تاثیرات سیاسی بر بازار بورس روانی و زود گذر خواهد بود

به گزارش راهبرد معاصر؛ سیر نزولی قیمت ها و ریزش ها در بازار بورس سایه تنش های سیاسی بر بازارهای اقتصادی را از حاشیه به صورت واقعی به تصویر کشیده است؛ بنحوی که بازار سرمایه ایران همانند بازارهای سرمایه سایر کشورهای جهان تحت تاثیر تنش های منطقه ای و بین المللی شاهد افت شاخص های خود و فرار و خروج سرمایه داران و سهامداران و ورود به سایر بازارها بوده است. فردین آقا بزرگی کارشناس بورس در این گفت و گو چند وچون تنش ها در بازار بورس و آینده بازار بورس را براساس سناریوهای مختلف مثال زده است.

شهادت سردار سلیمانی به دست آمریکای جنایتکار و بالا گرفتن تنش های سیاسی با توجه به اهمیت این موضوع منجر به تغییرات مهمی در دنیای اقتصاد شد؛ بورس نیز از این تغییرات در امان نماند؛ تحلیل شما از بازار بورس چیست واینکه کدام بازارهای جهانی اعم از بازار داخلی بورس یا بازارهای بین المللی تحت تاثیر بیشتری از اخبار وتنش های سیاسی فعلی گرفتند؟

در کل باید گفت بازار بورس ایران و تهران نسبت به سایر بازارهای دنیا در چهار یا پنج سال گذشته بیشترین بازدهی را به خود اختصاص داده است؛ به این معنا که می توان گفت بازار بورس ایران در کل دنیا بی نظیرترین بازدهی را از خود به جای گذاشته است. قطعا بازار سرمایه واقتصاد بازار متلاطمی است ومسائل سیاسی به صورت در هم تنیده ای در آن تاثیر گذار است؛ لذا در بازار سرمایه و اقتصاد فراز و نشیب هایی که در دنیای سیاست رقم می خورد بر افزایش یا کاهش سطح عمومی قیمت ها و شاخص ها در همه بورس های دنیا تاثیرات عمده ای به جای می گذارد که بازار بورس ایران از این موضوع مستثنی نیست.

بدیهی است بورس کشورها بسته به نوع مسائل اقتصادی و سیاسی خود و صنایع داخلی تحت تاثیر قرار می گیرند؛ این مساله در موضوعات مثبت یا منفی اعم از کشف ذخایر زیرزمینی و محصولات و تولید تکنولوژی های جدید خود را به خوبی نشان می دهد؛ بنابراین روی کار آمدن فناوریها و محصولات جدید و نقصان های اقتصادی یا اخبار تنش های جنگ ودرگیریهای سیاسی نیز بر بازارهای اقتصادی و بازار بورس در سراسر دنیا تاثیر گذار است.

قطعا تنش های سیاسی در دو روز گذشته بر بسیاری از بازارهای دنیا از جمله بازارهای بورس آمریکا و اروپا وسایر کشورهای همسایه تاثیرات منفی به جای گذاشته که بازار بورس ایران نیز در حد و اندازه خود چنین تجربه ای را پشت سر گذاشت.

آیا کاهش شاخص رشد بورس در روزهای گذشته ناشی از اثرات روانی تنش های سیاسی در بازارهای اقتصادی دنیاست؟و اینکه با خروج سرمایه ها از بورس آیا بازارهای دیگر برای سرمایه گذاری امن و مناسب هستند؟

 نکته ی مهم در بورس، تاثیر پذیری دو جانبه از اثرات سیاسی و اقتصادی است که به صورت بنیادی بورس را تحت الشعاع قرار می دهد؛ حال این اثر گذاری می تواند از لحاظ روانی بر فعالان بازار یا سرمایه گذاران تاثیرات سویی به جای بگذارد تا از طریق فروش و آزاد کردن منابع خود نقدینگی را به بازارهای دیگری انتقال دهند؛ اما سوال این  است که بعد از خارج کردن پول و سرمایه خود از بورس با توجه به اینکه در حال حاضر هیچ بازار متشکل و نقد شونده و قانونمندی به عنوان رقیب بازار بورس اعم از بازارهای ارز، طلا و مسکن وجود ندارد و از قدرت نقد شوندگی لازم با توجه به قید سرعت برخوردار نیست، لذا نقد نشدن آن نیز برای سرمایه داران چالش زاست.

تجربه گذشته نشان می دهد که این بازارها در برهه های حساس سیاسی کنونی بازدهی مناسبی نداشته اند؛ همچنین به  دلیل ورود اثرات منفی تنش ها در منطقه که منجر به افزایش  قیمت جهانی نفت و محصولات نفتی در سطح بین الملل شده؛ کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز به صورتی ناخودآگاه بر سود دهی و سود آوری برخی از صنایع و شرکت ها تاثیرات منفی به جای بگذارد؛  کما اینکه در حال حاضر التهاب بورس به دلیل یک جرقه برق آسا شوک مقطعی به بازارها وارد کرده است.

حس اینکه خروج از بورس و بیرون آوردن سرمایه ها و سرمایه گذاری در سایر بازارها اعم از زمین یا مسکن و ...هم می تواند مشمول تنش ها و تهدیدات سیاسی شود و به لحاظ اقتصادی ریسک به شمار می رود.

کدام یک از صنایع و شرکت ها در تنش های سیاسی ضرر و زیان بیشتری را متحمل شده اند؛ آیا زیانهای آنها توجیهی دارد؟

دو دسته از صنایع و شرکت ها در بورس وجود دارند؛ گروهی در ماه های گذشته بیش از حد ارزش ذاتی خود رشد کرده بودند؛ این دسته از شرکت ها در تنش های به وجود آمده به صورت لازم مشمول اصلاح قیمت در جهت منفی می شوند؛ به این معنا که از نظر کارشناسی تحلیل و توجیهی در راستای افزایش قیمت آنها وجود نداشته است و افزایش قیمت این دسته از شرکت ها ناشی از جو عمومی بازار و هجوم نقدینگی برای خرید سهام که ناچارا از روی سفته بازی بوده صورت گرفته است. شرکت ها و صنایعی چون صنایع پتروشیمی؛ پالایشی و فرآورده های نفتی و فلزی وکانی که سرمایه خدادادی و تحت تاثیر نرخ ارز قرار دارند، مطمئنا در دوره میان مدت یعنی یک  دوره دو ماهه نسبت به قیمت های فعلی قطعا بازدهی مناسبی خواهند داشت.

ارزیابی شما از آینده بازار بورس با توجه به وقایع کنونی و تاثیرات آن دردنیای سیاست چیست؟

قطعا درباره همه سهام های شرکت ها و صنایع و بازارهای مختلف نمی توان به یک صورت تحلیل ارائه داد وهمه را از یک دید مورد ارزیابی قرار داد؛ چرا که آن دسته از سهام صنایعی که بیش از ارزش ذاتی خود افزایش قیمت داشته اند در حالی که زیان انباشته یا زیان عملکردی داشته اند؛ یا قیمت سهام آنها صرفا مبتنی بر انتقادات مدیریتی افزایش پیدا کرده است یا مبتنی بر اطلاعاتی درخصوص تجدید ارزیابی داراییها افزایش قیمت صورت گرفته است ممکن است با فرض ثابت بودن اطلاعات سیاسی و عدم افزایش تنش سیاسی به مرور زمان شاهد اصلاح قیمت منفی در این شرکتها باشیم؛ نه به صورت برق آسا ، اما آن دسته از شرکتهایی که تحلیل بنیادی خرید سهام را  از لحاظ سود وزیان و افزایش نرخ فروش محصولات که تحت تاثیر افزایش نرخ ارز است توجیه پذیر کرده اند روال عادی را پشت سر خواهند گذاشت؛ لذا روز بعد از شهادت سردار سلیمانی بی سابقه ترین افت شاخص در طول دوران بورس رقم خورد و نزدیک به 17هزار واحد یعنی 5درصد افت ثبت شد؛ به این معنا که با این مساله اصلاح قیمت ها صورت گرفت.

بنحوی که در دومین روز از شهادت سردار سلیمانی شاهد بود یک که بازار بورس صرفا به صورت ذاتی نه به لحاظ دستوری و حمایتی موفق به جذب سرمایه دارانی شد که در کاهش قیمت ها وفروش سهام عده دیگری جذب این بازار شدند و به نیت های کوتاه یا بلند مدت در بورس سرمایه گذاری کردند.

اینکه انتظارسود دهی کوتاه مدت در بازار سهام داشته باشیم انتظار درستی نیست چرا که شرایط  سیاسی و حساس منطقه ممکن است سود آوری آنی را دور از انتظار کند؛ مثبت ترین حالت زمانی رخ می دهد که طرفین مخاصمه به گفت و گو بنشینند؛ در غیر این صورت هر گونه تنش و اختلاف سیاسی فضای کلی بازارها  را اعم از بازار بورس را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

هر چند در پایان باید براین موضوع تاکید کرد که هیچ بازاری بهتر از سرمایه گذاری در بورس نیست؛ مشروط به شناخت و آگاهی و تحلیل کارشناسی درست و صحیح از شرایط سیاسی و بازار بورس.