را به خود مشغول ساخته و گمانه‌زنی‌های بسیاری در این خصوص در رسانه‌ها مطرح شده است. علت اصلی این مسأله هم آن است که تاکنون هیچ نشانه‌ای از عدم رضایت مقامات مصری و در رأس آن‌ها «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهوری این کشور درخصوص عضویت در ناتوی عربی، مشاهده نشده بود.

 

با این حال، می‌توان از اصرار بیش از حد مقامات آمریکایی به‌ویژه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری این کشور بر لزوم مقابله جدی ناتوی عربی با جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اصلی‌ترین علل و عوامل انصراف قاهره از مشارکت در این سازمان، یاد کرد. از زمان روی کار آمدن السیسی در مصر، هرچند که این کشور روابط چندانی با جمهوری اسلامی ایران نداشته است اما مقامات آن همواره طی سال‌های گذشته نشان داده‌اند که هیچ تمایلی به ورود به تنش با تهران ندارند.

 

درهمین ارتباط، خبرگزاری آمریکایی «رویترز» ضمن تأیید مطلب فوق، می‌نویسد: «مقامات قاهره اعتقاد دارند که تشکیل ناتوی عربی با شکل و سیاق کنونی به افزایش تنش‌ها با ایران منجر خواهد شد. به همین دلیل آن‌ها قصد ندارند با ایالات متحده آمریکا برای اعمال فشار بر تهران از طریق ناتوی عربی، همکاری کنند».

 

از سوی دیگر، مقابله با نفوذ روسیه و برخی کشورهای آسیای شرقی در منطقه همچون چین نیز ازجمله اهداف ثانویه تشکیل ناتوی عربی محسوب می‌شود که این مسأله هم مخالفت مقامات قاهره را به دنبال داشته است. قاهره همواره سیاست خارجی خود را به نحوی پیش برده است که روابط آن با ایالات متحده به قیمت قربانی شدن مناسباتش با مسکو تمام نشود. بنابراین، در این زمینه نیز ناتوی عربی درست در نقطه مقابل اصولِ سیاست خارجی مصر قرار می‌گیرد.

 

مقابله با ایران؛ محل مناقشه میان آمریکا و سران عرب

همانطور که پیشتر گفته شد، تأکید ایالات متحده آمریکا بر هدف‌گذاری ضد ایرانیِ ناتوی عربی، در نهایت موجب انصراف قطعی مصر از عضویت در این سازمان شد اما ابعاد مختلف این مسأله به همین نقطه محدود و محصور نمی‌شود؛ چراکه برخی دیگر از کشورهای عربی هم نسبت اقدام آمریکایی‌ها برای استفاده مطلق از ناتوی عربی علیه تهران، معترض هستند.

 

درهمین ارتباط، مقامات قطری نیز به ایالات متحده آمریکا اطلاع داده‌اند که در صورت ضد ایرانیِ بودن ناتوی عربی از حضور در این سازمان معذور خواهند بود. پس از ظهور و بروز بحران میان قطر و کشورهای عربی تحریم‌کننده، معادلات سیاسی در منطقه تا حدودی دستخوش تغییر شد. این اختلافات و به تبع آن، حمایت‌های ایران از قطر، دوحه را به سمت تهران سوق داد.

 

افزایش روابط و مناسبات جمهوری اسلامی ایران و قطر پس از ظهور و بروز اختلافات دوحه و کشورهای تحریم‌کننده تا جایی پیش رفت که «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر ضمن حمایت تمام‌قد از تهران، از کمک‌های آن به دوحه قدردانی به عمل آورد. افزون بر این، قطر طی 2 سال گذشته همواره اعلام کرده است که هرگونه اختلاف کشورهای عربی با تهران باید از طریق گفتگو و مذاکره حل و فصل شود و نه هیچ راه دیگری.

 

علاوه‌بر قطر و مصر، عمان نیز هرچند تاکنون موضعی همچون قطر و مصر درخصوص عضویت در سازمان ناتوی عربی اتخاذ نکرده است اما سیاست خارجی آن در منطقه طی سالیان گذشته نشان از آن دارد که این کشور هیچگاه تمایلی به ورود به تنش با ایران و همچنین کشورهای عربی، نداشته است. لذا ناگفته پیداست که می‌توان انتظار مخالفت عمان با عضویت در ناتوی عربی درصورت اصرار آمریکایی‌ها بر ضد ایرانی بودن ساختار این سازمان را داشت. برهمین اساس، «مقابله با ایران» به عنوان هدف اصلی ناتوی عربی به محل مناقشه و اختلاف میان آمریکا و برخی سران عرب تبدیل شده است.

 

شکست نشست عربی ـ آمریکایی برای تشکیل ناتو

عدم اتحاد سران عرب در تشکیل ناتوی عربی، عربستان سعودی به عنوان متولی اصلی این طرح را برآن داشت تا تمام تلاش خود را برای موفقیت آن به کار بندد. به همین دلیل مقامات سعودی هفته گذشته نشستی را تحت عنوان نشست «عربی ـ آمریکایی» به منظور بحث و تبادل نظر پیرامون راهکارهای یکسان‌سازی مواضع جهت تأسیس ناتوی عربی، ترتیب دادند.

 

نشست مذکور با حضور سران شماری از کشورهای عربی و همچنین نماینده‌ای از سوی ایالات متحده آمریکا در شهر ریاض، پایتخت عربستان برگزار شد. آمریکایی‌ها و سعودی‌ها بسیار امیدوار بودند تا از رهگذر این نشست بتوانند برخی از مخالفان طرح ناتوی عربی را به صفوف موافقان ملحق سازند؛ اتفاقی که البته در نهایت موفق به تحقق آن نشدند.

 

یکی از علل مهمِ عدم توفیق ریاض و واشنگتن در برگزاری نشست عربی ـ آمریکایی جهت تأسیس ناتوی عربی، عدم مشارکت مصر در این نشست بود. با وجود دعوت سعودی‌ها از مقامات مصری اما قاهره در نهایت حاضر به اعزام نماینده خود به نشست عربی ـ آمریکایی در ریاض نشد تا بدین‌ترتیب، بارقه امید باقی‌مانده در نزد ریاض و واشنگتن جهت منصرف ساختن مصر از عدم مشارکت در ناتوی عربی، عملا از برود.

 

شکست نشست عربی ـ آمریکایی درباره ناتوی عربی درحالی اتفاق افتاد که سعودی‌ها و آمریکایی‌ها تمام تلاش خود را برای رونمایی از دو طرح «معامله قرن» و «ناتوی عربی» به صورت همزمان، به کار بسته‌ بودند. اکنون که انتخابات کنیست (پارلمانی) رژیم صهیونیستی به پایان رسیده، شمارش معکوس برای رونمایی از معامله قرن نیز فرا رسیده است و طرف‌های سعودی ـ آمریکایی بسیار امیدوار بودند که رونمایی از این طرح با اعلام تأسیس ناتوی عربی به صورت رسمی، همراه شود.

 

چرخش تدریجی سران عرب از غرب به شرق

عدم نتیجه‌بخش بودن سلسله مذاکرات، گفتگوها و رایزنی‌های فشرده و متعدد میان سران کشورهای عربی و مقامات ایالات متحده آمریکا برای تشکیل ناتوی عربی، عمق شکاف میان آن‌ها را برای افکار عمومی منطقه و جهان به نمایش گذاشت. بدین‌ترتیب، افکار عمومی دریافتند که هم‌پیمانی واشنگتن با طرف‌های عربی آنگونه که وانمود می‌شود و درباره آن تبلیغات رسانه‌ای صورت می‌پذیرد، عمیق و راهگشا نیست.

 

 فاصله‌هایی که اخیرا میان شماری از کشورهای عربی و همچنین ایالات متحده آمریکا ایجاد شده تنها به مسأله تشکیل ناتوی عربی محدود و محصور نمی‌شود، بلکه این فاصله‌ها، چرخش تدریجی سران عرب از غرب به شرق را به دنبال داشته و دارد. درهمین ارتباط، سلسله تحولات اخیر نشان می‌دهد که کشورهای عربی اهتمام ویژه‌ای به تقویت روابط و مناسبات خود با روسیه دارند؛ مسأله‌ای که به هیچ وجه به مذاق آمریکایی‌ها خوش نمی‌آید.

 

درهمین راستا، باید به افزایش مناسبات و مراودات قطر با روسیه به ویژه در عرصه نظامی اشاره کرد. اخیرا مقامات قطری پس از گمانه‌زنی‌های بسیارِ رسانه‌ها، اخبار منتشرشده درخصوص مذاکرات دوحه با مسکو به منظور خرید سامانه دفاع موشکی پیشرفته «اس ـ 400» را تأیید کرده‌اند. «محمد بن فهد العطیه» در این خصوص می‌گوید: «ما با روسیه برای خرید سامانه دفاع موشکی مذاکره می‌کنیم و این مسأله به دیگران ارتباطی ندارد».

 

قطر درحالی اقدام به مذاکره با مسکو برای خرید سامانه دفاع موشکی پیشرفته «اس 400» می‌کند که ایالات متحده آمریکا چندی پیش ترکیه را درست به همین دلیل (تلاش برای خرید سامانه دفاع موشکی از مسکو) مورد مؤاخذه قرار داد و صراحتا اعلام کرد که در صورت تحقق این مسأله، واشنگتن در روابط خود با آنکارا تجدید نظر می‌کند. برهمین اساس، واضح است که قطر نیز به دلیل انجام اقدام مشابه، مغضوب مقامات آمریکایی است.

 

از سوی دیگر، علاوه بر قطر نیز، مصر هم راه تقویت روابط با روسیه در تمامی زمینه‌ها را در پیش گرفته است. درهمین ارتباط، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور جهان عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه‌ای «رأی الیوم» می‌نویسد: «عبدالفتاح السیسی دو سیلی قوی به ایالات متحده آمریکا زد؛ اول خروج از آنچه ناتوی عربی نامیده می‌شود و دیگری تمایلش برای خرید جنگنده‌های سوخو ۳۵ پیشرفته روسی به جای جنگنده‌های اف ۱۶ یا اف ۳۵ آمریکایی است». براین اساس، این نتیجه حاصل می‌شود که عدم توافق برخی سران عرب با آمریکا برای تأسیس ناتوی عربی تنها بخش کوچکی از مشکلات و اختلافات آن‌ها با یکدیگر را دربرمی‌گیرد.

 

ناتوی عربی در آستانه فروپاشی

برآیند آنچه که گفته شد نشان از آن دارد که طرح تشکیل و تأسیس ناتوی عربی به رهبری ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی عملا در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. درهمین راستا، «حسین عسکری» مشاور «ملک عبدالله» پادشاه پیشین عربستان سعودی معتقد است: «بدون مصر ناتوی عربی مضحک خواهد بود، چرا که در این حالت تنها چیزی که آمریکا خواهد داشت شورای همکاری خلیج فارس منهای قطر و به علاوه اردن است. آمریکایی‌ها حتی نمی‌توانند مجموعه کاملی از کشورهای خلیج فارس را در ناتوی عربی گردهم آورند. به همین دلیل است که آن‌ها تلاش می‌کنند اردن را به عنوان جایگزینی برای قطر در طرح ناتوی عربی قرار دهند».

 

از سوی دیگر، «ریچارد مورفی» سفیر پیشین ایالات متحده آمریکا در عربستان سعودی ضمن مبهم توصیف کردن آینده طرح ناتوی عربی اذعان می‌کند: «مصر عضویت در ناتوی عربی را به عنوان چالشی در برابر خود می‌بیند؛ با توجه به تحولات اخیر، محقق شدن طرح ناتوی عربی پیچیده شده است». براین اساس، به نظر می‌رسد که یکی دیگر از طرح‌های مشترک ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی برای ایران‌ستیزی در منطقه درحال حاضر با درهای بسته مواجه شده است.

 

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده