به گزارش «راهبرد معاصر»؛ در روزهای اخیر کشورمان شاهد یکی از شدیدترین و طولانیترین موجهای گرمای سالهای اخیر بوده است و بنا بر اعلام رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، توده هوای گرم تا چند روز آینده در بیشتر مناطق کشور ماندگار خواهد بود. این پدیده که با افزایش دمای بیسابقه همراه است، نگرانیهای جدی در زمینه سلامت عمومی، مصرف انرژی، و تأثیرات زیستمحیطی به همراه دارد. شرایطی که اگر مدیریت نشود، می تواند صدمات جبران ناپذیری در روزهای گرم و سوزان آینده به بار بیاورد.
افزایش گرمای بی سابقه و به عبارتی تابستان سوزان مشکلات بسیاری در حوزه بهداشت و سلامت عمومی به همراه خواهد داشت
طبق پیشبینیهای سازمان هواشناسی، دمای هوا در بسیاری از استانها به بالای ۴۵ درجه سانتیگراد خواهد رسید. تهران ۱۰ مردادماه با آسمانی کمی ابری و افزایش ابر در ساعات بعدازظهر مواجه بود؛ شرایطی که با وقوع گرد و خاک به کاهش کیفیت هوا و افزایش خطرات تنفسی منجر شد.
موج گرمای فعلی نه تنها باعث افزایش دمای هوا می شود، بلکه پیامدهای گستردهای به همراه دارد که افزایش مصرف برق و ناترازی های انرژی و نیز احتمال قطعی های گسترده و پی در پی برق در سراسر کشور مهم مترین آنها هستند.
با بالا رفتن دمای هوا، استفاده از وسایل سرمایشی به شدت افزایش خواهد یافت و فشار زیادی به شبکه برق کشور وارد میشود.
افزایش گرمای بی سابقه و به عبارتی تابستان سوزان مشکلات بسیاری در حوزه بهداشت و سلامت عمومی به همراه خواهد داشت. گرمازدگی، کمآبی بدن و افزایش بیماریهای قلبی و تنفسی ازجمله خطراتی هستند که در این شرایط شدت مییابند. کودکان، سالمندان و بیماران بیش از سایرین در معرض آسیب قرار دارند.
در مناطق جنگلی و مرتعی، افزایش دما و خشکی هوا احتمال وقوع آتشسوزیهای گسترده را بالا می برد، لذا به طور قطع برخی استانها در آمادهباش کامل برای مقابله با این خطر قرار خواهند گرفت.
به گفته کارشناس سازمان هواشناسی کشور، روزهای گرم و سوزان مرداد در راه است و در مدیریت این بحران همه وظایف بسیاری دارند. در مواجهه با موج گرمای بیسابقه رعایت نکات ایمنی و بهداشتی ضروری است و توجه به برخی توصیهها میتواند به کاهش خطرات ناشی از گرمای بی سابقه در کشور کمک کند.
برخی هشدار و توصیه های لازم عبارتند از:
- مردم جز در موارد اضطراری در ساعات اوج گرما (۱۲ ظهر تا ۱۶ عصر) از خانه خارج نشوند.
- آب کافی بنوشند حتی اگر احساس تشنگی ندارند.
- از پوشیدن لباسهای تیره و ضخیم خودداری کنند؛ پوشیدن لباسهای نخی و روشن در این شرایط مناسبترند.
- در صورت استفاده از کولر، دمای آن را روی ۲۵ درجه تنظیم کنند تا فشار روی شبکه برق کاهش یابد.
- از فعالیتهای سنگین در فضای باز پرهیز کنند.
- در صورت مشاهده علائم گرمازدگی مانند سردرد، تهوع، یا سرگیجه فوری به پزشک مراجعه کنند.
بی تردید در این روزها مراکز درمانی در حالت آمادهباش قرار دارند تا در صورت افزایش مراجعه بیماران گرمازده، خدمات لازم ارائه دهند. توصیه شده است افراد در صورت بروز علائم اولیه گرمازدگی، از خوددرمانی پرهیز و به مراکز درمانی مراجعه کنند.
افزایش دمای هوا میتواند تأثیرات مخربی بر منابع طبیعی کشور داشته باشد. کاهش آب سدها، خشک شدن تالابها و تهدید حیات وحش ازجمله پیامدهای زیستمحیطی این موج گرما خواهد بود. کارشناسان محیط زیست هشدار دادهاند در صورت تداوم این شرایط، بحرانهای آبی و زیستمحیطی در کشور افزایش خواهد یافت؛ هرچند باید توجه داشت این گرما تنها مختص ایران نیست و گرم شدن دمای کره زمین برای همه کشورها مشکل ساز خواهد بود و صدماتی ازجمله آسیب به محیط زیست دربر دارد.
بی تردید در این روزها مراکز درمانی در حالت آمادهباش قرار دارند تا در صورت افزایش مراجعه بیماران گرمازده، خدمات لازم ارائه دهند
نکته حائز اهمیت دیگر اینکه در کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و اهواز افزایش دما با آلودگی هوا همراه خواهد شد. گرد و غبار و ذرات معلق در هوا میتوانند مشکلات تنفسی را افزایش دهند. هرچند شهرداریها در حال بررسی راهکارهایی برای کاهش اثرات این شرایط، ازجمله آبپاشی خیابانها و افزایش فضای سبز هستند، اما رعایت نکات ایمنی در گرما بیش از هر راهکار دیگری مثمرثمر خواهد بود.
طبق مدلهای هواشناسی، موج گرما تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت و احتمالاً در برخی مناطق حتی شدت بیشتری خواهد گرفت. کارشناسان اقلیمشناسی معتقدند، این پدیده نتیجه تغییرات اقلیمی جهانی است و سالهای آینده نیز امکان دارد تکرار شود.
موج گرمای مرداد ۱۴۰۴ نه تنها پدیده ای جوی، بلکه بحرانی چندوجهی و نیازمند مدیریت هوشمندانه، همکاری مردم و آمادگی نهادهای مسئول است. با رعایت توصیهها و افزایش آگاهی عمومی میتوان از پیامدهای خطرناک این موج گرما کاست و سلامت جامعه را حفظ کرد.