زیست شبانه با ۱۲۰ کارتن خواب در گرمخانه شوش

به گزارش راهبرد معاصر؛ سکوتِ جاافتاده شب، جای جای این اتاق، مغلوب هذیان های مبهمی است که دنباله هر کدام را بگیری، به دهانی می رسد و ناله ای. نشسته میان «خفتگانی چند» درگیرِ چشم گردانی، مخاطب نامی می شوم که تنها برای یک شب، اسم من شده است؛

- سپهر!
«تحکمِ سست»، بارزترین ویژگی آوایی است که به من می رسد.

چشمم را که روی تک تکِ صورت های خفته کنجکاوی می کند، از پرسه زنی بر می دارم و می چرخانم سمت صدا؛
با تکانِ سر، حرفش را می فهماند
... دراز بکش.

بوی سرگردان، حالا روی تمام بدنم نشسته است؛ که دراز می کشم و پتو را تا سینه ام بالا می آورم. اینجا گرمخانه بوستان شوش است؛ خفته با ۱۲۰ کارتن خواب.

  سرما بساطش را فرش کرده است روی شب های زودرس تهران؛ پخش، میان خیابان های عریض آن سوی شهر و کوچه های رنجورِ اینجا؛ شوش، دروازه غار، خزانه...و آن گونه چمنِ قهوه ای بوستان های بد نام را دستمالی کرده که دورهمی شبانه کارتن خواب ها حرارت همیشه اش را از دست داده است.

گذرگاهای بی پناه منتهی به شوش، از حجمِ درهم کالبدهای وارفته معتادان تهی شده است اما مسیر هنوز در قرق ساقی هایی است که آتش افروخته اند و هر ناشناسی را به همنشینی پیت های حلبی‌شان میهمان می کنند. درست زیر تابلوی مددسرا، در، تا نیمه، دهان باز کرده است.

«پای ماچان» پیش می روم و نگاهم را ول می کنم توی اتاق. «بو»ی ماسیده سطل های بزرگ زباله، همان دم در، خودش را می کوبد توی صورت من؛ و با هر نفس، توی مویرگ ها پیش روی می کند.
از میان ناله های فرسوده و بی رمق، «سلام» نخستین واژه ای است که به استقبال می آید. توی تاریک-روشن اتاق، صدا به لب های مردی تنومند می رسد که مات، نگاهم می کند و به داخل فرا می خواند.

وراندازم می کند؛ خریدارانه. لرز را می بیند که نرم روی تمام بدنم راه می رود. ساعت به حوالی نیمه شب رسیده است، که مرا همسایه می کند با تشبادِ بخاری.

توی صندلی سیاه رنگ چرمی، چسبیده به میز پذیرش، فرو می روم و نشئه حرارتی می شوم که توی صورتم سرایت می کند. گرمخانه در قرق کارتن خواب هاست؛ از تخت های سه طبقه که بگذریم، روی زمین، مانند دانه های تسبیح، متصل به هم خوابیده اند.

مرد تنومند با لبخندی که روی صورتش ماسیده، چای می آورد. و پرسش نام، اولین گامِ آشنایی است. - سپهر صادقی هستم. هروئین می کشم. کتمان نام می کنم. مسخ می شوم در پیکره ای دیگر. دفتر بزرگی را باز می کند؛ اسم ها خودشان را توی چشم های من تزریق می کنند: علی، رحمان، اکبر، صادق، ... ۲۳ سال، ۲۸ سال، ۵۵ سال، ...

نگاهم پی خودکاری راه می افتد که نام «سپهر» را توی ورق های دفتر زندانی می کند. پذیرفته می شوم.

انگشت اشاره اش به حمام می رسد؛ چسبیده به درگاه ورودی. «شرط اول قدم آن است که» دوش بگیری. تاختِ نامهربانِ سرمای آذر، گرمخانه را باردار کرده است؛ «کف خواب ها» از آخرین دیوار گرمخانه تا ورودی حمام، کش آمده اند، با صورت های بیرون مانده از پتو و الصاق شده در هم.

خوابِ بی قرار، روی تمامی صورت ها نشسته است و من از اعجاز آب گرم بر رنگِ چهره کارتن خواب ها، مبهوت می شوم. سه دستشویی و پس از آن سه حمام؛ شلوار و پیراهن سرمه ای رنگ فرتوتی را دستم می دهد و روانه ام می کند. مرد تنومند، در بروز رفاقت، افراط ویژه ای دارد؛ ۱۲۰ میهمان گرمخانه را به نام کوچک‌ صدا می زند و لبخند را انگار به صورتش سنجاق کرده اند.

لباس سرمه ای را که می پوشم، اعجاب آور، مانند می شوم با «پیرامون»؛ همرنگ می شوم؛ آماده برای استحاله. جاگیر می شوم، محصور میان پاهای خالکوبی شده، و درگیرِ نشانه شناسی رنگ های آبی مبهم؛ «نسرین»، «جوانمرد»، «عشق» و همه رنگ باخته و رمزآلود.

سطرها و نقش ها، از گردن تا انگشت های پا پایین آمده اند، بی رمق، کدر و تباه. پتو را تا سینه ام بالا می آورم؛ سوز، پیوسته خودش را از میانه در، به درون می کشد، زورش اما به بو نمی رسد. بو، تنومند و زمخت به همه جا گیر کرده است. حتی دود غلیظ اسپندی را که ساعت سه بامداد، میانه اتاق رها می کنند، کارسازی نمی کند.

میان چشم های بسته هر کدامشان که درنگ کنی، حکایتی است و روایتی با فرجامی مغموم؛ یتیمانی بزرگسال که مطرود شده اند. رانده شده از تباری در دوردست، که به این جنوبی ترین نقطه تهران هبوط کرده اند، در تفتیش پیوسته زباله، برزخِ پایدارِ میانِ خماری و نشئگی، و همراهی هراسناک بیماری. مهیب ترین ناخوشی ها، پیوستِ نام شان شده است؛ ایدز با همه مهابت، بر کتف تک تک شان سواره است، سل، هپاتیت، عفونت های پوستی و بی شمار بیماری های قارچی.
وحشت، سرایت می کند؛ پتو را تا سینه ام بالا می آورم.

بیرون، شب کمرنگ شده است، صبح خودش را اندک اندک به آسمان تحمیل می کند. درون گرمخانه، انگار روح به کالبدهای فسرده دمیده اند؛ تکانه ها، توی دست ها و پاها راه می افتد و بدن ها کش می آید.خماری ابتدا خودش را توی چشم ها پدیدار می کند. بعد می افتد روی اَدای واژه ها. همهمه، ذرّه ذرّه رمق می گیرد و گرمخانه را تسخیر می کند.فریضه جمع کردن پتوها با کف خواب هاست، همه چیز باید آراسته و بسامان درون انبارها بایگانی شود، برای تکرار شبی دیگر.

صفی که تا میانه اتاق کش آمده، برای دستشویی هاست. سست پیش می رود و مداوم ورودی ها بر خروجی ها پیشی می گیرند. بعد هنگامه تعویض لباس ها و عزیمت می رسد. خورشید خودش را توی آسمان جاگیر کرده است که شب خواب ها، جامه های زهوار در رفته مانوس‌شان را با لباس های ناگزیرِ گرمخانه، برابر چشم های بی رمقِ هم دیگر، جایگزین می کنند؛ و دوباره شمایلی می شوند که بارها و بارها آن ها را دیده ایم.پیکره های جدید، دوباره صف می شوند؛ این بار برای سهم‌شان از چاشتِ صبحگاهی؛ و صبح کارتن خواب ها با دود کردن سیگار و جست و جوی «پایپ» آغاز می شود.پای ماچان: قدم های بسیار بسیار کوتاه.

منبع:مهر