نقش کلیدی ولید جنبلاط در بحران لبنان

به گزارش راهبرد معاصر؛ از زمان وقوع ترور رفیق حریری در سال ۲۰۱۵ تا به امروز، کشور متنوع و متکثر لبنان شاهد دو ائتلاف فراگیر ۱۴ و ۸ مارس بوده است. جریان‌های نزدیک به غرب ذیل عنوان ۱۴ مارس، نظام سوریه را عامل این ترور نامیده و در پی کاهش روابط با سوریه برآمدند. رهبری این گروه را سعد حریری پسر رفیق حریری و جناح سیاسی نزدیک به او به نام المستقبل بر عهده داشت. در سوی دیگر ماجرا طیفی تحت نام ۸ مارس قرار داشت که به محور مقاومت نزدیک بوده و با رد اتهام نقش سوریه در ترور رفیق حریری در پی نزدیکی به ایران و حکومت سوریه بودند.

دو جریان فوق الذکر در خلال سال های اخیر هر یک در بازه ای سکان امور را در دست داشته است. با این حال و بدلیل تعدد زیاد جریان های سیاسی لبنان، تشکیل ائتلاف برای کابینه همواره میلیمتری بوده و خروج و یا پیوستن یک جریان به سقوط یا روی کار آمدن کابینه جدیدی منجر شده است.

در این میان نقش حزب سوسیالیست ترقی خواه به رهبری ولید جنبلاط از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. دمدمی مزاج بودن جنبلاط و چرخش های متعدد وی همواره به سقوط یا روی کار آمدن دولتها منجر شده است. به طور نمونه اون سالها در جرگه ائتلاف ۱۴ مارس به رهبری حریری قرار داشت، با این حال در کابینه نجیب میقاتی به جریان مقاومت متمایل شد. بسط قدرت فزاینده دولت مرکزی دمشق بر سراسر سوریه و نفوذ بالای سوری ها بر تحولات لبنان موجب شده تا جنبلاط در خلال چند سال اخیر به جریان ۸ مارس نزدیک شود.

موضع جنبلاط در برابر اعتراضات چیست؟

ولید جنبلاط در خلال روزهای اخیر نیز ضمن حمایت از معترضین به اتخاذ مواضع دوپهلو مبادرت ورزیده است. از سویی خواستار استعفای حریری از نخست وزیری شده و از سوی دیگر با استعفای وزرای حزبش از کابینه مخالفت ورزیده است.

در حالی که بسیاری از محافل سیاسی لبنان تاکید دارند، استعفای سعد حریری نخست وزیر لبنان در این شرایط، اوضاع را بدتر خواهد کرد، ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیال ترقیخواه و سمیر جعجع رهبر حزب القوات اللبنانیه (نیروهای لبنانی) بر استعفای حریری تاکید دارند.

این در حالی است که سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در سخنرانی ظهر امروز بر مخالفت با استعفای دولت تاکید کرد.

اما خواسته جنبلاط و جعجع در راستای تمایلات عربستان سعودی جا دارد که صبح امروز روند خروج اتباع خود از لبنان را کلید زد.رئیس حزب سوسیالیست ترقی خواه در جدیدترین موضع گیری اش خواهان کناره گیری برخی از وزرا از جمله جبران باسیل وزیر امور خارجه دولت لبنان شده است.

جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست پیشرو لبنان در گفت وگو با الجزیره اعلام کرد: ما طرح اقتصادی ارائه دادیم اما باید از داخل دولت هم اصلاحاتی صورت پذیرد و وزراتخانه های اصلی نیز باید اصلاح شود و برخی وزرا از جمله جبران باسیل نیز باید کناره گیری کنند و نمی توان با آنها در دولت باقی ماند.

وی افزود: ما با طرح سعد الحریری مخالف هستیم و خواهان برگزاری انتخابات پارلمانی با اصل نظام انتخاباتی جدید هستیم و فردا بر اساس طرح ارائه شده در نشست دولت شرکت خواهیم کرد.

مقامات لبنانی نیز گفتند سعد الحریری نخست وزیر لبنان با شرکای خود در دولت بر سر این طرح اصلاحات به منظور کاهش شدت بحران اقتصادی که موجب اعتراضات مردمی در سراسر کشور شده به توافق رسیده و قرار است مجلس نیز با آن موافقت کند.

اظهارات یاد شده در حالی است که جنبلاط پیشتر با استعفای وزرای حزبش از کابینه مخالفت کرده است. ولید جنبلاط در حساب توئیتری خود اعلام کرد: من از وزیران حزب نخواسته‌ام که از کابینه استفعا کنند.

وی همچنین با رد هرگونه شایعه درباره عزیمت به خارج از لبنان، خاطرنشان کرد که قصد سفر به هیچ جایی را ندارد.این حزب دارای دو وزیر در کابینه حریری است که عبارتند از «اکرم شهیب» وزیر آموزش و پروش و «وائل أبو فاعور» وزیر صنایع.

رسانه‌ها پیشتر از درخواست وی و نیز سمیر جعجع رهبر حزب نیروهای لبنانی برای استعفای حریری در پی اعتراضات اخیر در لبنان خبر داده بودند.

با این حال، جعجع رهبر حزب «نیروهای لبنانی» یکشنبه شب استعفای وزیران حزب خود را از کابینه اعلام کرد.وی با انتقاد از دولتمردان کشورش گفت: هیچ قصد و اراده‌ای جدی از سوی مسئولان لبنانی برای رفع بحران‌های کنونی مشاهده نمی‌کنیم.

تظاهرات اعتراض آمیز در لبنان که شامگاه پنجشنبه آغاز شد، همچنان در برخی خیابان های اصلی بیروت به ویژه میدان "ریاض الصلح" در نزدیکی مقر نخست وزیری ادامه دارد.

چند روز قبل خبر اعمال تعرفه مالیاتی بر تماس با واتساب موجب شعله ور شدن خشم مردم شد تا جایی که برخی منابع لبنانی از جمله روزنامه "الجمهوریه" از اعتراضات مردمی تحت عنوان انتفاضه واتساپ یاد کردند.