اعزام غیرمجاز کاروان‌ها به سوریه
به گزارش راهبرد معاصر، سفرهای زیارتی به سوریه از اواسط خردادماه متوقف شد و پس از آن هیچ زائر در قالب گروه و کاروانی زیر نظر سازمان حج و زیارت به سوریه اعزام نشد.
دلیل اصلی توقف سفرهای زیارتی به سوریه از سوی سازمان حج و زیارت در آن برهه مشکل فنی در فرودگاه دمشق اعلام شد؛ به طوری که حجت‌الاسلام صحبت‌الله رحمانی، معاون عتبات سازمان حج و زیارت گفت که سفرهای زیارتی به سوریه تا اطلاع ثانوی انجام نمی‌شود.
اما پس از حدود ۲ هفته فرودگاه دمشق فعالیت خود را از سر گرفت و پروازهای ایرلاین اجنحةالشام که به جای دمشق در حلب فرود می‌آمد، دوباره در فرودگاه دمشق نشست، اما پروازهای ایرانی همچنان با مشکلاتی مواجه بودند و تعداد پروازهای ماهان به عنوان تنها ایرلاینی که در این مدت به سوریه پرواز داشت، کاهش یافت.
تنها یک ایرلاین ایرانی به سوریه پرواز دارد
سایر شرکت‌های هواپیمایی همچون هما هم که برای سفرهای نوروزی زائران را جابجا کرده بودند و پس از آن هم قرار بود فعالیت خود را برای سفرهای زیارتی به سوریه ادامه دهد، دیگر پروازی به سوریه نداشته و فقط شرکت‌های هواپیمایی ماهان و اجنحةالشام زائران را منتقل می‌کردند که البته این روند همچنان نیز ادامه دارد و در طول هفته چهار روز پرواز به دمشق انجام می‌شود.
اما چرا با وجود پرواز به دمشق، سازمان حج و زیارت سفرهای زیارتی به سوریه را برقرار نمی‌کند و در عین حال برخی از افراد به صورت خودجوش کاروان زیارتی راه می‌اندازند و در طول هفته زائران بسیاری را با خود همراه کرده و به زیارت حرم حضرت زینب و رقیه سلام الله علیهما مشرف می‌شوند؟ اگر افراد امکان اعزام هست، چرا سازمان حج و زیارت نتوانسته تاکنون پس از گذشت چهار ماه اعزامی داشته باشد؟
مشکل اصلی برای برقرار نشدن سفرها به سوریه، تأمین پرواز است
البته به گفته حمیدرضا محمدی، مدیر دفتر آموزش سازمان حج و زیارت، مشکل اصلی برای برقرار نشدن سفرهای زیارتی به سوریه، نبود پرواز برای انتقال زائران است.
اما چرا شرکت‌های هواپیمایی با وجود رایزنی مسئولان سازمان حج و زیارت حاضر به انتقال زائران به سوریه نیستند؟ آیا واقعا ایرلاین‌ها رغبتی برای پرواز به دمشق ندارند؟ اگر هم فرض بر این است که شرکت‌های هواپیمایی حاضر به همکاری نیستند، چرا از پروازهای موجود برای اعزام زائران استفاده نمی‌شود؟
کاروان‌های غیرمجاز چگونه در غیاب سازمان حج و زیارت زائران را به دمشق اعزام می‌کنند؟
البته سفرهای زیارتی به سوریه که توسط کاروان‌های غیرمجاز انجام می‌شود، با پرواز ماهان صورت می‌گیرد و به دلیل بالا بودن هزینه پرواز با اجنحةالشام، کاروان‌های غیرمجاز هم تمایلی به خرید بلیت پرواز این شرکت هواپیمایی را ندارند. چرا که پرواز رفت و برگشت با این ایرلاین به طور متوسط ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که به دلیل بالا بودن این هزینه، فقط افراد خاص و برخی از تجار با این پرواز راهی سوریه می‌شوند.
هزینه ۱۶ میلیونی برای سفر به سوریه
یکی از مدیران کاروان‌های غیرمجاز که در هفته‌های گذشته چندین کاروان به سوریه اعزام کرده است، می‌گوید: سفر به صورت یک هفته‌ای برنامه‌ریزی می‌شود و هزینه این سفر هم ۱۶ میلیون تومان است و زائران در هتل نزدیک حرم حضرت زینب سلام الله علیها اسکان داده می‌شوند.
وی درباره برنامه سفر نیز چنین می‌افزاید: برنامه سفر کاروان طوری است که زائران فقط در دمشق حضور دارند که البته در صورت امکان به داریا حرم حضرت سکینه سلام الله علیها نیز می‌رویم.
چرا سازمان حج و زیارت از ایرلاین موجود برای سفر سوریه بلیت نمی‌خرد؟
سفر با کاروان‌های غیرمجاز نیز با پرواز ماهان انجام می‌شود که برای تهیه بلیت دمشق دیگر همچون گذشته نیازی به تأییدیه اسامی از سوی نهادهای خاص نیست و همه افراد می‌توانند اقدام به خرید بلیت پرواز دمشق کنند. اما چرا کاروان‌های غیرمجاز می‌توانند بلیت سوریه را از ماهان بخرند، ولی سازمان حج و زیارت برای برقراری این سفرها حتی به صورت محدود تاکنون اقدام به این کار نکرده است؟ البته درست است که ظرفیت این پروازها ممکن است محدود باشد، اما سؤال اینجاست اگر افراد و کاروان‌های غیرمجاز امکان خرید بلیت دارند، سازمان حج و زیارت به عنوان متولی اعزام نمی‌تواند این بلیت‌ها را تهیه کند؟
اگر قرار است سفرهای زیارتی به سوریه برقرار شود، باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد. نه اینکه با نبود پرواز، فرصتی برای فعالیت کاروان‌های غیرمجاز ایجاد کرد تا آنها در غیاب سازمان حج و زیارت، اقدام به جذب و اعزام زائران کنند. در حالی که سازمان حج و زیارت به عنوان متولی اصلی اعزام زائران به سفرهای زیارتی است و کسی در چنین قالبی بدون داشتن مجوز از سازمان حج و زیارت اقدام کند، تخلف کرده است.
مقصد بعدی کاروان‌های غیرمجاز پس از عتبات و سوریه کجاست؟
اما اکنون برخی از افراد با روش‌های مختلف و تهیه بلیت پرواز و همچنین اجاره هتل‌ها در سوریه، سفرهای زیارتی به دمشق را برقرار کرده‌اند و روز به روز هم فعالیت خود را توسعه می‌دهند؛ به طوری که پس از اینکه بسیاری از زائران را در سفرهای زیارتی به عتبات همراه کردند، حالا در حوزه سوریه نیز فعالیت خود را گسترش داده و پس از آن به فکر سفر لبنان هم هستند.
درست است که سازمان حج و زیارت باید برای اعزام زائران سازوکاری را طراحی و سفرها را ساماندهی کند، اما چرا کاروان‌های غیرمجاز در زمینه سفرهای زیارتی پیشقدم می‌شوند و سازمان حج و زیارت همچنان پس از گذشت حدود چهار ماه نتوانسته اعزامی داشته باشد؟
از ظرفیت موجود برای سفر به سوریه استفاده کنید
به گفته یکی از مدیران دفاتر که در ماه‌های گذشته برای سفر به سوریه ثبت‌نام انجام می‌داد، پرواز نباید بهانه‌ای برای توقف سفرها به سوریه باشد. چرا که باید از ظرفیت موجود استفاده کرد تا از این طریق سفرها برقرار شده و حتی تعداد محدودی زائران را اعزام کرد تا مبادا مسیر زیارت حرم حضرت زینب و رقیه سلام الله علیهما باز هم بسته شود و دشمنان به آرزوی خود برسند.
در صورت توقف سفرهای زیارتی به سوریه، ممکن است که طرف سوری هم دیگر تمایلی به توافق برای اعزام زائران نداشته باشد، همانطور که حدود یک دهه به دلیل نبود امنیت سفرهای زیارتی به سوریه متوقف شد. اما اکنون با توافق انجام شده در آبان‌ماه سال گذشته، دولت سوریه با اعزام سالانه ۱۰۰ هزار زائر ایرانی به این کشور موافقت و دولت سوریه نیز امنیت زائران را در دمشق تضمین کرده است.
سفر به سوریه از اواسط دی‌ماه سال گذشته به صورت رسمی برقرار شد و ماهانه حدود یک هزار نفر به زیارت حرم حضرت زینب و رقیه سلام الله علیهما در دمشق مشرف شدند و این روند تا خردادماه سال جاری ادامه داشت. اما از خردادماه با بروز مشکل در فرودگاه دمشق، سفرهای زیارتی نیز متوقف و سازمان حج و زیارت هیچ اعزامی به دمشق نداشت./ فارس