آغاز جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده شکایت خانواده‌های شهدای غواص

به گزارش راهبرد معاصر، جلسه رسیدگی به پرونده شکایت خانواده‌های شهدای غواص دفاع مقدس به طرفیت آمریکا صبح امروز ١٠ دی ماه ١۴٠٣ در شعبه ۵۵ دادگاه حقوقی-بین الملل استان تهران به ریاست قاضی حسین‌زاده برگزار شد.

قاضی حسین‌زاده دادگاه در ابتدای جلسه گفت: دادگاه حاضر وفق قانون خود را صالح و شایسته استماع این دعوا می‌داند، زیرا بر ا اساس قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی، تمامی اتباع ایرانی و افرادی که در استخدام دولت ایران هستند می‌توانند نسبت به ایراد دعوا علیه دولت‌هایی که مبادرت به نقض مصونیت ایران و مقامات رسمی آن کرده‌اند، اقدام کنند.

وی افزود: همچنین بر اساس اصل ۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر ایرانی می‌تواند در محاکم داخلی نسبت به طرح دعوا برای احقاق حق اقدام کند. بر اساس بند یک، ۹ و ۱۰ قانون الزام دولت به پیگیری جنایات آمریکا علیه ایران و اتباع ایرانی، دولت جمهوری اسلامی و قوه قضائیه مکلف به رسیدگی و اقدامات لازم برای جبران خسارت هستند.

قاضی دادگاه بیان کرد: بر اساس ماده یک قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم، هرگونه اقدام خشونت‌آمیز، توطئه، شکنجه، آزار و هرگونه به مخاطره انداختن اتباع ایرانی توسط دولت‌های خارجی که به قصد تأثیرگذاری بر خط مشی دولت ایران انجام شود، اقدام تروریستی تلقی شده و قوه قضائیه مکلف است با لحاظ ماده یک، ۲ و ۳ این قانون با توجه به اینکه اقدامات این دولت علیه اتباع ایرانی تروریستی تلقی می‌شود، نسبت به استماع و رسیدگی به این موارد اقدام کند.

در ادامه قاضی از وکیل خواهان خواست تا در جایگاه قرار بگیرد و مطالب خود را مطرح کند.

عزالدین سلیمانی، وکیل خواهان پرونده گفت: بنده به وکالت داوطلبانه و با اعتقاد به مُحق بودن خواهان‌ها و موکلین و به وکالت برخی از خواهان‌های پرونده که در جلسه حاضر هستند به عنوان وراث قانونی شهدای غوّاص که در جریان یک اقدام پیشگیرانه و دفع تجاوز و دفاع و مقابله با نیروهای رژیم بعث عراق و جلوگیری از تعرض و پیشگیری از پیشروی آنان در خاک ایران، عملیات آن‌ها توسط آواکس‌های آمریکایی لو رفت و به اسارت دشمن درآمدند و با دست‌های بسته توسط رژیم بعث عراق به شهادت رسیدند، دلایل اثبات دعوای حاضر و مسئولیت و علت انتساب دعوای حاضر نسبت به خواندگان را به عرض دادگاه می‌رسانم.

وی افزود: در حقوق بین‌الملل نیز مانند حقوق داخلی، همکاری در عمل متخلفانه دولت دیگر می‌تواند موجبات مسئولیت یک دولت را در پی داشته باشد. دولت آمریکا موضع‌گیری‌ها و اقدامات مغرضانه‌ای در جنگ ایران و عراق داشت و برخلاف مقررات بین‌المللی عمل کرده است. احراز مسئولیت بین‌المللی آمریکا در عملیات کربلای ۴ و اسیر و زنده دفن کردن غوّاصان ایرانی با نقض اصول متعدد حقوق مخاصمات مسلحانه و حقوق بین‌الملل بشردوستانه، از جمله نقض بی‌طرفی در جنگ و برخلاف تعهد به تضمین اجرای کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو، به‌ویژه کنوانسیون سوم ژنو، تعهدات بین‌المللی خود را نقض کرده است. کمک‌های چندجانبه آمریکا به رژیم بعث عراق باعث شد تا تعداد زیادی از غواصان به‌عنوان نیروهای واحدهای عملیاتی ایرانی به‌عنوان اسیرهای جنگی که مشمول حمایت‌های مقرر در کنوانسیون سوم ژنو بودند، جان خود را از دست بدهند. برای آمریکا باید از تسهیل ارتکاب جنایت جنگی علیه شهدای غواص ایرانی مسئولیت بین‌المللی قائل شد.

گفتنی است؛ پرونده شهدای غواص ایرانی از جمله پرونده‌های است که طی آن تروریسم آمریکا سبب وقوع جنایتی هولناک شده است و در پی توجه ویژه دستگاه قضا به مسائل حقوق بشری و پرونده‌های مربوط به جنایت علیه شهروندان ایرانی، در دست بررسی و رسیدگی قرار گرفت.

این پرونده حاوی یکی از تلخ‌ترین و جنایت‌کارانه‌ترین جلوه‌های عناد و غرض‌ورزی آمریکا با مردم ایران است؛ جنایتی که اگرچه بیش از سه دهه از رقم خوردن آن می‌گذرد، اما همچنان داغی تازه بر دل و رنجی فراموش‌ناشدنی در حافظه جمعی ایرانیان است.

پرونده یادشده با دادخواهی ۴۲ نفر از خانواده‌های شهدای غواص به طرفیت ۶۵ خوانده آمریکایی شامل دولت آمریکا و سردمداران این دولت مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

در این پرونده دادخواهان خانواده شهدای غواص هستند که از حیث خسارت مادی و تنبیهی، خواهان رسیدگی بهاتهام‌های مسببان و مباشران در به شهادت رساندن شهدای غواص هستند.

وی ادامه داد: دولت آمریکا علی‌رغم اعلام بی‌طرفی از رژیم بحث عراق حمایت‌های همه جانبه می‌کرد. این حمایت‌ها زمینه شهادت رزمندگان ایرانی به ویژه دلیرمردان غواص را فراهم کرد. رفتار ایالات متحده آمریکا در عملیات کربلای ۴ و شهادت غواصان ایرانی خلاف مواضع حقوق بشری این دولت است. ایالات متحده آمریکا حتی سایر دولت‌ها را تشویق کرد که به رژیم بعث عراق کمک کنند. مسئولیت بین المللی آمریکا در عملیات کربلای ۴ از نوع معاونت و به صورت مصداقی کمک، مساعدت، هدایت، کنترل و حتی در مواردی اجبار تلقی می‌شود و این کمک‌ها و مساعدت‌ها به صورت کاملاً آگاهانه انجام شده است.

سلیمانی وکیل خواهان پرونده یادآور شد: افشای اسناد سازمان جاسوسی آمریکا حکایت از آن دارد که آمریکا از اعمال جنایتکارانه رژیم بعث عراق آگاهی کامل داشته است. کمک‌های این دولت به رژیم بعث عراق به منظور تهاجم به خاک ایران به ویژه استفاده از سلاح‌های شیمیایی و حفظ تعادل استراتژیک منطقه به نفع رژیم عراق بوده است. با توجه به این که آمریکا عضو سازمان ملل متحد و بسیاری از کنوانسیون‌های حقوق بشری است اگر این اقدام توسط خود او انجام می‌گرفت، نقض تعهد آن به حساب می‌آمد در نتیجه ایالات متحده آمریکا علاوه بر اینکه حقوق بی‌طرفی را نقض کرده با حمایت‌های مالی، غیرمالی، ارسال سلاح و تجهیزات نظامی، مساعدت اطلاعاتی و … در اعمال متخلفانه رژیم بعث عراق شریک است.

وکیل خواهان پرونده گفت: مسئول دانستن رژیم بعث عراق مانع از مسئولیت آمریکا نیست لذا می‌توان آمریکا را مسئول قلمداد کرد و او را متعهد به جبران خسارات مادی و معنوی به ایران و اتباع آن دانست. برخی از خسارات ناشی از اقدامات مستقیم آمریکا از جمله حمله به ناوها، سکوهای نفتی و برخی از این خسارات ناشی از حمایت آمریکا از رژیم بعث در حمله هوایی و بمباران مناطق مسکونی و مدارس و بمباران‌های شیمیایی است. آمریکا در این اعمال شریک بوده و به این رژیم یاری کرده است.

وی افزود: آنچه باعث لو رفتن عملیات کربلای ۴ شد، نه جاسوس و نه شنود اطلاعاتی بی‌سیم‌ها بوده است بلکه یک پرنده آمریکایی به نام آواکس این عملیات را برملا کرد که در تائید این مدعا دیوید کریس مشاور پیشین وزارت دفاع آمریکا در مرداد ۱۳۹۲ در مصاحبه با بی‌بی‌سی فارسی تأیید کرد که آمریکا با ارائه اطلاعات عملیات کربلای ۴ باعث شکست این عملیات شده است. با توجه به قوانین بین‌المللی با رزمنده‌ای که سلاح نداشته و اسیر شده باشد باید با احترام به کرامت انسانی برخورد شود که عراق با حمایت آمریکا بدترین رفتار ضد حقوق بشری نسبت به اسیران ایرانی داشت. به استناد شاهدان عینی، دستان این غواصان را با سیم‌هایی بسته و چند کیلومتر آن‌ها را راه بردند و چندین ساعت بعد آن‌ها را در گودالی قرار داده و زنده زنده دفن کردند.

در ادامه جلسه دادگاه قاضی حسین‌زاده دستور داد اظهارات مقام آمریکایی که به صراحت اعلام کرده که آمریکا اطلاعات استراتژیک در اختیار رژیم بعث قرار داده صورتجلسه شود.

وی گفت: در مواردی شخص وارد کننده زیان، در خسارت وارده دخالت نمی‌کند، اما موجبات ایراد ضرر را فراهم می‌کند. دولت آمریکا حسب مستندات ارائه شده، اظهارات وکیل و تحقیقات انجام شده توسط دادگاه می‌تواند در قالب این تسبیب قرار بگیرد./ مهر