برنامه وزارت علوم برای جلوگیری از خروج اساتید

به گزارش راهبرد معاصر؛ علی شمسی پور سخنگوی وزارت علوم در نشست خبری که امروز در ساختمان وزارت علوم برگزار شد، با اشاره به برنامه‌ای که وزیر علوم در خصوص تکمیل زنجیره تولید ایده و علم و رسیدن آن به ثروت و قدرت به مجلس تقدیم کرده است گفت: برای تکمیل این زنجیره وزارت علوم ورود پیدا کرد که بخش های زیادی از آن انجام شده اما بخش های نهایی آن مغفول مانده و ما تمرکز ویژه‌ای روی این حوزه داریم. ما برای تولید علم فضایی را داریم و برای مصرف علم نیز نیازمند فضا هستیم تا باعث تولید ثروت و قدرت شویم؛ مثلا در حوزه‌های دفاعی زنجیره تولید علم را به زنجیره تولید قدرت و ثروت رساندیم و تبدیل کردیم یا مساله هسته‌ای تولید قدرت برای ما کرد یا در مساله سلول های بنیادین نیز به همین شکل‌.

وی ادامه داد: معاونت فناوری آغاز به کار کرده است اما تا دو سه سال آینده نو پا خواهد بود چون برای بازه‌ای این معاونت کلا حذف شد اما دوباره احیا شده است؛ مقاله نویسی که امروز به یک رقابت جهانی در حوزه های علمی با مستندات منتشر شده تبدیل شده، برای ما نیز در بخشی از اساتید و پژوهشگرانمان به یک فرهنگ تبدیل شده است.

شمسی‌پور با بیان اینکه برخی مسائل فرهنگی نیستند اما تبدیل به فرهنگ می شوند و ، در بحث مقاله نویسی همین گونه است، گفت: اگر بخواهیم دانشگاه ها به سمت فناوری بروند زمان می‌برد که تبدیل به فرهنگ شود؛ یکی از این مسائل، آیین نامه ارتقای اساتید است که مثلا به مواردی شبیه ارتباط با صنعت در این آیین نامه توجه خاصی شده است. جنبه‌های تشویقی،حمایت‌های مالی و اعطای گرنت باید به سمتی برود که اساتید و پژوهشگران تشویق شوند و به سمت و سویی که کشور نیاز دارد حرکت کنند.

سخنگوی وزارت علوم خاطرنشان کرد: وزارت علوم چه از جنبه فرهنگی و چه ریل گذاری برای آینده کشور در صدد تکمیل زنجیره فناوری کشور است. در زمینه نوآوری سال 1400 رتبه ایران 60 بوده که با هفت پله صعود به 53 رسیده است؛ فروش محصولات در پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد به 350 میلیارد ریال تا پایان 1401 رسیده است. تعدد فناوران در پارک‌ها به 50 درصد رشد و شرکت‌های دانش بنیان به 2100 شرکت رسیده است‌. صادرات شرکت‌ها به 182 میلیون دلار رسیده و تعداد پارک های علم و فناوری نیز به 59 رسیده است؛ شرکت‌های دانش بنیان نیز 40 درصد افزایش داشته است.

وی در ادامه با اشاره به تفاهم نامه وزارت علوم با وزارت صمت تصریح کرد: اتفاق خوب دیگر که رقم خورده تفاهم نامه با وزات صمت است که می‌تواند گره گشا باشد که پارک‌های علم فناوری و محصولات دانش بنیان آنها توسط وزارت صمت خریداری شود و اجازه واردات این محصولات داده نشود تا تولید داخلی این محصولات رونق بگیرند.

شمسی پور همچنین در خصوص «طرح منش اساتید» گفت: معاونت فرهنگی ما اقدام به برگزاری دوره‌ای با این نام کرد و تعدادی از اساتید در آن شرکت کردند سعی داریم در طول یک فرایند چند ساله همه اساتید این مرحله آموزشی جدی را طی کنند.

سخنگوی وزارت علوم در ادامه سخنان خود با اشاره به اتفاقات سال 1401 دانشگاه‌ها گفت: کنش‌های تندی در سال 1401 رخ داد اما پس از گذشت یک سال از این فتنه ما خواستار فعال شدن معاونت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها شدیم تا دانشجویان بتوانند تمرین گنشگری سیاسی را در محیط امن دانشگاه داشته باشند چون به دانشجو به عنوان یک عنصر ارزشمند در جامعه نگاه می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تاکید ما نیز روی حضور مسئولین در دانشگاه‌ها داریم؛ شخص رییس جمهور طی این دوره ریاست خود بیش از 20 بار حضور در دانشگاه‌ها یا دیدار با دانشجویان داشته یا جسات خود را در دانشگاه‌ها برگزار کرده است و قاعدتا وزرا و باقی مسئولان نیز باید همینگونه باشند‌.

شمسی پور در خصوص بورس صنعت نیز گفت: بورس های صنعتی،بورس‌هایی است که دانشجویان را به سمت صنعت می برد که 3 هزار سهمیه ایجاد شد که دانشجویان مهارتهای لازم را برای ورود به بازار کار کسب خواهند کرد.

شمسی پور تصریح کرد: در حوزه آموزشی بحث آمایش را داریم که کار بسیار سختی است چرا که باید در آن بفهمیم مشکلات وظرفیت های ما در کشور چگونه است اما اصلا به این صورت نیست که راحت اجرا شود چون معارضین زیادی دارد. چند کد رشته در کنکور برای ارشد و دکتری حذف شد اما در کارشناسی هنوز مساله داریم. ما تلاش می‌کنیم به سمت مهارت محوری در آموزش برویم که گام‌های ابتدایی آن برداشته شده است.

سخنگوی وزارت علوم در خصوص جذب اساتید اظهار داشت: یک مشکل بزرگ در روند جذب اساتید داریم آن هم فرایند طولانی جذب است و شاید بیش از یکسال طول می‌کشد تا کسی به عنوان عضو هیئت علمی جذب شود. این نقد به مجموعه ما وارد است که کند عمل میکنیم البته که برای انتخاب فرد بهتر حساس هستیم.

وی افزود: مثلا اتفاق مهم سال گذشته این بود که ما قبلا بعد از مشخص کردن جذب فرد در دانشگاه مدارک را به سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور استخدامی ارسال می‌کردیم اما الان کد استخدامی و ردیف بودجه تعریف شده و دیگر این روند کوتاه شده است؛ در روند جذب اساتید کارت پایان خدمت دیگر لازم نیست و آنها به عنوان سرباز جذب شوند و 350 نفر شرکت کنندگان فراخوان اخیر کارت پایان خدمت ندارند.

شمسی‌پور در پاسخ به سوالی در خصوص تخصیص بودجه‌های دانشگاه‌ها به خصوص در حوزه فرهنگی گفت: سهم بزرگی از بودجه دانشگاه‌ها صرف حقوق، دستمزدها و تغذیه می‌شود. ما در دو سال کرونا افزایش بودجه نداشتیم، اما به محض ورود دانشجو به دانشگاه 30 درصد افزایش داشتیم اما دو تا 30درصد از دست داده بودیم و رقم کمی نبود؛ افزایش بودجه امسال بعضی دانشگاه ها 100 درصدی بود و توانستند بدهی‌های خود را صفر کنند.

سخنگوی دولت در خصوص دانشگاه آزاد نیز گفت: دانشگاه آزاد به عنوان یک دانشگاه غیر دولتی است و از قوانین آموزش عالی پیروی می‌کند؛ اختیاراتی هم خودشان دارند که آیین نامه‌های داخلی هم دارند اما از چارچوب قوانین نباید خارج شوند و یا در حوزه دفاع پایان نامه‌ها اگر خلافی صورت گرفته باشد باید رسیدگی شود.

وی در خصوص پدیده مهاجرت اساتید نیز گفت: روند مهاجرت در کشور تا حدی وجود دارد که هم ورودی و هم خروجی داریم نگرانی کشور در صورتی است که نیروی کارآمد از کشور خارج شود. در مهاجرات دانشجویان کسانی هستند که مهاجرت می کنند و به کشور باز نمی‌گردند، در اساتید هم همین موارد وجود دارد که تلاش شده دست اساتید را با اعطای گرندهای ویژه باز کنیم؛ حقوق‌ها را توانستیم افزایش دهیم اما واقعیت این است که خیلی از اعضای هیات علمی شرایط زندگی شان در شان اساتید نیست و باید تلاش شود که شئونات اساتید رعایت شود که اهتمام آنها نسبت به ماندن در کشور افزایش پیدا کند.

شمسی‌پور ادامه داد: گرنت بودجه‌ای است که به نهادها، موسسات و شرکت‌ها یا افراد اعطا می‌شود و گرنت پژوهشی، بودجه‌ای است که برای انجام طرح‌های پژوهشی در اختیار افراد یا گروه‌ها قرار می‌گیرد. هدف از ارائه گرنت به پژوهشگران ترغیب و تشویق اعضای هیئت‌علمی دانشگاه به انجام هرچه بهتر فعالیت‌های پژوهشی و فراهم آوردن شرایط مناسب برای تحقق اهداف و برنامه‌های دانشگاه است.

وی در خصوص انتصاب روسای دانشگاه‌ها گفت: باید بگوئیم که حدود یک سال و نیم انتصاب‌ها طول کشید؛ در دانشگاه‌های تهران نیز با توجه به عملکرد روسا جابه جایی داشتیم که هر کدام دلایل خاص خود را دارد که برخی استعفا بوده و برخی نیز مسائل مدیریت بوده که نتوانسته نظر وزارت علوم را جذب کند و تغییر اتفاق افتاده است./ تسنیم