آیا اتحاد هوایی مورد ادعای اسرائیل علیه ایران وجود دارد؟

به گزارش راهبرد معاصر، پایگاه تحلیلی آمریکایی «ریسپانسیبل استیت‌کرفت» در گزارشی نوشت گرچه اسرائیل مدعی است که یک پیمان رسمی با کشورهای عربی مانع حملات ایران شده، اما منابع کنگره چندان اطمینان ندارند.

در مقدمه این تحلیل با اشاره به اعلام «پیوستن اسرائیل و چند کشور عربی به اتحاد دفاع هوایی تحت هدایت ایالات متحده با هدف مقابله با ایران» از سوی «بنی گانتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی آمده است: اگر بتوان حرف گانتز را قبول کرد، «اتحاد دفاع هوایی خاورمیانه» (MEAD) چندان جدید نیست. در واقع، او گفت که قبلاً حملات متعدد ایران را خنثی کرده که احتمالاً به سال گذشته بازمی‌گردد.

طبق این گزارش، «این اعلامیه ممکن است برای کنگره آمریکا نیز خبر جدید باشد. تنها دو هفته قبل از اظهارات گانتز، اعضای مجلس و سنا لایحه‌ای را ارائه کردند که خواستار چیزی شد که بسیار شبیه به اتحاد دفاع هوایی خاورمیانه است». اما منابعی در کنگره آمریکا به این پایگاه تحلیلی آمریکایی گفتند که در حال حاضر تنها «هماهنگی ضعیفی» در مورد پدافند هوایی در منطقه وجود دارد که حاکی از عدم ارتباط واشنگتن و تل‌آویو درباره واقعیت در صحنه است.

در ادامه این تحلیل آمده است: در میان این سردرگمی یک چیز واضح است: اگر این اتحاد وجود داشته باشد، هیچ یک از اعضای دیگر به اندازه اسرائیل برای ترویج آن مشتاق نیستند. هیچ منبع آمریکایی وجود آن را تایید نکرده و اسامی شرکت‌کنندگان عرب علنی نشده است (اگرچه بسیاری بر این باورند که می‌تواند شامل عربستان سعودی، قطر، مصر، امارات، بحرین و اردن باشد که همه آن‌ها طبق گزارش‌ها در نشست نظامی سطح بالا با ایالات متحده و اسرائیل در ماه مارس شرکت داشته‌اند).

«کریستین کوتس اولریشسن» از اعضای سیاست عمومی موسسه «بِیکر» در دانشگاه «رایس» گفت که اعلام بنی گانتز ممکن است یک «استراتژی مدیریت اطلاعات» پیش از سفر جو بایدن رئیس‌جمهور جو بایدن به غرب آسیا در ماه آینده باشد.

وی گفت: می‌تواند تلاشی باز هم از سوی اسرائیلی‌ها برای ایجاد روایت‌هایی پیرامون ایده همکاری منطقه‌ای با کشورهای عربی خلیج فارس، مانند امارات و احتمالاً عربستان سعودی باشد، با توجه به اینکه آن‌ها احساس می‌کنند با تهدید مشترکی از جانب ایران مواجه هستند.

«راب لودویک» سخنگوی وزارت دفاع آمریکا به ریسپانسیبل استیت‌کرفت گفت که پنتاگون از اعلامیه گانتز به خوبی آگاه است اما از بررسی مستقیم آن خودداری کرد. لودویک در ایمیلی گفت: تعهد وزارت دفاع آمریکا به افزایش همکاری‌های منطقه‌ای در برابر تهدیدهای مشترک ناشی از ایران چیز جدیدی نیست. همکاری امنیتی شبکه‌ای همچنان یک اولویت است.

«دان بیکن» یکی از حامیان لایحه ضد ایرانی در مجلس نمایندگان آمریکا در ایمیلی گفت که «معماری یکپارچه دفاع هوایی که از غیرنظامیان و زیرساخت‌ها محافظت می‌کند» با توجه به «حملات ایران» به تاخیر افتاده است. وی بدون تایید مستقیم ادعاهای گانتز افزود: مطمئن هستم که این لایحه دو مجلسی و دو حزبی از منافع امنیتی ایالات متحده محافظت می‌کند و برای حفظ صلح در خاورمیانه تلاش خواهد کرد.

این پایگاه اینترنتی آمریکایی در ادامه نوشت که همچنین با کاخ سفید، وزارت جنگ رژیم صهیونیستی و ۱۶ عضو دیگر کنگره، از جمله نُه حامی دیگر لایحه موسوم به قانون دفاع تماس گرفت اما هیچ یک به سوالات مربوط به وجود چنین اتحادی یا اهداف عملیاتی فرضی آن پاسخ نداد.

این گزارش افزود: اگر اتحاد دفاع هوایی خاورمیانه واقعی باشد، تنها آخرین مورد از یک سری تلاش‌های طولانی تحت هدایت ایالات متحده برای ایجاد یک اتحاد نظامی رسمی در خاورمیانه است. آخرین تلاش در سال ۲۰۱۷ زمانی انجام شد که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا، ائتلاف استراتژیک خاورمیانه (MESA) را راه‌اندازی کرد که هدف آن قرار دادن شورای همکاری خلیج فارس، اردن، مصر و آمریکا تحت یک چتر امنیتی یکسان بود.

طبق این گزارش، «در پایان این ائتلاف با همان مجموعه‌ای از موانع که هر اتحاد دفاع هوایی آینده ممکن است با آن مواجه شود، برخورد کرد. قابل توجه است که شرکت کنندگان بالقوه دارای منافع امنیتی متنوعی هستند که گاهی اوقات در تضاد با یکدیگر است».

«جورجیو کافایرو» از موسسه «Gulf State Analytics» با بیان این که کشورها تصورات متفاوتی از تهدید ایران دارند، افزود «حتی کشورهای مایل به اتحاد جدید نمی‌توانند به راحتی پلتفرم‌ها و فناوری نظامی خود را یکپارچه کنند».

بر اساس این گزارش، مشارکت اسرائیل پیچیدگی‌های بیشتری می افزاید و همانطور که کافیرو اشاره کرد، بسیاری از کشورهای عربی تمایلی به همکاری علنی با اسرائیل ندارند. اعضای برجسته شورای همکاری خلیج فارس مانند عمان و کویت هرگز روابط رسمی با تل‌آویو نداشته‌اند و عراق اخیرا قانونی را تصویب کرده که می‌تواند حبس ابد را برای هر کسی که عادی‌سازی با اسرائیل را ترویج می‌کند، به همراه داشته باشد.

طبق این گزارش، «برخی هم درباره چگونگی برخورد تهران با اخبار این ائتلاف محتاط هستند، به خصوص که عراق به تلاش‌های خود برای از سرگیری مذاکرات مستقیم بین ایران و عربستان سعودی ادامه می‌دهد. قطر همچنین مایل است که شرایط را در منطقه صمیمانه نگه دارد، زیرا این کشور آماده میزبانی از دیپلمات‌های ایالات متحده و ایران برای مذاکرات هسته‌ای است».

روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» اخیراً به نقل از مقامات ایالات متحده و منطقه گزارش داد، واشنگتن در ماه مارس نشستی محرمانه با مقامات ارشد نظامی اسرائیل و کشورهای عربی تشکیل داد تا بررسی کنند که چگونه می‌توانند علیه توانایی‌های موشکی و پهپادهای رو به رشد ایران هماهنگ شوند. طبق این گزارش، این مذاکرات که قبلاً فاش نشده بود در «شرم الشیخ مصر» برگزار شد و اولین بار بود که چنین طیفی از نظامیان عالی‌رتبه اسرائیلی و عرب تحت نظارت ارتش ایالات متحده برای بحث در مورد چگونگی دفاع در برابر یک «تهدید مشترک» دیدار کردند.

پیش‌تر، منابع رسانه‌ای از شکست محتمل تشکیل ائتلاف منطقه‌ای تل آویو برابر ایران و عدم پیوستن برخی کشورهای عربی به طرح دفاع هوایی رژیم موقت صهیونیستی خبر دادند. 

خبرگزاری «اسپوتنیک» هم اخیراً در یادداشتی به قلم «ایکاترینا بلینووا» نوشت زمزمه‌ها درباره تشکیل «ناتوی خاورمیانه» درحالی شروع شده که چنین اتحادی فاقد هدف یا حتی دشمن مشترک است./فارس