به گزارش راهبرد معاصر؛ حدود چهار سال پیش سامانه دریافت فرآوردههای نفتی (سدف) با هدف توزیع کپسول گاز مایع و نفت سفید برای خانوارهایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند، ایجاد شد تا با پایش این خانوارها، سوخت یارانهای بهدست مصرفکننده واقعی برسد و از مسیر اصلی منحرف نشود.
در واقع هدف اصلی شفافسازی عملیات توزیع و جلوگیری از عرضه خارج از شبکه سوختی بود که در سمت دیگر مرز، با قیمتی تا ۶۰ برابر بیشتر به فروش میرسد و سامانه سدف با شناسایی تقاضای واقعی از این انحراف جلوگیری میکرد.
با این حال اگرچه سامانه سدف در این مدت برای توزیع نفت سفید فعال بود، اما گاز مایع هنوز جای خود را در این سامانه پیدا نکرده بود و همین موضوع باعث میشد با وجود توزیع بیش از نیاز واقعی گاز مایع به شرکتهای توزیع از سوی وزارت نفت، در بزنگاههایی کپسول گاز در مناطقی که به گاز شهری دسترسی نداشتند، نایاب و حتی کمیاب شده و قیمت آن که با یارانه دولت، حدود ۲۸ هزار تومان بود، با قیمتی بیش از ۲۰۰ هزار تومان فروخته شود.
پس از آن شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی اعلام کرد که بهمنظور اجرای بند (ب) تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ و آییننامه اجرایی هیئت وزیران، توزیع گاز مایع برای مصرفکنندگانی که از گاز شهری بیبهره هستند، همانند گذشته در صورتی با نرخ یارانهای بوده و بدون تغییر انجام خواهد شد که این افراد در سامانه سدف ثبتنام کرده و درخواست خود را از این طریق اعلام کنند.
حدود ۹۵ درصد از متقاضیان دریافت گاز مایع مشمول قیمت یارانهای هستند که با ثبتنام در سامانه سدف، ماهانه ۴ کپسول گاز مایع به نرخ هر کپسول ۲۷۹۰۰ تومان دریافت میکنند و ۵ درصد باقیمانده که بیشتر گاز مایع را برای مصارف غیرضروری یا بهعنوان سوخت دوم استفاده میکنند، با تصمیم دولت، این سوخت را به قیمت ۱۰ درصد بیشتر از قیمت گاز مایع یارانهای دریافت خواهند کرد.
در بودجه ۱۴۰۲، مجلس در ذیل تبصره ۱۴ دولت را موظف کرده که توزیع گاز مایع تنها از طریق سدف انجام شود و آییننامه آن را هم وزارت اقتصاد در دولت مصوب کرده است.
شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی موظف است تنها در پالایشگاه، گاز مایع را بهصورت عمده تحویل شرکتهای موزع یا توزیعکنندهها بدهد که این شرکتها زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و سازمان حمایت از مصرفکننده و تولیدکننده این سوخت را به شکل کپسول به خانوارهایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند، میرسانند.
شایان ذکر است که روزانه حدود ۳۴۰۰ تن گاز مایع در سامانه سدف توزیع میشود. برای اطمینان از توزیع درست البته نیاز است شرکتهای توزیع کننده توسط وزارت صمت کنترل بیشتری شوند، زیرا قیمتگذاری و نظارت بر عملکرد شرکتهای توزیعکننده گاز مایع بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان) است. با این حال شرکتهای توزیعکننده معتقدند قیمت کپسول گاز با قیمت ۲۷۹۰۰ تومان به صرفه نیست و درخواست تعدیل قیمت ها را دارند.
با این حال، محدودیتی برای عرضه گاز مایع یارانهای در کشور چه به صورت یارانهای و چه با نرخ دوم وجود ندارد، بلکه بهمنظور جلوگیری از انحراف سوخت به سمت قاچاق مصارف غیرضروری با قیمت ۱۰ درصد بیشتر از نرخ گاز مایع یارانهای عرضه میشود.
نکته مهم آن است که توزیع فرآورده گاز مایع توسط عاملان و نمایندگیها فقط از طریق سامانه سدف با زیرساخت الکترونیکی و استفاده از کارت بانکی امکانپذیر خواهد بود؛ موضوعی که از دو ماه گذشته همواره به خانوارهایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند، اطلاعرسانی شده است تا در زمان مناسب در سامانه سدف برای دریافت گاز مایع با قیمت یارانهای ثبتنام کنند.
همچنین برای سایر موارد استفاده از گاز مایع، نرخ ۱۰ درصد بیشتر از نرخ یارانه گاز مایع در سامانه سدف بارگذاری میشود.
سامانه پاسخگویی به شکایات وزارت صمت در خصوص گرانفروشی و نظارت بر توزیع و سؤالات مربوط به نرخ مصوب ۱۲۴ است و افرادی که در این زمینه تخلفی مشاهده کردند، میتوانند از این طریق اطلاع دهند.
خانوارهایی که به شبکه سراسری گاز متصل نیستند نیز میتوانند با مراجعه به سامانه سدف به آدرس https://newtejaratasan.niopdc.ir/ درخواست خود را برای دریافت گاز مایع و نفت سفید ثبت کنند./باشگاه خبرنگاران جوان