ابعاد و پیامدهای خروج آمریکا از سوریه

به گزارش راهبرد معاصر؛ 19 دسامبر دونالد ترامپ در توئیتی نوشت "ما داعش را در سوریه شکست داده ایم".کاخ سفید نیز بعدا تایید کرد که نظامیان آمریکایی در حال خروج از سوریه هستند و روند خروج سربازان آمریکایی از سوریه تا 30 روز تکمیل و نهایی خواهد شد.مقام های آمریکایی نیز اعلام کرده اند که همه کارکنان وزارت خارجه طی 24 ساعت از خاک سوریه خارج خواهند شد. کارکنان سازمان های غیردولتی نیز خاک سوریه را ترک کرده اند.

در همین خصوص، جان بی آلترمن معاون اندیشکده مطالعات راهبردی و بین المللی آمریکا در مصاحبه ای به بررسی ابعاد مختلف خروج نظامیان آمریکایی از سوریه پرداخته است.

آلترمن معتقد است که خروج نظامیان آمریکایی از سوریه شکست واشنگتن در برابر تهران را اثبات خواهد کرد چرا که برندگان اصلی این رویداد ایران، روسیه و اسد خواهند بود و این امر سبب تقویت جمهوری اسلامی ایران در سوریه و اشراف اطلاعاتی آن در سوریه خواهد شد به گونه‌ای که تبعات جبران ناپذیری را برای متحد استراتژیک آمریکا یعنی رژیم صهیونیستی خواهد داشت. و می‌توان گفت بازنده اصلی این اتفاق رژیم صهیونیستی خواهد بود.

وی در پاسخ به این سئوال که چرا خروج نظامیان آمریکایی از سوریه الان اتفاق افتاده است، گفت: دونالد ترامپ در آوریل 2018 میلادی سعی و تلاش خود را برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه آغاز کرد. تیم امنیت ملی ترامپ موفق شده است تا او را متقاعد کرد که خارج کردن عجولانه و بی مهابای نظامیان آمریکایی از سوریه اشتباه خواهد بود. برخی مقام های آمریکایی هشدار دادند که خروج ناگهانی نظامیان آمریکایی می تواند به گروه تروریستی داعش کمک کند تا این گروه بار دیگر تجدید قوا کند. جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا سه ماه پیش قول داد تا زمانی که ایران در سوریه حضور نظامی داشته باشد، نظامیان آمریکایی نیز در خاک سوریه ادامه خواهد داشت.

وی در ادامه افزود: گزارش های متعدد نشان می دهد که مقام های ارشد و عالی رتبه دولت آمریکا از این اقدام ترامپ متعجب و شوکه شده اند و ارتش آمریکا کمتر از 24 ساعت قبل از اجرای این تصمیم، از آن مطلع شده اند. جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا نیز حاضر نشده است به سئوالات رسانه های خبری درباره خروج نظامیان از سوریه پاسخ دهد. این تصمیم ترامپ مشابه اقدامات قبلی دولت آمریکا برای آرام کردن ترکیه است، که مخالف تسلیح نیروهای کرد سوریه بوده است. هفته گذشته رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه تهدید به تصرف و اشغال مناطق کردنشین سوریه کرد، اقدامی که می تواند نظامیان آمریکایی مستقر در منطقه را در معرض خطر و تهدید قرار دهد. تصمیم ترکیه برای خریداری سامانه دفاع موشکی اس 400 از روسیه به جای سامانه موشکی پاتریوت از آمریکا موجب تشدید تنش بین واشنگتن و آنکارا شده است. پس از تماس تلفنی روز جمعه ترامپ با اردوغان، ترکیه موافقت کرد تا سامانه موشکی 3.5 میلیارد دلاری از آمریکا خریداری کند. علاوه بر این، کاخ سفید تایید کرده است که ترامپ استرداد فتح الله گولن رهبر مخالف مذهبی دولت ترکیه را مورد بررسی قرار داده است.

این تحلیلگر ارشد سیاسی در ادامه در پاسخ به این سئوال که بازنده و برنده اصلی خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، چه کسی خواهد بود، تاکید کرد: واضح ترین برنده ها روسیه، ایران و ترکیه و همین طور دولت اسد خواهند بود. روسیه یک برنده بزرگ در سوریه است، مسکو کمک زیادی به نجات دولت سوریه کرده است. بحران سوریه موجب شد تا روسیه بار دیگر برای نخستین بار از زمان جنگ سرد، به عنوان یک قدرت نظامی مهم خود را مطرح کند. خروج سریع نظامیان آمریکایی به این معناست که روس ها همراه با دولت سوریه درباره آینده نظامی شان در سوریه تصمیم گیری خواهند کرد. ایران نیز یک برنده بزرگ است. خروج نظامیان آمریکایی به تثبیت روابط بین ایران و متحدانش در لبنان کمک زیادی خواهد کرد و زمینه لازم برای حضور گسترده اطلاعاتی و نظامی ایران در خاک سوریه را فراهم می آورد. به نظر می رسد ترکیه به هر آنچه که می خواسته، دست یافته است، از جمله سامانه های تسلیحاتی پیشرفته، یک نقش مهم و تاثیرگذار در آینده سوریه و یک مسیر آشکار و شفاف برای حمله به نیروهای کرد. اسرائیل بی شک یکی از مهمترین بازندگان خواهد بود. تل آویو عمیقا نگران حضور دائمی نیروهای ایرانی در طول مرزها است. کردهای سوری که متحد آمریکا به شمار می روند نیز از بازندگان بزرگ هستند.

آلترمن در پاسخ به این سئوال که خروج نظامیان آمریکایی از سوریه چه معنایی برای سیاست واشنگتن در سوریه خواهد داشت، تصریح کرد:به نظر می رسد مقام های آمریکایی تمام 3 هدف مشخص شده برای حضور آمریکا در سوریه را متوقف کرده اند: شکست پایدار و دائمی گروه تروریستی داعش، بیرون راندن نیروهای ایرانی و نیروهای نیابتی اش از سوریه و یک انتقال قدرت سیاسی بازگشت ناپذیر در سوریه. در طول جنگ سوریه، آمریکا با سوری ها و طرف های خارجی درباره آینده سیاسی سوریه مذاکرات زیادی داشته است. طی سال های اخیر، فرآیندهای موازی با هدایت روسیه ظهور کرده است و به نظر می رسد این فرآیندها بر مذاکرات انجام شده با هدایت آمریکا، برتری یافته است. با خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، موضع واشنگتن در هرگونه مذاکره ای درباره آینده سوریه تضعیف خواهد شد.