راهکارهای جلوگیری از التهابات ارزی

به گزارش راهبرد معاصر؛ با گذشت هفته های متوالی از وعده های مقامات اقتصادی دولت در خصوص آرام گرفتن بازار ارز، شاهد آن هستیم که دلار در نرخ نزدیک به 5000 تومان و یورو در نرخ نزدیک به 6200 معامله می شود. خلف وعده های دولتمردان سبب شده میزان سفته بازی در این بازار افزایش یافته و اثرات مخربی بر سایر بازارها از جمله بازار کالاهای وارداتی و بازار سکه و طلا ایجاد کند. آفت های این آشفتگی در بلند مدت می تواند موجب افزایش تورم همه کالاها و خدمات گردد. یکی از عمده ترین دلایلی که سبب آشفتگی در بازار ارز شد، افزایش میزان نقدینگی در بازار است. به نظر می رسد پس از کاهش نرخ سود بانکی بخشی از سپرده ها از بانک ها به بازار ارز و سکه منتقل شده است. به منظور کنترل التهابات ناشی از کاهش نرخ سود بانکی، اقدامات ذیل ضروری است:

افزایش نرخ سود سپرده بانکی

با اندکی دقت می توان دریافت آغاز تلاطم در بازار ارز از زمان کاهش نرخ سود سپرده بانکی آغاز شد. دولت با محوریت بانک مرکزی بدون در نظر گرفتن تبعات تصمیم خود به یکباره نرخ سود بانکی را از 22 به 15 درصد کاهش داد. در آن زمان نیز بسیاری از کارشناسان به این تصمیم بانک مرکزی خورده گرفتند. زیرا چنین جهشی در نرخ، حتما آثار سوء برجا خواهد گذاشت که از توان اقتصاد نحیف ایران خارج است. اگر دولت از سیاست گام به گام در تغییر نرخ سود بانکی بهره می جست، نوسانات ناشی از آن در بازار آسان تر کنترل می شد. بنابراین توصیه می شود بانک مرکزی در خصوص میزان نرخ سود بانکی بازنگری انجام دهد. این روش در کوتاه مدت می تواند از التهابات ارزی جلوگیری کند.

راه اندازی بورس ارزی

با توجه به اینکه در شرایط فعلی مکانی برای انجام معاملات ارز وجود ندارد تا به فعالان اقتصادی در خصوص کاهش ریسک های تجاری کمک کند، به این ترتیب نیاز است تا بورس ارز و مشتقات ارزی ایجاد شود. هر قدر میزان مشتقات ارزی افزایش یابد، میزان تلاطم کاذب در نرخ ارز کاهش می یابد. باید توجه داشت که لازمه ایجاد بورس ارزی یکسان سازی نرخ ارز است که علی رغم وعده های متوالی سیف هنوز محقق نشده است. زیرا چند نرخی بودن ارزها، مانع ایجاد بورس ارز و تعمیق بازار می شود، بنابراین باید به سمت یکسان سازی نرخ ارز حرکت کنیم که امیدواریم سرعت این کار در بانک مرکزی افزایش یابد.

هرچند عرضه دلار از سوی بانک مرکزی به بازار ارز شاید در کوتاه مدت بتواند از التهابات ارزی بکاهد، ولی در بلند مدت باز هم شاهد نوسانات ارزی خواهیم بود. زیرا منابع ارزی نزد بانک مرکزی با محدودیت مواجه است و پاسخگوی سفته بازان در بلند مدت نیست. این مسئله فقط سبب می شود افزایش نرخ ارز به تأخیر بیافتد و به عبارت دیگر فنر نرخ ارز فشرده تر گردد، درست به مانند سیاست ارزی دولت دهم در سال 90.