راهکار تقویت ارزش پول ملی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رمضانی مسئولان نظام فرمودند: یکی از موضوعات مهم مربوط به اقتصاد، اصلاح نظام ارزی کشور و در درجه نخست تقویت پول ملی است. حالا سیاستش، برنامه‌اش، کیفیت کار را متخصصین باید انتخاب کنند. پول ملی باید تقویت بشود، این هم در واقعیت زندگی مردم و بر آبروی کشور اثر دارد.

ایشان افزودند: اگر چنانچه می گویند فرمولی وجود دارد که اگر عمل کنیم، تورم می‌آید پایین حتی تک‌رقمی ممکن است بشود؛ اما قیمت ارز می‌رود فلان قدر می‌شود، این درست نیست، زیرا اگر ارزش پول ملی با بالا رفتن قیمت ارز کاسته شد، تورم هرچه پایین باشد، پول قیمتی ندارد، قدرت خرید برای مردم فقیر و ضعیف به وجود نمی‌آید. اگر می‌خواهید قدرت خرید برای مردم بالا برود، به پول ملی باید اهتمام ورزیده شود و یکی از اساسی‌ترین کارها این است.

کسری درآمد ارز در سال برای هر کشوری به معنای افزایش واردات نسبت به صادرات آن کشور است

حسن حسن خانی، کارشناس مسائل اقتصادی درباره مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی از کارگزاران نظام به ویژه در بخش اقتصادی ناظر بر تقویت ارزش پول ملی و ارتقای قدرت خرید جامعه به «راهبرد معاصر» گفت: اقتصاد ایران چند ویژگی دارد که باعث شده است نرخ ارز در چنین اقتصادی به شاخص انتظارات تورمی تبدیل شود. نخستین ویژگی اقتصاد کشور وابستگی به درآمد حاصل از صادرات نفت، شرکت‌های پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی است.

وی افزود: اگر ارز حاصل از درآمد صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی درمیان نباشد، اقتصاد ایران توان تأمین ارز خود را ندارد؛ البته این موضوع مختص ایران نیست. به عنوان نمونه، هند با وجود درآمدهای سرشار تجاری، اگر ۱۲۵ میلیارد دلار درآمد ارزی حاصل از صادرات نیروی کار خود را از دست بدهد، دچار ناترازی درآمد ارز می شود.

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: کارگران هندی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مانند عربستان، امارات یا عراق کار می کنند و درآمد دلاری خود را به هند می فرستند؛ بنابراین بخشی از ثبات درآمدی ارز هند ناشی از درآمدهای ارزی کارگرانش در کشوهای منطقه است.

حسن خانی گفت: کسری درآمد ارز در سال برای هر کشوری به معنای افزایش واردات نسبت به صادرات آن کشور است. در این صورت کشور هدف دچار تلاطمات ارزی می شود؛ از این رو درآمد حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های آن برای کشور ضروری است و در صورتی که صادرکنندگان نفت و فرآوردهای نفتی ارز را به موقع عرضه نکنند، کشور دچار کسری تراز تجاری می شود.

وی درباره ویژگی دوم اقتصاد کشور تصریح کرد: اقتصاد ایران متأسفانه نیازمند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت و به همین دلیل تحریم چالش آفرین شده؛ به نحوی که تحریم بعضی سال ها درآمد ارزی و درآمد حاصل از پتروشیمی را تحت الشعاع قرار داده است. علاوه بر این، پول های ایران در حساب کشورهای دیگری بلوکه و طبعاً اقتصاد ایران به اشکال مختلف از درآمدهای حاصل از فروش نفت محروم می شود. به همین دلیل مقام معظم رهبری تأکید کردند لازم است ارز حاصل از صادرات شرکت‌های بزرگ به اقتصاد ایران بازگردد و در اسرع وقت در اختیار بانک مرکزی قرار داده شود.

حسن خانی ویژگی دیگر اقتصاد ایران را که همچنان درمانی برای آن یافت نشده است، وابستگی شدید به واردات بسیاری از کالاهای اساسی و نهاده‌های تولید خواند و گفت: در تولید مرغ خودکفاییم، اما ۱۵ درصد دان مرغ داخل کشور تولید می شود و این میزان محدود ضریب خودکفایی ماست؛ در حالی که نیازمند واردات بلکه ۸۵ درصدی دان مرغ و ۹۵ درصدی نهاده مرغ ازجمله کنجاله، سویا، ذرت، جو و برنج به عنوان سایر نهاده های وارداتی هستیم.

کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: بخش قابل توجهی از نهاده های وارداتی مصرفی است، یعنی در بخش تولید استفاده می شود که این موضوع بعضی سال ها مشمول گوشت قرمز هم شده است. در این شرایط افزایش نرخ ارز به هر دلیلی به ایجاد تورم در کشور منجر می شود، زیرا قیمت کالاهای تولیدی و نهاده‌های وارداتی به تبع افزایش نرخ ارز بالا می رود.

وی درباره بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی گفت: دولت بزرگترین مصرف کننده ارز است، اما عده‌ای معتقد هستند دولت با ایجاد کسری بودجه در سال‌های مختلف و هزینه کرد بیشتر از درآمدی که دارد باعث ایجاد تورم شده است، بنابراین باید کوچک و نرخ ارز افزایش داده شود تا درآمدهای دولت از محل فروش ارز نفتی افزایش یابد تا دولت مجبور به چاپ پول نشود و به تبع این وضعیت تورم کنترل شود.

حسن خانی افزود: این نسخه درمانی اقتصاد ایران نیست، زیرا راه حل و طرح مسئله غلط است و دولت خود بزرگترین مصرف کننده ارز است و افزایش نرخ ارز آسیب جدی به بودجه اش وارد می کند؛ یعنی افزایش نرخ ارز به کسری بودجه بیشتر منتهی می شود، پس این سخن اشتباه را نباید پذیرفت که حتی اگر افزایش نرخ ارز کسری بودجه را تأمین می کند به نفع است، زیرا چنین نیست و دولت از ایجاد تورم و بالا رفتن نرخ ارز منفعتی کسب نمی کند.

دولت بزرگترین مصرف کننده ارز است، اما عده‌ای معتقد هستند دولت با ایجاد کسری بودجه در سال‌های مختلف و هزینه کرد بیشتر از درآمدی که دارد باعث ایجاد تورم شده است

کارشناس مسائل اقتصادی به رابطه افزایش نرخ ارز، تورم و کاهش قدرت خرید مردم پرداخت و گفت: تورم پدیده ناپسندی است، زیرا معیشت مردم و فقرا را تضعیف می کند. کنترل یا کاهش تورم در حالی که نرخ ارز بالا باشد، به معنای شدت یافتن کاهش قدرت خرید مردم است، پس این سیاست موجب افزایش رفاه جامعه نمی شود؛  بلکه کاهش تورم در زمان ارتقای قدرت خرید مردم، آن هم به صورت پایدار مفید و مؤثر واقع می شود.

وی افزود: اگر تورم تک رقمی شود، اما نرخ ارز بالا برود، همچنان پول در دست مردم بی ارزش است و ریال ارزش خود را از دست می دهد، لذا قدرت خرید جامعه بالا نمی رود ولو اینکه تورم تک رقم ‌شود؛ مانند رکود بخش مسکن و خودرو در سال ها و ماه های اخیر زیرا مردم قدرت خرید ندارند، لذا بازار مسکن و خودرو در رکود عجیبی فرو رفته است.

حسن خانی با ارائه راهکاری برای برون رفت از وضعیت کاهش قدرت خرید مردم گفت: راهکار پایدار برای تقویت قدرت خرید مردم تقویت ارزش پول ملی است. در این صورت قدرت خرید جامعه افزایش می یابد و حفظ قدرت خرید مردم به صورت پایدار باید در رأس برترین سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های اقتصادی قرار بگیرد.