قالیباف: چند میلیون خانه خالی داریم
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: چند میلیون مسکن در کشور وجود دارد که خالی است و در این شرایط چند میلیون خانواده بدون خانه هستند.
به گزارش راهبرد معاصر، محمدباقر قالیباف صبح امروز (دوشنبه ۱۴ آبان ماه) در همایش سراسری بنیاد مسکن، اظهار کرد: خدا قوت دارم به یکایک شما عزیزان و مجاهدین عرصه خدمت و جهاد و مسکن سازی که اولویت شما مسکن‌سازی برای محروم‌ترین قشرهای جامعه است.
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: به سهم خودم از زحمات شما که خالصانه و مجاهدانه تلاش می‌کنید، تشکر می‌کنم. ان‌شاءالله که روز به روز با قوت بیشتر و قدرت بیشتر و تدبیر بیشتر و خلاقیت بیشتر در این مسیر گام بردارید و پیش بروید. بنیاد مسکن یک نهاد انقلابی است و جزو اولین نهادهای انقلابی بعد از نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
توجه حضرت امام (ره) به مقوله مسکن
وی متذکر شد: من یک وقتی به این موضوع فکر می‌کردم که به هر حال ما با آغاز انقلاب اسلامی و حتی قبل از پیروزی انقلاب مشکلات امنیتی در کشور شروع شده بود، بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب این مشکلات هم در شهرها، هم در بعضی از مناطق کشور شروع شده بود، اما چون تاریخ فرمان حضرت امام برای تشکیل سپاه در دو اردیبهشت سال ۵۸ بود، اما تشکیل بنیاد مسکن را ما در ۲۱ فروردین ۵۸ داریم؛ یعنی کمتر از ۱۰ روز از عید ملی ما و روز رأی به جمهوری اسلامی، امام آن پیام قوی، دقیق، راهبردی و کاربردی را دادند.
رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: امروز در بحث مسائل راهبردی و استراتژیک بحث می‌شود که خلاصه کلام این است که کسانی که درک درستی از استراتژی دارند، استراتژی را اقدام می‌دانند و استراتژی یعنی اقدام و آن استراتژی به درد می‌خورد که بتواند تکنیک و تاکتیک و روش‌ها را برای تحقق آن اهداف تأمین کند. پیام امام (ره) در ۲۱ فروردین چنین ویژگی دارد که تا همین الان هم که ۴۵ سال از انقلاب می‌گذرد، این پیام هنوز یک پیام زنده، کاربردی و مورد توجه می‌تواند باشد. امام مهمترین موضوع را هم در این اولین نهاد قرار داده بودند و آن مسکن است.
قالیباف تاکید کرد: واقعاً ما مسئولان باید به این مسئله توجه کنیم که چرا واقعاً امام در اولین اقدامشان چنین نهادی را پایه گذاری کردند و چرا مسکن را انتخاب کردند. در این ۴۵ سال که گذشته، شرط انصاف و عقل این است که یک نگاهی به گذشته کنیم و هم ثمرات و هم تبعات را ببینیم. یک جاهایی هم اشکالات و خطاهایی وجود دارد که ما باید این اشکالات را در کنار ثمرات بینیم و باید اینها را واقع‌بینانه تحلیل کنیم تا بتوانیم در این زمینه یک تحول جدی داشته باشیم و بتوانیم در حکمرانی در این بخش به طور جد کارمان را با درایت و پختگی پیش ببریم.
مسائل مادی و معنوی باید به صورت توأمان مورد توجه باشند
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: البته بدون شک ما در یک نگاه کلی وقتی که انقلاب اسلامی را نگاه می‌کنیم؛ انقلابی که برخاسته از مکتب الهی، قرآن کریم، فرهنگ اهل بیت و از آیات و روایات است، می‌بینیم که طبیعتاً برای ما مسائل مادی در خدمت مسائل معنوی است و هیچ شکی در این نیست. واقعاً مسائل مادی در حوزه مسائل معنوی بسیار مؤثر است و به همین جهت ما در انقلاب اسلامی محکم این حرف را می‌زنیم که ما هم دین مردم و هم دنیای مردم را باید مورد توجه قرار دهیم و هر دو را انقلاب اسلامی باید برای جامعه و با کمک خود مردم ضمانت کند و هر کدام بدون دیگری جزو اهداف انقلاب اسلامی نبوده و نیست.
قالیباف ادامه داد: ما باید کرامت انسان‌ها را هم توجه کنیم و باید به عدالت هم توجه کنیم. حقوق مردم را هم در ابعاد مختلف باید مورد توجه قرار دهیم و اینها از اهداف انقلاب و از وظایف ماست و این کار را هم با یک حکمرانی درست و با یک مدیریت درست، کارآمدی، با اقتدار و با یک برنامه و خلاقانه باید پیش ببریم تا بتوانیم از ظرفیت‌های خود درست استفاده کنیم و یک زندگی شایسته درخور مردم و برای اقشار مختلف فراهم کنیم.
مسکن به اندازه خوراک و پوشاک اهمیت دارد
رئیس قوه مقننه ادامه داد: امروز یک مقدار با گذشته متفاوت شده است؛ در زمان‌های دور که نگاه می‌کردید شاید خوراک و پوشاک موضوع اول بود و مسکن خیلی اصلاً رسم نبود که همه خودشان مسکن داشته باشند، چنین توقعی هم نداشتند و خیلی‌ها مستأجر بودند و محرومیت بود و به هر حال سبک زندگی‌ها متفاوت بود، اما امروز واقعیت این است و سبک زندگی‌ها این است که مسکن به اندازه خوراک و پوشاک در زندگی‌ها موضوعیت دارد.
قالیباف گفت: الان مردم از خوراک و پوشاک خود می‌زنند تا یک سرپناهی داشته باشند. به هر حال مسکن این نقش را در معیشت پیدا کرده و این خیلی مهم است. از طرف دیگر وقتی نگاه می‌کنیم می‌بینیم مسکن خودش یکی از پیشران‌ها در حوزه اقتصادی است و در بخش‌های مختلف اقتصاد ملی ما مسکن یک شاخص اثرگذار است و ربط وثیقی با بخش‌های مختلف حوزه اقتصاد ما دارد.
بحث جوانی جمعیت مورد توجه قرار گیرد
وی بیان کرد: دو چالش کشور در حوزه آب و محیط زیستی و پیری جمعیت داریم. بحث جوانی جمعیت باید به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گیرد که در همین رابطه موضوع مسکن در ابعاد مختلف ازدواج، تربیت، آسیب‌های اجتماعی، آموزشی، آرامش و استحکام خانواده، ازدواج و طلاق بسیار مهم است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: بعد از گذشت ۴۵ سال نتوانستم مشکل مسکن را حل کنیم، آن هم در شرایطی که انباشتگی بزرگ از سرمایه‌هایی داریم که باید صرف پیشرفت کشور شود. باید این سرمایه‌ها سالی دو نوبت بچرخند، اما در عرصه‌های مختلف اقتصادی دفن شده و در زمین راکد مانده بعد با تورم منفعت آن را می‌برند و هیچ موقع شکوفایی رخ نمی‌دهد.
میزان تولید مسکن در کشور کم است
وی افزود: چند میلیون مسکن در کشور وجود دارد که خالی است و در این شرایط چند میلیون خانواده بدون خانه هستند و این بدان معنا است که تولید مسکن کم است و همان خانه‌هایی که تولید شده هم احتکار می‌شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید به فهم درستی از موضوع مسکن برسیم، تصریح کرد: باید همه ما در یک حکمرانی در حوزه مسکن به درک و فهم مشترک رسیده و برای آن برنامه ریزی و سیاست‌گذاری کنیم. اساساً باید ابتدا هنر فهم مشکل را داشته تا آن را تبدیل به مسئله کرده و سپس قدرت حل موضوع را پیدا کنیم، پس ما اگر یک مسئله را به رسمیت نشناسیم، نمی‌توانیم حل کنیم. ما یک مسئله‌ای به نام مسکن داریم که نتوانستیم حلش کنیم.
وی متذکر شد: چند ماه قبل در شورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از عزیزان مسئول برای بحث گفت که از کجا شروع کنیم و پیشنهاد بنده این بود که گفتگو را از مسکن شروع کنیم که معضل و مشکل ما است. رقم قابل توجهی از ارز کشور یعنی بیش از نصف ارز کشور یارانه به اقلام اساسی کشور داده می‌شود تا خوراک و غذای مردم را تأمین کنیم، یعنی یارانه نقدی می‌دهیم و به عبارت دقیق‌تر ما یک یارانه ارزی در قیمت ارز و یک یارانه نقدی در پایان هر ماه به خانواده‌ها برای کمک می‌دهیم، اما الان مسکن چه سهمی از درآمد خانوارها را دارد؟
۵۰ درصد درآمد خانوارها صرف اجاره مسکن می‌شود
قالیباف گفت: به طور متوسط ۵۰ درصد درآمد خانوارها مستقیم در هزینه اجاره مسکن داده می‌شود، لذا اگر از خانواده‌ها بپرسید که بزرگ‌ترین کمک معیشتی به شما چیست، می‌گویند سرپناه دهید تا آرامش به زندگی‌مان بازگردد. زن و مرد دو شیفت کار می‌کنند تا اجاره خانه دهند. درصد درآمد خانوار در کلان شهرها و شهرهای بزرگ صرف اجاره بها می‌شود، لذا وضعیت مسکن به خوراک خانواده‌ها هم ضربه می‌زند.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با ادامه این وضعیت افراد در چه سنی خانه‌دار می‌شوند؟ با فرض اینکه هر خانواده یک سوم درآمدش را برای خانه دار شدن پس‌انداز کند، اگر در دهک‌های پایین باشد ۸۰ سال طول می‌کشد خانه دار شود، پس فرد از دنیا رفته و صاحب خانه نمی‌شود این میزان برای قشر متوسط در شهرهای بزرگ حداقل ۵۰ سال است، حال اینکه میانگین زمان خانه دار شدن در سایر کشورها بین ۸ تا ۱۵ سال طول می‌کشد.
در قانون جهش تولید و برنامه هفتم نیامده که دولت خانه بسازد
وی با تاکید بر اینکه موضوع مهمتری از مسکن در بهبود وضعیت معیشت وجود ندارد، گفت: امام در پیام‌شان به دولت‌ها فرمودند کمک کنید و رویکردشان مردم بود، اما امروز بعد ۴۵ سال چه کار کردیم؟ در قانون جهش تولید و برنامه هفتم نیامده است که دولت خانه بسازد، بلکه دولت مکلف به برقراری تسهیلات این کار است. قرار بود وزارت راه زمین‌هایی را دهد که آن را هم نداد.
رئیس مجلس ادامه داد: نزدیک به ۱۵ میلیون هکتار زمینی قابل سکونت در کشور داریم اما کمتر از یک درصد آن را در سطح اشغال داریم، یعنی حدود هفت دهم درصد سطح اشغال داریم که از میزان جاهایی در روستاها است که خالی از سکنه شده و در بعضی از نقاط ۱۵۰ نفر در هکتار است. در همین تهران حدود ۲۰ درصد جمعیت در کمتر از یک درصد خاک کشور ساکن شده که نتیجه آن آلودگی آب، خاک، هوا و صوتی و بروز مشکلات و چالش‌های محیط زیستی است که با ادامه گسترش جمعیت، قابل حل نیست.
قالیباف بیان کرد: نرخ رشد جمعیت در روستاهای دشت تهران ۶ درصد است که در بقیه روستاها ۰/۲ درصد هم نیست که اینها نرخ زاد و ولد نیست و مهاجرت است در این شرایط همچنان جمعیت وارد تهران می‌شود. در قانون جهش تولید مسکن گفتیم که فقط اگر دو دهم درصد از زمین‌ها را به مردم برای ساخت واگذار کنیم، مشکل مسکن حل می‌شود. بنده به طور متوسط می‌گویم که ۵۰ درصد قیمت مسکن، زمین است.
وی با انتقاد از نحوه ساخت مسکن در کشور و نیمه تمام ماندن آن‌ها، اظهار کرد: متأسفانه الان به گونه‌ای تولید مسکن می‌کنیم که فرد هم باید اجاره خانه خود را دهد، هم وام بانک‌ها سر رسیده است، هم باید وام بعدی را بگیرد و از سوی دیگر ساخت خانه‌اش هم فقط ۴۰ تا ۵۰ درصد پیش رفته است و آن فرد باید چه کار کند؟
ما باید در حوزه مسکن نظارت و تسهیلگری کنیم
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همه این موارد به خوبی مبین آن است که مسکن بسیار مهم است و اگر معیشت اولویت ماست، مسکن به طریق اولی اولویت اول است. ما باید در حوزه مسکن نظارت و تسهیلگری کنیم و این موضوع پیچیده نیست. ما باید قدرت حل مسئله داشته باشیم و اول مسئله را به رسمیت بشناسیم و آن را به گفتگو بگذاریم و حرف مردم و متخصصان را بشنویم. ما برای یک تصمیم درست به این مسئله نیازمند هستیم.
وی متذکر شد: در حوزه قانونگذاری اولین کاری که در مجلس یازدهم قدم برداشتیم، تصویب طرح جهش تولید مسکن بود. همچنین در برنامه هفتم موضوع مسکن به طور ویژه دیده شده است که برنامه هفتم امروز میثاق ملی ماست و میثاق ملی همه ما اعم از مردم، دولت و مجلس است.
هم‌افزایی میان قوا باید به نفع مردم باشد
قالیباف تاکید کرد: اگر امروز دولت از وفاق حرف می‌زند، وفاق همان همدلی و همکاری است. بنده در جلسه معارفه حجت الاسلام اژه‌ای به عنوان رئیس قوه قضائیه این موضوع را عرض کردم که امروز باید بین سه قوا همکاری و همدلی وجود داشته باشد و این همکاری و همدلی باید منجر به هم افزایی و ارزش افزوده شود و برای ذینفع نهایی باشد که ذینفع نهایی مردم هستند. اگر همدلی، همکاری و وفاق باشد اما ذینفع نهایی که مردم هستند خیری از آن نبینند، به چه درد می‌خورد؟ اینها همه زمانی معنا پیدا می‌کند که در معیشت مردم مورد توجه قرار گیرد.
وی بیان کرد: همه باید دست به دست هم دهیم تا موضوع مهمی مثل مسکن را حل کنیم. دولت چهاردهم و شخص رئیس جمهور به صورت مرتب تاکید می‌کنند که ما سیاست‌های ابلاغ شده رهبری و برنامه هفتم را دنبال کرده و تاکید ما هم بر این موضوع است. باید قدرت حل مسئله را هم پیدا کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ۵۰ درصد مشکل مسکن از زمین است و ما در اجرا یک جاهایی دچار اشکال هستیم. مردم خودشان باید مسکن را تولید کنند، حتی همان انبوه ساز هم که می‌خواهد مسکن را تولید کند، مردم هستند و ما باید صرفاً تسهیلگری این کار را انجام دهیم و نظارت را به درستی انجام دهیم و اگر برخی از مقررات موانعی را ایجاد کرده، باید آن موانع را حل و فصل کنیم.
قالیباف گفت: فصل ۱۱ برنامه هفتم توسعه دقیقاً به این موضوع اشاره کرده است که باید دو دهم زمین‌ها واگذار شود و نباید تراکم بیشتر از ۶۰ نفر در هکتار باشد. از سوی دیگر عمدتاً ساخت مسکن در حاشیه شهرهای بزرگ انجام شده و این سوال است که چرا این اتفاق افتاده است؟ ما وظیفه داریم که به طرح آمایش دقت کنیم. ما نباید دو مرتبه همه مردم را به حاشیه شهرهای بزرگ دعوت کنیم و چرا آنان را متمرکز در شهرهای ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار نفری نمی‌کنیم؟ چرا رونق تولید را در شهرهای ۲۰ هزار نفره یا ۳۰ هزار نفری نمی‌بریم؟
مدیریت یکپارچه در روستاها بسیار مهم است
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین ما بحث مسکن روستایی را در قانون برنامه هفتم توسعه مورد پیش بینی قرار دادیم و مدیریت یکپارچه در روستاها بسیار مهم است که در آن آمده است. الان که در سال ۱۴۰۳ هستیم باید پیشنهاد یکپارچگی در روستاها را مورد توجه قرار دهیم تا این نابسامانی در روستاها از بین برود. باید طرح‌های هادی روستایی و طرح‌های معیشت محور را با همدیگر پیش ببریم و مسائل را حل کنیم.
قالیباف گفت: امروز نسبت جمعیت روستایی به شهری در دنیا به ترتیب ۷۰ به ۳۰ است، اما برای ما برعکس است و ۲۸ درصد در روستاها و ۷۲ درصد در شهرها زندگی می‌کنند. ما باید مهاجرت را معکوس کنیم که یکی از راه‌های آن مسکن و راه انداختن چرخه تولید در روستاها است که باید مورد توجه قرار دهیم.
رئیس قوه مقننه ادامه داد: ما با پول دولتی که نمی‌توانیم این همه تأمین مالی کنیم و این موضوع شدنی نیست و با این نرخ سودها هم نمی‌توان بیشتر از این وام گرفت و مردم قدرت پرداخت این وام‌ها را ندارند. ارتقای بهره‌وری باید مورد توجه قرار گیرد.
وی اظهار کرد: معیشت مردم اولویت بسیار مهمی است و اگر امروز حرف از محرومیت زدایی می‌زنیم باید با محرومیت زدایی، معیشت مردم را حل کنیم و کسانی که مسکن ندارند، باید مشکل آنان را حل کنیم و موضوع مسکن در محرومیت زدایی و در بحث معیشت موضوع اول ما است.
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: بدون شک بنیاد مسکن با روحیه انقلابی خود می‌تواند مردم را به صحنه بیاورد. همه کارهای جهادی و بسیج در ابتدای انقلاب بحث اقتصاد و توسعه روستاها بود و الان ۳۶ تا ۳۷ سال از جنگ گذشته است و جنگ تمام شد و باید باز هم به سمت حرکت و پیشرفت برویم، اما نتوانستیم این کار را به درستی انجام دهیم.
باید کارهای بر زمین مانده را به سرانجام برسانیم
قالیباف ادامه داد: البته بنده نمی‌خواهم کارهایی را که انجام شده است، نادیده بگیرم. بنده خودم کار اجرایی انجام دادم و همواره به همکاران خود می‌گفتم هر زمانی که خسته شدید، برگردید و افتخارات و کارهای انجام شده خود را ببینید و بشمارید، اما هر زمانی که مغرور شدید و گفتید که کارهای زیادی انجام داده‌ایم، به جلو نگاه کنید و به کارهای بر زمین مانده توجه کنید تا آن کارها هم انجام شود و به سرانجام برسد.
وی تصریح کرد: امروز همه ما می‌بینیم که مسکن به عنوان یک موضوع مهم است و واقعاً کمر مردم در حوزه مسکن می‌شکند. حتی مردان مردی که در دوران دفاع مقدس خم به ابرو نیاوردند و محکم در مقابل دشمن ایستادند، امروز در مقابل خانواده، کمرشان شکسته است و سرشکسته شده‌اند و این انصاف و مروت نیست.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یک جوان به وقتش ازدواج، مسکن و شغل می‌خواهد و زمانی که از فصلش گذشت حتی اگر این موارد به آن فرد داده شود، دیگر فایده‌ای ندارد. پس باید دست به دست هم دهیم و همگی باید با همدیگر این کار را انجام دهیم و ما هم در کنار شما هستیم. ما برای یک حکمرانی خوب به تشخیص درست و قدرت حل مسئله نیاز داریم. ما با فرهنگ جهادی که همگی داریم و همچنین با استفاده از فناوری‌های اجتماعی می‌توانیم در بخش‌های مختلف کارها را پیش ببریم.
قالیباف در پایان خاطرنشان کرد: مسکن موضوع مهم کشورمان و مردم است و امیدوارم که با یکدیگر همراه شویم تا این موضوع را با فضل الهی بتوانیم حل و فصل کنیم./ مهر