کارنامه جنایت‌های عربستان سیاه‌تر از همیشه

به گزارش راهبرد معاصر، شیعیان، اغلب در مناطق شمالی عربستان مثل القطیف و الاحساء سکونت دارند و آل سعود همیشه آنها را خطری جدی برای بقای حکومت خود می‌داند. اغلب جنبش‌‌ها و فعالیت‌های اعتراضی در طول تاریخ عربستان علیه خاندان سعودی توسط این قبایل شکل ‌گرفته است. آل‌سعود با نگرش فرقه‌ای به سیاست، به شیعیان عربستان به‌عنوان «شهروندان درجه‌دو» می‌نگرد و شیعیان به عنوان سرکوب شده ترین اقلیت در عربستان حدود 15 تا 20 درصد جامعه این کشور را تشکیل می‌دهند.

در گزارشی که از سوی گروه بحران‌های بین‌المللی در سپتامبر 2005 میلادی با عنوان «مسأله شیعه در عربستان» منتشر شده، به غیبت نمایندگی شیعیان در پست‌های عمومی به عنوان یکی از مظاهر تبعیض اشاره شده است. نه‌تنها هیچ فرد شیعی به عنوان وزیر یا عضو نظام پادشاهی انتخاب نمی‌شود؛ بلکه استخدام شیعیان در شغل‌هایی مثل نیرو‌های مسلح، نیرو‌های گارد، دستگاه امنیتی، شرکت هواپیمایی و پست‌های مدیریتی در شرکت‌های نفتی ممنوع است.

اما شیعیان عربستان علاوه بر محرومیت‌ها و محدودیت‌های زیادی که با آن مواجه هستند، همواره در معرض سرکوب سیستماتیک از جانب مقامات سعودی قرار می‌گیرند و رژیم آل سعود به بهانه‌های مختلف کمپین‌های گسترده‌ای برای قلع و قمع شیعیان و در راس آنها روحانیون به راه می‌اندازد.

بازداشت و اعدام روحانیون شیعه یک روش متدول برای رژیم عربستان در سرکوب این مولفه به شمار می‌رود که همواره با سکوت سازمان‌های حقوق بشری و بین‌المللی روبرو بوده است. شیخ «توفیق العامر» یکی از روحانیون برجسته شیعه در عربستان است که به دلیل مشارکت در فعالیت‌های مذهبی و انتقاد از نقض آزادی مذهبی شیعیان و توهین به آنها، از سال 2005 چندین بار بازداشت و سپس آزاد شده بود.

اما مسئولان سعودی بعد از بازداشت العامر در تاریخ 3 آگوست 2011 تاکنون او را آزاد نکرده‌اند. شیخ «حسین الراضی»، شیخ «حبیب الخباز»، شیخ «حسن آل زاید»، شیخ «بدر آل طالب» ، شیخ «محمد حسن زین‌الدین» ، شیخ «محمد العطیه»، شیخ «جلال آل جمال»، سید «جعفر العلوی»، شیخ «عبدالجلیل العیثان» و شیخ «محمد حسن الحبیب» از جمله بارزترین روحانیون شیعه در عربستان هستند که در کمپین‌های مختلف رژیم عربستان برای سرکوب شیعیان بازداشت شده و هنوز در بند هستند.

اما شیخ «نمر باقر النمر» معروف‌ترین روحانی شیعه در عربستان است که تبدیل به نماد مبارزه علیه استکبار آل سعود شده و اعدام وی خشم شیعیان و آزادگان سراسر جهان را برانگیخت. 7 سال قبل برابر با دوم ژانویه 2016 میلادی، شیخ نمر به اتهام «محاربه و اقدام علیه امنیت ملی» همراه با 46 نفر دیگر اعدام شد و مقامات سعودی از تحویل پیکر او نیز به خانواده‌اش خودداری کردند. شهادت شیخ نمر واکنش‌های منفی بسیاری را بین مقامات سیاسی و چهره‌های برجسته شیعی و سنی به دنبال داشت، خصوصاً که تنها جرم او اعتراض به محدودیت‌های ایجاد شده برای اقلیت شیعه عربستان بود.

این روحانی برجسته شیعی عربستانی، در سال 1379 هجری قمری مصادف با 1968 میلادی، در شهر «العوامیه» در استان القطیف در شرق عربستان در خانواده‌‌ای اهل علم و دین به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی خود را در همان شهر العوامیه به پایان رساند و در سال 1400 هجری قمری مصادف با 1989 میلادی، برای آشنایی نزدیک‌تر با انقلاب اسلامی ایران و تحصیلات حوزوی ابتدا به ایران مهاجرت کرد تا در تهران در حوزه علمیه حضرت قائم(عج) حضور پیدا کند. شیخ نمر پس از 10 سال تحصیل در حوزه علمیه حضرت قائم(عج)، عازم سوریه شد و در حوزه علمیه حضرت زینب(ع) برای ادامه تحصیلات حوزوی و علوم دینی نام نوشت و در حضور اساتید این حوزه به تحصیل پرداخت.

نمر باقر النمر تلاش‌هایی جدی برای بازسازی قبور ائمه مظلوم در بقیع انجام داد. او از سال 2004 تا 2007، هرساله خواستار برگزاری بزرگداشت سالروز تخریب قبور ائمه بقیع می‌شد اما هر بار رژیم عربستان سعودی با آن مخالفت می‌کرد. با وجود ممنوعیت از سوی دولت عربستان، این مراسم از سال 2007م (1428ق) برگزار شد. به‌علاوه، راهپیمایی‌هایی در اروپا و آمریکا با هدف محکوم کردن تخریب قبور ائمه و حمایت از بازسازی آن برگزار شد.

رژیم عربستان 3 بار در سال‌های 2006 و 2008 و 2012 شیخ نمر را بازداشت کرده بود. او در فوریه 2009، به مقامات سعودی هشدار داد که «اگر شأن و حیثیت ما به ما بازگردانده نشود، من شیعیان را به جدایی از عربستان فرا می‌خوانم. کرامت ما مهمتر از تمامیت کشور است.» او در این سخنرانی خواهان برگزاری انتخابات آزاد شد.

شیخ نمر النمر در یکی از خطبه‌هایش به‌خاطر مواضع و دیدگاه‌های تندش در قبال رژیم سعودی گفته بود: «می‌دانم فردا برای بازداشت من به‌سراغم خواهید آمد. خوش می‌آیید! این منطق و راه و روش شماست: بازداشت و شکنجه و کشتار، ما از قتل و کشتار نمی‌هراسیم، ما از هیچ‌چیز نمی‌ترسیم».

شهید شیخ نمر علنا استبداد ، دیکتاتوری و فساد نظام سیاسی آل سعود را محکوم و همگان را به اصلاح و تحکیم پایه‌های آزادی و انتقال قدرت و نیز موافقت با تأسیس احزاب دعوت می‌کرد. شیخ نمر پیوسته در سخنرانی‌های خود خواهان ایجاد تغییرات سیاسی، به رسمیت شناختن آزادی‌های عمومی، به رسمیت شناختن حقوق اقلیت‌ها و کنار گذاشتن تبعیض طایفه‌ای در عربستان بوده است.

بعد از گذشت 7 سال از این جنایت عربستان، کارنامه آل سعود در کشتار مخالفان و در راس آنها شیعیان هر روز سیاه‌تر می‌شود و در مارس 2022 رژیم سعودی با فرصت‌طلبی از سرگرمی دنیا به بحران اوکراین، 81 نفر را که بیش از نیمی از آنها شیعه بودند با اتهامات واهی به شکل جمعی اعدام کرد؛ درحالی که نه دادگاه رسمی برای آنها تشکیل شده بود و نه وکیلی برای دفاع از خود داشتند.

با وجود ادعاهای آل سعود درباره پایان دادن به اعدام نوجوانان و کودکان اما این اعدام‌های غیرقانونی در عربستان همچنان دنبال می‌شود. روند اعدام کودکان و نوجوانان در عربستان بعد از آغاز موج اعتراضات شیعیان این کشور در سال 2011 شدت گرفت و رژیم سعودی حتی کودکان 13 ساله را به جرم مشارکت در اعتراضات بازداشت و اعدام کرده است. در آوریل 2019 رژیم عربستان 37 نفر از شیعیان را که در تظاهرات مسالمت‌آمیز 2011 شرکت کرده بودند به اتهام «تروریسم» اعدام کرد درحالی که تعداد زیادی از آنها نوجوان بودند. همچنین اواخر سال گذشته «مصطفی آل درویش» که هنگام بازداشت در سال 2017 تنها 17 سال داشت توسط عوامل سعودی گردن زده شد.

نشست مخالفان در شبه جزیره عربستان اخیرا در بیانیه‌ای فاش کرد که رژیم سعودی برای 53 نفر از بازداشت‌شدگان آزادی بیان که عمدتا از شیعیان قطیف هستند حکم اعدام صادر کرده و حداقل 8 نفر از آنها کودک و نوجوان هستند. این احکام در شرایطی صادر شده که اغلب این افراد اصلا محاکمه نشده‌اند. از آن گذشته نوجوانانی که طبق حکم دربار سعودی قرار است اعدام شوند، در شرایطی کاملا غیرقانونی و نامتناسب با سنشان تحت محاکمه قرار گرفته‌اند و در حین محاکمه نیز زیر شکنجه و انواع بدرفتاری‌های جسمی و روحی قرار داشتند. خانواده های آنها نیز کمترین حقی برای دفاع از فرزندانشان نداشتند و حتی نمی‌توانند اجساد فرزندانشان را تحویل گرفته و آنها را دفن کنند.

«محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی که برای رسیدن به تخت پادشاهی راهی خونین انتخاب کرده، در پوشش یک سری آزادی‌های نمادین و ترویج فرهنگ غربی در جامعه محافظه‌کار سعودی، همچنان به قلع و قمع مخالفان ادامه می‌دهد و در این بین شیعیان که از ابتدا محروم‌ترین و سرکوب‌شده ترین قشر عربستان بودند، در سایه سیاست‌های جدید بن سلمان نیز بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند./ تسنیم