به گزارش راهبرد معاصر؛ کمیته آمار دولتی جمهوری آذربایجان (DSK) در مورد آمار بازار کار از مفهوم جمعیت غیرفعال اقتصادی استفاده میکند. این دسته شامل کسانی میشود که در حال ادامه تحصیل هستند، کسانی که مستمری سنی و از کارافتادگی دریافت میکنند، کسانی که از اموال درآمد دریافت میکنند و کسانی که کارهای خانه، مراقبت از فرزندان و سایر اعضای خانواده را انجام میدهند.
بر اساس روششناسی، چنین افرادی با وجود اینکه در سن کار هستند، بیکار محسوب نمیشوند.
زنان خانهدار که کارهای خانه انجام میدهند، از فرزندان و سایر اعضای خانواده مراقبت میکنند، جایگاه بیشتری را در گروه جمعیت غیرفعال اقتصادی جمهوی آذربایجان به خود اختصاص میدهند. ما در مورد ۶۵۱ هزار زن صحبت میکنیم.
نکته جالب این است که کمیته آمار دولتی جمهوری آذربایجان در آخرین گزارش خود در مورد بازار کار (بر اساس نتایج سرشماری سال ۲۰۱۹) تغییراتی ایجاد کرده است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱، تعداد مردانی که کارهای خانه، مراقبت از فرزندان و سایر اعضای خانواده را انجام میدهند، ۳۳ هزار نفر اعلام شد.
بر اساس شاخصهای سال گذشته میلادی تعداد افراد همین گروه به ۱۳۱ هزار نفر افزایش یافت.
بنابراین، سرشماری نشان داد که تعداد مردانی که در کشور آذربایجان به کارهای خانه، نگهداری از فرزندان و سایر اعضای خانواده میپردازند، حدود ۱۰۰ هزار نفر بیشتر شده است.
به گفته کارشناسان مستقل، روش فعلی در مورد جمعیت غیرفعال اقتصادی به دولت آذربایجان این امکان را میدهد که سطح واقعی بیکاری را کمتر اعلام کند.
به هر حال، بخشی از مشمولان این دسته نه به میل خود، بلکه به دلیل یافتن شغل مجبور به خانهنشینی میشوند. اما دولت آذربایجان آن افراد را بیکار نمیداند. ۲ میلیون و ۴۳۷ هزار نفر جمعیت غیرفعال اقتصادی در آذربایجان وجود دارد.
۶۳ درصد آنها زن و ۳۷ درصد مرد هستند که ۱۳ درصد دارای تحصیلات بالاتر و حدود ۱۰ درصد متوسطه یا حرفهای هستند.
بر اساس آمار رسمی دولت آذربایجان، گروه جمعیتی با بالاترین نرخ بیکاری در آذربایجان مردان ساکن در مناطق شهری هستند. به عنوان مثال در ابتدای سال جاری نرخ بیکاری در بین مردان ۲۰ تا ۲۴ ساله ساکن شهرها ۲۱.۲ درصد بوده است. این تقریباً چهار برابر بیشتر از میانگین کشوری آذربایجان است. نرخ بیکاری زنان در همین گروه سنی نزدیک به ۱۵ درصد است.
از گزارش شورای عالی کار آذربایجان مشخص میشود که تفاوتهای جدی بین زن و مرد در بازار کار این کشور وجود دارد. در پایان سال گذشته میلادی میانگین حقوق ماهانه مردان حقوقبگیر آذربایجان ۹۶۸ منات بوده است. در همین مدت، میانگین حقوق ماهانه زنان ۶۴۹ منات است؛ بنابراین بین حقوق زنان و مردانی که با دستمزد کار میکنند ۵۰ درصد تفاوت وجود دارد.
از نظر بیکاری، شاخصهای زنان در این کشور بدتر است. در ابتدای سال جاری ۲۹۳ هزار نفر در آذربایجان بیکار محسوب شدند. ۱۶۴ هزار نفر از آنها زن هستند. در حالی که بیکاری در میان مردان ۴.۸ درصد است، همین شاخص در میان زنان ۶.۵ درصد است. به عبارت دیگر تعداد زنان بیکار ۳۵ درصد بیشتر از مردان بیکار است.
با نگاهی به بیکاری بر اساس گروههای سنی، مشخص میشود که بیکاری در بین زنان جوان بیشتر است. بر اساس آمارهای رسمی، نرخ بیکاری زنان زیر ۲۵ سال در آذربایجان از ۱۵ درصد فراتر رفته است. این بدان معناست که بیکاری حدود ۲.۵ برابر بیشتر از میانگین کشوری آذربایجان است. تقریباً نیمی از زنان بیکار زیر ۲۹ سال سن دارند.
در جمهوری آذربایجان زنان فرصتهای شغلی کمتری دارند
بر اساس آمارهای رسمی کشور آذربایجان، از ابتدای سال جاری میلادی، یک میلیون و ۷۳۸ هزار کارگر با قرارداد رسمی استخدامی در این کشور وجود دارد.
۶۹۲ هزار نفر از آنها، حدود ۴۰ درصد زن و بیش از ۱ میلیون نفر مرد هستند.
اگر نیروی کار زن در آذربایجان را ۲ میلیون و ۵۰۹ هزار نفر در نظر بگیریم، مشخص میشود که تنها ۲۷ درصد از این زنان - تقریباً از هر چهار نفر یک نفر - تحت قرارداد کار و دارای حقوق اجتماعی مشخصی هستند. برای مقایسه، همین شاخص در بین مردان حدود ۴۰ درصد است.
همچنین از شاخصهای بازار کار آذربایجان مشخص است که بخش قابلتوجهی از زنان تنها در دو حوزه فعالیت مشغول به کار هستند.
۲۵۴ هزار نفر (۳۷ درصد) از ۶۹۲ هزار زن شاغل در این کشور در بخش آموزش و بهداشت هستند. / تسنیم