در انتخابات مجلس 98 به چه کسی رأی بدهیم؟

به گزارش راهبرد معاصر، در تعریف نمایندگی به معنای عام حقوقی گفته‌اند: «نماینده، عنوان کسی است که عملی حقوقی را برای دیگری و به نام او انجام دهد» که اگر انجام عمل حقوقی بر حسب امر قانون باشد، مثل ولایت بر محجورین یا قیمومت، نمایندگی قانونی و اگر با رضایت طرفین و ناشی از عقد و قرارداد باشد ـ مثل وکالت ـ نمایندگی قراردادی نام دارد.

در اصطلاح حقوق اساسی، امروزه نماینده به معنای خاص، به کسی گفته می‌شود که طبق قوانین و مقررات، پس از اعلام نامزدی خویش توسط آرای عمومی همة مردم یا اکثریت مردم به عنوان نمایندة مجلس (پارلمان)انتخاب می‌گردد.
با این مقدمه به بحث اصلی مقاله می‌پردازیم که شئون این نماینده منتخب کدامند.

شأن نماینده حکومت اسلامی در کلام امام خمینی (ره)

«مجلس مرکز همه قانونها و قدرتهاست»، «ملاحظه مردم زاغه‌نشین که شماها را‏‎ ‎‏روی مسند نشاندند، بکنید»، «این جمهوری را تضعیفش نکنید. بترسید‏‎ ‎‏از آن روزی که مردم بفهمند در باطن ذات شما چیست، و یک انفجار حاصل بشود. از‏‎ ‎‏آن روز بترسید که ممکن است یکی از «ایام الله» پیدا شود و آن‏‎ ‎‏روز فاتحه همه ما را‏‎ ‎‏می خوانند» و «یک طوری نباشد که وقتی محیط مجلس در منظر مردم واقع شد، از اینکه این وکیل را انتخاب کرده‌اند پشیمان بشوند. یک طوری نباشد که از آن راهی که همه مردم دنبال آن راه هستند، کنار برود».

این جملات بخش‌هایی از توصیه‌ها و هشدارهای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در خصوص عملکرد مجلس شورای اسلامی و نمایندگانش است که در پیام‌ها و دیدارهای حضوری نمایندگان قوه مقننه به خصوص نمایندگان مجالس اول و دوم، بارها و بارها مورد تاکید قرار گرفت.

بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران با تشریح مهمترین وظایف نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی به کاندیداها و نامزدهای ثبت‌نام کننده در انتخابات قوه مقننه، توصیه کرده‌اند: «نصیحتی است از پدری پیر به تمامی نامزدهای مجلس شورای اسلامی که سعی کنید تبلیغات انتخاباتی شما در چهارچوب تعالیم و اخلاق عالیه اسلام انجام شود و از کارهایی که با شئون اسلام منافات دارد جلوگیری گردد. باید توجه داشت که هدف از انتخابات در نهایت حفظ اسلام است. اگر در تبلیغات حریم مسائل اسلامی رعایت نشود، چگونه منتخب حافظ اسلام می‌شود؟ باید سعی شود تا خدای ناکرده به کسی توهین نگردد و در صورتی که رقیب انتخاباتی به مجلس راه یافت، به دوستی و برادری، که چیزی شیرین‌تر از آن نیست، لطمه‌ای نخورد».  «امید آن است که رسیدگی به حال مستضعفین و مستمندان کشور که قسمت اعظم ملت مظلوم را در بر می‌گیرد در رأس برنامه‌ها قرار گیرد، و در نخستین مجلس شورای اسلامی طرحهایی جدی در رفاه حال این طبقه محروم داده شود».

امام امت تبدیل صحن علنی مجلس شورای اسلامی به محل منازعه و دعواهای سیاسی و شخصی را به شدت مورد نکوهش قرار دادند: «اغراض شخصیه را باید همه ما کنار بگذاریم. فرضاً که من با شما خدای نخواسته، یک حساب و خرده دارم، این در مجلس نباید، در مجلسی که مجلس اسلامی است نباید این خرده حساب‌ها را آنجا به آن رسید. مجلس شورای اسلامی در یک محفظه سربسته نیست که اگر خدای نخواسته انحرافی در آن پیدا شد همان اجزای خود مجلس بفهمند، این سرباز است و رادیو و تلویزیون این را منتشر می‌کند، همه ایران می‌بینند و می‌شنوند، و خارج از ایران هم تا آنجایی که موج این‌ها می‌رود، آن‌ها هم می‌شنوند و می‌فهمند که چه شده است. اگر بنا باشد که خدای نخواسته از اول صف آرایی بشود برای جنگ اعصاب، و آن مجالسی که در زمان طاغوت بود، آن مجالس، باز محتوایش تکرار بشود، این‌ مجلس اسلامی نیست و آقایان به وظیفه شرعی و الهی خودشان عمل نکرده‌اند».

رهبر معظم انقلاب اسلامی هم در تبیین شأن نماینده مجلس در حکومت اسلامی فرموده اند: « انتخابات، یک کار بزرگ و یک اقدام شرعی و یک اقدام خدایی است؛ بگردید آدمهای مناسب را برای این کار مهم پیدا کنید. آدمِ مناسب چطور آدمی است؟ باید کارآمد باشد... کارآمدیِ تنها هم کافی نیست؛ باید متدیّن هم باشد.» «مجلس شورای اسلامی، مجلس مردم است. مجلس خان ها نیست؛ مجلس آحاد مردم است. نماینده ای که انتخاب می شود، باید دلسوز مردم باشد، صادق باشد، صمیمی باشد و بخواهد برای مردم کار کند. بعضی تظاهر به کار می کنند، اما کار نمی کنند. این، به درد نمی خورد. باید برای مردم کار کرد. صداقت و دلسوزی نماینده ای را که می خواهید انتخاب کنید، تشخیص دهید و بعد او را برگزینید.» (بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم 11/12/1378)

اختلاف شهید مدرس با رضا شاه

ورای مسائل اخلاقی که امام خمینی (ره) به آن تاکید ویژه می‌کنند، آن چیزی است که قبل‌ترها خودِ شهید مدرس در خصوص دلیل مبارزه با رضاشاه، گفته است: «اختلاف من با رضاخان بر سر کلاه و عمامه و این قبیل مسائل جزیی مثل نظام اجباری نیست. من در حقیقت با سیاست انگلستان که رضاخان را عامل اجرای مقاصد استعماری خود در ایران قرار داده مخالفم. من با سیاستهایی که آزادی و استقلال ملت ایران و جهان اسلام را تهدید می‌کند، مبارزه می‌کنم. راه و هدف خود را می‌شناسم. در این مبارزه هم پشت سر خود را نگاه نمی‌کنم که شما یا کسان دیگر همراهی می‌کنید یا نه. لازمه مبارزه در این راه از خود گذشتگی و فداکاری است».

در این یادداشت سعی می کنیم شئون نماینده تراز انقلاب اسلامی را در دوبخش بررسی کنیم. بخش اول مباحث نظری با تکیه بر کلام الله و منظومه فکری امامین انقلاب اسلامی است و بخش دوم برخی از مصادیقی است که در تضعیف شأن نماینده مجلس شورای اسلامی اتفاق افتاده است.

جایگاه و شأن نمایندگی مجلس

جایگاه نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی جایگاهی رفیع است و لازم است کسانی که می‌خواهند در این سمت قرار گیرند متوجه این شأن و جایگاه باشند. مردم نیز باید با توجه به همین شأن و جایگاه، نمایندگان خود را انتخاب و راهی کرسی‌های سبز نمایندگی کنند. اما مگر کرسی نمایندگی از چه جایگاهی برخوردار است؟

امام عظیم الشأن راحلمان در بیانی ژرف، مجلس را عصاره فضایل ملّت برشمرده و خطاب به آنها می‌فرماید: «شما که وکیل از جانب ملت هستید، و عصاره فضایل ملت هستید، باید در آنجا همان معنایى که مأمور او شدید از طرف ملت، همان معانى باشد. ملت، یک ملت اسلامى است و اسلام را مى‏‌خواهد و احکام اسلام را مى‌‏خواهد.»[1] با این سخن، کاملاً جایگاه نمایندگی مردم روشن می‌شود. شأن یک نماینده، شأن فضیلت‌های انسانی و اسلامی است.
پشتوانه کرسی‌های سبززنگ مجلس، خون‌های سرخی هستند که برای اعتلای پرچم توحید و ولایت فقیه که همان ولایت رسول الله است،[2] هدیه شدند تا با آبیاری نهال مقدس انقلاب، اسلام و فضیلت‌ها را بر کرسی بنشانند. خداباوری، اخلاق اسلامی، معنویت، جهاد، ایثار و ذوب شدن در ولایت فقیه، راهی است که نماینده اصلح را فرا می‌خواند.

شئون برجسته یک نماینده تراز انقلاب اسلامی

باور توحیدی/ چنانکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بیان شده است، «اعتقاد به اسلام و التزام عملی به اسلام» از شرایط نامزدهای انتخاباتی است.[3] دلیل این مسأله را باید در ماهیت انقلاب که بر پایه توحید و دین مبین اسلام بنا نهاده شده است یافت. اساساً تنها قانونگذار عالم هستی، کسی است که آن را خلق کرده و اداره می‌کند و می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ لِیَجْزِیَ الَّذینَ أَساؤُا بِما عَمِلُوا وَ یَجْزِیَ الَّذینَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى‏؛[4] و هر چه در آسمان‌ها و هر چه در زمین است از آنِ خداست، تا کسانى را که بد کرده‌‏اند، به [سزاى‏] آنچه انجام داده‏‌اند کیفر دهد، و آنان را که نیکى کرده‌‏اند، به نیکى پاداش دهد»

هدف از انقلاب اسلامی نیز قیام برای زنده کردن قوانین خدا و عمل به این آیه شریفه قرآن کریم است که می‌فرماید: «قُلْ إِنَّما أَعِظُکُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى‏ وَ فُرادى‏؛[5] بگو: «من فقط به شما یک اندرز مى‌‏دهم که: دو دو و به تنهایى براى خدا به پا خیزید.» این مسأله، شالوده اصلی شئون نمایندگی مجلس است و موجب می‌شود نماینده انتخابی هیچ گاه در کار خود، اسیر هوس‌ها و خواهش‌های غیر خدایی نشده و قدم در مسیری که خلاف شأن دین اسلام است نگذارد.
در شأن هیچ نماینده‌ای نیست که در این کشور شهیدپرور و انقلابی، ذره‌ای از ارزش‌های انقلاب و اسلام کوتاه بیاید؛ بلکه باید سرآمد شعار و شعور انقلابی باشد.

تکیه بر کرسی اخلاق/ نماینده مردم باید الگوی اخلاق اسلامی باشد تا بتواند ضمن عمل به آموزه‌های اخلاقی دین اسلام، با اخلاق و رفتار سلیم خویش، زمینه ارتباط مردم با منتخَب خودشان را فراهم نماید و نیز موجب ارتقاء امید، که ضامن اصلی دوام و اقتدار هر چه بیشتر این نظام اسلامی با این همه برکات ملی و فراملی است بشود.

گفتار اخلاق محور/ از جمله مهمترین موضوعات اخلاقی مرتبط با شأن و کار نمایندگی، اخلاق در گفتار است. نماینده باید در سخن راندن، همانند یک فرد مروارید فروش، سخنانی ارزشمند، مفید و زیبا و به دور از توهین و افترا و دیگر گناهان را به مخاطبین خود ارائه کند. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرمایند: «الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه‏؛[6] شخصیت مرد در زیر زبانش پنهان است.» طبق این فرمایش حضرت، می‌توانیم گفتار نامزد انتخاباتی را به دقت تحلیل و ارزیابی کنیم تا به شخصیّت او پی بریم. نماینده با اخلاق، در گفتار خود به سخن خلاف واقع، توهین، تمسخر، فریب، وعده دروغ و... متوسل نمی‌شود. در مجلس دهم مواردی را شاهد بودیم که نماینده ای پشت تریبون مجلس، همکاران خود و سایر نمایندگان مردم را با الفاظ قبیح خطاب می کرد!

صمیمیت؛ مشورت؛ دلسوزی/ برخورد نرم و صمیمانه با مردم، به خصوص با مردم عادی که غالباً قشر محروم جامعه هستند می‌تواند موجب انسجام ملّی افزون و ارتباط و اتحاد افزون‌تر بین مردم و مسئولین شود. قرآن کریم در بیان تأثیر بسیار مهم مؤلفه اخلاق در رفتار صمیمانه با مردم، خطاب به پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلین‏؛[7] پس به [برکتِ‏] رحمت الهى، با آنان نرم‌خو [و پُر مِهر] شدى، و اگر تندخو و سختدل بودى قطعاً از پیرامون تو پراکنده مى‌‏شدند. پس، از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه، و در کار [ها] با آنان مشورت کن، و چون تصمیم گرفتى بر خدا توکل کن، زیرا خداوند توکل کنندگان را دوست مى‌‏دارد.

 این آیه شریفه به زیباترین شکل ممکن، رفتار زیبای یک مسئول نظام اسلامی با مردم را به تصویر کشیده است. نماینده مردم باید با مردم نرم‌خو باشد؛ پس از تصدّی کرسی نمایندگی، ارتباط خود با آنها را قطع نکرده و دائما با آنها مشورت و نیز خیرخواه و پیگیر رفع مشکلات آنها باشد و البته ضمن تلاش برای تحقق وعده‌های خود، فقط توکل و امید بر خدا داشته باشد نه بر امور غیرخدایی.

انقلابی و جهادی/ مردم ایران اسلامی نشان داده‌اند که با تکیه بر آموزه‌های اسلامی و معارف اهل بیت علیهم السلام، و برای رساندن خود و جامعه‌شان به ارزشهای ناب اسلامی همواره اهل جهاد و استفامت هستند. آیا لیاقت چنین مردمی، جز داشتن نمایندگانی انقلابی و مجاهد است؟

در شأن هیچ نماینده‌ای نیست که در این کشور شهیدپرور و انقلابی، ذره‌ای از ارزش‌های انقلاب و اسلام کوتاه بیاید؛ بلکه باید سرآمد شعار و شعور انقلابی باشد. یکی دیگر از شرایط مذکور در قانون انتخابات، التزام عملی به انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.[8]

مواضع انقلابی این انقلاب را می‌توان در این جملات امام خمینی(ره) خلاصه کرد که فرمودند: «انقلاب ما اسلامى است. و تا بانگ لا اله الا اللَّه و محمد رسول اللَّه بر تمام جهان طنین نیفکند مبارزه هست. و تا مبارزه در هر جاى جهان علیه مستکبرین هست ما هستیم. ما از مردم بى‌‏پناه لبنان و فلسطین در مقابل اسرائیل دفاع مى‌‏کنیم». [9]

*تعطیلات دو هفته‌ای مجلس شأن نمایندگان را زیر سوال می‌برد!

*پیشنهاد کدگذاری و محرمانه ماندن فهرست اموال در شان نماینده ملت نیست!

*شأن نمایندگی و فرهنگ عذرخواهی!

*«نقض شأن نمایندگی» در مجلس نمایندگان ایران!

*کنار گذاشتن مجلس در رسیدگی به توافق، شأن نمایندگان را زیر سوال می‌برد!

*برخی نمایندگان شأن مجلس را سبک می‌کنند!

عبارات بالا تیترهایی است که رسانه ها در مورد مسئله «شأن نماینده مجلس شورای اسلامی» استفاده کرده اند. گاها مواردی در مجلس دهم اتفاق افتاد که در تنافی صریح با شان خدمتگزاری مردم است. در ادامه به مواردی اشاره می شود که خلاف شأن نماینده مجلس شمرده می شوند؛

مجلس «کارآمد» یا «عشقِ سلفی»/ سلفی حقارت!

این شاید پررنگ‌ترین تصویر مجلس دهم در ذهن عموم مردم باشد؛ مردادماه ۹۶ بود که سلفی بعضی از نمایندگان مجلس (که عمدتاً عضو لیست امید بودند) با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان مراسم تحلیف حسن روحانی با واکنش‌هایی عمدتاً منفی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مواجه شد تاجایی‌که در فضای مجازی به «سلفی حقارت» معروف شد و یکی از نمایندگان مجلس به‌دلیل گرفتن عکس سلفی با فدریکا موگرینی عذرخواهی کرد!
صادق خرازی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب همان زمان گفت: «ای‌ کاش مجلس یک واحد آموزش پروتکل رفتار و اخلاق جمعی برای نمایندگان محترم تدارک می‌دید که وجاهت نمایندگان محترم دست‌مایه نقد قرار نمی‌گرفت».
بی‌شک یکی از مطالبات و انتظارات مردم از مجلس دهم کارآمد بودن مجلس، بصیرت و بینش سیاسی نمایندگان، التزام به حفظ شئون نمایندگی و حفظ عزت ملی از سوی وکلای ملت است نه مجلسی که تلاش واشتیاق نمایندگانش، گرفتن سلفی حقارت باشد.

مجلس «با برنامه» نه لیست‌های «تَکراری»!

با وجود مشکلاتی که ماحصل دولت روحانی و مجلس دهم است، اصلاح‌طلبان معتقدند که دیگر شعار «تَکرار می‌کنم» جواب نمی‌دهد. مصطفی تاجزاده محکوم فتنه ۸۸ در اردیبهشت‌ماه سال جاری اظهار داشت: «خاتمی ‌می‌گوید من اگر «تَکرار» هم کنم، دیگر مردم رأی نمی‌دهند» صادق زیباکلام، فعال سیاسی اصلاح طلب هم پیش از آن چندین مرتبه گفته بود که «خاتمی‌۲۰ مرتبه هم «تَکرار» کند، فایده ندارد». همچنین سعید حجاریان در مردادماه سال جاری گفت: «مردم می‌گویند دیگر با طناب شما اصلاح‌طلبان به چاه نمی‌رویم».

از سوی دیگر موج انتقادات مدعیان اصلاحات به مجلس دهم را هم اضافه کنید که نمایندگان فراکسیون امیدی که خودشان وارد لیست کرده بودند را بارها، «منفعت‌طلب»، «رانت‌خوار»، «سودجو» و حتی «غیرخودی» و «نفوذی» نامیدند!
از این ‌رو به‌نظر می‌رسد که در انتخابات مجلس شورای اسلامی، مردم باید به‌دنبال نامزدهایی باشند که با برخورداری از ویژگی‌هایی چون کارآمدی، دلسوزی، تجربه داشتن، برنامه داشتن و پرتلاش بودن، برنامه‌های خود را ارائه می‌کنند نه کسانی که یک‌شبه نامشان در لیست‌های با پول بسته‌شده قرار می‌گیرد.

«مجلس شفاف»

طرح اصلاح ماده ۱۲۱ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس که علنی‌سازی رأی نمایندگان یا «شفاف‌سازی آرا» نام گرفت به‌منظور اجرای شفافیت آرای نمایندگان مجلس شورای اسلامی از دو سال پیش تا مهرماه سال جاری در صدر اخبار و تحلیل‌های رسانه‌ها قرار گرفت. هدف از این طرح این بود که آرای نمایندگان در مجلس همراه با آمار حضور و غیاب در جلسه‌ها، میزان مرخصی‌ها، مأموریت‌ها، سفرها و دیگر فعالیت‌های آنان به‌صورت شفاف به اطلاع جامعه برسد.

در نهایت بعد از آنکه مجتبی ذوالنور، نماینده مردم قم در هفته اول شهریورماه سال جاری این طرح را تهیه و به امضای ۱۹۰ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رساند، مدعیان اصلاحات به بهانه اینکه هدف طرح «تفتیش عقاید است» با آن مخالفت کردند؛ مخالفت‌هایی که موجی از واکنش‌ها را برانگیخت تا جایی ‌که حجت‌الاسلام پناهیان انتقادات تندی را نسبت به مخالفان آن مطرح کرد و در شهریور سال جاری طی سخنانی در هیئت میثاق با شهدا دانشگاه امام صادق(ع)، گفت: «یکی از راه‌های استخفاف ملت این است که رأی مجلس را پنهان کنند! چرا اکثریت نمایندگان مجلس رأی می‌دهند به اینکه رأی نماینده‌ها نباید شفاف باشد؟ آیا ملت را خوار و بی‌مقدار می‌دانند؟ بعد هم برخی به‌صورت بسیار جاهلانه و احمقانه‌ای می‌گویند «مگر می‌خواهید تفتیش عقاید کنید؟... آی مجلس شورای اسلامی، چه کسی به شما حق داده که شفاف رأی ندهید و شفاف رأی دادن را تفتیش عقاید بدانید؟ بگویید چه چیزی را دارید از ملت پنهان می‌کنید؟»
دو گروه نمایندگان منفعل و مدعیان اصلاحات در فراکسیون امید، درنهایت طرح شفافیت آراء را با طرح «شفافیت آرای نظام تقنینی» دور زدند و اصل ماجرا را به محاق بردند. از این‌ رو یکی از آسیب‌های مجلس دهم، عدم شفافیت و به انحراف بردن این مطالبه عمومی‌ است؛ آسیبی که مردم باید در انتخابات مجلس شورای اسلامی98 مطالبه درمان آن را داشته باشند.

مجلس «ناظر» نه مجلس وکیل‌الدوله!

قانون اساسی برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی ابزارهایی مانند سؤال، استیضاح، تحقیق و تفحص و... را پیش‌بینی کرده است تا وکلای ملت برای ایفای وظایف نمایندگی خود به آنها تمسک جویند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که در طول عمر مجلس دهم، نمایندگان مجلس چه میزان از این ابزارها استفاده کردند؟ و اساساً چه میزان از آنها با جدیت دنبال شده است؟ جالب است از طرح ۳۲ استیضاح در مجلس دهم! صرفاً ۸ مورد به استیضاح کشیده شد که به‌جز ۲ مورد (استیضاح ربیعی، وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی) سایر موارد رأی اعتماد گرفتند. و این‌همه در حالی است که در طول سال‌های گذشته، شاهد سوءمدیریت و افزایش تورم‌های چندصد درصدی در بخش‌های مسکن و خودرو و تورم بیش از ۴۲ درصدی نقطه‌به‌نقطه، اختلاس‌های ۱۳ و ۱۵ هزارمیلیاردی صندوق ذخیره فرهنگیان، رانت ۱۸ میلیارد دلاری دلار جهانگیری و حقوق‌های نجومی و وجود حدود ۳ هزار فیش حقوقی ۲۰ تا ۵۰ میلیونی، واگذاری‌های مسئله‌دار در ده‌ها مورد به‌نام خصوصی‌سازی و صدها مشکل دیگر به‌ویژه آمارهای بد اقتصادی در شاخص فلاکت، نرخ بیکاری، حجم نقدینگی، بدهی‌های دولتی و... بوده‌ایم.

چگونه و بر اساس چه لابی‌هایی این‌گونه می‌شود که عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی سابق که حادثه قطار تبریز- مشهد ناشی از سوءمدیریت او بود و روزی با زیر سؤال بردن شأن وزیر جمهوری اسلامی و توهین به یک خبرنگار (و پرت کردن میکروفون او) موجی از واکنش‌ها را برانگیخت و روزی هم گفت «افتخار می‌کنم حتی یک مسکن مهر افتتاح نکردم» و... ۳ بار در مجلس استیضاح می‌شود و هر بار با قدرت بیشتر در سمتش ابقاء می‌شود؟

شأن نماینده این نیست که دائما در مسائل کلان و جزئی کشور ممتنع باشد. نماینده مردم باید جریان ساز و حرکت آفرین باشد. اولویت دادن منافع صنفی(با همه تعاریف رایج صنف) بر منافع ملی، قطعا زایل کننده شأن نماینده تراز انقلاب است. در همین مورد یکی از نشانه‌های ضعف مجلس این است که استیضاح‌ها و سؤال‌ها- حتی سؤال از روحانی بدون نتیجه ماند! مانند اینکه قرار بوده نمایندگان مجلسی که بیشتر وکیل‌الدوله هستند چند سؤال از رئیس‌جمهور بپرسند و اگر هم از سؤال‌ها قانع نشوند، اتفاقی نیافتد!

شهریورماه سال گذشته بود که با رأی‌گیری درباره ۵ سؤال از رئیس‌جمهور؛ نمایندگان تنها از یک پاسخ روحانی قانع شدند؛ به عبارتی روحانی پاسخ قانع‌کننده‌ای به ناکارآمدی اقتصادی دولت نداشت و در نهایت هم معلوم نشد ۴ سؤالی که مجلس از آن قانع نشد به قوه قضائیه ارجاع شد یا نه و یا آنکه رئیس‌جمهور از قانون استنکاف کرده است یا نه؟

از دیگر نشانه‌های وکیل‌الدوله بودن مجلس دهم به ۶ بار رأی‌گیری برای نجات یک طرح دولتی! بسنده می‌شود. ماه گذشته بود که اصلاحیه کمیسیون اجتماعی بر طرح تشکیل وزارت بازرگانی با مخالفت نمایندگان روبه‌رو شد و طبق قانون این طرح باید به مجمع تشخیص می‌رفت اما لاریجانی برای جلوگیری از ارسال این طرح به مجمع چندین بار اصلاحیه کمیسیون را به رأی نمایندگان گذاشت اما همچنان با آن مخالفت شد تا آنکه سرانجام نمایندگان با ارجاع مجدد آن به کمیسیون موافقت کردند.

مجلس اخلاقی و متعهد به شئون نمایندگی

از دیگر ضعف‌های مجلس دهم، بروز و ظهور برخی حواشی و بی‌اخلاقی‌ها از سوی تعدادی از نمایندگان بود. توهین نماینده سراوان به کارمند گمرگ، توهین نماینده اصلاح‌طلب و عضو حزب کارگزاران به کریمی‌قدوسی، بی‌ادبی نماینده اصلاح‌طلب به محمدمهدی زاهدی، درگیری فیزیکی و بی‌ادبی یک نماینده فراکسیون امید با دانشجویان انقلابی، پخش پول و تحقیر کودکان یک منطقه از سوی یک نماینده اصلاح‌طلب و یا اخیراً توهین نماینده مجلس به یک دانشجو (قرص بارداری) و... که همگی در شبکه‌های مجازی منتشر و در برهه‌هایی واکنش‌های زیادی را برانگیخته است، تنها بخش کوچکی از این موارد است.

التزام به حفظ شئون نمایندگی

باید توجه داشت هیچ شأنی از شأن نمایندگی مردم که همان نوکری مردم _به معنای واقعی کلمه_ است، بالاتر نیست. یک نماینده مجلس تراز انقلاب اسلامی باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ نماینده ای در تراز انقلاب اسلامی است که از جنس مردم باشد و به واقع از نیازها و خواست مردم آگاه باشد ،خود را خادم مردم بداند و در برابر آنها خاضع باشد.

نمایندگان در تراز انقلاب اسلامی باید خود را خادم یک ملت انقلابی بدانند و در همین چارچوب به وظایف نمایندگی خود بپردازند آنگونه که امام خمینی « ره» به معنای واقعی کلمه خود را خادم مردم می دانستد و همواره بر این موضوع تأکید داشتند که مسئولان در هر سمتی که هستند باید با اخلاص در خدمت مردم باشند. شأن نماینده در حکومتی که قرار است إن‌شاالله تمدن نوین اسلامی را بنا کند، تسلط بر مبانی فکری تمدن اسلامی و ایجاد ظرفیت در خود برای قرارگیری در تراز آن است.

همگامی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با گام دوم انقلاب اسلامی و شناخت نیازهای آینده انقلاب اسلامی و تطبیق و ترسیم مسیر کشور جهت اهداف عالیه آن در تشکیل تمدن نوین اسلامی و تلاش جهت ارتقای جهانی کشور و اجتناب از انحراف و کاهلی، با توجه به شرایط حساس کنونی و همراهی برای عبور از پیچ تاریخی کشور و انقلاب و زمینه‌سازی برای ظهور و بروز دولت مهدوی باشد.رعایت اخلاق تبلیغاتی یکی از بایسته‌هایی است که مردم از مجلس یازدهم انتظار دارند.

پی‌نوشت:
[1]صحیفه امام، ج‏12، ص: 345.
[2] امام خمینی(ره): «قضیه ولایت فقیه یک چیزى نیست که مجلس خبرگان ایجاد کرده باشد. ولایت فقیه یک چیزى است که خداى تبارک و تعالى درست کرده است. همان ولایت رسول اللَّه هست.» صحیفه امام، ج‏10، ص: 308.
[3]ماده 28 قانون انتخابات.
[4]سوره نجم؛ آیه 31.
[5]سوره سبأ؛ آیه 46.
[6]نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص: 497.
[7]سوره آل‌عمران؛ آیه 159.
[8]ماده 28 قانون انتخابات.
[9]صحیفه امام، ج‏12، ص: 148.