به گزارش راهبرد معاصر؛ وزیر خارجه آمریکا در مصاحبهای با روزنامه الشرقالاوسط در پاسخ به این سوال که آیا برای احیای مذاکرات در خصوص برجام تلاش میکند یا خیر گفت: «از روز اول ما تلاش کردیم تعیین کنیم که آیا بازگشت به پایبندی دوجانبه به برجام امکانپذیر است یا نه و تلاشهای قابل توجهی در این مسیر انجام دادیم، همانطور که شرکای اروپایی و روسی و چینی چنین کردند.»
وی در ادامه مدعی شد: «اما ایران یا نتوانست یا نخواست کارهای لازم برای بازگشت به پایبندی به برجام را انجام دهد بنابراین تمرکز ما روی برجام نیست.»
اظهارات وزیر خارجه آمریکا درباره تلاشهای قابل توجه دولت بایدن برای بازگشت به برجام با آنچه او از نخستین روزهای حضور در این سمت بیان کرده تفاوت دارد.
دیماه سال ۱۳۹۹، زمانی که بسیاری از تحلیلگران در آمریکا گمان میکردند بازگشت به برجام جزو نخستین اقدامات دولت بایدن خواهد بود بلینکن در جلسه تأیید صلاحیتش در مجلس سنا تأکید کرد که کاخ سفید دنبال «توافق طولانیتر و قویتر» به جای برجام است و آمریکا هنوز با نقطه بازگشت به برجام فاصله دارد.
بلینکن در آن جلسه که روز ۳۰ دیماه سال ۱۳۹۹ برگزار شد گفت: «رئیسجمهور منتخب معتقد است که اگر ایران به توافق بازگردد ما هم به این توافق برمیگردیم، اما از این مسئله، همراه با متحدانمان که بار دیگر با ما همراستا میشوند به عنوان سکویی برای دستیابی به یک توافق طولانیتر و قویتر و رسیدگی به مسائل دیگر به خصوص مسئله موشکی و فعالیتهای بیثباتکننده ایران استفاده خواهیم کرد.»
بلینکن در ادامه اضافه کرد: «حالا که این گفته شد، باید بگویم که با این نقطه فاصله زیادی داریم. باید ببینیم بعد از اینکه رئیسجمهور منتخب سر کار میآید ایران چه اقداماتی انجام میدهد و آماده انجام چه اقداماتی است، بعداً اگر آنها میگویند که به پایبندی برجام برگشتهاند باید ارزیابی کنیم ببینیم آیا به وعدههایشان عمل کردهاند یا خیر.»
او در ادامه تصریح کرد که در خصوص برجام با نمایندههای کنگره و همچنین رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی منطقه رایزنی خواهد کرد.
بلینکن گفت: «بله، ما حتما با شما (نمایندههای کنگره) مشورت خواهیم کرد. فکر میکنم همانطور که رئیس (کمیته روابط خارجی مجلس سنا) گفت مهم است که در آغاز این فرایند و نه پایان آن، با متحدان و شریکانمان در منطقه از جمله اسرائیل و کشورهای خلیج [فارس] هم تعامل کنیم.»
جو بایدن هم در نخستین یادداشتی که قبل از رسیدن به سمت ریاستجمهوری آمریکا برای تشریح سیاستهای خود در قبال ایران در سی.ان.ان نوشته بود نیز این را مشخص کرد که بازگشت به توافق هستهای به هیچ عنوان هدف غایی آمریکا نیست و او [همانند دوران اوباما] اجرایی شدن برجام را نقطه آغازی برای «طولانیتر کردن و قویتر کردن برجام» برای آمریکا میبیند.
هم بر مبنای انتقادات مخالفان توافق هستهای در آمریکا و هم بر مبنای اظهارات بعدی مقامهای دولت بایدن روشن است که «قویتر کردن برجام» کلیدواژه آمریکاییها برای تلاش در جهت اضافه کردن محدودیتهای موشکی و منطقهای به بندهای توافق هستهای بود.
بعد از آغاز مذاکرات رفع تحریمها در وین نیز هر گاه گزارشهای مثبتی از نزدیک شدن طرفها به توافق منتشر میشد دولت آمریکا تلاش میکرد ضمن اشاره به موانع برجا مانده ایران را مقصر عدم پیشرفت در گفتوگوها نشان دهد.
بلینکن در مصاحبه با الشرقالاوسط تصریح کرد که دولت آمریکا کماکان دیپلماسی را بهترین روش در قبال ایران میداند. او گفت: «بنابراین ما گزینه دیپلماسی را باز نگه میداریم و این بهترین مسیر است.»/فارس