شماره ۱۱۵ تغییر می‌کند؟!
در صورت اجرای طرح تجمیع شماره‌های امدادی در کشور، اورژانس نیز در کنار آتش‌نشانی و هلال احمر یکی از مهم‌ترین دستگاه‌هایی است که دستخوش برخی تغییرات می‌شود. سخنگوی اورژانس کشور درباره چالش‌ها و فرصت‌های این طرح گفته است.
به گزارش راهبرد معاصر، مجتبی خالدی درباره پروژه راه‌اندازی شماره تلفن واحد برای دستگاه‌های امدادی در کشور اظهار کرد: هدف از تک شماره کردن تلفن‌های امدادی در کشور این است که مردم در زمان بحران به ساده‌ترین شرایط ممکن بتوانند با نیروهای امدادی تماس بگیرند.
وی ادامه داد: در حال حاضر اگر سانحه یا حادثه‌ای رخ دهد مردم باید تمام شماره تلفن‌های امدادی را حفظ باشند و با آن‌ها تماس بگیرند. در این شرایط مردم باید ۱۱۰، ۱۱۵،۱۲۵، ۱۴۱،۱۱۲ و.. را حفظ باشند و با آن‌ها تماس بگیرند و این‌ها فقط شماره تماس‌هایی است که به ذهن ما می‌رسد، در حالی که امدادخودرو، پزشکی قانونی و.. نیز از جمله دستگاه‌هایی محسوب می‌شود که مردم گاهی مجبور می‌شوند با آن‌ها تماس بگیرند.
سخنگوی اورژانس کشور با بیان اینکه در این شرایط تمام شهروندان در سنین مختلف باید حضور ذهن زیادی برای به خاطرسپردن این شماره‌ها داشته باشند، ادامه داد: نکته دیگر این است که در حال حاضر مردم باید نسبت به شرح وظایف دستگاه‌های امدادی و تفکیک حوزه میان آن‌ها اطلاع داشته باشند، موضوعی که به نظر نمی‌رسد تشخیص و تفکیک آن برای فردی که دچار بحران شده یا در موقعیت اضطراری قراردارد، آسان باشد. این هم یکی از معضلاتی است که در حال حاضر وجود دارد و در واقع نمی‌توان شرح وظایف یک سازمان را برای مردم به طور دقیقا شرح داد.
وی ادامه داد: همچنین توجه به تجربیات کشور‌هایی که سال‌ها در این خصوص فعالیت کردند نشان می‌دهد که به جای تعدد شماره تماس دستگاه‌های امدادی باید یک شماره واحد را اعلام کنیم و به جای انداختن بار روی دوش مردم، بار را روی دوش مسئولان بیندازیم تا در دیسپچ مشترک پیام مخابره شود.
سخنگوی اورژانس کشور در پاسخ به اینکه آیا مسئولان از پس بار چنین مسئولیتی برمی‌آیند یا خیر گفت: بله، سازمان اورژانس کشور اولین دیسپچ قوی و استاندارد را در کشور راه‌اندازی کرد و حتی مرکز فوریت‌های پلیسی ۱۱۰ نیز با الگوبرداری از اورژانس ۱۱۵ راه‌اندازی شد. پس طبیعتا هم تجارب قدیمی و بسیاری داریم و هم با گیر و گرفتاری‌های دیسپچ آشنا هستیم و حجم تماس‌های بسیار بالایی نسبت به سایر دستگاه‌های امدادی مثل آتش نشانی و هلال احمر داریم. این تجربه‌ای را به ما اضافه می‌کند که می‌توانیم آن را به رایگان در اختیار متولی و نهادی که قرار است این پروژه را انجام دهد قرار دهیم.
۱۱۵ شماره واحد امدادی باشد
خالدی با تاکید بر اینکه حتما باید شماره تلفنی واحد برای دستگاه‌های امدادی راه اندازی شود، گفت:، اما برای انجام این اقدام چند نکته وجود دارد که باید حتما نسبت به آن دقت داشت. باید شماره‌ای را برای تماس واحد در نظر گرفت که بیش از همه در ذهن مردم حک شده باشد که معتقدم آن شماره اورژانس ۱۱۵ است. باید به این سمت حرکت کنیم که شماره‌ای را لحاظ کنیم که مردم بیشتر برای امدادخواهی از آن استفاده می‌کنند. مردم می‌دانند که اگر اتفاقی برایشان رخ داد یا دچار جراحت شدند باید با ۱۱۵ تماس بگیرند. چرا که اورژانس ۱۱۵ در ایران شناخته شده‌تر است و بهتر است که ۱۱۵ به عنوان شماره واحد در نظر بگیریم. جالب است بدانید که در کشور‌های پیشرفته با شماره‌گیری شماره ۹۱۱ افراد پاسخگو پرستار یا پزشک هستند این نشان می‌دهد که جان انسان بیشتر از هرچیزی اهمیت دارد و باید در درجه اول جان او را نجات داد.
سخنگوی سازمان اورژانس کشور گفت: پاسخگویی تلفن‌های اولیه حتما باید از سوی اورژانسی‌ها انجام شود و بقیه در لایه پشتیبان حضور داشته باشند. فیلمی به نام «اپراتور» ساخته شده که دوبله هم هست و به راحتی می‌توان آن را دانلود کرد. در فیلم اپراتور دقیقا به تمامی این مشکلات رسیدگی شده است. در این فیلم شخصی بازی می‌کند که پرستار است. در این فیلم هم در لایه دوم پاسخگویی پلیس، آتش نشانی، امداد و نجات و.. حضور دارند. کارشناسان پرستاری دو کار انجام می‌دهند. به عنوان مثال اگر حادثه فقط حریق باشد الزاما به آتش نشانی ارجاع می‌دهند و اگر متوجه شدند که در حادثه آتش نشانی، اورژانس و پلیس باید حضور داشته باشند به طریقی تلفن را رو اسپیکر می‌گذارند تا سایر نیروهای عملیاتی پلیس و آتش نشانی و .. هم از آن مطلع شوند. اما به جای اینکه فرد تماس گیرنده با چند سازمان تماس بگیرد و چند بار آدرس بدهد یک بار تماس می‌گیرد و آدرس خود را اعلام می‌کند.
خالدی در پاسخ به اینکه آیا اورژانس این ظرفیت را دارد که تمام پاسخ دهندگان به تماس‌های مردمی کارشناسان پرستاری و افرادی باشند که تحصیلات آکادمیک مرتبط دارند یا خیر؟ گفت: بله این ظرفیت وجود دارد. سیستم SOS برای اورژانس نیست و توصیه ما این است که شماره ۱۱۵ باشد و ظرفیت انجام آن را هم داریم.
وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر مردم در تماس با اورژانس پشت خط تلفن در انتظار می‌مانند یا خیر؟ گفت: البته تعداد خط‌ها محدود است و مثلا در یک حادثه تصادف بعضا حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ تماس از یک محل داریم. یعنی هر کسی که رد می‌شود با ۱۱۵ تماس می‌گیرد؛ اما اینکه پشت خطی داریم یا نداریم را نمی‌توانم تایید یا تکذیب کنم و همکاران واحد عملیات باید در این خصوص پاسخ دهند. این را می‌توانیم از ساختار دیجیتال خطوط متوجه شویم.
سخنگوی اورژانس در پاسخ به اینکه گزارش‌های مردمی حاکی از آن است که گاهی مردم پشت خط تماس‌های اورژانس منتظر می‌مانند گفت: فقط در شرایط خاص این اتفاق می‌افتد که مثلا یک بحرانی رخ داده یا زلزله‌ای اتفاق افتاده است. گاهی شدت یک حادثه را از آن جایی مطلع می‌شویم که به یکباره ۳۰ الی ۴۰ تماس در خصوص آن داریم که حادثه را گزارش می‌کنند.
خالدی با بیان اینکه برای پروژه SOS حتما باید زیرساخت‌های لازم طراحی شود گفت: به خاطر دارم یکبار این پروژه را از طریق کمیسیون ایمنی راه‌ها پیگیری کردیم و وزارت بهداشت درخواست این را داشت که حتما دیسپچ مشترکی را برای سازمان‌های امدادی طراحی کنیم و طرحی نوشته شد که پایلوت آن در استان قم اجرایی شود، اما متاسفانه به دلایل نامعلومی این پروژه در قم شروع نشد و این همچنان یکی از مشکلاتی است که در تیم‌های امدادی وجود دارد.
وی ادامه داد: متاسفانه عدم تجمیع دیسپچ نیروهای امدادی باعث خواهد شد که اولا تیم‌های امدادی به صورت همزمان اعزام نشوند. مثلا در حادثه افتادن کابل برق ممکن است فرد تماس گیرنده تشخیص ندهد که باید چه سازمان‌هایی را به محل حادثه فرابخواند، اما اگر دیسپچ مشترکی وجود داشته باشد کارشناسان می‌توانند نیروهای لازم را به صورت همزمان اعزام کنند. همچنین بعد از برنامه تجمیع دیسپچ‌های امدادی شاید مجبور باشیم در جاده‌ها پایگاه‌های مشترک تیم‌های امدادی از جمله اورژانس، آتش‌نشانی، امداد و نجات، پلیس، راهداری و.. را راه‌اندازی کنیم تا با یکدیگر در یکی از اماکن مستقر شوند.
سخنگوی سازمان اورژانس کشور در پایان تاکید کرد: نباید فراموش کنیم که برای SOS از شماره تماسی استفاده کنیم که بیش از سایر شماره‌ها برای مردم آشناست و حتما افرادی که تماس اولیه را جواب می‌دهند باید مرتبط با حوزه درمان باشند که جان مردم به خطر نیفتد تا بعد از آن بتوانیم مال آن‌ها را نیز حفظ کنیم.
هفته گذشته رئیس مرکز عملیات اضطراری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از آغاز پروژه راه‌اندازی مرکز اعزام و شماره تماس واحد امدادی مشترک خبر داد. پروژه‌ای که اجرای آن از آذرماه سال ۱۴۰۰، در نخستین جلسه ستاد مدیریت بحران کلانشهر تهران که در دولت سیزدهم برگزار شد به تصویب رسید. از پروژه راه‌اندازی شماره تلفن واحد برای دستگاه‌های امدادی، به عنوان یکی از پروژه‌های کلانشهر تهران یاد می‌شود که طبق نظر برخی از مسئولان قرار است به صورت پایلوت در شهر تهران به اجرا درآید و پس از اینکه موانع و چالش‌های اصلی و فرآیند اجرای آن تسهیل شد، در سراسر کشور توسعه پیدا کند و به بهره برداری برسد.