چرا وزیرخارجه آمریکا خواستار تصویب فوری لوایحFATF از سوی ایران شد؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ با نزدیک شدن به زمان برگزاری نشست FATF بار دیگر حامیان اجرایی کردن دو لایحه مرتبط با آن – پالرمو و CFT – از سوی ایران ، آغاز فشار رسانه ای برای تصویب آنها در مجمع تشخیص مصلحت نظام را کلید زدند. نکته متمایز این پازل طراحی شده رسانه ای، اظهارات مداخله گرایانه وزیر خارجه آمریکا مبنی بر لزوم تصویب فوری و بدون حق شرط این لوایح توسط ایران بود. مایک پمپئو در کنفرانس خبری مشترک با هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان گفت: «ایران بطور کامل نتوانسته است تعهدات خود ذیل برنامه اقدام FATF که در سال 2016 پذیرفته است را تکمیل کند. به عنوان بخشی از برنامه اقدام، ایران تعهد داده است که دو کنوانسیون پالرمو (مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی) و کنوانسیون CFT (مقابله با تامین مالی تروریسم) را تصویب کند. اما همان‌طور که ما از اصلی‌ترین کشور حامی تروریسم در جهان انتظار داشتیم، آنها تصمیم گرفته اند که این کار را انجام ندهند. امروز من از ایران می خواهم که هر دو معاهده را بدون تأخیر و بدون هیچگونه حق شرطی به تصویب برساند».

تغییر موضع پمپئو در کمتر از 24 ساعت درباره مذاکره بدون پیش شرط با ایران

اظهارات پمپئو درباره لزوم تصویب فوری و بدون پیش شرط لوایح مرتبط با FATF از سوی ایران در حالیست که وی روز گذشته در حاشیه  نشست غیر رسمی و محرمانه در سوییس در جمع خبرنگاران با عقب نشینی از شروط 12 گانه اعلامی برای مذاکره با ایران، گفته بود " واشنگتن آماده مذاکره بدون پیش شرط با ایران است".این تغییر موضع، شاهد مثال دیگر برای اثبات عدم حسن نیت مقامات آمریکایی در قبال مذاکره با ایران است.

نگاهی به سابقه اظهارات مقامات آمریکایی و اروپایی درباره لزوم تصویب لوایح FATF از سوی ایران

این نخستین بار نیست که مقامات آمریکایی و اروپایی در اظهاراتی مداخله گرایانه تلاش می کنند از طریق فشار رسانه ای، ایران را وادار به پذیرش لوایح مرتبط با FATF نمایند.

• سیگال مندلکر معاون تروریسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه‌داری آمریکا که روز ۱۵ خردادماه 1397 در نشستی به میزبانی لابی ضدایرانی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» صحبت می‌کرد، بخشی از سخنرانی‌اش را به رابطه ایران و FATF اختصاص داد و نسبت به عدم تصویب لوایح 4گانه FATF اعتراض کرد.

• مارشال بیلینگزلی، رئیس‌آمریکایی FATF و دستیار مندلکر در پاسخ به ویلیامز، نماینده کنگره که درخصوص راه‌های ادامه فشارها بر ایران و بستن راه‌های دور زدن تحریم‌ها می‌پرسد، می‌گوید؛ «یکی از راه‌های ادامه فشار بر رژیم ایران، این است که چارچوبی قانونی برای بازخواست ایران ایجاد کنیم تا آنها را به توقف حمایت مالی از تروریسم مجبور کنیم. ما باید مصرانه از آنها بخواهیم چنین سیستم قانونی را برای مقابله با پولشویی برقرار کنند تا در این صورت تدابیری علیه بخش‌های مالی ایران وضع شود».

• اروپا حدود دو ماه بعد از توافق هسته‌ای در «استراتژی جدید اروپا در قبال ایران بعد از توافق هسته‌ای» از ایران می‌خواهد که با عمل به توصیه‌های FATF، محیط مناسب برای سرمایه‌گذاری را پدید آورد.

• سفیر آلمان در تهران برای پیوستن کامل و حقیقی‌تر ایران به جامعه اقتصادی جهان می‌گوید: «باید موضوع FATF به صورت کامل حل شود و امیدواریم در فرصت باقی مانده تا ماه ژوئن ۲۰۱۸ ایران بتواند مسائل باقی مانده را نیز حل و فصل کند».

• سفیر انگلیس در تهران درباره اجرای دستورات FATF می‌گوید: «این مقوله (پذیرش مفاد FATF) جزو موانع بسته پیشنهادی نیست، بلکه چیزی است که جلوی موفقیت ایران در اقتصاد جهانی را گرفته است. در نتیجه اگر ایران به سایر کشورهای جهان در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و قوانین بانکداری جهانی نپیوندد، مشکل بزرگی بر سر روابط بانکی ایران و سایر نقاط جهان وجود خواهد داشت.»

• موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در این زمینه می‌گوید: «تهران باید استانداردهای خود در مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم را بهبود بخشد و اصلاحات بانکی را توسعه دهد. این‌ها گام‌های اساسی برای جذب بیشتر بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی است».

• وزرای خارجه سه کشور اروپایی در بیانیه‌‌ مشترک ثبت ساز‌و‌کار ویژه مالی اتحادیه اروپا (Instex) اعلام کردند که: «سه کشور اروپایی از ایران انتظار دارند همه عناصر برنامه اقدام FATF خود را سریعا اجرا کند».

• در آخرین مورد، اتحادیه اروپا در بیانیه جمع‌بندی خود درباره ایران از جمهوری اسلامی خواسته است تا قانون لازم برای اجرای تعهدات مربوط به برنامه عملیاتی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را اجرا کند.

FATF دستورکار نشست مجمع تشخیص مصلحت نظام در روز چهارشنبه22 خرداد

بنا بر اعلام برخی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، لوایح مرتبط با FATF چهارشنبه هفته آینده (22 خرداد) در دستور کار این مجمع قرار خواهد گرفت. تا کنون چندین جلسه در مجمع تشخیص مصلحت نظام پیرامون بررسی این لوایح برگزار شده و مخالفان و موافقان در این نشست ها نظرات خود را بیان کرده اند.

دلایل اظهارت مداخله جویانه پمپئو درباره لزوم تصویب لوایح FATF از سوی ایران

ارزیابی موضع پمپئو و نگاهی به سوابق اظهارات مقامات آمریکایی و اروپایی درباره لزوو تصویب لوایح مرتبط با FATF از سوی ایران در بازه زمانی کنونی، نشان می دهد مقامات آمریکایی سه هدف را از اعلام موضع درباره این لوایح دنبال می کنند:

نخست: اظهارات وزیرخارجه آمریکا، در راستای احیای مجدد دوگانه حامیان و مخالفان تصویب لوایح FATF در داخل با هدف تحت تاثیر قرار دادن فضای اقتصادی کشور با توجه به نزدیک بودن بررسی آنها در مجمع تشخیص است.

دوم: مرور اظهارات مقامات آمریکایی نشان می دهد آنها اجرایی نشدن FATF از سوی ایران را مانع بر سر راه اثرگذاری تحریم ها بر اقتصاد ایران می دانند. براساس اظهارات این افراد، تصویب لوایح FATF از سوی ایران راه های دور زدن تحریم های آمریکا برای ایران خواهد بست.

سوم: FATF یکی از موضوعاتی چالش برانگیز است که در چندسال گذشته تبدیل به مسئله اختلافی در داخل ایران شده است. جریان نزدیک به غرب که موافق مذاکره با آمریکا هم هستند تلاش می کنند با فشار رسانه ای، زمینه پذیرش و تصویب این لوایح را مهیا کنند ولی در مقابل جریان سیاسی مخالف مذاکره با طرح استدلالات خود، اجرایی شدن این لوایح را به دلیل هزینه های سیاسی و اقتصادی آن به مصلحت کشور نمی دانند. به نظر می رسد آمریکایی ها با حمایت از جریان نزدیک به غرب، می خواهند یکی از موانع نزدیک کردن ایران به میز مذاکره را مرتفع کنند.