کارکردهای معیوب فضای مجازی در تربیت کودکان

به گزارش راهبرد معاصر والدین همواره به‌دنبال تحقق آرزوهای دست نیافته‌شان در فرزند خود هستند و این رویکرد تقریباً قدمتی به اندازه تشکیل خانواده دارد اما مدل تربیتی امروز والدین که گستردگی مرزهای آن تمام موجودیت فردی و اجتماعی کودک را در بر می‌گیرد و به نوعی به صورت یک تور او را در خود فرو برده است دیگر قابل انکار نیست.

آنچه در حال حاضر در حوزه تربیت فرزند در بین والدین رقم خورده نوعی کمال گرایی اغراق‌آمیز است که آثار فرهنگی و اجتماعی مخرب بلندمدتی را به‌دنبال خواهد داشت.

برنامه‌ریزی همه جانبه والدین امروزی برای رفاه کودک چیزی شبیه به پرورش گیاهان در محیط گلخانه را برای او رقم زده که کودک را از واقعیت‌هایی که دیر یا زود با آن روبرو خواهد شد دور نگاه می‌دارد.

هر چند روش گلخانه‌ای تربیت کودک خود مقوله‌ای است که در رشد او آثار مخربی دارد اما آنچه در حال حاضر می‌توان به آن توجه کرد اجرای نکات تربیتی است که والدین با مرور چند خط یا دیدن فیلمی کوتاه در فضای مجازی به نتایج آن برای کودکشان دل می‌بندند.

نباید از این موضوع نیز غافل شد که تجربیات محدود والدین در شناخت درست یا غلط این محتواها و حتی ابعاد و جنبه‌های اجرایش نیز مشکل دیگری است که بر اشکالات تربیت کودک امروزی می‌افزاید.

برای مثال فرض کنید والدین با دیدن فیلم روش استقلال‌دهی به کودک در فضای مجازی سعی در رشد استقلال فردی او داشته باشند. هر چند این استقلال ممکن است به نظر ارزشمند باشد اما قبل از شکل‌گیری صفات اولیه مانند حریم شخصی، مناسبات اجتماعی حتی صفاتی مانند خشم و محبت، شاید در کودک موجب شکل گیری نوعی از خودکامگی یا خودشیفتگی شود که با هدف استقلال‌بخشی او فاصله داشته باشد. در این صورت در آینده مردان و زنان بالغی خواهیم داشت که همانند کودکان خودمختار، خودشیفته یا حتی بی‌مسئولیت عمل می‌کنند و احساس می‌کنند که حق دارند به هر شکلی که می‌خواهند مستقلانه رفتار کنند. واضح است هیچیک از این موارد از ویژگی‌های فرد دارای استقلال نیست و اختلال در شکل‌گیری عناصر سه گانه هویت، یعنی خود شخص، فرهنگ و جامعه را در پی خواهد داشت.

والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که در دنیای واقعی، محدودیت‌هایی به فرد در قبال جامعه اعمال می‌شود که این محدودیت‌ها برگرفته از فرهنگ، سنت و دین است و باید به آنها به عنوان نکات مهم در اجرای برنامه‌های تربیتی کودک توجه شود. به‌طور قطع خروج از این محدودیت‌ها حالتی اغراق‌آمیز و دور از واقعیت در روند تربیت کودک ایجاد می‌کند.

از سوی دیگر باید در نظر داشت همراهی فضای مجازی با ارزش‌های غربی چالش‌ جدی دیگری برای جوامع به وجود آورده که عدم توجه به تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی آن می‌تواند موجب شکل گیری تضاد در بنیان‌ خانواده شود.

فراموش نکنیم حتی پس از صحت سنجی اطلاعات منتشر شده در فضای مجازی تنها انتظار ما از آن باید تسهیل‌ گری در روابط باشد.

اتخاذ تصمیمات اساسی در حوزه خانواده با بهره‌گیری مطلق از اطلاعات منتشر شده در فضای مجازی نه تنها روشی مطمئن و موثر برای تقویت بنیان‌های خانواده در ابعاد مختلف آن نیست بلکه می‌تواند شکل‌گیری خطاهای جبران ناپذیر در روابط میان افراد در یک خانواده را به‌دنبال داشته باشد./نورنیوز