به گزارش راهبرد معاصر، امید شاکری معاون پژوهش و فناوری وزیر نفت در سومین همایش پتروتک گفت: امسال ۴ بار تولید گاز رکورد زد و تحویل سوخت مایع به نیروگاهها به بیشترین میزان خود رسید.
وی ادامه داد: مصرف انرژی با آهنگ مناسبی در حال افزایش بود و به یکباره شدت گرفت به طوری که با رشد ۵ برابری جمعیت مصرف انرژی ۲۰ برابر شده بود.
به گفته شاکری گذار انرژی حرکت از استفاده از سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای تجدیدپذیر است.
شاکری خاطر نشان کرد: بر اساس پیش بینیها در سال ۲۰۴۰ نزدیک به ۳۳ درصد از تقاضای جهانی گاز طبیعی از طریق منابع نامتعارف تأمین میشود که سهم آمریکای شمالی ۸ درصد است
وی ادامه داد: صنعت نفت ما با چالشهای بسیاری روبرو است از افت تولید گرفته تا عدم تنوع سبد انرژی محدودیت به فناوریهای پیشرفته و.... را میتوان از چالشهای داخلی عنوان کرد.
شاکری اضافه کرد: دارنده ۱۰ درصد از ذخایر نفت هستیم که پتانسیل تولید ۶ میلیون بشکه نفت در روز را داریم. اگر هدف گذاریهای برنامه محقق شود نیاز به سرمایه گذاری ۱۲۰ میلیارد دلار در طرحهای بالا دستی و ۳۵ میلیارد دلار در طرحهای پایین دستی نیاز است.
معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت با اشاره به اینکه کشورهای پیشرفته در حال تدوین برنامههای راهبردی برای استفاده از فناوریهای نوین انرژی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی هستند، گفت: این تغییرات در راستای حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار جهانی انجام میشود و مهندسان در این مسیر نقش کلیدی ایفا خواهند کرد.
شاکری با بیان اینکه در سال ۲۰۲۵ فناوریهای پیشرفته در حوزه نفت و گاز، که در سال ۲۰۱۳ پیشبینی شده بود تأثیر بسزایی در آینده دنیا خواهند داشت و همچنان به روند رو به رشد خود ادامه میدهند، گفت: در آن زمان، مؤسسههای خارجی پیشبینی کرده بودند که ارزش بازار این فناوریها بین ۱۴ تا ۳۳ تریلیون دلار خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه امروز ارزش بازار فناوریهای پیشرفته در اکتشاف و استحصال نفت به ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار رسیده است، اظهار کرد: نفت اضافی که با استفاده از فناوریهای حفاری هیدرولیک و مانیتورینگ مایکروسافت تولید شده، ۶.۲ میلیارد بشکه افزایش یافته است. پیشبینیها نشان میدهد تا سال ۲۰۴۰، ۳۳ درصد گاز دنیا از فناوریهای پیشرفته از محل شیلهای گازی بهدست میآید، در حالی که در آمریکای شمالی این مقدار به ۸۰ درصد میرسید. تأثیرات انقلاب فناوری در حوزه نفت و گاز بر بازارهای جهانی محسوس است.
معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت ادامه داد: برخی تحلیلگران معتقدند آمریکا، روسیه و اوکراین را وارد جنگ کرد تا بتواند روسیه را از بازار گاز اروپا خارج کند، از سوی دیگر تغییرات اقلیمی و دیجیتالی شدن جهان نیز از دیگر چالشهایی هستند که با آنها مواجه هستیم.
شاکری گفت: در راستای توسعه فناورانه و بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای داخلی، استفاده از رویکردهای نوین در حوزه تحقیق و توسعه و بهرهگیری از فناوریهای بومی ضروری است.
وی با بیان اینکه سرمایهگذاری مؤثر و کارآمد نیازمند نگرشی عمیق به فرآیندهای توسعه فناورانه است، اظهار کرد: در مراحل ابتدایی، تحقیقات و توسعه نقش کلیدی ایفا میکنند، اما در مواجهه با فناوریهای بالغ، باید بر بومیسازی و توسعه دانش فنی تمرکز کرد.
معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت افزود: نمونهای از این رویکرد در طرح ملی خط انتقال به نمایش گذاشته شد؛ جایی که توسعه فناوری بهعنوان بخشی از فرآیند اجرایی مدنظر قرار گرفت.
شاکری با اشاره به اینکه یکی از مهمترین ابزارهای تحقق این هدف، پیوست فناوری است که در گذشته برای انتقال دانش فنی از شرکتهای خارجی به شرکتهای ایرانی در قراردادهای بینالمللی پیشبینی شده بود، گفت: هرچند این فرآیند بهطور کامل اجرا نشد، اما همچنان ظرفیتهای قابل توجهی برای بومیسازی فناوری وجود دارد. قرار گرفتن واحدهای پژوهشی در کنار بخشهای مهندسی و عملیاتی میتواند امکان بهرهگیری از ظرفیتهای قانونی و توسعه فناوری در پروژههای بزرگ را فراهم سازد.
وی ادامه داد: در همین راستا، شورای اقتصاد در مصوبه خود برای توسعه میدان نفتی آزادگان، بر لزوم بهرهگیری از اکوسیستم فناوری تأکید کرده است. یکی دیگر از سازوکارهای مورد استفاده، مدل «بار اول» است که تاکنون نزدیک به ۱۸۰ میلیون دلار قرارداد را به تولیدکنندگان داخلی اختصاص داده است. این مدل، همرسانی عرضه و تقاضای فناوری را تسهیل کرده و از طریق پنلهای تخصصی، دسترسی به اطلاعات، مقررات خرید، بیمه و کیفیت کالا را ممکن میکند.
معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت در خاتمه اضافه کرد: همچنان چالشهایی در مسیر توسعه فناوری وجود دارد. بسیاری از شرکتهای توانمند داخلی به دلیل کوچک بودن، نیازمند تجمیع و همکاری برای ایجاد یک سطح بالاتر از توانمندی هستند. در بازنگری نظامنامه پژوهش نفت در سال ۱۳۹۶، تأکید بر ایجاد یک اکوسیستم منسجم بین وزارت نفت، شرکتهای ملی، دانشگاهها، مؤسسات پژوهشی و شرکتهای خدماتی و سازنده تجهیزات شد که این همکاری به زنجیرهای منسجم منتهی میشود که افزون بر توسعه فناوری، امکان بومیسازی تجهیزات اختصاصی صنعت نفت را نیز فراهم میکند./ مهر