به گزارش راهبرد معاصر، محمد قنادی مراغه، معاون برنامهریزی هستهای و نظارت راهبردی سازمان انرژی اتمی ایران در گفتوگو با برنامه «ایران امروز» درباره دیدار جمعی از دانشمندان، متخصصان، کارشناسان و مسوولان صنعت هستهای کشور در روز 21 خرداد با رهبر انقلاب اسلامی اظهار کرد: بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه دستاوردهای هستهای سازمان انرژی اتمی ایران اتفاق مبارکی برای ما محسوب میشود.
وی تصریح کرد: در این نمایشگاه دستاوردهایی که در یکسال گذشته بدست آمده به نمایش گذاشته شد و رهبر معظم انقلاب از آن بازدید کردند. ایشان از مشاهده این دستاوردها رضایت کاملی داشتند و افراد حاضر در آنجا و تلاشگران این عرصه را مورد حمایت و تشویق قرار دادند.
قنادی با اشاره به توجهات مقام معظم رهبری نسبت به دستاوردهای مختلف صنعت هستهای در نمایشگاهی که در حسینیه امام خمینی (ره) برپا شده بود؛ گفت: رهبر معظم انقلاب در این نمایشگاه دستاوردهای مختلف در زمینه چرخه سوخت، غنیسازی، چگالیسنجی و ارتفاعسنجی را ملاحظه فرمودند و تاکید کردند که این دستاوردها و خدمات برای مردم توضیح داده شود تا مردم بدانند که انرژی هستهای چه خدماتی داشته است و فقط شامل برق هستهای و ... نمیشود. انرژی هستهای موجب شکوفایی در صنعت شده و نیز در حوزه پزشکی غوغا و انقلاب ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: از 20 سال قبل تاکنون، اقدامات فراوانی در این عرصه انجام شده است. ما باید موضوع انرژی هستهای را از مسایل سیاسی جدا کرده و با دیدگاه فنی و علمی بررسی کنیم که در این دانش و فناوری چه میگذرد و در چه جایگاهی در سطح دنیا قرار داریم. هنگامی که صحبت از انرژی هستهای میشود، فکر میکنیم که فقط برای تولید انرژی برق مورد استفاده قرار میگیرد اما باید دانست نقش و تاثیر انرژی هستهای ماورای این مسایل است و خدمات متنوعی به بشریت ارایه کرده و میکند.
این پیشکسوت عرصه فناوری هستهای توضیح داد: توجه داشته باشید نیروگاه هستهای مانند بوشهر که هزار مگاوات انرژی تولید میکند در لحظه ابتدایی 75تن اورانیوم مصرف میکند که از این میزان هر سال 25 تن آن جابجا میشود و برای اینکه بتوان از ان استفاده کرد باید مقدار اورانیوم 235 را بالا ببریم.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران ادامه داد: مقایسه ساده میتوان کرد؛ هنگامی که قرار است از اورانیوم استفاده شود مانند نفت، گاز، کربن و... نیست که با یک پروسه ساده بتوان آن را داخل راکتور برد و سوزاند تا انرژی تولید کند. اتفاقی که رخ میدهد این است که باید اورانیوم بسیار خالص بهوجود آید و درصد خلوص آن را بالا برد. بنابراین در راکتور تحقیقاتی بهمنظور تولید رادیوایزوتوپ و یا در راکتور قدرت برای تولید انرژی در هر حالت سوخت مورد استفاده باید از نوع خاصی باشد.
وی با اشاره به انجام تمام مراحل چرخه سوخت در داخل کشور گفت: اورانیوم در معادن وجود دارد که باید استخراج شده و کارهای مختلفی به منظور خالصسازی آن انجام شود. این پروسه شامل اکتشاف، استخراج، تبدیل به کیک زرد به عنوان ماده اولیه است که در UCF اصفهان آن را تبدیل به UF6 کرده و غنیسازی میکنیم و در نهایت تبدیل به میلهها و مجتمع سوخت شده و میتوانیم داخل راکتور بگذاریم تا بتوان کار شکافت و تولید انرژی را انجام داد.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران بیان کرد: در این زمان انرژی و محصولات شکافت نظیر سزیوم، کبالت و ... تولید میشود که بسیار باارزش هستند. البته پس از طی فرایندی برخی از محصولات شکافت را تبدیل به پسماند میکنند که این مراحل در مجموع چرخه سوخت هستهای نام دارد که خوشبختانه و با عنایت خداوند متعال کل این چرخه در اختیار ما قرار دارد .
خدمات متنوع انرژی هستهای
قنادی درباره خدمات سازمان انرژی اتمی ایران به مردم عزیز کشورمان توضیح داد: به جز تولید انرژی و برق از انرژی هستهای استفادههای فراوانی میشود. انرژی هستهای دارای 3 کاربرد بسیار ارزشمند در پزشکی هستهای، کشاورزی و صنعت است.
وی ادامه داد: در حال حاضرمیلیونها نفر در سطح جهانی از رادیوداروهای تشخیصی استفاده میکنند و در کشور ما نیز یک میلیون نفر از رادیوداروهای تشخیصی تولیدی سازمان انرژی اتمی ایران بهرهمند میشوند. علاوه بر تولید رادیوداروهای تشخیصی اکنون رادیوداروهای درمانی را نیز تولید کردهایم و باید توجه داشت برای کسانیکه دارای بیماری سرطان تیروئید هستند و از ناهنجاریهای ناشی از این بیماری رنج میبرند؛ رادیوداروی بسیار ارزشمندی به نام ید 131 وجود دارد که برای از بین بردن این بیماری استفاده میشود و به اصطلاح تنها داروی درمان سرطان تیروئید، ید 131 است که در هفته حدود 300 تا 400 نفر در کشور از این رادیودارو استفاده میکنند.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در حال تحقیق و پژوهش برروی سایر رادیوداروها هستیم و برای بیماران مبتلا به سرطان که در مراحل انتهایی بیماری خود هستند و با دردهای فراوان دست و پنجه نرم میکنند که با استفاده از رادیوداروی ساماریوم تولید شده در سازمان انرژی اتمی ایران درد بیماران را کاهش میدهند.
قنادی تاکید کرد: اکنون در حال کار بر روی رادیوداروهایی هستیم که در سطح جهانی بینظیر هستند.
معاون سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: صنعت هستهای همچنین در صنایع و عرصههای گوناگون نظیر ضخامت سنجی ورقههای فولادی، ارتفاعسنجی در پتروشیمی و پلایشگاهها و نیز سطحسنجی و چگالی سنجی دارای کاربرد است. اکنون انرژی هستهای در صنایع فولاد، چوب، فلز و ... کاربرد دارد و اینگونه انرژی هستهای وارد زندگی مردم شده است.
وی با اشاره تاثیرات دانش هستهای در عرصه کشاورزی گفت: در سطح دنیا 700 میلیون نفر سوء تغذیه دارند درحالیکه 30 درصد مواد غذایی و تولیدات کشاورزی از بین میرود. بر اساس آماری که سازمان بهرهوری کشور ارایه کرده 30 درصد مواد غذایی و تولیدات کشاورزی نظیر سیبزمینی، پیاز، حبوبات، گوشت و... از بین میرود و نابود میشود. این درحالی استکه 30درصد ضایعات برای تغذیه 30 میلیون نفر کفایت میکند بنابراین میتوان گفت این آمار بسیار ارزشمند و در عین حال تلخ و بد است.
برنامهریزی بلند مدت در افق 1420
قنادی خاطرنشان کرد: حضرت آقا تاکید کردند که ما باید به تولید 20 هزار مگاوات برق در افق 1420 دست یابیم که بر اساس سند جامع راهبردی سازمان برنامهریزی لازم برای افزایش تولید برق از فناوری هسته ای در حال انجام است.
وی گفت: بر اساس تاکیدات رییس سازمان انرژی اتمی ایران؛ باید پژوهشهای بنیادی را با برنامهریزی انجام دهیم که دستیابی به این مساله مهم مطابق سند جامع راهبردی سازمان در افق 1420 دنبال خواهد شد.
قنادی توضیح داد: بر اساس سند جامع راهبردی سازمان همچنین نسبت به تهیه و تدوین سندهای پیوست اقدام شده بهطوریکه سند پژوهش، سند نیروگاههای هستهای، سند آمایش سرزمین و ... را تهیه میکنیم تا باید بدانیم در افق 1420 قرار است چه مواردی رخ دهد.
استقبال ایران از همکاری هستهای با سایر کشورها
وی گفت: بنده به عنوان معاون برنامهریزی سازمان انرژی اتمی ایران اعلام میکنم اگر کشورهای دنیا میخواهند در رابطه با ساخت راکتورهای هستهای، راکتورهای قدرت، تولید رادیوایزوتوپها، تولید رادیوداروها، سامانهها یرتودهی با ما همکاری داشته باشند با آغوش باز استقبال میکنیم و آنها را میپذیریم و حاضریم با سایر کشورها وارد تفاهمنامه و توافقنامه شویم و قرار ببندیم. ما بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری و تحت نظارت آژانس هرآنچه میتوانیم برای سایر کشورها انجام خواهیم داد.
توسعه بومیسازی؛ چراغ راه سازمان انرژی اتمی
معاون برنامهریزی هستهای و نظارت راهبردی سازمان انرژی اتمی ایران خاطرنشان کرد: پیشرفتهای چشمگیر این صنعت و تکمیل چرخه سوخت پس از پیروزی انقلاب اسلامی اتفاق افتاده است و خوشبختانه اکنون شاهد توسعه بومیسازی در این صنعت مطابق تاکیدات ریاست سازمان انرژی اتمی ایران هستیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه اکنون از نیروگاه 1000 مگاواتی بوشهر بهره برداری میکنیم و همچنین ساخت واحدهای 2 و 3 نیروگاه اتمی بوشهر نیز در حال انجام است و تلاش میکنیم تا با تکیه بر توان بومی و ایرانی بتوانیم این کار را به انجام برسانیم.
قنادی اضافه کرد: اکنون در منطقه دارخوین یک راکتور 300 مگاوات را در حال ساخت داریم که کاملا ایرانی و بومی است و در حال ساخت یک راکتور تحقیقاتی 10 مگاواتی در اصفهان هستیم. مهندس اسلامی یک برنامه بلند مدت را در نظر گرفتهاند و برنامهریزی شده تا از توان داخلی استفاده شود که با توجه به امکانات بومی، ساخت تجهیزات مورد نیاز صنعت را در اختیار خواهیم داشت.
وی تاکید کرد: بنده با توجه به پیشنهادات و تاکیدات مهندس اسلامی، امید دارم که بومیسازی در کشور نهادینه شود و به حتم راکتور 10 مگاوات و نیز راکتور 300 مگاوات ما با تکیه بر توان داخلی راهاندازی خواهد شد. همچنین نسبت به تولید برخی از رادیوایزوتوپهایی که اکنون وارداتی هستند، در آینده به صورت بومی اقدام خواهیم کرد زیرا قراردادهای مهمی در زمینه تولید رادیوایزوتوپهای تشخیصی و درمانی داریم که به حتم به نتایج خوبی خواهد رسید.
بزرگترین سرمایه ما نیروی انسانی است
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: بزرگترین سرمایه ما نیروی انسانی است و اکنون در زمینه بسیار قوی هستیم. از زمانی که پروژه UCF راهاندازی شده از نظر نیروی انسانی بسیار قوی شدهایم، افراد مختلفی آموزش دیدهاند و همه این افراد در سازمان انرژی اتمی ایران مشغول فعالیت هستند.
وی در پایان گفت: سازمان انرژی اتمی دارای دبیرستانهایی است و دانش آموزان نخبه در این مدارس تحصیل میکنند و غالبا در رشتههای دانشگاههای برتر قبول میشوند. در 1.5 سال گذشته شاهد اتفاقات خوبی در این مدارس و نیز شکوفایی و رشد دانشآموزان بودهایم که این روند نشان از توجه به نیروی انسانی دارد./تسنیم