به گزارش راهبرد معاصر؛ جعفر جندقی در نشست خبری روز جهانی و هفته ملی بدون دخانیات، شعار سال ۱۴۰۲ این مناسبت را «حفظ سلامت مردم با ممنوعیت جامع تبلیغات دخانیات» عنوان کرد و افزود: ۳۱ ماه میمصادف با ۱۰ خردادماه، روز جهانی بدون دخانیات نامگذاری شده که در کشورمان به دلیل اهمیت این موضوع، یک هفته به منظور اطلاع رسانی و آگاهی بخشی، اختصاص یافته است.
وی، روزشمار هفته ملی بدون دخانیات (۴ تا ۱۰ خرداد) را برشمرد و گفت: ۴ خرداد با عنوان کاهش مصرف دخانیات با قوانین حامی سلامت، ۵ خرداد با عنوان نقش آموزههای دین در کاهش مصرف دخانیات، ۶ خرداد با عنوان ترفندهای صنایع و سوداگران دخانیات برای افزایش مصرف و قاچاق دخانیات، ۷ خرداد با عنوان هنر و فیلم بدون دخانیات، حامی سلامت جوانان، ۸ خرداد با عنوان نظام سلامت، حامی ترک دخانیات، ۹ خرداد با عنوان دخانیات تهدیدکننده سلامت باروری، نوزاد و جوانی جمعیت و ۱۰ خرداد با عنوان جایگزینی کشت توتون با محصولات کشاورزی، ضامن امنیت غذایی، نامگذاری شده است.
جندقی تصریح کرد: سازمان جهانی بهداشت به دولتها و سیاستگذاران در مورد کنترل دخانیات پیشنهاداتی داده که از جمله آن میتوان به برگزاری پویشهای فرهنگی و آموزشی با موضوع کنترل دخانیات، آموزش افراد جامعه در مورد مضرات استعمال دخانیات، حمایت از برنامهها و سیاستهای مشاوره و درمان، خلق محیطهای سالمتر و حفظ و توسعه اماکن بدون دخانیات، وضع سیاستهای پیشگیرانه از توسعه مزارع با هدف جلوگیری از جنگل زدایی و انتشار دی اکسید کربن و تغییرات آب و هوایی، حمایت از افزایش عوارض و مالیات بر صنعت دخانیات و محصولات آنها و افزایش آگاهی مردم نسبت به ترفندهای صنایع دخانی، اشاره کرد.
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت درخصوص بیماری و مرگ ناشی از مصرف دخانیات در جهان، گفت: در حال حاضر یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان دخانیات مصرف میکنند.
وی افزود: سالانه ۸ میلیون نفر در جهان جان خود بر اثر استعمال دخانیات از دست میدهند که ۱.۲ میلیون نفر آنها در معرض مواجهه با دود حاصل از مصرف دخانیات توسط دیگران، بوده اند.
جندقی با بیان اینکه هر ۴ ثانیه یک نفر جان خود را بر اثر مصرف دخانیات از دست میدهد، خاطرنشان کرد: سازمان جهانی بهداشت پیش بینی کرده که در صورتی که اقدامی عاجل جهت کنترل مصرف دخانیات انجام نشود تا پایان قرن ۲۱، حدودا یک میلیارد نفر از مردم جهان قربانی این اپیدمی مرگبار خواهند شد.
وی با اشاره به وضعیت مصرف دخانیات در منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت، با بیان اینکه وضعیت شیوع مصرف دخانیات در منطقه مدیترانه شرقی به ویژ در بین جوانان بسیار نگران کننده است، گفت: تا سال ۲۰۲۵، برخلاف روند کاهشی مصرف دخانیات در سایر مناطق جهان، شیوع استعمال دخانیات در منطقه مدیترانه شرقی افزایشی است که به اپیدمی روزافزون بیماری ریوی منجر میشود.
وی ادامه داد: در این منطقه، حدود ۳۸ درصد مردان و ۲۹ درصد زنان دخانیات مصرف میکنند که این آمار در برخی کشورها به ۵۷ درصد در مردان و ۲۹ درصد در زنان نیز میرسد.
وی گفت: در منطقه، شیوع مصرف دخانیات در پسران ۴۲ و در دختران ۳۱ درصد (گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ سال) است و دلیل اصلی بالا بودن شیوع مصرف در بین جوانان و نوجوانان نیز ترویج و تمایل آنها به مصرف قلیان است.
جندقی با بیان اینکه سالانه ۶۰ هزار نفر در منطقه به دلیل مصرف دخانیات جان خود را از دست میدهند، گفت: سالانه به طور متوسط بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان در اثر استعمال دخانیات دود میشود و سالانه بیش از ۶۰ هزار ملیلیارد تومان صرف هزینههای بهداشتی و درمانی ناشی از مصرف دخانیات میشود.
وی افزود: سایز هزینههای ناشی از مصرف دخانیات، از جمله ناتوانی، مرگ زودهنگام و خسارات زیست محیطی در کشور بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
جندقی خاطرنشان کرد: براساس مطالعات استپس، وضعیت شیوع مصرف دخانیات در کشورمان در سال ۱۴۰۰، در مردان ۲۵.۸۸ و در زنان ۴.۴۴ و در مجموع، روند مصرف دخانیات طی سالهای ۹۵ تا ۱۴۰۰ در گروه سنی بالای ۱۸ سال در کشور افزایشی بوده است.
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با بیان اینکه مصرف دخانیات در سالهای ۹۵ تا ۱۴۰۰ در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال در مردان ۳۴ درصد و در زنان ۹۰ درصد افزایش داشته، تصریح کرد: مصرف روزانه سیگار در بین زنان حدود ۱۹۰ درصد و در بین مردان ۴۶ درصد و در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال نیز در مردان ۱۹.۶ و در زنان ۹۰.۸۸ درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر مصرف دخانیات در گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ در کشورمان نیز ۱۳ درصد و مصرف سیگار در دختران نوجوان، ۱۳۳ درصد افزایش یافته است.
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت اظهار کرد: یکی از ترفندهای دخانی، معرفی محصولات دخانی جدید مانند سیگارهای الکترونیک، سیستمهای ایجاد بخار (ویپ) و سیستمهای گرم کننده تنباکو به عنوان محصولات بی خطر است. جوانانی که با گمراهی و ترفندهای صنایع دخانی برای اولین بار مواد دخانی را تجربه میکنند، به راحتی در آنها وابستگی به نیکوتین ایجاد شده و به یک مصرف کننده دائمی مواد دخانی تبدیل میشوند.
وی افزود: یکی از مهمترین راهکارهای حفاظت جوانان از آسیبها و صدمات ناشی از مصرف دخانیات، ممنوعیت کامل تبلیغات است. صنایع دخانی از طرق مختلف از جمله تولید محصولات دخانی، جوانان و نوجوانان را به دام انداخته و نیمی از مصرف کنندگان این محصولات در نهایت به کام مرگ میروند.
جندقی با بیان اینکه صنایع دخانی هر ساله دهها میلیارد دلار در سراسر دنیا برای تبلیغ و بازار فروش محصولات مرگ بارشان هزینه میکنند و فعالیتها و اقدامات بازاریابی آنها با هدف جذب جوانان و مصرف کنندگان جدید است، افزود: استفاده از طعم دهندههای جذاب و اسانسهای خاص که برای استفاده جوانان در تنباکو و محصولات نیکوتین به کار میرود، عاملی برای ترغیب جوانان به شروع مصرف این محصولات است.
وی گفت: تبلیغ محصولات جایگزین به عنوان کم خطر و کم آسیب به جای سیگارهای معمولی، ترفندی دیگر از صنایع دخانی است. وجود گلیسیرین در محلول سیگار الکترونیک با آسیب به کیسههای هوایی ریه، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد. درواقع، هیچ نوع تنباکوی بدون دودی، جایگزین ایمنی برای سیگار نیست.
جندقی ادامه داد: استفاده از محصولات دخانی نوپدید، نظیر سیگار و قلیان الکترونیک، ویپ و محصولات گرم کننده سیگار بدون دود موجب بیماری ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و ریوی و همچنین سرطانهای دهان، زبان، لثه، مری و لوزالمعده میشود. زیرا این محصولات حاوی نیکوتین هستند که بسیار اعتیارآور است.
وی درخصوص خسارات زیست محیطی دخانیات هشدار داد و گفت: مواد شیمیایی سمی و میکروپلاستیکهای موجود در ته سیگار و پسماندهای سیگار الکترونیک موجب آلودگی محیط زیست میشود.
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در ادامه بیان کرد: طبق مستندات جهانی، یکی از مهمترین راهکارهای پیشگیری و کاهش شیوع استعمال محصولات دخانی به عنوان کالای آسیب رسان سلامت، افزایش قیمت محصولات دخانی از طریق مالیات است. هر ۱۰ درصد افزایش قیمت سیگار، میتواند مصرف دخانیات را به میزان ۵ درصد کاهش دهد. / فارس